Рсақішілік инфекция

Соң ғ ы жылдары бір жағ ынан жаң адан шығ арылғ ан жә не енгізілген неғ ұ рлым ақ паратты диагностикалық тә сілдерге, екіншіден, ересектердің инфицирленуінің абсолютты ө суіне байланысты қ ұ рсақ ішілік инфекцияның кө бею тенденциясы байқ алуда.

Бұ л инфекция ерекшелігі таралу жиілігі мен ағ ымының, жү ктіліктің ө туіне ә сері мен салдарының алуан тү рлілігінде. Қ ұ рсақ ішілік инфекцияның гестациялық кезең дегі, нә рестелік кезең дегі патологиялық жағ дайлардың, балалық жә не адам ө мірінің кейінгі шақ тарындағ ы аурулар патогенезіндегі маң ызы зор. Қ ұ рсақ ішілік инфицирлену жас балалар мен жаң а туылғ ан нә рестелердің аурушаң дығ ы мен ө лім кө рсеткіштеріне айтарлық тай ә сер етеді.

Ұ рық пен жаң а туылғ ан нә рестенің қ азіргі кездегі басты инфекция қ оздырғ ышы ТОRCН – комплекс инфекциялары (токсоплазмоз, кызылша, герпес, цитомегалия, хламидиоз), микоплазмалар, саң ырауқ ұ лақ тар мен вирустар.О (OTHER) топқ а сифилис, хламидиоз жә не т.б инфекциялармен қ атар листериоз да жатады.

Инфекцияның ұ рық қ а енуінің бірнеше жолы белгілі: 1) гематогенді немесе трансплацентарлы – плацентарлы тосқ ауыл арқ ылы ұ рық қ а ену; 2) ө рлемелі – жатыр мойны мен ұ рық танғ ан жұ мыртқ ажасушасының кабығ ы арқ ылы ену; 3) тө мендеген – жатыр тү тігі арқ ылы; 4) трансмуральді (контакт арқ ылы) – инфицирленген эндометрия арқ ылы.

Инфекцияның трансплацентарлы жолы плацентаның бү раралық кең істігінен ұ рық тың қ антамырлар жү йесіне еніп, ары карай оның ағ заларында дессеминацияланатын инфекциялық агенттің бар болуында пайда болады. Ә йелдің жү ктілік кезіндегі біріншілік инфицирленуі немесе ағ задағ ы латентты инфекцияның белсенуі вирустың ұ рық қ а трансплацентарлы берілу қ ауіпін жоғ арылатады. Ө рлемелі инфекция себебі жү кті ә йел жатыр мойнының каналындағ ы инфекциялық агент болуы, сонымен қ атар оның ұ рық қ абығ ы арқ ылы қ ағ анақ суына енуі мү мкін. жатыр мойнындағ ы патологиялық ө згерістер, цервикальды сұ йық тық тың қ орғ аныш реакциясының тө мендеуі жә не акушерлік араласулар мен манипуляциялар инфицирлену қ ауіпін жоғ арылатады. Инфекция ананың инфицирленген босану жолдары арқ ылы да жұ ғ уы мү мкін.

Антенаталды қ ұ рсақ ішілік инфекция сипатына плацентарлы жетіспеушілікке, гипоксияғ а, қ ұ рсақ ішілік дамудың кідіруіне алып келетін плацентаның зақ ымдануы, жү ктілікті кө тере алмаушылық қ а, тө мен салмақ ты баланың туылуы жатады. Қ ұ рсақ ішілік инфекцияның ұ рық тағ ы клиникалық кө ріністері қ оздырғ ыштың ену жолынан басқ а инфекцияның жұ ғ уы жү рген жү ктілік мерзіміне де байланысты.

Эмбрио- жә не плацентогенез кезең інде қ оздырғ ыштың ә серінен эмбрионның ө луі, ақ аулық тардың пайда болуы, біріншілік плацентарлық жетіспеушілік дамиды. Эмбриондағ ы қ абыну реакциясының ерекшелігіне оның альтернативті компоненттерінің ғ ана бар болып, фибробласттар реакциясының болмауы жатады. Сондық тан эмбриопатия эмбрионның ө луі немесе туа пайда болғ ан ақ аулық тардың тү зілуімен аяқ талады. Фетопатия жү ктіліктің 11-аптасынан босанғ анғ а дейін дамиды. Бұ л кезең де ағ залардың даму ақ аулық тары сирек тү зіледі. Фетопатияның ө зіндік ерекшелігіне екі типті зақ ымданудың ү йлесуі тә н: тіндік морфогенездің ө згеруі жә не канайналудың бұ зылысы, дистрофия, некроз, қ абыну, иммундық реакциямен кө рінетін реактивті ө згерістер. Жиі қ ұ рсақ ішілік дамудың қ ідіруі, цирроздық жә не склероздық ө згерістер, ішкі ағ залар гипоплазиясы дамиды. Бұ л кезең де жалғ ан делінетін ақ аулық тар дамиды. Осылай зә ршығ ару жолдарының инфекциясы гидронефрозғ а, ал ө ткізілген менингоэнцефалит гидроцефалияғ а алып келуі мү мкін.

Кеш фетальды кезең де(жү ктіліктің 28 аптасынан кейін) ұ рық та қ абынудың барлық 3 компоненті де атсалысады(альтернативті, пролиферативті, кантамырлық). Сондық тан генерализацияланғ ан инфекциялық процесстер дамуы мү мкін. Барлық ішкі ағ залар, бірінші кезекте орталық жү йке жуйесі (энцефалит, менингит, менингоэнцефалит), бауыр (гепатит, цирроз),

ө кпе (қ ұ рсақ ішілік пневмония, тынысалу жетіспеушілік синдромы), журек (миокардит) зақ ымданады. Бұ дан басқ а геморрагиялық синдром, гемолитикалық анемия да дамиды. Ұ рық тың инфицирленуіне ә келетін жү кті ә йелдердің ауруларының ішінде ең кө п кө ң іл бө луді талап ететін

урогениталды инфекция (кольпит, цервицит, цистит, симптомсыз бактерурия, созылмалы жә не гестационды пиелонефрит), сонымен қ атар созылмалы бейспецификалық ө кпе аурулары (созылмалы бронхит, бронхиальды астма). Қ ауіп факторына ә йел ағ засындағ ы созылмалы инфекция ошақ тары, олардығ жү ктілік кезіндегі ө ршулері, ауыр акушерлік анамнез (созылмалы эндометрит, жатыр мойнының эрозиясы, сальпингоофорит) жатады.

Қ ұ рсақ ішілік инфекцияларды диагностикалау мә селесі ө те маң ызды.

Бір жағ ынан акушер –гинекологтар практикасында ауруды кеш анық тау орын алса, баска жағ ынан гипердиагностика жә не кажет емес антибактериялды жә не вируска карсы терапияның жү ргізілуі жағ дайды ауырлатуда.

Спицификалық клиникалық кө ріністерінің жоқ тығ ы, жиі инфекцияның субклиникалық ағ ымда ө туі, вирус-вирустық, вирусты-бактериалық и вирусты-бактериалы-саң ырауқ ұ лақ тық ассоциациялардың пайда болуы қ оздырғ ышты анық тау мен емдеуге ерекше қ арауды талап етеді. Сондық тан қ азыргі заманғ ы жоғ ары сезімтал спецификалық лабораториялық диагностика ә дістері ерекше мә нге ие болып келуде.