Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Дене шынықтыру. Оқу пәні ретінде дене шынықтыру жалпы білім беретін мектепте маңызды рөль атқарады






Оқ у пә ні ретінде дене шынық тыру жалпы білім беретін мектепте маң ызды рө ль атқ арады, жалпы адамзат мә дениеті саласында белсенді шығ армашылық тү рде ө зін-ө зі жү зеге асыруғ а дайын тұ лғ а қ алыптастыруғ а мү мкіндік береді.

Оқ ыту мақ саты:

- қ имыл-қ озғ алыс негіздерін игеру арқ ылы оқ ушылардың дене мә дениетін қ алыптастыру;

- физикалық жә не психикалық қ асиеттерінің толық дамуын;

- салауатты ө мір салтын ұ йымдастыруда дене тә рбиесі қ ұ ралдарын шығ армашылық жолмен қ олдану.

Оқ ыту міндеттері:

- денсаулық ты нығ айту, ағ заның қ ызметтік мү мкіндіктерін арттыру жә не негізгі физикалық (дене) қ асиеттерін дамыту;

- базалық спорт тү рлерінің техникалық -тактикалық іс-қ имыл ә дістерін жетілдіру;

- ө з денсаулық тарына ық тиярлық пен қ арау, денсаулық ты сақ тау мен нығ айту қ ажеттілігін қ алыптастырып тә рбиелеу;

- дене шынық тыру жә не спорт туралы, олардың тарихы, қ азіргі дамуы жә не салауатты ө мір салтын қ алыптастырудағ ы рө лі туралы білімдердін шың дау;

- тұ лғ аны оң қ асиеттерге тә рбиелеу, оқ у жә не жарыс ә рекеттерінде ұ жымдық ә рекеттестік пен ынтымақ тастық тың межелерін сақ тау.

Оқ у бағ дарламасы екі бө лімнен тұ рады: «Дене шынық тыру туралы білім» (ақ параттық компонент), «Денені жетілдіру жә не шеберлік» (ә рекеттік компонент).

Вариативті компонент дене шынық тыру мұ ғ алімі оқ у процесінің сан-алуан тү рлерін қ олдануғ а жә не оқ ытудың заманауи ә дістері мен педагогикалық технологияларын енгізуге бағ дарлайды. Вариативті компонент мектептің тұ рғ ан орны, материалдық базасы мен аймақ тың орналасу ерекшеліктерін, мұ ғ алімнің мү мкіндіктері мен оқ ушының қ ызығ ушылық тарын ескеру қ ажеттілігіне негізделгендіктен, оқ у материалдарын жергілікті білім беру мекемелері ұ сынады жә не оны дене шынық тыру мұ ғ алімі ә зірлейді.

Бағ дарламалық талаптарды ескеріп, ә рбір оқ ушының жеке мү мкіндіктері мен жыныстық даму ерекшеліктерін бағ амдай отырып, мұ ғ алім ө здігінен жеке талаптар қ ойып (қ орытынды тапсырмалар), талаптардың ө зіндік шкаласын қ ұ руына жә не сол бойынша оқ ушылардың жылдық ү лгерімдерін бағ алауына болады. Осындай ө зіндік жол дене шынық тыру мұ ғ аліміне оқ ыту-ү йретудің барлық кезең дерінде оқ ушылардың даму дең гейлерінің жеке жас ерекшеліктерін ескере отырып, сабақ ү лгерімдерін шынайы бағ алауғ а мү мкіндік береді.

Бағ дарламаның ұ йымдастыру-ә дістемелік талаптары:

– мұ ғ алім ө з тә жірибесіне сү йеніп, балалармен нақ ты жағ дайдағ ы жұ мыс дағ дысына байланысты ұ сынылып отырылғ ан бағ дарламаның қ ай бө лімін болмасын ө зінің материалдарымен толық тыруғ а (немесе тү зетулер енгізуге) қ ұ қ ылы. Оқ ушыларғ а қ ойылатын негізгі талап қ алай болса да тә жірибеде жү зеге асуы тиіс;

– қ ай сыныпта болмасын балалардың даярлығ ы мен сабақ тың нақ ты жағ дайына қ арай мұ ғ алім ө з жұ мысын ұ йымдастырады;

– оқ ушылардың тактикалық ойлануын дамытуғ а, дене қ асиеттерін тә рбиелеуге қ озғ алыс ойындарының ә серін есептей отырып, ең оң тайлы қ озғ алыс ойындарының мазмұ ны болуы қ ажет;

– оқ ушылардың қ озғ алыс ойындарын игеруін тексеру мақ сатында бақ ылау – сынақ алу сабақ тары ө ткізілуі тиіс;

– дене тә рбиесі сабақ тарының тиімділігі екі параметр бойынша бағ аланады: а) жекелеген бақ ылау нормативтерінің нә тижелері; ә) мұ ғ алімнің таң дауы бойынша (Президент сынамалары нормативтерін орындау нә тижелері).

