Бап. Сарапшыдан жауап алу 1 страница

1. Сарапшыдан жауап алу, егер сарапшының қ орытындысы жеткілікті тү рде айқ ын болмаса, толық тыру ү шін қ осымша зерттеулер жү ргізу талап етілмейтін олқ ылық тары болса немесе сарапшы қ олданғ ан ә дістер мен терминдерді нақ тылау қ ажет болса, оның қ орытындысы жарияланғ аннан кейін ғ ана жү ргізілуі мү мкін.
2. Сарапшыдан тірі адамдарғ а қ атысты сот-психиатриялық, сондай-ақ сот-медициналық сараптама жү ргізуге байланысты оғ ан белгілі болғ ан, оның қ орытындысына қ атысты емес мә н-жайлар бойынша жауап алуғ а болмайды.
3. Ө тініші бойынша сараптама тағ айындалғ ан тарап сарапшыдан бірінші болып жауап алады.
4. Егер сараптама тараптар арасындағ ы келісім бойынша немесе соттың бастамасы бойынша жү ргізілсе, сарапшығ а бірінші болып талапкер, содан кейін жауапкер сұ рақ тар қ ояды.
5. Сот жауап алудың кез келген сә тінде сарапшығ а сұ рақ қ оюғ а қ ұ қ ылы.
Ескерту. Кодекс 98-1-баппен толық тырылды - Қ Р 2010.01.20 № 241-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң ымен.

99-бап. Маманды іс жү ргізу ә рекеттеріне
қ атыстыруғ а тарту

1. Сот ғ ылыми-техникалық қ ұ ралдарды қ олдануғ а консультациялар (тү сiндiрмелер) беру жә не кө мектесу арқ ылы дә лелдемелердi жинауда, зерттеуде жә не бағ алауда жә рдем кө рсету мақ сатында сот отырысына немесе iс жү ргiзу ә рекеттерiне қ атыстыру ү шiн iстiң нә тижесiне мү дделi емес, арнаулы білiмi бар кә мелетке толғ ан адамды маман ретiнде тартуы мү мкiн.
Сот тараптың ө тініші бойынша да мамандарды тартуғ а қ ұ қ ылы. Iске қ атысатын адамдар арнаулы бiлiмi бар нақ ты адамды маман ретiнде тарту туралы сотқ а ө тiнiш жасай алады.
2. Маманды тағ айындау сот ұ йғ арымымен ресімделеді.
3. Маман ретінде шақ ырылғ ан адамның: ө зінің шақ ырылуы мақ сатын білуге; егер арналуы білімі мен дағ дысы болмаса, іс бойынша іс жү ргізуге қ атысудан бас тартуғ а; соттың рұ қ сатымен іс жү ргізу ә рекетіне қ атысушыларғ а сұ рақ тар беруге; іс жү ргізу ә рекетіне қ атысушылардың назарын дә лелдемелердi жинауғ а, зерттеуге жә не бағ алауғ а жә рдем кө рсету кезінде, ғ ылыми-техникалық қ ұ ралдарды қ олдану, сараптама тағ айындау ү шін материалдарды дайындау кезінде ө зінің іс-ә рекетіне байланысты мә н-жайларғ а аударуғ а; ө зі қ атысқ ан іс жү ргізу ә рекетінің хаттамасымен, сондай-ақ сот отырысы хаттамасының тиісті бө лігімен танысуғ а жә не ө зінің қ атысуымен жү ргізілген ә рекеттердің барысы мен нә тижелері кө рсетілуінің толымдығ ы мен дұ рыстығ ына қ атысты хаттамағ а енгізілуге тиісті мә лімдемелер мен ескертпелер жасауғ а; соттың іс-ә рекетіне шағ ым жасауғ а; ө зінің іс жү ргізу ә рекеттеріне қ атысуғ а байланысты ө зіне келтірілген шығ ындарғ а ө тем жә не іс бойынша іс жү ргізуге қ атысу оның қ ызметтік міндеттерінің шең беріне кірмейтін болса, орындалғ ан жұ мыс ү шін сыйақ ы алуғ а қ ұ қ ығ ы бар.
4. Маман болып тағ айындалғ ан адам: соттың шақ ыруы бойынша келуге; арнаулы білімді, дағ дылар мен ғ ылыми-техникалық қ ұ ралдарды пайдалана отырып, іс жү ргізу ә рекеттерін жү ргізуге жә не сот ісін қ арауғ а қ атысуғ а; консультациялар беруге, ө зі орындағ ан ә рекеттер бойынша тү сініктемелер беруге міндетті.
Ескерту. 99-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2006.07.04. N 151 Заң ымен.

