Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






ГÆДЫЙЫ ЛÆППЫН






Ракаст гæ дыйы лæ ппын

Иу афон йæ цæ стæ й:

Цъиуызмæ лæ г нæ й æ ппын

А зæ ххыл, æ ввæ хсты.

 

Хур. Йæ разы февзæ рд кæ д

Сау мысты лæ ппын дæ р, —

Цъæ х нæ уу нал кодта æ гъгъæ д

Уыдоны гæ ппытæ н.

 

Фаста йын йæ царм уырзæ й,

Фехста-иу æ й портийау, —

Нæ ууыл-иу тымбыл бæ рзæ й

Агогора кодта.

 

Афтæ хъазыди, уæ ууæ й,

Райсомæ й сæ удармæ.

Аргъ нæ уыди æ мæ нæ й

Ахæ м царды фарнæ н.

 

Фæ лæ иу афон кæ ддæ р

Гуыбын уый ысхордта,

Ау, гæ ды куы у лæ г дæ р, —

Уæ д гæ ды цы кодта?..

 

Фездæ хти ма йæ м, бæ ргæ:

— Рауай-ма, мæ дзæ бæ х!..

Фæ лæ лæ ппын мыст уæ дмæ

Хуыккомы фæ дæ лдзæ х....

***

Нывгæ нæ г Коцты Пъаулейæ н

Дæ бонтæ хорз, Пъауле, мæ сагæ лвæ ст къуыдайраг!

Кæ с-ма, нæ урс хæ хтыл гæ зæ мæ лидзы бон.

Ды та ныкъуылддзæ стæ й дæ тыгъд кæ ттаджы

буармæ

Хæ ссыс нывæ фтыдæ й дæ зæ рдæ йы фæ ндон.

 

Дæ ахорæ нтæ — ‘взæ рст, лæ гъз фæ йнæ гыл —

мæ къуылтау,

Хæ ссы сыл арæ хстгай йæ дæ рзæ г æ рмттæ сис:

Чысыл саби кæ ны тæ вд пецы сæ р цæ куытæ, —

Къаннæ г тымбыл хуртæ æ фтауынц ууыл дис.

ЕФИНЫ НЫХАС УÆ ЛИОН БÆ СТЫ ЦÆ РДЖЫТИМÆ

Æ з дæ н Ефин — Мæ рдты Барастыр, уым

Кæ м нæ хуыссы Ирыстоны поэттæ й

Лæ гтæ -лæ гтæ... Уæ зæ ххыл кодтой хуым,

Æ з та кæ нын зæ рдæ хæ ццæ сæ фендæ й.

 

Ныр мæ нæ, гъе, æ ркодтон уæ м сæ ног

Æ фсымæ рон уæ гъд ингæ нæ й... Нæ зонын,

Кæ й къух сæ баххæ ст аивады онг,

Цæ мæ й сымах ысразы уат йæ зондыл

 

Æ мæ йæ æ з ныууадзон ам цæ ргæ йæ...

Æ нусты сæ куыдзы хастау хæ ссын,

Фæ лæ та сæ куы нæ айсат — тæ рсын,

Уæ зæ рдæ сыл куы нæ базона риссын:

 

Сæ иуыл — голлаг, иннæ уыл та — хъисын.

***

Адæ м кæ й хуыдтой æ ррадон,

Гъеуыцы ысхъæ лсæ р хæ дзары

Цард поэт-лæ г Хадже, Гæ стæ нимæ —

Уый дæ р фыссæ г уыд.

Бонрухс-иу тагъди сæ уатмæ,

уæ ддæ р ма-иу хъуысти сæ зарæ г, —

Чи тыхсы ‘ххормагæ й уыцы афонмæ

хуыссæ гыл?

Царды хъулæ ттыл, пахуымпартау,

кодтой былысчъил.

Гомхъуыр, æ нæ даст,

уыдысты налат æ мæ хивæ нд,

Уарзтой сылгоймæ гты.

Къахдзæ ф нæ уагътой кæ рæ дзи

Ирхæ фсæ н хъазты. Кодтой сыл

чызджытæ ривæ д.

Гъей-джиди, ‘хцатæ! — уæ д-иу сæ цæ рынæ н

цы хъуыди...

Зæ рдæ — парахат, рацыд мæ гуыр бонтыл мин азы,

Афтæ мæ й цардысты. Уазæ г сæ м арæ х нæ цыди,

Фæ лæ фæ зынд, уæ д йæ хи хардзæ й

кодта уым минас...

ХОХАГ

...Уый цардæ й хъазыдис, æ мæ

Йæ зæ рдæ, ифтыгъд фатау, хаста.

Мæ нгард йе чъизи ми нæ уарзта:

— Лæ гау лæ г дæ,

Уæ д цу хъæ мæ!

 

Фыд-зымæ джы йæ артдзæ ст — хъарм,

Уæ дæ кæ м нæ уыди фæ цæ рæ н

Йæ къæ сы, хистæ р уа, кæ стæ рæ н,

Кæ уыл нæ æ ххæ ссыд йæ арм!..

 

Сыгъдæ г уд тасаг у, мæ гуыр, —

Фæ лæ зынвадаты хæ рз иунæ г

Куы уа, уæ ддæ р

Нæ кæ ны зивæ г,

Йæ куыст æ й, амондау, хъæ уы.

