Оршаған ортамен таныстыру

Мақ саты: балаларда ә леуметтік қ ұ ндылық тар мен мә дениет негіздерін қ алыптастыру.

Міндеттері:

1.Отаншылдық сезімін, Отаны мен отбасына деген сү йіспеншілігін, ересектерді қ ұ рметтеу сезімін қ алыптастыру.

2.Ә рекеттердің ә р тү ріне қ ызығ ушылық тары мен қ ажеттіліктерін дамыту.

3. Ересектер мен қ ұ рдастарының арасында ө зін-ө зі ұ стау мә дениетінің дағ дыларын қ алыптастыру.

Мен — кіммін?

Ө зі жә не ө зінің жағ дайы туралы тү сініктерін кең ейту.

Ө зін-ө зі танудағ ы талаптарын мадақ тау. Мағ ан дене мү шелері не ү шін қ ажет (қ ол, аяқ, бас жә не т.б.), кө ру, есту, дә м сезу, сипап сезу мү шелері не ү шін қ ажет. Мен қ андай кө ң іл кү йде боламын (қ уанамын, ренжимін, ашуланамын жә не т.б.).

Ө зін-ө зі дұ рыс бағ алау қ ажеттілігін қ олдау.

Ө зіне, ө з кү шіне сенімін нығ айтып, ө зіне қ ұ рметі мен дербестігін дамытуғ а мү мкіндік туғ ызу.

Ө зінің қ олынан келетіні, жақ сы кө ретіні, не сезетіні, жақ ын ә леуметтік ортасы, қ арапайым қ арым-қ атынастар туралы ойлап, ө з ойын айта білуге ү йрету. Қ ұ рдастарының арасында ө з жағ дайын, басқ а балалардың ө зіне қ арым-қ атынасын білуге ү йрету.

Адам — тіршілік иесі

Ө зін адам ә лемінің ө кілі ретіндегі алғ ашқ ы тү сініктерін қ алыптастыру.

Жақ ын ә леуметтік ортасы, қ арапайым туыстық жә не қ оғ амдық қ арым-қ атынастар туралы білімдерін қ алыптастыру.

Адамдардың дем алатыны, қ озғ алатыны, тамақ танатыны, ө сетіні, ә ң гімелесетіні туралы тү сінік беру.

Адамдардың бір-біріне ұ қ састығ ы мен айырмашылығ ын сыртқ ы белгілеріне қ арап ажырата білуге ү йрету: басы, қ олы мен аяқ тары, тері жә не шаш қ абаты, кө здері мен шаштарының ә р тү рлілігі. Адамдардың бірдей ішкі қ ұ рылыстары (жү рек, асқ азан, ө кпе) бар.

Адамдардың бір-бірімен айырмашылық тары мен ұ қ састық тары бар (сырт келбеті, ә деттері, тү рлі сезімдер мен кө ң іл кү йлерді сезінеді).

Адамның ө суі ү шін қ ажетті шарттар — су, жарық, жылу, тағ ам, қ озғ алыс пен демалыс, кү тім мен махаббат. Адамдар бірдей сезімдерді сезінеді: қ уаныш, ауру, ө кініш.

Ө зінің дене бө ліктері мен мү шелерінің кейбір қ ызметтерін: кө з, қ ұ лақ, ауыз, тіс, тіл, қ ол, аяқ тү сінуге ү йрету.

Отбасы

Отбасы бейнеленген суреттерді қ арастырып, отбасы мү шелерін, қ ызметтері мен қ арым-қ атынастарын (немен айналысады, бір-біріне қ андай қ амқ орлық жасайды, қ айда баруы мү мкін жә не т.б.) атауғ а ынталандыру.

Ойын жағ дайларында отбасы ү шін бө лмені жабдық тау: жиһ аздар мен ыдыс-аяқ тарды орналастыру, отбасылық қ арым-қ атынастар мен ересектердің ең бегін ойын ә рекеттерінде кө рсету.

Балаларды ө зінің отбасы, жақ сы кө ретін адамдары, олардың жақ сылығ ы мен қ айырымдылығ ы туралы ә ң гімелеуге ынталандыру. Ө зінің отбасы мен бір-біріне қ алай кө мектесетіндері жайлы сұ рақ тарғ а жауап беру. Басқ а балалардың да ө з отбасы, ата-аналары, олардың ө з балаларын жақ сы кө ріп қ амқ орлық жасайтыны туралы тү сіну.

Ересектердің ең бегі

Ересектердің ең бегі мен олардың қ ызметтері (тә рбиеші, аспаз, сатушы, дә рігер, қ ұ рылысшы, пошташы) туралы тү сініктерін кең ейту.

Тү рлі мамандық иелері (жү ргізуші, ұ шқ ыш, машинист, капитан) ә ртү рлі кө лік қ ұ ралдарын басқ аратыны туралы білім беру.

Балабақ ша

Балабақ ша қ ызметкерлері туралы білімдерін кең ейту.

