Тақырыбы: Киіз үй. Сымтемірден киіз үй құрастыру.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а сымтемірден киіз ү й қ ұ растыруды ү йрету.Ой-ө рісін, қ ол икемін дамыту.Адамгершілікке тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: киіз ү й макеті. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: сызғ ыш, қ арындаш, тістеуік, жуандығ ы 2-3 мм болатын сымтемірлер.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Киіз ү йдің шаң ырағ ын жасау ү шін жуандығ ы 2-3 мм, ұ зындығ ы 50 мм сымтемірді шең бер пішініне келтіріп, майыстырамыз. Суретте кө рсетілген ө лшемдер бойынша шаң ырақ тың кү лдіреуіштерін жасаймыз. Ол ү шін қ алың дығ ы 2 мм болатын алты сымтемірді шең берге дө ң естеу етіп бекітеміз. Кү лдіреуіштердің бір-бірінен арақ ашық тығ ы 5 мм болуы тиіс. Киіз ү йдің керегесін жасау ү шін сымтемірден диаметрі 100 мм болатын екі шең бер қ ұ растырамыз. Дайын болғ ан кереге бө ліктерін бір-біріне биіктігі 40 мм сымтемірмен бекітіп, қ ұ растырамыз. Одан кейін киіз ү й есігінің орнын белгілейміз. Ол ү шін екі сымтемірді бір-бірінен 20 мм арақ ашық тық та бекітеміз. Одан кейін керегелерді байлаймыз. Олардың бір-бірінен арақ ашық тығ ы 5-7 мм шамасында болуы керек. Керегелердің табанымен арасындағ ы бұ рыш 45 градусқ а тең. Енді киіз ү йдің уық тарын бекітеміз. Шаң ырақ пен керегенің аралығ ы 40 мм болуы керек. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Киіз ү й қ андай бө ліктерден тұ рады? Киіз ү йді тағ ы қ андай материалдан қ ұ растыруғ а болады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№42.Тақ ырыбы: Киіз ү йдің жарма есігі. Жарма есікті қ ұ растыру.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а киіз ү йдің жарма есігі (сық ырлауығ ы) туралы тү сінік бере отырып, есікті қ ұ растыруды ү йрету. Есте сақ тау қ абілеттерін дамыту. Ә демілікке, эстетикалық тә рбиеге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: киіз ү й макеті. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: қ атырма қ ағ аздар, желім.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

1.Киіз ү йдің жарма есігіне ө лшемі 55 мм х 170 мм қ атырма қ ағ аз дайында.

2. Есік жақ тауларын (4дана) қ атырма қ ағ аздан таспа тү рінде дайында.а) ө лшемі 10 мм х 170 мм (2бө лшек) ә) ө лшемі 10 мм х 178 мм (2 бө лшек). 3.Есік жақ тауларын біріктіретін бақ алақ ө лшемі 10 мм х 40 мм(8 бө лшек). 4.Жарма есіктің жоғ арғ ы кө зіне жапсыратын шағ ын шаршының ө лшемі 30 мм х 30 мм (2бө лшек). 5.Тө менгі кө зіне жапсыратын 30 мм х 40 мм ө лшемдегі тіктө ртбұ рышты қ атырма қ ағ аз (2 бө лшек). 6.Есіктің орта кө зіне орналастыратын бедерлі бақ алақ тың ұ зындығ ы 30мм (8бө лшек). Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Ө лшемі 55 мм х 170 мм қ атырма қ ағ аздың бетіне есіктің жақ тауын жапсырамыз.

2. Есіктің жоғ арғ ы бө лігіне бірінші бақ алақ ты жапсырамыз.

3.Шағ ын шаршыны жапсырамыз. 4.Екінші бақ алақ ты жапсырамыз.

5.Бедерлі бақ алақ тарды жапсырамыз. 6.Ү шінші бақ алақ ты жапсырамыз.

7.Есіктің ү лкен шаршы бө лігін жапсырамыз.

8.Есіктің ең тө менгі тө ртінші бақ алағ ын жапсырамыз.

