Арматураланбаған тасқалауының беріктік және деформациялық сипаттамалары

Тасқ алау біртекті емес материал, себебі тастардан жә не ерітіндімен толтырылғ ан жіктерден тұ рады. Тасқ алау сығ ылғ ан кезде ішкі кү штер біркелкі таратылмайды, оның себебі

- жергілікті тегіс еместігінде;

- тығ ыздық тың бірдей еместігіне;

- жіктерінің қ атқ ан ерітіндімен толтыруына байланысты болады.

Сол себепті тасқ алауында тастар сығ ылумен бірге иілуге, кесілуге, жергілікті жаншылуғ а жә не сығ ылуғ а бірдей жұ мыс істейді.

Кірпіштердің тасқ алауындағ ы жұ мыс ү лгілері: 1- сығ ылу; 2 – иілу; 3 – кесілу; 4 – жергілікті жаншылу; 5 – созылу.

Тасқ алауының беріктігіне жә не деформацияларына келесі факторлар ә сер береді:

1) - тастың беріктігі;

- тастың ө лшемдері;

- тастың пішінінің дұ рыстығ ы;

- тастардағ ы қ уыстардың болуы.

2) - ерітіндінің беріктігі;

- ерітіндінің пайдалануғ а қ олайлығ ы (жылжығ ыштығ ы);

- қ атқ ан ерітіндінің серпімділік-пластикалық қ асиеттері.

3) -тас қ алауының сапасы (тас қ алауының байластыруына, ерітіндінің

таспен ілінісуіне жә не тік жіктерінің ерітіндімен толтыруына

байланысты).

Сығ ылуғ а жұ мыс істейтін тасқ алауының кернеулік-деформациялық жағ дайын шартты тү рде 4 кезең ге бө лінеді: (2 сурет)

І кезең – тасқ алауының ә деттегі пайдалануғ а сә йкес келеді, онда кө рінетін жарық шақ тар пайда болмайды;

ІІ кезең – тасқ алауының кейбір кірпіштерінде бірінші жарық шақ тар пайда бола бастайды жә не ерітіндінің маркасына байланысты қ иратушы кү шсалмақ тардың 40% -нан 80%-на дейінгі шамасында пайда болады ( М 10 жә не 25 60-70%; М0, 2, 4 40-60%);

ІІІ кезең – жарық шақ тар ұ зара бастайды жә не тасқ алауының биіктігі (2-3) кірпіштей болаттан жеке қ атты ұ станшаларғ а бө лінеді;

ІУ кезең – пайда болғ ан ұ станшалардың ә серінен орнық тылық тың жоғ алуы себебінен тасқ алауы қ ирайды.

Тасқ алауының беріктік жә не деформациялық сипаттамаларын анық тау ү шін призмалық ү лгі эталондарды сынайды: табандағ ы ө лшемдері 380х380 немесе 510х510мм, биіктігі 1100 жә не 1200мм тең. Сынау нә тижелерін статистикалық талдау арқ ылы анық тайды.