Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Мемлекеттік шекара мен көліктегі ветеринариялық-санитарлық қадағалаудың маңызы мен міндеттері






Мал жә не мал текті ө німдер мен шикізаттарын тасымалдауды бақ ылау жұ қ палы аурулардың таралуына жол бермеу ү шін жасалады. Сондай-ақ, ол жол ү стінде малдың денсаулығ ын сақ тау ү шін де қ ажет. Ветеринариялық бақ ылаудың тасымалдауғ а қ оятын негізгі талабы – мал жә не мал ө німдері шық қ ан шаруашылық тың жұ қ палы аурулардан таза жә не мал саулығ ының жақ сы болуы.

Жұ қ палы ауруғ а шалдық қ ан малды тасымалдауғ а, айдауғ а ветеринарлық ережелер бойынша тыйым салынғ ан. Ауру малды ветеринария органдарының арнайы ресми рұ қ саты бойынша ет комбинатына тасиды. Бұ л кезде, аурудың тегіне байланысты, тиісті ереже қ ағ идаларын орындауды бақ ылайды.

Аусыл, шошқ а обасы жә не т.б. тез таралатын аурулар туғ анда, (мұ ндай аурулардың тізімін Ветеринария комитеті бекітеді) осы ауданнан облыс кө лемінде, мал ө німдерін тасымалдау облыстық органның, ал басқ а облысқ а – республикалық ветеринарияның басқ арушы органының рұ қ саты бойынша ғ ана жү ргізіледі.

Кө лік жә не шекарадағ ы бақ ылау – арнаулы мемлекеттік органдар мен мекемелердің міндеті. Бұ л жұ мысты басқ ару ү шін кө лік жә не мемлекеттік шекарадағ ы ветеринария бас басқ армасы қ ұ рылғ ан. Бірақ, бұ л бақ ылауды жергілікті ведомстволық ветеринарияның мамандары да ө з міндетін атқ аратын аймақ та жү ргізеді. Бақ ылау кезінде олар тиісті ветеринарлық ережелердің, нұ сқ аулардың орындалуын қ адағ алайды. Мемлекеттік ветеринарлық -санитарлық бақ ылау ережелерін, нормативтік қ ұ жаттарды республика ү кіметі бекітеді.

Шаруашылық тан жө нелтілетін малды кү ні бұ рын байқ аудан, тиісті алдын алу шаралардан ө ткізеді (диагностикалық зерттеулер, егулер, паразитоздарғ а қ арсы шаралар). Мал, ө німдері мен шикізаттарына тасымалдау (айдау) ү шін міндетті тү рде ветеринарлық куә лік (сертификат) немесе анық тама беріледі. Бұ л қ ұ жаттар ресми ветеринарлық -санитарлық жолдама қ ұ жаттар деп аталады. Олар мал, ө німдерінің, сонымен қ атар шық қ ан жерінің жұ қ палы аурулардан тазалығ ын (ауру барын) кө рсетеді. Куә лік ауданнан тыс жерде жә не ет комбинатына жазылады, ал одан басқ а жағ дайларда аудан ішінде анық тама беріледі.

Куә лік беру мемлекеттік ветеринарияны басқ ару органдары мен мекемелерінің, сондай-ақ ведомстволық, жекеменшік кә сіптік ветеринарлық қ ызметтің жекелеген мамандарына ресми тапсырылғ ан. Куә ліктің №1 ү лгісі бойынша малғ а, қ ұ сқ а, тірі балық қ а, шаянғ а, бал арасына, ұ рық тандырылғ ан уылдырық пен жұ мыртқ ағ а беріледі. Ал №2 ү лгідегі куә лік ет жә не ет ө німдеріне, басқ а да мал текті ө німдерге, шикізаттарғ а, кейбір мал азық тарына беріледі.