8-тарау. Сот шығ ындары

100-бап. Сот шығ ындары ұ ғ ымы жә не олардың қ ұ рамы

Сот шығ ындары мемлекеттік баж бен іс жү ргізуге байланысты шығ ындардан тұ рады.

101-бап. Мемлекеттік баж

Мемлекеттік бажды тө леудің тә ртібі мен мө лшері Қ азақ стан Республикасының Салық кодексiнде белгіленеді.
Ескерту. 101-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2001.12.24. N 276 Заң ымен.

102-бап. Талап қ ою бағ асы

1. Талап қ ою бағ асы:
1) ақ ша қ аражатын ө ндіріп алу туралы талап қ оюларда - ө ндірілетін сомамен;
2) мү лікті талап ету туралы талап қ оюларда - талап ету кезінде мү ліктің тұ рғ ан жерінде нарық бағ асы бойынша анық талатын, табылғ ан мү ліктің қ ұ нымен;
3) алименттер ө ндіріп алу туралы талап қ оюларда - бір жыл ішіндегі тө лемдердің жиынтығ ымен;
4) мерзімді тө лемдер мен оларды беру туралы талап қ оюларда - барлық тө лемдер мен берулердің жиынтығ ымен, бірақ ү ш жылдан аспайтын жиынтығ ымен;
5) мерзімсіз жә не ө мір бойы тө лемдер мен берулер туралы талап қ оюларда - ү ш жыл ішіндегі тө лемдер мен берулердің жиынтығ ымен;
6) тө лемдерді немесе берулерді азайту немесе кө бейту туралы талап қ оюларда - ө тінуші азайтуғ а немесе кө бейтуге ү міт артатын жалпы сомамен, бірақ бір жылдан аспайтын сомамен;
7) тө лемдер мен берулерді тоқ тату туралы талап қ оюларда - қ алғ ан тө лемдер мен берулердің жиынтығ ымен, бірақ бір жылдан аспайтын жиынтығ ымен;
8) мү ліктік жалдау (жалғ а алу) шартын мерзімінен бұ рын бұ зу туралы талап қ оюларда - шарттың (келісім-шарттың) қ олданылуының қ алғ ан мерзімінде мү лікті пайдаланғ аны ү шін тө ленетін тө лемдердің жиынтығ ымен, бірақ ү ш жылдан аспайтын жиынтығ ымен;
9) азаматтар мен заң ды тұ лғ аларғ а тиесілі қ ұ рылыстарғ а меншік қ ұ қ ығ ы туралы талап қ оюларда - талап қ ою жасалғ ан кү нгі қ ұ рылыс тұ рғ ан жердегі нарық бағ асы бойынша белгіленген қ ұ рылыс қ ұ нымен айқ ындалады, бірақ ол тү гендеу бағ асынан кем болмауғ а, немесе ол болмағ ан кезде - сақ тандыру шарты бойынша бағ алаудан тө мен болмауғ а, ал ұ йымдарғ а тиесілі қ ұ рылыстар ү шін қ ұ рылыстың баланстық бағ асынан тө мен болмауғ а тиіс бағ асымен;
10) бірнеше дербес талаптардан тұ ратын талап қ оюларда - барлық талаптардың ортақ сомасымен айқ ындалады.
2. Талап қ оюдың бағ асын талап қ оюшы кө рсетеді. Кө рсетілген бағ аның табылғ ан мү ліктің шын мә ніндегі бағ асына анық сә йкес келмеген жағ дайда талап қ ою бағ асын талап арызын қ абылдау кезінде судья айқ ындайды.