9.Есіктің 178 мм-лік ұ зын жақ тауын жапсырмалаймыз. Есіктің екінші бө лігін қ ұ растыруды есіктің ұ зын жақ тауынан бастаймыз. Ол 1а деп белгіленеді. Есікті толық жапсырмалау бірінші бө лікті орындағ ан реттілік бойынша жалғ асады. Есік пішінін толық қ ұ растырып болғ ан соң есіктің екі жағ ына ү ш-ү штен қ ұ лақ шаларды жапсырамыз. Ол қ ұ лақ шалар есікті керегеге бекіту қ ызметін атқ арады.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау.Киіз ү й есігі неліктен сық ырлауық атанады? Есікке қ андай ө рнектер салуғ а болады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№43.Тақ ырыбы: Ұ лттық киімдер. Тымақ тігу.

Мақ саты: Қ азақ халқ ының ұ лттық киімдерімен таныстыру. Ерлерге арналғ ан бас киім ү лгісінің бір тү рі – тымақ тігуді ү йрету. Есте сақ тау қ абілеттерін арттыру. Салт-дә стү рді қ ұ рметтеуге тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: ұ лттық киімдер. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: қ атты қ ағ аз, бір тү сті мата, жасанды тері, қ айшы, ине, жіп, сызғ ыш, қ арындаш, бор.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Халқ ымыздың ұ лттық киім тү рлері ө те кө п. Олар ө зінің кө з тартарлық ә семдігімен, ою-ө рнегімен, сә нділігімен осы кү нге дейін жоғ ары бағ аланып, қ адір-қ асиетін жоймай келеді. Ер адамдар мен ә йелдердің бас киімдері сә нділігімен ерекшеленеді. Ерлерге арналғ ан бас киім ү лгісінің бір тү рі – тымақ. Тымақ ты суық кү ндерде киетіндіктен, оны қ ұ ндыз, суыр, тү лкі, қ асқ ыр жә не қ озы, қ ұ лын, лақ елтірісінен тігеді. Тымақ тың басқ а ерлер бас киімінен ерекшелігі – ол тө бе, маң дай, екі қ ұ лағ ы жә не артқ ы етегінен тұ рады.Тымақ тың тө бесі ү шкіл, тө рт немесе алты бұ раш болып келеді. Тымақ тың іші терімен, сырты дү рия, пү ліш, барқ ытпен тысталады. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Тымақ тың негізгі бө лігінің тө бесіне биіктігі 15см, ені 9см ө лшемде қ атырма қ ағ аздан қ алып ү лгі дайындап алып, оны матаның бетіне тү йреп, айналасын бормен сызып, тө рт мата бө лігін қ иып аламыз.

2. Тымақ тың маң дайын жасау ү шін биіктігі 4см, ені 9см болатын қ алып ү лгіні пайдаланып, матадан бір бө лік қ иып аламыз.

3. Тымақ тың қ ұ лағ ы мен артқ ы етегін пішу ү шін ұ зындығ ы 27см, биіктігі 8см, етегі доғ алдау келген қ алып ү лгіні мата бетіне қ оямыз да, бормен жан-жағ ын сызып, қ иямыз.

4.Дайын болғ ан тымақ тө бесінің бө ліктерін теріс бетінен бір-біріне біріктіріп, кө ктеп тігеміз.

5.Тымақ тың етегі мен маң дайын тө бесіне жалғ ап тігеміз. Жасанды теріден маң дайын ә шекейлеп, кө ркемдеуге болады. Ал бауын таспадан дайындап, екі жақ қ ұ лағ ына тігеміз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Қ азақ халқ ының ұ лттық киімдері несімен ерекшеленеді? Тымақ қ андай бө ліктерден тұ рады? Тымақ тігу ү шін қ андай аң немесе мал терісі пайдаланылады? Тымақ тың сырты қ андай матамен тысталады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№44.Тақ ырыбы: Сә укеле тігу.