Ветеринарлық –санитарлық бақ ылауды автокө лік жолдарында, теміржол, су жә не ә уе жолы кө лігінде ұ йымдастыру

Автокө лік жолдарында бақ ылауды мемлекеттік ветеринарияны басқ арушы жергілікті органдар жү ргізеді. Тасымалдаушы жақ тың ветеринария органдары жол ү стіндегі жергілікті ветеринария органдарына хабар беруге міндетті. Жол бойынша тасымалдау (айдау) ү стіндегі малғ а клиникалық байқ аулар ө ткізіледі, тиісті ветеринарлық қ ұ жаттар тексеріледі. Айдаумен жеткізілетін мал табындарына бақ ылау жасауғ а жауапты дә рігер тағ айындалады.

Темір жол, су жә не ә уе кө ліктерінде бақ ылауды арнаулы кө ліктік ветеринарлық -санитарлық бө лімшелер жү ргізеді. бұ лар Қ Р Ауыл шаруашылық министрлігінің кө лік жә не мемлекеттік шекарадағ ы ветеринария бас басқ армасына бағ ынады. Басқ арма темір жол, су жә не ә уе жолдары ә кімшілігіне тә уелді емес, ол тікелей республикалық Ветеринария комитетіне бағ ынады.

Басқ армағ а қ арасты бө лімшелер ірі станцияларда, тең із-ө зен, ә уе жол айлақ тарында орналасады. Ол басқ амағ а вагондарды жуушы-дезинфекциялаушы станциядағ ы ветеринарлық -санитарлық бө лімшелер де кіреді. Олар вагондар мен кемелерді тазалау, жуу, дезинфекциялауды бақ ылауғ а арналғ ан мекемелер.

Кө лік жә не мемлекеттік шекарадағ ы ветеринария басқ армасының штаттық кестесін, бастығ ын мемлекеттік ветеринарияны басқ арушы орган тағ айындайды немесе ауыстырады. Басқ арма бастығ ы кө ліктегі жә не шекарадағ ы ветеринарияның мемлекеттік бас инспекторы міндетін қ оса атқ арады.

Кө ліктегі ветеринария мекемелері ө з жұ мысын Қ Р «Ветеринария туралы» заң ы, кө ліктегі ветеринария басқ армасы туралы ережелер, басқ а да Қ Р Министрлер Кабинеті бекіткен ветеринарияғ а қ атысты қ ұ жаттар, ереже кө рсеткіш негізінде атқ арады.

Кө ліктегі ветеринарлық -санитарлық бө лімшелер малғ а, ө німдері мен шикізаттарына тиеу-тү сіру кезінде, жол бойы ө тіп бара жатқ анда (транзит) дә рігерлік байқ ау ө ткізеді, ветеринарлық -санитарлық ережелер мен тасымалдау шарттарының орындалуын қ адағ адайды. Бұ л мекеме мамандары транспорт тү йіндеріндегі азық -жем қ оймаларын, мал суаратын орындарды, азық пен су сапасын тексереді. Сондай-ақ, вагондарды жә не мал мен ө німдерін тасымалдауғ а керекті басқ а да жарақ тарды тазалаудың, дезинфекциялаудың ветеринарлық талапқ а сай болуын қ адағ алау міндеті де жатады. Осындай жұ мыстардың ауқ ымына байланысты кө ліктегі ветеринарлық бө лімшелердегі дә рігер, фельдшер, санитар, дезинфекторлар саны ә р тү рлі болады. Мамандар санын ветеринарияның кө лік жә не мемлекеттік шекарадағ ы бас басқ армасының бастығ ы бекітеді.

Кө ліктік ветеринарлық бө лімшелердің мамандары тө ң ірегіндегі аймақ тық эпизоотиялық ортасын жә не ветеринарлық -санитарлық жағ дайын зерттеп, жетік білуге міндетті. Жағ дайғ а сә йкес індеттерге қ арсы кү рес шараларын ұ йымдастыруғ а, шектеу, карантин енгізуге міндетті. Егер ветеринариялық -санитарлық ережелер сақ талмаса, бө лімше бастығ ы тасымалдаушы объектілерді тиеу-тү сіруді тоқ татуғ а, жө нелтуге тыйым салуғ а, кінә лілерге Қ Р заң дарына сә йкес айып тө летуге қ ұ қ ы бар.

Кө ліктік ветеринарлық бө лімшелер малдарды, ө німдері мен шикізаттарын байқ ауды арнайы тіркеу ү лгісіне жеке-жеке ө з тобымен ветеринарлық жағ дайын кө рсете отырып жазады. Егер тасымалдау кезінде малдың жұ қ палы аурулары кезіксе, мемлекеттік ветеринария мамандары «Тасымалдау ү стінде малдың жұ қ палы аурулары шық қ анда, міндетті тү рде жү ргізілетін ветеринарлық -санитарлық шаралар туралы» арнайы ереже кө рсеткішін басшылық қ а алып жұ мыс істейді.

Су, ә уе жол қ атынасындағ ы ветеринарлық қ ызметтің теміржолдағ ыдан кө п айырмасы болмайды, мұ нда ветеринарлық -санитарлық бө лімшелер (нү ктелер) ірі ө зен, тең із, ә уе жол айлақ тарында орналасады. Олар да мемлекеттік ветеринарияның кө лік жә не мемлекеттік шекарадағ ы басқ армасына бағ ынады.

Мемлекеттік шекарадағ ы ветеринарлық –санитарлық бақ ылауды ұ йымдастыру

Шет елдермен экспорттық -импорттық алмасу кезінде малғ а, ө німдеріне, шикізаттарына ветеринарлық -санитарлық бақ ылау жү ргізу ү шін мемлекеттік шекаралық ветеринарлық бақ ылау нү ктелері ашылғ ан. Олар кө бінесе кешендермен қ атар орналасады. Шекаралық ветеринарлық бақ ылау нү ктесінің бастығ ы ветеринария дә рігері, оны жә не оның қ ол астындағ ы мамандар санын кө ліктегі ветеринарияның бас басқ армасы тағ айындайды. Мекеме ө з жұ мысын ветеринарияның республикалық басқ арушы органы бекіткен ережелерге сә йкес атқ арады.

Шекаралық бақ ылау нү ктесі Қ азақ стан аумағ ына шет елдерден жұ қ палы аурулардың қ оздырушыларын ө ткізбеу, республикадан тысқ а шығ атын малдар мен ө німдерінің ветеринарлық тазалығ ын қ амтамасыз ету міндеттері жү ктелеген. Шекарадан Қ азақ стан жеріне ө ткізуге дені сау мал, ө німдері мен шикізаттары дені сау малдан алынғ ан, шық қ ан тегі малдың жұ қ палы аурулардан таза жерден болу шарттары сақ талғ анда ғ ана рұ қ сат беріледі.

Шекарадан ө тетін малдардың, ө німдерінің тиісті ветеринариялық сертификаттары болуын тексереді. Онда ынталы жақ тың ветеринария қ ызметі ө з мемлекеті тарапынан, малдың, ө німдерінің жә не олардың шық қ ан жерінің жұ қ палы аурулардан тазалығ ына кепілдік береді.

Шекара арқ ылы кірген малдар тиісті байқ аудан, шаралардан ө ткен соң, алдын алу карантитіне қ ойылады. Малдарғ а шетелдік сертификат орнына ветеринарлық куә лік жазылып, баратын жеріне карантин мерзімі біткен соң жө нелтіледі.

Шекарадан тысқ а шығ атын малдар, мал текті ө нім де тиісті ветеринарлық -санитарлық байқ аудан ө ткізіледі. Бақ ылау пункті мамандары оларғ а ветеринарлық куә лік орнына сертификат жазады. Ауырғ ан мал болса, оқ шаулап емдейді, қ ажет болса, тиісті алдын алу шаралары жү ргізіледі.