103-бап. Мемлекеттік бажды қ осымша тө леу

1. Талап қ ою кезінде оның бағ асын анық тау қ иын болғ ан жағ дайда мемлекеттік баж мө лшерін сот істі шешу кезінде анық тағ ан талап қ ою бағ асына сә йкес келетін бажды кейіннен қ осымша ө ндіріп алу арқ ылы судья алдын ала белгілейді.
2. Істі қ арау кезінде талап қ ою мө лшері ұ лғ айғ ан жағ дайда, баждың жетіспейтін сомасын талап қ оюшы талаптың кө бейген бағ асына сә йкес қ осымша тө лейді.

104-бап. Мемлекеттік баж тө леуден босату

1. Мемлекеттік баж тө леуден босату Қ азақ стан Республикасының Салық кодексiнде кө зделген негіздер бойынша жү зеге асырылады.
2. < *>
3. Осы Кодекстің 55, 56-баптарында аталғ ан адамдар ө здері қ ойғ ан талаптан бас тартқ ан жағ дайда мү ддесінде осы талап қ ойылғ ан талапкер, егер ол талапты қ арауды талап етсе жә не мемлекеттік бажды тө леуден босатылмаса, жалпы тә ртіппен мемлекеттік бажды тө леуге міндетті.
Ескерту. 104-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ Р 2001.12.24 N 276, 2004.12.13 N 11 (кү шіне ену тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

105-бап. < *>

Ескерту. 105-бап алып тасталды - Қ азақ стан Республикасының 2004.12.13. N 11 (кү шіне ену тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң ымен.

105-1-бап. Мемлекеттік баж тө леуді кейінге қ алдыру

Сот жеке тұ лғ а берген тұ тынушылардың қ ұ қ ық тарын қ орғ ау туралы талап қ оюлар бойынша мемлекеттік баж тө леуді сот тиісті шешім қ абылдағ анғ а дейін кейінге қ алдырады. Сот шешім қ абылдау кезінде мемлекеттік баж тө леуге байланысты шығ ыстарды ө з пайдасына шешім шығ арылмағ ан тараптан алып береді.
Ескерту. 8-тарау 105-1-баппен толық тырылды - Қ Р 17.11.2014 № 254-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi).

106-бап. Мемлекеттік бажды қ айтару

Мемлекеттік бажды қ айтару тә ртібі Қ азақ стан Республикасының Салық кодексінде айқ ындалады.
Ескерту. 106-бап жаң а редакцияда - Қ Р 2011.07.21 № 467-IV (2011.07.01 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен

107-бап. Іс бойынша іс жү ргізуге байланысты шығ ындар

Іс бойынша іс жү ргізуге байланысты шығ ындарғ а:
1) куә герлерге, сарапшыларғ а жә не мамандарғ а тө ленуге тиісті сомалар;
2) сол жерде қ арау жү ргізілуге байланысты шығ ындар;
3) заттай дә лелдемелерді сақ тауғ а байланысты шағ ындар;
4) жауапкерді іздестіру жө ніндегі шығ ындар;
5) іс бойынша жарияланымдар мен хабарландыруларғ а байланысты шығ ындар;
6) тараптарғ а хабарлау жә не оларды сотқ а шақ ыру жө ніндегі шығ ындар;
7) тараптар мен ү шінші тұ лғ алардың жолақ ысы жә не олардың сотқ а келуіне байланысты шеккен тұ рғ ын жайды жалғ а алу жө ніндегі шығ ындар;
8) ө кілдердің кө мегіне ақ ы тө леу жө ніндегі шығ ындар;
9) алып тасталды - Қ Р 17.11.2014 № 254-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi);
10) сот қ ажет деп танығ ан ө зге де шығ ындар жатады.
Ескерту. 107-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 17.11.2014 № 254-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi).