«Шаң ғ ы дайындығ ы» жә не «Жү зу» тараулары бойынша сабақ тарды толық мә нінде жү ргізуге мү мкіндігі жоқ республиканың аймақ тарында оларды алмастыру ұ сынылады. Мектеп ұ жымының педагогикалық кең есінің шешімі бойынша бұ л сабақ тар тиісінше дала жарысымен (кросс дайындығ ымен) жә не гимнастикамен (ырғ ақ ты, атлетикалық, кә сіби-қ олданбалы) алмастырылуы мү мкін.

«Дене шынық тыру» пә нін оқ ыту барысында оқ ушыларды топқ а бө лу медициналық тексерістің нә тижесі кө рсетілген анық таманың негізінде іске асырылады.

«Дене шынық тыру» пә ні сабақ тарын ұ йымдастыру жә не ө ткізу мә селелері бойынша мұ ғ алімдерге ә дістемелік кө мек кө рсету мақ сатында Ұ лттық ғ ылыми-практикалық дене тә рбиесіорталығ ы ә дістемелік қ ұ ралдар ә зірлеп, орталық тың сайтына орналастырылғ ан (www.nnpcfk.kz).

Қ азақ стан Республикасы мемлекеттік жалпығ а міндетті бастауыш, негізгі орта жә не жалпы орта білім беру стандарттарының типтік жоспарына (Қ Р бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің ү лгілік оқ у жоспарларын бекіту туралы» Қ Р БҒ М 2012 жылғ ы 8 қ арашадағ ы № 500 бұ йрығ ына ө згерістер енгізу туралы» Қ Р БҒ М 2013 жылғ ы 25 шілдедегі № 296 бұ йрығ ына) сә йкес дене шынық тыру пә нінің оқ у жү ктемесі:

10-сынып – аптасына 3 сағ ат, жылына барлығ ы – 102 сағ атты;

11-сынып – аптасына 3 сағ ат, жылына барлығ ы – 102 сағ атты қ ұ райды.

 

Алғ ашқ ы ә скери дайындық

«Алғ ашқ ы ә скери дайындық» меншік тү рі мен ведомствалық бағ ыныштылығ ына қ арамастан, барлық типтегі жалпы білім беретін мектептерде, орта арнаулы оқ у орындарында (колледждерде), кә сіптік-техникалық мектептерде ә скерге шақ ырылуғ а дейінгі жә не ә скерге шақ ырылу жасындағ ы білім алушы жастардың міндетті оқ ытылатын пә ні болып табылады.

Жалпы білім беретін мектептің 10-11-сыныптарында «Алғ ашқ ы ә скери дайындық» пә ні бойынша оқ ыту Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 2013 жылғ ы 3 сә уірдегі №115 бұ йрығ ымен бекітілген оқ у бағ дарламалары арқ ылы жү зеге асырылады.

Қ азақ стан Республикасының білім беру мекемелерінде жастарды алғ ашқ ы ә скери даярлауғ а негіз болып табылғ ан қ ұ жаттар мыналар:

1) Қ азақ стан Республикасының «Ә скери қ ызмет жә не ә скери қ ызметшілердің мә ртебесі туралы» 2012 жылдың 16 ақ пандағ ы Заң ы.

2) «Азаматтарды ә скери қ ызметке даярлау, ұ йымдастыру жә не ө ткізу, сондай-ақ алғ ашқ ы ә скери дайындық бойынша оқ у-материал базасын қ ұ ру ережесін бекіту туралы» Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің 2013 жылғ ы
11 ақ пандағ ы №118 қ аулысы.

Алғ ашқ ы ә кери даярлау теориялық жә не практикалық сабақ тарда іске асырылады. Теориялық сабақ тар оқ ытудың дидактикалық материалдарын, техникалық қ ұ ралдар мен инновациялық ә дістерді қ олдана отырып ә ң гімелеу жә не сұ хбаттасу тү рінде ө ткізіледі. Практикалық сабақ тар қ арулану жә не ә скери-техникалық мү лікті, қ ұ ралдарды жә не ө зге де жабдық тарды қ олдана отырып оқ у материалын игеруге бағ ытталғ ан.

Оқ у пә нінің мақ саттары – Қ азақ стан Республикасы Қ арулы Кү штерінде қ ызмет ету туралы тү сінігін жә не ә скери іс негіздері бойынша оқ ушылардың білімдерін қ алыптастыру; оқ ушылардың ө мірлік қ абілеттері мен дағ дыларының дамуын қ алыптастыруғ а ық пал ету.