Мақ саты: Қ ыздардың ұ зату тойында киетін сә нді, ә шекейлі бас киімі сә укеле тігуді ү йрету. Танымдық қ абілеттерін дамыту. Ә демілікке, эстетикалық тә рбиеге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: сә укеле. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: қ атты қ ағ аз, қ ызыл тү сті барқ ыт мата, ақ тү сті тоқ ыма жіп, мақ та, желім, қ айшы, ине-жіп, сызғ ыш, қ арындаш, бор.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Сә укеле алтын, кү міс, меруерт, маржанмен ә шекейленіп, зер, жібек жіппен кестеленеді. Тө бесіне ү кі тағ ылып, жерге дейін тө гілген ақ желек жабылады. Ертеде бір сә укеленің бағ асы жү з жылқ ығ а барабар болғ ан. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Сә укеленің конус тә різді екенін ескеріп, оның биіктігі мен диаметрін анық таймыз. Биіктігін 20 см, диаметрін 46 см деп алып, қ атты қ ағ аз бетіне сә укеле пішінін тү сіреміз. Қ атты қ ағ азды тү сірілген сызық бойынша қ иып, желімдейміз.Қ атты қ ағ аздан жасап алғ ан конусымыз сә укеленің негізі болады.

2.Қ иып алынғ ан сә укеленің қ алып ү лгісін қ ызыл тү сті мата бетіне орналастырамыз. Жиегінен тігіске 1см-дей қ алдырып, бормен сызамыз. Сызық бойынша матаны қ иып аламыз.

3.Қ иып алынғ ан матаның теріс бетінен кө ктеп тігеміз. Сонан кейін оң бетіне аударып, сә укеленің қ атты қ ағ аздан жасалғ ан негізіне кигіземіз.

4.Сә укеленің тө менгі бө лігінің жиегіне биіктігі 3см мақ та желімдейміз.

5.Ақ тү сті тоқ ыма жіптен шашақ жасап, ү кісі ретінде сә укеленің тө бесіне қ адаймыз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау.Сә укелені кімдер киеді? Тағ ы қ андай ұ лттық бас киім тү рлерін білесің дер? Сә укелені қ алай ө рнектеп, ә шекейлейді?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№45.Тақ ырыбы: Киізден қ уыршақ жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а киізден қ уыршақ жасауды ү йрету. Ақ ыл-ойын, танымдық қ абілеттерін дамыту. Адамгершілікке, инабаттылық қ а тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: қ уыршақ тар. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: киіз, таспа, мулине жібі, зер жіп, ПВА желімі, ине, жіп, қ айшы, қ атты қ ағ аз.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Киіз – малдың жү нінен тығ ыз етіп басылғ ан, ү й тұ рмысында пайдаланылатын бұ йым. Киізден сырт киім, байпақ, қ оржын мен дорба тігеді. Сондай-ақ киізден ө зге де тұ рмыс тіршілікке қ ажетті бұ йымдарды дайындауғ а болады. Ал біз киізден қ уыршақ жасап ү йренейік. Сергіту сә ті

IV. Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Суретте кө рсетілген ө лшемдер бойынша қ атырма қ ағ аздан қ уыршақ тың кеудесі, бас киімі, жең і жә не бетінің қ алып ү лгісін дайындап аламыз. Киіз бетіне қ алып ү лгілерді қ ойып, белгі саламыз. Жиегінен тігіске 0, 7см қ алдырып, қ уыршақ бө ліктерін қ иып аламыз.

2. Қ уыршақ тың кеудесін жасайтын бө лікті конус тә різді пішінге келтіріп бү ктеп, теріс бетінен тігеміз.

3.Екі жең ін де конус тә різді пішінге келтіріп тігіп, кеудесінің екі жақ шетіне жалғ ап, біріктіреміз.

4.Қ уыршақ бетін жасауғ а арналғ ан бө лікке қ арындашпен кө з, қ ас, мұ рыны мен ернінің орындарын белгілеп алып, қ асы мен кө зін, мұ рнын қ ара жіппен, ал ернін қ ызыл жіппен тігеміз.

5.Бас киіміне маң дай бө лігін жалғ ап тігіп, оны тү рлі ұ сақ моншақ тармен ә шекейлеп, дайындап қ оямыз.

6.Қ уыршақ тың кеуде бө лігіне, жең іне сә нді таспаны айналдыра жапсырамыз.