108-бап. Куә ларғ а, сарапшыларғ а, мамандарғ а жә не
аудармашыларғ а тө ленуге тиісті сомалар

1. Куә ларғ а, сарапшыларғ а, мамандарғ а жә не аудармашыларғ а сотқ а келуге байланысты оларғ а келтірілген жол ақ ысы, бө лме жалдау жө ніндегі шығ ындар ө теледі жә не іссапарғ а жіберілген адамдар ү шін белгіленген мө лшерде тә улікақ ы тө ленеді. Сарапшы мен маманғ а сондай-ақ оларғ а тиесілі химиялық реактивтер мен тапсырылғ ан жұ мысты орындау кезінде олар жұ мсағ ан басқ а да шығ ын материалдарының қ ұ ны, сонымен бірге олардың жұ мысты орындау ү шін қ ұ рал-жабдық тарды, коммуналдық қ ызметтерді пайдаланғ аны жә не машиналық уақ ытты тұ тынғ аны ү шін тө леген ақ ысы ө теледі.
2. Куә ретінде сотқ а шақ ырылғ ан жұ мыс істейтін адамдарғ а сотқ а келуге байланысты олардың болмағ ан уақ ыты ү шін жұ мыс істейтін жері бойынша орташа жалақ ысы сақ талады. Ең бек қ атынастарында тұ рмағ ан куә лар ө здерін ә деттегі айналысып жү рген істерінен алаң датқ аны ү шін іс жү зіндегі уақ ыт шығ ындары ескеріліп жә не заң да белгіленген бір айлық жалақ ының ең тө менгі мө лшері негізге алына отырып, ө темақ ы алады.
3. Сарапшылар мен мамандар, егер бұ л жұ мыс олардың қ ызметтік міндеттерінің шең беріне кірмейтін болса, соттың тапсырмасы бойынша ө здері орындағ ан жұ мыс ү шін сыйақ ы алады. Сыйақ ының мө лшерін тараптармен келісім бойынша сот анық тайды.
4. Сот сараптамасы органдары жү ргізген сараптаманың ақ ысын тө леу Қ азақ стан Республикасының заң дарына сә йкес жү зеге асырылады.
5. Куә ларғ а, сарапшыларғ а, мамандарғ а сомаларды, сондай-ақ сот сараптамасы органы жү ргізген сараптамағ а ақ ыны тиісті ө тініш берген тарап тө лейді. Егер аталғ ан ө тінішті екі тарап берсе немесе куә ні шақ ырту, сараптаманы тағ айындау, маманды тарту соттың бастамасы бойынша жү ргізілсе, талап етіліп отырғ ан соманы тараптар тең бө ліп тө лейді.
6. Егер бұ л жұ мыс сарапшылар мен мамандардың қ ызметтік міндеттерінің шең беріне кірмесе, соттың тапсырмасы бойынша істеген жұ мыстары ү шін оларғ а тө ленуге тиесілі сомаларды тиісті ө тініш жасағ ан тарап сот депозитіне алдын ала тө леп қ ояды. Сыйақ ының мө лшерін тараптармен келісім бойынша сот белгілейді.
7. Сот сараптамасы органы сараптама жү ргiзгенi ү шiн тө ленуге тиiс сомаларды тиiстi ө тiнiш жасағ ан тарап, не ө зiне сот осындай мiндеттеме жү ктеген тарап алдын ала тө леу нысанында тиiстi бюджетке енгiзедi.
8. Бір немесе екі тарап шығ ындарды тө леуден босатылғ ан жағ дайда, сарапшылар мен мамандарғ а тиесілі сомаларды тө леу республикалық бюджет есебінен жү ргізіледі.
Сарапшылар мен мамандарғ а тиесілі сомаларды тө леу тә ртібін Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі айқ ындайды.
Ескерту. 108-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2006.07.05. N 165 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз); 17.11.2014 № 254-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi) Заң дарымен.