Оқ у пә нінің міндеттері:

- оқ ушыларды Қ азақ стан Республикасы Қ арулы Кү штерінде қ ызмет ету ү шін алғ ашқ ы ә скери дайындық тың теориялық тиянақ ты білімдері негізінде, практикалық дағ дыларды мең гере алатындай жағ дайда даярлау;

- оқ ушыларды Қ азақ стан Республикасы Қ арулы Кү штерінің қ ызметі туралы біртұ тас тү сінігінің ө зара ү йлесімді жү йесін қ алыптастыру.

Оқ у пә нінің мазмұ ны мен қ ұ рылымы кіріспе сабақ, ә скери істің негіздері бойынша тараулар, азаматтық қ орғ аныс жә не медициналық білім негіздерінен тұ рады. Оқ у орындарын қ ару жә не ө зге де ә скери-техникалық қ ұ ралдармен, оқ у қ ұ ралдарымен қ амтамасыз ету оқ у орнының есебінен іске асырылады.

Оқ ушылардың практикалық дағ дылары мен біліктіліктерін шың дау жә не жетілдіру, сонымен қ атар ә скери істі оқ у-ү йренуге деген қ ызығ ушылық тарын арттыру мақ сатында оқ у жылының соң ында спорттық -қ орғ аныс сауық тыру лагерлерінде, ә скери бө лім (Ә Б) базаларында (Ә Б басшылығ ымен келісе отырып) 10-сынып ұ лдарымен 30 сағ ат кө леміндегі бескү ндік далалық оқ у жиыны ө ткізіледі.Далалық оқ у жиындары алғ ашқ ы ә скери дайындық курсын ө ту бағ дарламасының міндетті кезең і болып табылады. Ол жергілікті атқ ару органдарымен ұ йымдастырылады жә не білім беру мекемелерінде қ арастырылғ ан вариативті (ө згермелі) сағ ат есебінен қ амтамасыз етіледі.

11-сынып оқ ушыларының АӘ Д пә ні бойынша нормативтер мен практикалық жаттығ уларды орындауларын бағ алау мақ сатында, оқ у жылының соң ында 4 сағ ат кө леміндегі қ орытынды тексеру сабақ тары (сынақ) қ арастырылғ ан.

10-сыныпта ө ткізілетін ә скери топография сабақ тарында оқ ушыларғ а басқ а (бө тен) жерлерде картасыз бағ дарлау, сол ауданда ө зінің орналасқ ан орнын анық тау жә не азимут бойынша жү ру бағ ытын компастың кө мегімен жә не компассыз табуды ү йренеді. Ал, 11-сыныпта оқ ушылар азаматтық қ орғ аныс жә не медициналық білім негіздері сабақ тарында бейбіт уақ ытта жә не соғ ыс кездерінде, табиғ и апаттар, ірі кө лемдегі зілзалалар жә не жаудың қ азіргі заманғ ы қ ырып-жою қ аруларын қ олданғ ан кезде Қ азақ стан Республикасының халқ ын қ орғ ау бойынша іске асырылатын іс-шаралар ү йретіледі. Сонымен қ атар тө тенше жағ дайлар пайда болғ ан аудандарда жә не зақ ымдану ошақ тарында қ алпына келтіру жұ мыстарын жү ргізу, сондай-ақ жарақ аттанғ ан адамдарғ а алғ ашқ ы дә рігерлік кө мек кө рсету ережелерімен танысады.

Ә рбір оқ у орнында меншіктік тү рі мен формасына қ арамастан АӘ Д бойынша келесі оқ у-материал базасы қ ұ рылады жә не жетілдіріліп отырады: қ амтамасыз ету табеліне сә йкес кө рнекі қ ұ ралдар, АӘ Д оқ ытудың техникалық қ ұ ралдарымен жабдық талғ ан оқ у бө лмесі, алғ ашқ ы ә скери дайындық, тіршілік қ ауіпсіздігінің негіздері жә не азаматтық қ орғ аныс бойынша арнайы жабдық тарды сақ тауғ а арналғ ан бө лме, саптық дайындық бойынша сабақ ө ткізу алаң ы, рота бойынша кү ндізгі кезекшінің міндеттерін іс жү зінде ү йрететін орын, сақ шының міндеттерін ү йретуге арналғ ан орын, тактикалық алаң, кедергілерден ө ту жолының кешені, ату тирі, ә скери жә не ең бек даң қ ының бұ рышы.

Оқ у орындарын қ ару жә не ө зге де ә скери-техникалық қ ұ ралдармен, оқ у қ ұ ралдарымен қ амтамасыз ету оқ у орнының есебінен іске асырылады.

«Алғ ашқ ы ә скери дайындық» пә ні бойынша оқ у жү ктемесі:

10-сыныпта – аптасына 1 сағ ат, жылына барлығ ы 34 сағ ат, қ осымша далалық оқ у жиынына 30 жә не сынақ қ а 4 сағ ат вариативті бө лімнен қ арастырылғ ан;

11-сыныпта – аптасына 1 сағ ат, жылына барлығ ы 34 сағ ат.

 







© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.