Сурет. Өлшеп-есептеу түрлендіргішінің құрылымдық схемасы

Олардың шығ ысында пайда болғ ан кернеулер ПНИС_i кө мегімен ө лшеу объектісіне ә сер ететін қ ажетті физикалық шамаларғ а тү рленеді.

Ө зінше сынау ә серінің ө лшеу бағ асы болып табылатын ө лшеу сигналдары ө лшеу каналдарында екілік кодқ а тү рленеді де, компьютермен есептеледі. Алынғ ан кодтар берілген алгоритмдер бойынша ө ң деледі де, нә тижеде ізделіп жатқ ан ө лшеу ақ параты алынды.

Электрлік ө лшеу

Ө лшеу техникасының маң ызды бір бө лігі электрлік ө лшеу техникасы - ө лшеу ақ паратын электрлік сигналдар арқ ылы тасымалдайтын электрлік ө лшеу аспаптарын жасау, пайдалану, оладың кө мегімен ғ ылыми зерттеу жұ мыстарын, іс-тә жірибелер жасаумен айналысатын адамдардың қ ызмет саласы.

Физикалық шамаларды электрлік ө лшеу аспаптарының кө мегімен ө лшеу-электрлік ө лшеу деп аталады.

Электрлік ө лшеулерге мыналар жатады:

- электрлік шамаларды ө лшеу;

- электрлік шамалармен байланысы бар уақ ыттық шамаларды ө лшеу;

- электрлікке тү рлендірілген электрлік емес шамаларды ө лшеу.

Электрлік ө лшеудің негізгі артық шылық тары мыналар:

- қ арапайым ә рі арзан электронды қ ұ рылғ ылардың кө мегімен жоғ ары дә лдікпен ө лшеу тү рлендірулерін жү ргізу;

- физикалық шамалардың мә нін ө те кең арлық та ө лшеуге мү мкіндік береді;

- ө те баяу немесе жылдам ө тетін процесстерді бақ ылау, зерттеу кезінде ө лшеуді жү ргізе алу қ абілеттілігі жә не электрлік ө лшеу тізбегінің аз инерциялылығ ы;

- ө лшеуді арақ ашық тық тан жү ргізуге жә не тү йіспесіз ө лшеуге мү мкіндік беруі;

- ө лшеу нә тижелерін аналогты немесе цифрлі формада тасымалдай алу қ абілеттілігі;

- ө лшеу нә тижелерін тасымалдау, ө ң деу жә не оларды сақ тауғ а мү мкіндік береді сондай-ақ ө лшеу нә тижелерін ө лшеу – есептеу жү йелеріне алдын ала тү рлендірусіз тасымалдай алу қ абілеттілігі.

Электрлік шамаларды ө лшегіш тү рлендіргіштер

Барлық физикалық шамаларды ө лшеу ө лшегіш аспаптар кө мегімен жү ргізіледі.

Ө лшеу жабдығ ы – ө лшеу экспериментін жү ргізуге қ олданылатын техникалық сипаттамалары мө лшерленген техникалық қ ұ рылғ ы.

Функционалдық арналуына байланысты барлық ө лшегіш аспаптар тө мендегіше жіктеледі:

- ө лшем – физикалық шаманың белгілі бір мә нін кө рсетуге арналғ ан ө лшеу жабдығ ы;

- ө лшеу тү рлендіргіші – бақ ылаушы тікелей қ абылдай ал-майтын, бірақ ә рі қ арай тсымалдауғ а, ө ң деуге жә не сақ тауғ а қ олай-лы ө лшеу ақ параты сигналын ө ң діруге арналғ ан ө лшеу жабдығ ы;

- ө лшегіш аспап – бақ ылаушы тікелей қ абылдай алатын ө лшеу информациясының сигналын ө ң діретін ө лшеу жабдығ ы;

- ө лшеу ақ парат жү йелері жә не ө лшеу қ ұ рылғ ылары - бақ ылауғ а, ө ң деуге жә не объектілерді басқ ару ү шін қ олдануғ а ың ғ айлы ө лшеу информациясын ө ң діру ү шін бір-бірімен кө мекші қ ұ рылғ ылар, байланыс каналдары арқ ылы жалғ анғ ан ө лшеу жабдық тарының жиынтығ ы.