Балабақ ша ішінде орналасқ ан жатын бө лме, асхана, ас ү й, кір жуатын т.б. бө лмелерімен таныстыру. Қ ай бө лме неге арналғ андығ ын ажыратуғ а ү йрету: бұ л бө лмелерде не жұ мыс істейтінін сұ рау, ә р бө лмедегі жұ мыс туралы, оғ ан қ ажетті қ ұ рал-саймандардың атын, неден жасалғ андығ ын, айту, кө рсету, тү сіндіру. Қ айда?, кімде?, қ андай?, кім?, не істейді? сұ рақ тарына дұ рыс жауап беру.

Заттарды, кабинеттерді бір-бірімен салыстыруғ а (кең, тар, жарық, ү лкен т.б.) ү йрету. Заттардың мө лшерін (ұ зындығ ы, ені, биіктігі, жуандығ ы) шартты белгілердің кө мегімен салыстыруғ а ү йрету.

Қ азақ станда ө сетін бө лме ө сімдіктері мен жануарлардың тіршілігі жә не олардың ө суі мен дамуына қ олайлы жағ дайларын туғ ызу қ ажеттілігі туралы нақ ты ұ ғ ымдарын қ алыптастыру.

Ө сімдіктердің кө птү рлілігі мен оларғ а ә ртү рлі кү тім керектігі (суару, жапырақ тарды сү рту) туралы білімдерін бекіту. Тірі табиғ ат бұ рышын мекендеушілер мен ө сімдіктердің белгілерін білдіретін сө здерді қ олдануғ а ү йрету. Бейнелеу ө неріндегі қ ол ең бек бұ рышы, кө ркем шығ армашылық, музыка бө лмесіндегі ұ лттық музыка аспаптары (домбыра, қ обыз) туралы тү сінік беріп, олармен таныстыру. Домбыраның сыртқ ы бейнесін сызуғ а, суретін салуғ а ү йрету.

Алаң мен, аумақ пен таныстыру. Балабақ ша ауласын кө галдандыру, гү лзарлар балабақ ша келбетін кө ркейтетіні туралы тү сіндіру.

Ағ аштар, гү лдер жә не қ ұ стардың белгілеріне қ арай анық тап жә не ажырату іскерліктерін дамыту.

Маусымдық ө згерістерді байқ ауғ а ү йрету.

Балабақ шаның сыртқ ы жә не ішкі безендірулеріне кө ң іл аударуғ а ү йрету.

Мінез-қ ұ лық дағ дылары

Ұ лттық педагогика негіздеріне сү йене отырып мінез-қ ұ лық ережелерін сақ тауды ү йрету.

Қ ұ рдастарымен келіспеушілік болғ ан жағ дайда, «келісімге келуге», «татуласуғ а», ө згелерді тың дауғ а, олардың тілектерін тү сінуге ынталандыру.

Қ оршағ ан ортамен танысу процесінде қ арапайым ә дептілік дағ дыларымен (сә лемдесу, қ оштасу, кешірім сұ рау, ө зінің кө мегін ұ сыну) таныстыру.

Балалардың мінез-қ ұ лқ ында қ арапайым ә деп ережелерін: ү лкеннің сө зін бө лмеу, орын беру, ойыншық тарымен бө лісу, қ оғ амдық орындарда ө зін мә дениетті ұ стау т.б. бекіту.

Ересектермен жә не қ ұ рдастарымен қ арым-қ атынасы

Кішіге (бауырларына, қ арындастарына) — ізет, ү лкенге ата, ә желеріне) — қ ұ рмет кө рсетуге тә рбиелеу. Ө зінің тегінің шежіресіне қ ызығ ушылығ ын ояту.

Ата-анасы, отбасы мү шелері мен ө зінің аты-жө нін дұ рыс айтуғ а ү йрету.

Отбасылық мерекелер туралы ә ң гімелеуді ү йрету, оны ө ткізуге дайындық қ а қ атысу ниетін тә рбиелеу.

Қ ұ рдастарымен жақ сы қ арым-қ атынас орнатуғ а, олардың бір-бірімен қ арым-қ атынасын бағ алауғ а, кім кіммен жақ ын дос, олар не ү шін бір-біріне жақ ын деген мә селелер туралы кө зқ арастарын білу дағ дыларын қ алыптастыру.

Ересектердің ең бегіне қ ызығ ушылығ ын дамыту жә не оның нә тижелеріне ұ қ ыпты қ арау, балаларды ересектермен бірлескен ең бек іс-ә рекеттеріне қ осу.

Адамгершілік қ ағ идалары туралы тү сінік

Ә ртү рлі жағ дайда жә не тү рлі ә леуметтік рө лдерді орындауда балаларды мінез-қ ұ лық нормалары мен ережелерін таныстыру.

Қ арапайым адамгершілік нормаларын қ алыптастыру жә не салт-дә стү рлермен: қ азақ халқ ының қ онақ жайлылығ ын, жақ ындарына, балабақ шасына, еліне, жеріне, достарына, елімізді мекендейтін басқ а ұ лт ө кілдеріне сү йіспеншілігі мен сыйластығ ын таныстыру.

Ө зіне, ө зінің қ адір-қ асиетін бағ алауғ а тә рбиелеу, ересектердің балағ а ә рі — сыншы, ә рі — қ олдаушы екендігін ұ ғ ындыру.