7.Ал бұ рымын жасау ү шін мулине жібін ө реміз. Оны қ уыршақ тың басына бекітіп, бас киімін кигіземіз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Киізден тағ ы қ андай бұ йым жасауғ а болады? Қ уыршақ жасауда қ андай қ ол тігістерін қ олдандың?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

Ү ІІ.Ү йге тапсырма беру. Жасағ ан қ уыршағ ың ды ө з бетің ше ә шекейлеп, сә нде.

№46.Тақ ырыбы: Ыдыс-аяқ тар. Қ ағ аздан ыдыс-аяқ жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а ыдыс-аяқ туралы тү сінік бере отырып, қ ағ аздан ыдыс-аяқ жасауды ү йрету. Танымдық қ абілеттерін дамыту. Ә демілікке, эстетикалық тә рбиеге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: суреттер, қ ағ аздан жасалғ ан ыдыс. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: 50 мл су, 2 ас қ асық ұ н, қ ағ аз немесе газет, ө зің е ұ нағ ан кез келген ыдыс, қ айшы.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Ыдыстардың металдан, қ ыштан, шыны, пластмассадан жасалғ ан тү рлері бар. Металл ыдыстар шойыннан, алюминийден, жезден, т.б. жасалынады. Алюминий ыдыстар ыстық қ а ө те тө зімді ә рі онда пісірілген тамақ тың дә мі, тү сі, иісі бұ зылмайды. Темір ыдыстар, жезден жасалғ ан ыдыстар, шойын ыдыстар, фарфор ыдыстар, шыны ыдыстар, пластмасса ыдыстар болады. Папье-маше – қ ағ аз массасынан желім, гипс араластырылып жасалғ ан қ атты нығ ыз бұ йым. Ол француз тілінен аударғ анда «жыртып немесе қ иып алынғ ан қ ағ аз» деген мағ ынаны білдіреді. Папье-машеден бұ йым жасау аса қ иын емес, алайда ол ұ қ ыптылық пен шыдамдылық ты талап етеді. Папье-машеден ә р тү рлі қ обдиша, маска, ойыншық тар жасауғ а болады. Ал біз ыдыс жасаймыз.Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Ыдыс жасауғ а қ ажет болатындай газет парағ ын қ иып аламыз.

2.50 мл суғ а 2 ас қ асық ұ н салып, араластырып, желім дайындап аламыз.

3.Таң дағ ан ыдысымызды тө ң керіп қ ойып, ыдысқ а қ ажет газет қ иындылары жабысып қ алмауы ү шін вазелин майын жағ амыз.

4.Газет қ иындыларын ұ ннан жасалғ ан желімге малып, ыдысты айналдыра желімдейміз.

5.Осылайша 4-5 рет қ абаттап, ыдысты бө лме температурасында кептіреміз.

6.Кепкеннен кейін қ ағ аздан қ абатталып жасалғ ан қ алыпты ыдыстан тү сіріп аламыз.

7.Дайын кесеге ою-ө рнекті тү сті қ ағ аздан қ иып алып желімдейміз, немесе акварель бояуымен алуан тү рлі гү лдердің суретін салып безендіреміз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Металл ыдыстың қ андай тү рлерін білесің? Тамақ тың дә мі, тү сі, иісі бұ зылмас ү шін қ андай ыдыстарды пайдаланғ ан дұ рыс? Папье-машеден тағ ы қ андай бұ йымдар жасалынады? Ыдыстарды қ алай безендіруге болады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№47.Тақ ырыбы: Кә мпит салатын ыдыс жасау.