109-бап. Куә ларғ а, сарапшыларғ а, мамандарғ а жә не
аудармашыларғ а тиесілі сомаларды тө леу

1. Куә ларғ а, сарапшыларғ а жә не мамандарғ а тиесілі сомаларды олар ө з міндеттерін орындағ аннан кейін Қ азақ стан Республикасының бюджет заң намасына сә йкес ашылғ ан шоттан сот тө лейді.
2. Аудармашыларғ а тиесілі сомаларды тө леу Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі айқ ындайтын тә ртіппен республикалық бюджет есебінен жү ргізіледі.
Ескерту. 109-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2006.07.05. N 165 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз); 17.11.2014 № 254-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi) Заң дарымен.

110-бап. Сот шығ ындарын тараптардың арасында бө лу

1. Сот ө з пайдасына шешім шығ арылғ ан тарапқ а іс бойынша шеккен барлық сот шығ ыстарын екінші тараптан алып береді. Егер талап қ ою ішінара қ анағ аттандырылса, онда шығ ындар талапкерге сот қ анағ аттандырғ ан талап қ ою талаптарының мө лшеріне пропорционалды тү рде, ал жауапкерге – талапкердің талап қ ою талаптарынан бас тартылғ ан бө лігіне пропорционалды тү рде алып беріледі.
2. < *>
3. Егер жоғ ары сатыдағ ы сот істі жаң адан қ арауғ а берместен шығ арылғ ан шешімді ө згертсе немесе жаң а шешім шығ арса, ол тиісінше сот шығ ыстарын бө луді де ө згертеді.
Ескерту. 110-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2001.07.11. N 238; 17.11.2014 № 254-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi) Заң дарымен.

111-бап. Ө кілдің кө мегіне ақ ы тө леу жө ніндегі шығ ыстарды
ө теу

1. Ө з пайдасына шешім шығ арылғ ан тарапқ а сот осы тараппен ең бек қ атынастарында тұ рмайтын, процеске қ атысқ ан ө кілдің кө мегіне ақ ы тө леу бойынша ол шеккен шығ ыстарды оның іс жү зінде шеккен шығ ындары мө лшерінде екінші тараптан алып береді. Ақ шалай талаптар бойынша бұ л шығ ыстар талап қ оюдың қ анағ аттандырылғ ан бө лігінің он пайызынан аспауғ а тиіс.
2. Егер адвокат тарапқ а заң кө мегін республикалық бюджет қ аражаты есебінен кө рсеткен болса, сот істі қ араудың нә тижелерін негізге ала отырып, адвокаттың кө мегіне ақ ы тө леу жө ніндегі шығ ыстарды екінші тараптан республикалық бюджет кірісіне ө ндіріп береді.
Ескерту. 111-бап жаң а редакцияда - Қ Р 17.11.2014 № 254-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi).

112-бап. Уақ ыт ысырабынан келтірілген залалдарды
ө ндіріп алу

Кө рінеу теріс пиғ ылымен негізсіз талап қ ойғ ан немесе қ ойылғ ан талапқ а қ арсы дау білдірген не істі дұ рыс жә не тез қ арап, шешуге ү немі қ арсы ә рекет жасағ ан тараптан сот екінші тараптың пайдасына іс жү зінде уақ ыт ысырабынан келтірілген ө темақ ыны ө ндіріп алуы мү мкін. Ө темақ ы мө лшерін нақ ты мә н-жайларды ескере келіп, осы жердегі тиісті ең бекке ақ ы тө леудің қ олданылып жү рген нормасын негізге ала отырып, сот белгілейді.

113-бап. Талап қ оюдан бас тарту, бітімгершілік келісімі
немесе дауды (жанжалды) медиация тә ртібімен
реттеу туралы келісім кезінде сот шығ ындарын
бө лу

Ескерту. Тақ ырып жаң а редакцияда - