Сабақтың барысы. Ауызша есептеуге №1 тапсырманы қосу қажет - жарыс түрінде ұйымдастыру.

Ауызша есептеуге №1 тапсырманы қ осу қ ажет - жарыс тү рінде ұ йымдастыру.

№2 тапсырманы (екі таң балы санды екі таң балы санғ а қ алай бө летінін естеріне тү сіру) тү сіндіре отырып орындау қ ажет. Келесі сабақ тың тақ ырыбы «Екі таң балы санғ а бө лудің жазбаша тә сілдері» болғ андық тан, бө ліндіні тиімді таң дау тә сілін еске тү сіру қ ажет.

Ө ткен материалмен жұ мыс

Оқ ушылар «Амал компоненттері» (№3) атты кестемен жұ мыс істеуді біледі. Алайда олар мұ ндай кестелер бойынша кү рделі тең деулерді тұ ң ғ ыш рет қ ұ рғ алы отыр. Сондық тан ә р кестеден бір жаттығ уды тақ тағ а тү сіндіре отырып орындаң ыз. Қ алғ анын балалар ө з бетінше орындасын, кейін тексерің із.

Балалар №4, 5, 7 тапсырмалармен таныс болғ андық тан, оларды ө зіндік жұ мысқ а немесе ү й жұ мысына қ осуғ а болады.

№5 есеп тіктө ртбұ рыштың периметрін табуды қ айталауғ а кө мектеседі. Тіктө ртбұ рыштан қ иып алынғ ан тік бұ рышты ү ш-бұ рыштың ауданын қ алай табуғ а болатынын талдап қ орытындылауды тапсырың ыз. Ол ү шін тіктө ртбұ рыштың ауданын тауып алып, шық қ ан нә тижені 2-ге бө лу керек екенін оқ ушылар айта алуы тиіс.

№8 геометриялық конструктор орындалады.

Ү й жұ мысы. Бұ л сабақ та екі таң балы сандарды екі таң балы санғ а бө луге мысалдар келтіре отырып, мынадай «қ ұ пияның» бетін ашуғ а болады: екі таң балы санды бір таң балы санғ а кө бейтіп, бө лу амалымен кері мысал жазу.

82-сабақ. Екі таң балы санғ а кө бейтудің жазбаша тә сілі

Сабақ тың мақ саты: балаларды екі таң балы санғ а кө бейтудің жазбаша тә сілімен таныстыру; ә ртү рлі есептерді шығ ару қ абілеті мен есептеу дағ дысын жетілдіру.

Тірек білім, білік, дағ дыларын жетілдіру.

Ауызша есеп

Ауызша жаттығ улар барысында балалардың есептеу дағ дысын тексерің із. Бұ л жерде математикалық диктант алып, тексеруге бо­лады: 3 500: 5, 26 • 70, 81: 27, 72: 36, 7 200: 800, 45 • 8, 9 • 71, 42: 21, 5 400: 9, 320: 16, 72 • 2, 752 369 • 0, 660: 11, 71 • 4, 310 • 3, 650: 50.

Тақ тағ а екі таң балы санды кө бейтуді тү сіндіре отырып орындаң ыз.

Кө бейту: 56-24. Есептеу барысында кө бейтудің қ андай заң ын пайдаланасыз?

(Ү лестірімділік заң ы). Қ алай талдаймыз?

Екінші кө бейткішті ондық тар мен бірліктердің қ осындысы тү рінде алып, 56-ны ондық тар мен бірліктерге кезекпен кө бейтеміз, шық қ ан нә тижені қ осамыз:

56 • 20 + 56 • 4 = 1 120 + 224 = 1 344.

- Мұ ндай мысалды бағ ан тү рінде кө бейтуге бола ма? Кө бейтуді бағ ан тү рінде орындап кө руді ұ сының ыз

Жаң а материалмен жұ мыс.

Балалар ө здері жазғ ан нұ сқ аларды кө рсеткеннен кейін мұ ғ алім қ орытындылайды. Оқ улық тағ ы жазбамен салыстырады.

Екі таң балы санғ а кө бейту ү шін:

1) кө бейткіштерді «бағ анғ а» жазамыз (бірліктердің астына бірліктерді,

ондық тардың астына ондық тарды);

2) алдымен бірінші кө бейткішті екінші кө бейткіштің бірлігіне кө бейтеміз;

алынғ ан толымсыз нә тижені бір таң балы санғ а кө бейткендегідей етіп жазамыз;

3) бірінші кө бейткішті екінші кө бейткіштің ондығ ына кө бейтіп, оны екінші кө бейткіштің ондық тарының астынан бастап жазамыз;

4) бірінші жә не екінші нә тижелерді бір-біріне қ осамыз.
Оқ ушылардың назарын №2 оқ улық тағ ы тү сіндірмеге аударың ыз. Кө бейтуді ауызша орындатың ыз.

Екі таң балы санғ а жазбаша кө бейту алгоритмін оқ ушылар естеріне сақ таулары керек.

Назар аудар! Кө п таң балы санғ а кө бейткен кезде екінші кө бейткіште қ анша цифр болса, дә птердің шетінен (неме­се жиек сызығ ынан) сонша торкө з алып, оғ ан 1 торкө з қ осып қ алдырың ыз.

Алғ ашқ ы бекіту.

№2 (ә) - оқ ушылар амалдарды тақ тағ а шығ ып кезекпен орындайды, тү сіндіреді. Жазудың дұ рыс жазылуына мә н берген жө н.

Жұ птасып жұ мыс істеу: оқ ушылар ү йде дайындап келген мысалдарымен алмасып, оны қ ағ азғ а орындайды. Кейін тағ ы да алмасады жә не тексереді. Даулы мә селе туындағ ан кезде мұ ғ алімнің кө мегіне жү гінеді.