Мақ саты: Сусыннан босағ ан пластмасса бө телкеден кә мпит салатын ыдыс жасауды ү йрету. Ой-ө рісін, қ иялын дамыту.Ү немшілдікке баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру Кө рнекілігі: пластмасса ыдыстан жасалғ ан ә р тү рлі ыдыстар. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: пластмасса бө телке, кең се пышағ ы, ермексаз.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Сусыннан босағ ан пластмасса бө телке мен ермексазды пайдаланып, қ арапайым тә сілмен кә мпит салатын ыдыс жасап кө рейік. Ол ү шін бө телкенің бас жағ ы мен тү п жағ ын қ айшымен қ иып немесе кең се пышағ ымен абайлап кесеміз. Содан кейін бө телкенің тү бін кең се пышағ ымен оямыз. Ойық арқ ылы бө телкенің мойнын кіргізіп, оның жан-жағ ын ермексазбен жапсырып, бекітеміз. Дайын ыдысты ә р тү рлі тә сілмен безендіруге болады. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Пластмасса ыдыстан тағ ы қ андай бұ йым жасауғ а болады? Ыдысты қ андай тә сілдермен кө ркемдеп, ә шекейледің?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№48.Тақ ырыбы: Тү ймелерден жасалғ ан моншақ.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а зергерлік бұ йымдар туралы тү сінік бере отырып, тү ймелерден моншақ жасап ү йрету. Танымдық қ абілеттерін, қ ол икемін дамыту.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: моншақ тар.Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: тү йме, қ армақ бау немесе жіп, ілгек, қ айшы.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі

Рухани мұ раларымыздың бірі – зергерлік бұ йымдар. Зергерлердің қ олынан шық қ ан бұ йымдар адам бойына ә рқ ашанда кө рік, ажар берген. Зергерлік бұ йымдарғ а алқ а, моншақ, білезік, сырғ а, жү зік, шашбау жатады.Бұ л бұ йымдар анасынан қ ызына мұ ра ретінде қ алып отырады. Ал жіпке тізілген ә семдік ү шін мойынғ а салып жү ретін моншақ тү рлі-тү сті майда асыл тастардан тұ рады.Моншақ ты тек алтын, кү міс, меруерт, маржандардан ғ ана емес, тү ймелерден де жасауғ а болады екен.

1.Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Ұ зындығ ы 25см қ армақ бауын немесе жіп алып, оны инеге сабақ таймыз.

2.Жіптің бір ұ шына ілгекті байлап, бекітеміз.

3.Тү ймелерді жіптің екінші ұ шынан бір-бірлеп ө ткіземіз.

4.Жіптің екінші ұ шына ілмек жасап, оны ілгегіне бекітеміз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Бү гінгі сабақ ұ нады ма? Зергерлік бұ йым тү рлерін ата. Зергерлік бұ йымдарды кімдер жасайды?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

Ү ІІ.Ү йге тапсырма беру. Тү ймелерден жү зік жасап ү йрену.

№49.Тақ ырыбы: Жіптен алқ а жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларды жіптен алқ а жасауғ а ү йрету. Ақ ыл-ойын, қ иялын дамыту. Шеберлікке тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру Кө рнекілігі: ә р тү рлі алқ алар.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Ә шекейлеп жасалғ ан алқ а – адам кө ркі. Шеберлер алқ аны алтыннан, кү містен, табиғ и материалдан жасайды. Сонымен қ атар кү нделікті кездесетін материалдардан да алқ а жасауғ а болады. Оғ ан машина жібінің жуандауы немесе жібек жіп, майда моншақ, пластмасса сақ иналар жә не ине қ ажет. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Жіпті инеге сабақ тап, онымен сақ иналарды ілмектеп байлаймыз.

2.Дайын болғ ан сақ иналар бір-бірімен моншақ арқ ылы біріктіріледі.

3.Бірдей ү ш сақ инаны моншақ пен ә шекейлеп, бау тағ ып, оларды алқ ағ а байлаймыз.

4.Техника қ ауіпсіздігін сақ тау.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Алқ а жасауғ а қ андай жіп тү рін қ олданғ ан дұ рыс? Алқ аны тағ ы неден жасауғ а болады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№50.Тақ ырыбы: Ұ сақ моншақ тардан жасалғ ан білезік.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а білезік жасап ү йрету. Танымдық қ абілеттерін, қ ол икемін дамыту. Оқ ушыларғ а эстетикалық тә рбие беру.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру Кө рнекілігі: ә р тү рлі қ олдан жасалғ ан білезіктер. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: тү рлі-тү сті ұ сақ моншақ, жіп, ине.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Білезік – білекке салатын ә шекейлі, сә нді бұ йым. Оны қ ымбат металдардан жасайды. Білезіктің пішіні, ө рнегі ә р тү рлі болады. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Жасалатын білезіктің ұ зындығ ына қ арай екі қ абатталғ ан жіп аламыз.

