Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Мәтін
|
|
Дә мхана
Біздің жұ мысымыздың қ асында екі қ абатты ү лкен дә мхана бар. Мұ нда салқ ын тағ амдар, ыстық тамақ тар, сү т тағ амдары, тә тті тағ амдар жә не тү рлі сусындар сатады.
Мен таң ертең гі асымды ү йден ішемін. Ботқ а, қ уырылғ ан жұ мыртқ а немесе нан мен май жеймін, шай немесе кофе ішемін.
Ал тү сте асханадан тамақ танамын. Дастарқ ан мә зіріне қ арап, біріншіге сорпа, кеспе немесе борщ, екіншіге картоп пен ет, палау немесе мә нті, ал ү шіншіге компот, шырын немесе шай аламын. Салқ ын тағ амдардан ащы капуста салатын немесе сә біз салатын жеймін.
Кешкі асымды кейде ү йден, кейде дә мханадан ішемін. Салат аламын, екіншіге палау немесе картоп алуды ұ натамын. Ү шіншіге шай мен самса немесе бауырсақ аламын.
Біздің дә мханамыз таза, жарық жә не кең. Біздің аспаздың тағ амдары ө те дә мді болады. Дә мханада даяшы болмайды, ә ркім ө зіне-ө зі қ ызмет етеді, сондық тан тамақ ты кезекке тұ рып аламыз.
27-мә тін
Қ азақ – қ онақ жай халық
Қ азақ ү шін қ онақ ты қ арсы алмау, кү тпеу – ұ ят. Қ онақ ты қ арсы алуғ а, шығ арып салуғ а ерекше мә н береді. Қ онақ келгенде ү й иесі қ арсы алып, есікті ө зі ашып, ү йге кіргізіп, ө зі қ онақ тардан кейін кіріп есікті жабуы керек. Бұ л – қ онақ пен келген «қ ұ т», «ырыс» бірге кірсін дегені. Ал қ онақ ты шығ арып саларда, есікті қ онақ тарғ а аштырып, соң ынан ө зі жауып шығ ады. Бұ л - «қ ұ т», «ырыс» қ онақ тармен бірге шығ ып кетпесін дегені.
Қ онақ кү ту – қ азақ халқ ының ең жауапты ісі. Оларды риза етуге тырысады. Ең алдымен қ онақ тарғ а сусын (қ ымыз, шұ бат) беріледі. Содан кейін шай ішіледі. Шайдан кейін қ онақ тардың кө ң ілді отыруына ү й иесі бар жағ дайды жасайды. Ауылдағ ы ә нші, кү йшілерді шақ ырып, қ онақ тардың кө ң ілін кө тереді. Қ онақ ты жақ сы қ арсы алғ ан ү й туралы «мырза ү й», ал қ онақ ты дұ рыс қ арсы алмағ ан ү йді «сараң» дейді.
Осы дә стү р қ азір де бар. Шетелден келген қ онақ тар «Қ азақ халқ ы – қ онақ жай халық» деп бекер айтпайды.
28-мә тін
Йлену тойы
Қ азіргі кезде ата-аналар шама-шарқ ына қ арай «Қ ыз ұ зату» жә не «Келін тү сіру» тойларын жасап жү р. Кейде екі жақ бірігіп, бір ғ ана той жасайды. Бұ л екі тойды ө ткізудің айырмашылығ ы бар. Қ ыз ұ зату тойында жар-жар айтылмайды, беташар жасалмайды. Келін тү сіру тойында кү йеу жігіт пен қ алың дық келгенше қ онақ тар екі жақ қ а жарылып тұ рып, жар-жар айтуғ а даярлық жасайды. Тойды сегіз қ ырлы, бір сырлы асаба басқ арады. Келін есіктен кіргеннен кейін туыс енелерінің бірі шашу шашады. Жерге тү скен шашуды қ онақ тар теріп алады. Содан соң қ алың дық тың екі жағ ынан жігіттің екі жең гесі ұ стап тұ рады. Асаба ө зі немесе басқ а жігіт домбырамен беташар айтады. Беташарда қ алың дық тың қ айын атасынан бастап бә рін ә нге қ осып, таныстырып шығ ады. Қ алың дық оларғ а иіліп сә лем жасайды. Аты аталғ ан адамдардың барлығ ы кө рімдікке ақ ша тастайды. Беташарды айтып біткен соң, домбырамен келіннің бетін ашады. Жас жұ байларды туыстары қ ұ ттық тайды.
29-мә тін
|
|