Қ азақ станғ а шетелдерден мал, ө німдері мен шикізаттары сатып ә келуге рұ қ сат мемлекеттік ветеринарияны басқ арушы республикалық органның ғ ана билігінде болады.

 

Сойыс орындарында, ет ө ң деу мекемелерінде, тоң азыту орындары мен қ оймаларда ветеринариялық -санитарлық қ адағ алау жү ргізудің маң ызы мен оның міндеттері

 

Осындай бақ ылау ұ йымдастырудың негізгі принципі: сойыс малдарының, малұ шаларының ешқ айсысын ветеринарлық байқ аудан, сараптаудан тыс қ алдырмау.

Қ Р «Ветеринария туралы» заң ында жә не «Мемлекеттік ветеринарлық қ адағ алау туралы арнайы ережелерге» сә йкес барлық заң ды жә не жеке тұ лғ алар, егер іс-ә рекеті мал ө німдері мен шикізаттарын қ абылдау-дайындау, сақ тау, ө ң деу, сатуғ а байланысты болса, олар иелігіндегі ө німдер мен шикізаттарын ешбір қ арсылық сыз ветсансараптан ө ткізуге, барлық технологиялық, гигиеналық, ветеринарлық -санитарлық талаптарды орындауғ а, мамандардың жұ мыс атқ аруына жағ дай туғ ызуғ а міндетті.

Шаруашылық тардың мал сою нү ктелерінде сойыс малдарына ветеринарлық байқ ау жә не ұ шалар мен ағ заларғ а ветсансараптама жасау ө з штатындағ ы мамандарғ а жү ктеледі. Ет ө ң деуші кә сіпорындарда бұ л жұ мысты арнайы бө лім – ө ндірістік ветеринарлық -санитарлық бақ ылау бө лімінің (Ө ВСББ) мамандары жү ргізеді. Бө лім жұ мысы республикалық Ветеринария комитеті бекіткен арнайы ережелерге сә йкес атқ арылуғ а тиіс. Бө лім қ ұ рамында бастығ ы, дә рігерлер, фельдшерлер, санитарлар, дезинфекторлар, лаборанттар, химиктер болады. Бө лім бастығ ы кә сіпорын тө рағ асына бағ ынады жә не мемлекеттік ветеринарияның жергілікті органының бақ ылауында болады. Бұ л бө лім ведомстволық бақ ылау жү ргізеді, кә сіпорын есебінен қ аржыландырылады. Егер кә сіпорында мұ ндай қ ызмет болмаса, бақ ылауды мемлекеттік ветеринарияның жергілікті мекемелері жү ргізеді.

Ө ВСББ мал қ абылдаудан бастап, адан дайын ө нім алғ анша технологиялық жә не ветеринарлық -санитарлық талаптардың сақ талуын бақ ылауғ а міндетті. Яғ ни, бақ ылау малды қ абылдау, сояр алдында ұ стау базарында, сою цехына, ішек тазалау, шұ жық жә не консервілеу цехтарына, лабораторияда, тұ тынушыларғ а тасымалдау барысында жү ргізіледі. Бақ ылау «Сойыс малдарын ветеринарлық байқ аудан жә не ет пен ет ө німдерін ветсансараптан ө ткізу» ережелеріне сә йкес болуғ а тиісті. Ауырғ ан малды союғ а рұ қ сат берілмейді (ондай аурулардың Ветеринария комитеті бекіткен тізімі бар), жарамсыз ұ шалар, ағ залар ө телдеуге, кү діктілері залалсыздандыруғ а жіберіледі.

Ұ шаларғ а арнаулы ветеринарлық таң балар соғ ылады, олардың тү сі, формасы ет сортына байланысты болады. Таң ба соғ ылмағ ан етті сатуғ а, пайдалануғ а рұ қ сат берілмейді.

 






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.