2.Жіптің екі ұ шын да жің ішке иненің кө зінен ө ткізіп, иненің біреуінен ұ сақ моншақ тарды тіземіз. Жіптің екінші ұ шындағ ы инені тізілген моншақ тарғ а кері қ арай ө ткізіп, оны тартамыз.Осы тізбекті қ ажетті ө лшемге дейін қ айталаймыз.

4.Техника қ ауіпсіздігін сақ тау.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Білезік жасағ анда моншақ тү стерінің бір-біріне ү йлесімділігін сақ тау керек пе? Ұ сақ моншақ тардан алқ а жасауғ а бола ма? Жасағ ан білезіктерің ө здерің е ұ нады ма?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

Ү ІІ.Ү йге тапсырма беру. Ұ сақ моншақ тардың ә р алуан тү сін таң дап, алқ а жасау.

№51.Тақ ырыбы: Фольгадан ә шекейлі бұ йымдар жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а фольгадан қ апсырма жасап ү йрету. Танымдық қ абілеттерін дамыту. Ә демілікке, эстетикалық тә рбиеге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекіліг і: ә шекейлі бұ йымдар, қ апсырма. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: жұ қ а азық -тү лік фольгасы, қ атырма қ ағ аз, қ арындаш, қ айшы..

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Зергерлік бұ йымдардың ішінде қ ыз-келіншектерге арналғ ан білезік, сырғ а, сақ ина, шашбау, шолпы, қ апсырмалардың орны бө лек.Кез-келген зергерлік бұ йымның бетіне ә р тү рлі тастар орнатып, ою-ө рнектер салса, оның ә семдігі арта тү седі. Зергерлік бұ йымдарды ә семдеу ү шін қ олданылатын тастардың тү рі де кө п. Олар: гауһ ар, ақ ық, маржан, інжу, меруерт жә не т.б. Бү гінгі сабақ та қ атырма қ ағ аз бен фольгадан қ апсырма жасаймыз. Қ апсырма – қ ыз-келіншектер киімінің екі ө ң ірін қ аусырып, іліп тұ ратын ілгек. Оғ ан ә р алуан ә шекей тастар салынады. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс Іштей, тізбектей оқ ыту 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау.Жұ мыстың орындалу реті:

1.2-суретте кө рсетілген қ апсырманың қ алып ү лгісін жасап, қ атырма қ ағ азғ а тү сіреміз де, қ иып аламыз.

2.Қ алып ү лгіні фольганың бетіне қ ойып, жан-жағ ын сызамыз.Бү ктеу ү шін 1см-дей артық тау алып, оны қ иып аламыз.

3.Қ атырма қ ағ аздан жасалғ ан қ апсырманы фольгамен қ аптап, жиектерін тегістеп бү ктейміз.

4.Қ апсырманың бетіне қ арындашпен ә р тү рлі ө рнектерді ойып саламыз.Қ апсырманың екі бө лігі бірдей болуы шарт. Қ апсырманың бетіне қ арындашпен ө рнек салғ анда, фольганың тесіліп, жыртылып қ алмауын қ адағ ала.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Бү гінгі сабақ ұ нады ма? Зергерлік бұ йымдарды қ андай тастармен ә шекейлейді?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№52.Тақ ырыбы: Сымтемірді кө ркемдеп ию.

Мақ саты: Сымтемірді кө ркемдеп ию тә сілімен тұ марды қ ұ растыру.Оқ ушының ой-ө рісін, қ иялын дамыту. Ә демілікке, эстетикалық тә рбиеге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә діс і: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік

Кө рнекілігі: сымтемірден қ ұ растырылғ ан тұ мар ү лгілері..

Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: жұ мсақ, иілгіш сымтемірлер.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Бү гінгі сабақ та сымтемірді кө ркемдеп ию тә сілімен зергерлік бұ йымдардың ерекше бір тү рі – тұ марды қ арапайым тә сілмен қ ұ растырамыз. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Бү гінгі сабақ та не ү йрендік? Сендерге ұ нады ма?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№53.Тақ ырыбы: Ұ лттық бұ йымдар. Қ атырма қ ағ аздан адалбақ ан жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а ұ лттық бұ йым адалбақ ан туралы тү сінік бере отырып, оны қ атырма қ ағ аздан жасауды ү йрету. Есте сақ тау қ абілеттерін дамыту. Ең бексү йгіштікке, салт-дә стү рді қ ұ рметтеуге баулу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік

Кө рнекілігі: суреттер. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: қ атырма қ ағ аз, қ айшы.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Адалбақ ан – киімдерді, жең іл бұ йымдарды іліп қ оятын жабдық. Ол киіз ү йді қ ұ ру кезінде шаң ырақ ты кө теріп тұ ру қ ызметін де атқ арады.Шаң ырақ ты кө теріп тұ ру ү шін басы аша ағ аш даярланады. Оны бақ ан деп атайды. Ол киіз ү й жабдығ ының бірі болып саналады. Шеберлер адалбақ анды табиғ атта ө сіп тұ рғ ан жиде, тал сияқ ты бұ тағ ы кө п ағ аштардан жасайды. Адалбақ анды оймыштап сү йекпен, ою-ө рнекпен, зергерлік металл бұ йымдармен ә шекейлейді. Адалбақ анның ашамайлы келген ү стің гі жағ ын уық қ а тіреп, тө менгі ұ шын қ озғ алып кетпейтіндей етіп жерге бекітеді.Сергіту сә ті

IV. Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Керекті ө лшемде қ атырма қ ағ аз дайындап, оның бетіне адалбақ анның суретін салып, қ айшымен қ иямыз. 2.Қ иып алынғ ан адалбақ ан пішінін кө ркемдейміз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Қ азіргі кездегі киім ілгіш пен адалбақ анның қ андай ұ қ састық тары мен айырмашылық тары бар? Адалбақ ан киіз ү й жабдығ ына жата ма? Оны табиғ и материалдан жасауғ а бола ма? Адалбақ анды неліктен ә шекейлейді?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№54.Тақ ырыбы: Сандық. Қ атырма қ ағ аздан сандық жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а сандық туралы тү сінік бере отырып, оны қ атырма қ ағ аздан жасап ү йрету. Танымдық касиеттерін дамыту. Ұ қ ыптылық қ а, ең бексү йгіштікке тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік Кө рнекілігі: суреттер, қ атырма қ ағ аздан жасалғ ан сандық тар. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: қ атырма қ ағ аз, қ айшы, тү рлі-тү сті қ ағ аздар, желім.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Сандық – киім-кешек жә не т.б. заттарды салып, сақ тауғ а арналғ ан ү й жиһ аздарының бірі. Сандық тың бірнеше тү рі бар. Олар: абажа, ә бдіре, қ обдиша. Бұ л бұ йымдардың жасалу тә сілдері бірдей. Олар екі жағ ы ө ң делген жұ қ а тақ тайдан жасалады. Сондық тан олар жең іл ә рі тұ рмыста қ олдануғ а ың ғ айлы. Сандық тың қ ақ пағ ы тұ тас ашылады. Ә р халық сандық ты ө зінің ұ лттық ою-ө рнектерімен ә шекейлейді. Алтын, кү міс сияқ ты қ ымбат металдармен зерленіп, асыл тастармен безендірілген, ә р тү рлі ойма сү йектермен ә рленген қ азақ сандық тарын қ азір мұ ражайдан кө руге болады. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс. Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс. Қ атырма қ ағ аздан сандық жасау. Оны ә шекейлеу. Қ ауіпсіздік ережесін сақ тау.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Жасағ ан сандық тарың ұ нады ма? Сандық ты тұ рмыста не ү шін қ олданады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.

№55.Тақ ырыбы: Жү каяқ. Қ атырма қ ағ аздан жү каяқ жасау.

