Дәріс 3. Мұнай кәсіпшілігінің ортадан тепкіш сораптарын есептеу және құрастыру

Қ алақ шалы сораптардың ішінде мұ най кә сіпшілігінде ең кө п қ олданылатыны ортадан тепкіш сораптары.

Сорапты жобалағ анда оның берілісін, арынын, қ отарылатын сұ йық тық суретте масын, функцияларын, соымен қ атар қ осымша талаптар, мысалы габаритінің шектеуі, массасы, климаттық факторларғ а байланысты қ олданылуы, орналасуы кө рсетеді.

Сораптың атқ арылатын функциялары оның конструкциясының кейбір ерекшеліктерімен, бө лшек материалымен, қ ұ бырларғ а байлау жү йесімен, берілісімен анық талады.

Ортадан тепкіш сораптарының конструктивтiк ө ң деуiнiң жұ мыстық ретi:

1. Жұ мыстық доң ғ алақ тың (немесе бағ дарлаушы аппарат) қ арсылық бiлдiрудiң ағ ын каналдарының есептелуi жә не олардың график тү рiндегі суретте i.

2. Жұ мыстық доң ғ алақ жә не бағ ыттаушы аппараттың қ алақ шасының профилін қ ұ растырылуы. Жасау, сынау жә не сораптың баспалдағ ының эксперименталдi аяқ талуы.

3. Негiзiнен, ерiксiз келтiрудiң қ уатын есептеуi, геометриялық ө лшемдер жә не (бiлiк, корпус, радиал мойынтiректер, бiлiктi тiректер жә не т.б.) сораптың элементтерiнiң берiктiгiнiң график тү рiнде суретте i.

5 бө лімдегі жалпы қ абылданғ ан белгіленулер: — дө ң гелектің бұ рыштық жылдамдығ ы; с — абсолютті, — айналмалы жә не — сұ йық тың дө ң гелектегі салыстырмалы сызық тық жылдамдығ ы; жылдамдық тағ ы индекстер олардың орналасуын анық тайды: 0 — қ алақ шағ а кіре беріске дейін; 1 — дө ң гелекке кірердегі қ алақ шалар арасында; 2— 1-шідегідей, бірақ дө ң гелектен шығ ар кездегі; 2 — қ алақ шалардан шық қ ан соң.