 

Сæ ртæ г картоф æ мæ дзыккайæ

Дæ уазæ гæ н ыскæ н æ гъдау, —

Хæ ссынц дæ м къухаууонæ й фау,

Уа хион йе — цыдæ р мыггагæ й,

 

Уæ д сын-иу бар æ мæ сæ хъаз,

Сывæ ллæ ттау... Кæ н сыл бибитæ,

Æ вæ тчиаг ысты дæ митæ,

Фæ лæ сæ хъаз æ мæ сæ уарз!..

НЫХАС МÆ ЛÆ ТИМÆ

Æ з дæ уындмæ нæ бæ ллыдтæ н,

Сау, гæ бæ ркъух мæ лæ т,

Фæ лæ мæ нæ мæ фæ лладæ й

Ныр дæ бар дæ н... Кæ уæ нт

 

Бирæ чидæ ртæ, уадз æ мæ

Хъуыры айсыса маст...

Æ з дæ къæ сы дæ н — барджынæ й,

Цæ й-ма, чи нæ у раст?!

 

Царды бирæ ис амæ ндтæ,

Абон-соммæ сæ м кæ с,

Фæ лæ иу зонгæ барвæ ндæ й

Никуы ары дæ къæ с.

 

Мæ н нæ бауагътай, оххай-гъе,

Ирæ н исты фæ уын,

Æ з йæ хъæ бул дæ н, — рохы мæ

Никуы баззайдзæ н уый.

 

Цæ й, цы фесты дæ кæ лæ нтæ,

Тагъддæ р рахæ сс-ма сæ н!

Ау, дæ у хуыдтой мæ лæ ты лæ г,

Уæ д куыд тæ рсыс мæ нæ й?

 

Лæ г нæ уыдтæ. Сылгоймаг дæ,

Фæ лæ, зон æ й, мæ лæ т,

Ды дæ дзыккутæ тондзынæ,

Мæ ныл разы дæ, уæ д.

КЪУЫДАЙРАГ МАДЫ НЫХАС ЙÆ ЦÆ ГАТАГ ХОИМÆ

Нæ артдзæ ст ныххорз и. Ныхъуыры йæ сау мигъ,

Мæ цæ гатаг хотæ!..

Фæ разæ м зындоны... Хуыцау дæ р ныл атигъ

Фыдазары бонты.

 

Мæ амонды зарæ г нызгъæ лди, фæ ныкау, —

Æ рæ нцой нæ зыдта...

Мæ иунæ г хъæ булыл мæ сау-сауид дзыкку

Бындзыггай фæ тыдтон...

 

Фыдызнаджы нæ мыг, æ хситгæ нгæ, уары

Нæ иппæ рд къæ сæ рыл...

Фыдвæ ды бæ сты, дам, — æ вæ д! — уый нæ зарæ г,

Нæ й растæ г нæ сæ рыл...

 

Мæ лæ ты нæ сайдæ уы цæ хх æ мæ дзулæ й,

Æ лгъыстаг у, зинау...

Мыййаг, кæ д дæ уæ н дæ р дæ хъулон хъæ бул у

Зыбыттаджы иунæ г...

 

Кæ дæ м æ й æ рвыстай мæ къæ смæ æ ххуысмæ, —

Ныккæ рзы мæ зæ рдæ...

Йæ ных дæ р фæ лыг и, кæ ндзынæ н, дæ уыстæ н,

Æ лгъыстаг мæ рдтæ м дæ р...

 

О, макуы байрайа йæ ницæ йаг цотæ й

Гуымыдза гуырдзиаг...

Æ нæ зонгæ хотæ, нæ райстбавæ рд бонты

Мах фестæ м кæ уинаг...

***

Фыдыбæ стæ, дæ уыл уыди мæ цин,

Мæ зæ рдæ йы, фыры хъулау, æ мбæ хст дæ!

Хæ дзар мын нæ й. Хъысмæ т та у æ лгъин,

Æ з хорз зонын: мæ цард у рог — рæ стæ гмæ,

 

Фæ лæ, Хуыцау! Цы хорзыл кæ нон мæ т,

Мæ хæ лары æ з доны къусæ й хастон,

Ныр уый дæ р у бынаты бадæ г — зæ д,

Мæ фембæ лд æ м æ дзух фæ кæ сы мастау.

АДÆ ММÆ

Ныууадзут-ма, адæ м, уæ хъаугъа,

Уæ цыдæ ртæ! —

Мыстулæ гау ивы йæ хуызтæ

Нæ цард.

 

Рæ дауыл куы хастой сæ зæ рдæ

Нæ фыдæ лтæ,

Куыд исыс уæ д, хорз лæ г,

Дæ сыхагмæ кард?!

 

Нæ, разагъды лæ гæ н

Хуыцауæ мсæ р кад вæ ййы,

Фæ лæ кæ д нæ й «иу лæ джы зондæ й дæ р

Зонд!..»

 

Фынæ й сывæ ллонау дæ

Уздзæ ни авдæ ны,

Пехуымпар уай, паддзах

Йе — хивæ нд поэт.

Æ з та уæ д зæ гъын:

Цæ й-ма, ма-иу уæ д ногыссад

Дæ хъама æ фсымæ ры ныхмæ,

Мæ хур.

 

Уый — нæ й, уæ д нæ дуне ныккæ лдзæ ни,

Рох къæ сау:

Нæ арв æ мæ зæ ххæ й

Æ фсæ рмы кæ нут!






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.