Мақ саты: Оқ ушыларғ а жү каяқ туралы тү сінік бере отырып, оны қ атырма қ ағ аздан жасауды ү йрету. Ақ ыл-ойын, есте сақ тау қ абілеттерін дамыту. Салт-дә стү рді қ ұ рметтеуге тә рбиелеу.

Сабақ тың типі: аралас сабақ Ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру, кө рнекілік

Кө рнекілігі: суреттер. Қ ажетті материалдар мен қ ұ ралдар: қ атырма қ ағ аз, қ айшы, желім.

Барысы: I.Ұ йымдастыру кезең і. Сабақ қ а дайындық.

II.Мақ сат қ ою кезең і. Сабақ тың тақ ырыбымен, мақ сатымен таныстыру.

III.Жаң а материалды тү сіндіру кезең і. а) мұ ғ алімнің тү сіндірмесі.

Жү каяқ – сандық тың астына қ ойылатын жиһ аз. Оны ө ң делген қ атты ағ аштан жасайды. Жү каяқ тө рт бө ліктен тұ рады. Олар: алдың ғ ы жә не артқ ы жақ тау ағ аш, тө рт аяғ ы, екі жақ тау ағ ашты біріктіріп тұ ратын 4-5 шабақ ағ аш жә не тіреуіштер. Жасалу тә сіліне қ арай жү каяқ қ айқ ы бас жә не ү сті тегіс болып екі тү рге бө лінеді.Қ айқ ы бас жү каяқ тың тө сек ағ аш тә різдес екі жақ басы жоғ ары қ арай кө терің кі болып келеді. Оғ ан тек тө сек-орын жинайды.Ү сті тегіс жү каяқ ты сандық қ оюғ а пайдаланады. Шеберлер жү каяқ тың алдың ғ ы бетін майлы бояумен сырлап, оюмен ө рнектелген сү йекпен ә шекейлейді. Сергіту сә ті

IV.Жаң а материалды мең гергенін тексеру кезең і.

1.Оқ улық пен жұ мыс.Іштей, тізбектей оқ ыту. 2.Сұ рақ -жауап

3.Практикалық жұ мыс.Ең бек қ ауіпсіздігін сақ тау. Жұ мыстың орындалу реті:

1.Жү каяқ пішінін жасайтын қ атырма қ ағ азды дайындаймыз. Жү каяқ ө лшемі қ алауынша алынады.

2.Жү каяқ бө ліктерін таспа тү рінде дайындаймыз.

а)жү каяқ тың жақ тауы (2бө лшек) ә) жү каяқ тың аяғ ы (4бө лшек)

б) жү каяқ тың ағ аш шабағ ы (4бө лшек) в)қ иғ аш тіреуіштері (8бө лшек)

3.Ө лшеп, қ иып алынғ ан дайын таспалар.

4.Дайын таспалардан жү каяқ пішінін қ ұ растырамыз.

а) Жү каяқ жақ тауларына аяқ тарын желіммен жапсырамыз.

ә)Жү каяқ тың шабақ тарын дайындаймыз.

б)Жү каяқ тың жақ тауына желімделген аяқ тарын іш жағ ына қ аратып, дайын болғ ан шабақ шалармен екі жақ тауды бір-біріне жалғ астырып, қ ұ растырамыз. Ол ү шін шабақ тардың ұ шына аз ғ ана желім жағ ып, арақ ашық тық тарын бірдей етіп, жақ тауғ а жапсырамыз. Шабақ тарды алдымен бірінші жақ тауғ а жапсырып, желімін кептіреміз.

в) Бірінше жақ таудың желімі кепкеннен кейін екінші жақ тауды кептіреміз.

5.Жү каяқ тың аяқ тары қ озғ алмас ү шін тіреуіштерін жапсырамыз. Содан кейін жү каяқ ты ою-ө рнектермен кө ркемдейміз.

V.Бекіту кезең і. Қ орытындылау. Жү каяқ қ анша бө ліктен тұ рады? Қ андай мақ саттарда қ олданылады? Жү каяқ ты кө ркемдеу ү шін қ андай ою-ө рнектерді пайдалануғ а болады?

VI.Бағ алау. Оқ ушылардың ең бегін салыстыра отырып, бағ алау.