Этиологиясы

Бактериальді инфекция – СТХ-ның ең маң ызды этиологиялық факторларының бірі болып табылады. Инфекция кө зі ретінде мұ рын-жұ тқ ыншақ жә не мұ рынның қ осалқ ы қ уыстарының (созылмалы тонзиллит, синусит), ауыз қ уысы (стоматиттер, гингивиттер, пародонтоз); зә р айдау жү йесі (цистит, пиелонефриттер); жыныс жү йесі (простатит, уретриттер); гинекологиялық аурулар (аднексит, эндометрит); ішектің инфекциялық аурулары; бауырдың вирусты зақ ымдануы болуы мү мкін.

Инфекция ө т қ абшығ ына ү ш жол арқ ылы ө туі мү мкін:

· Гематогенді (ү лкен қ анайналу шең берімен қ абшық тық артерия шығ атын бауырлық артериядан);

· ө рлеме жолмен (ішектен), инфекцияның бұ л жолмен ө туі Одди сфинктерінің жеткіліксіздігі, асқ азандық гиперсекреция, мальдигестия жә не мальабсорбция синдромынан болуы мү мкін;

· лимфогенді (ішектегі, жыныс жү йесінің, бауырлық жә не бауыр ішілік лимфогенді жолдар арқ ылы).

Созылмалы холецииститтің ең жиі қ оздырғ ышы болып, ішек таяқ шалары жә не энтерококктар (ө т қ апшығ ының жоғ арылау жолы бойынша инфицирленуі); стафилококктар мен стрептококктар (инфекция енуінің гематогенді жә не лимфогенді жолы бойынша); ө те сирек протейлер, іш сү зегінің жә не парасү зек таяқ шалары, ашытқ ы саң ырауқ ұ лақ тар болып табылады. 10 % жағ дайда созылмалы холецистит себепкері болып, В жә не С гепатит вирустары болып келеді. СТХ жиі себепкеріне ө т қ апшығ ына аралас микрофлораның енуі болып табылады.

Паразитарлы инфекция – описторхох, аскаридоздар болуы мү мкін. Лямблиялар созылмалы холециститтің дамуына ә келеді.

Дуоденобилиарлы рефлюкс 12 елі ішектегі қ ысымның жоғ арылауы кезінде созылмалы дуоденальді стазда, Одди сфинктерінің жеткіліксіздігінде, созылмалы панкреатитте дамиды. Дуоденобилиарлы рефлюкс дамығ ан кезде дуоденальді заттардың активтелген панкреатикалық ферменттермен бірге лақ тырысы болады, ол ө з алдына бактериалды емес «ферментативті», «химиялық» холециститтің дамуына ә келеді. Сонымен қ атар, дуоденобилиарлы рефлюкс ө ттің іркілуі мен инфецияның ө т қ апшығ ына ө туіне ә келеді.

Ө т қ апшығ ының сладжы — ө т қ абы ішіндегі тұ тқ ыр зат, ө ттің ішінде ерімейді, УДЗ арқ ылы тексергенде олар пласт тү рінде кө рінеді, кейде холециститті, панкреатитті, ө т жолдарының жолдарында обструкция шақ ырады. Кө бінесе жү кті ә йелдерде жә не жылдам арық тағ ан адамдарда кездеседі.

Аллергия – тағ амдық жә не бактериалды аллергендер созылмалы холециститті шақ ыруы мү мкін, ол морфологиялық тұ рғ ыда ө т қ апшығ ы қ абырғ асының қ абыну белгілерінің жә не эозинофилдердің бактериалды инфекциясыз анық талуымен дә лелденеді (токсико-аллергиялық холецистит).

Асқ орыту мү шелерінің созылмалы қ абыну аурулары - ө т қ апшығ ына инфекцияның ө туіне, созылмалы холециститтің патогенетикалық факторларының енуіне жағ дай жасайды. Ә сіресе, холедохо­дуоденопанкреатикалық аймақ тың ауруы жатады.

Жедел холецистит кейін созылмалы холецистит дамуына ә келеді.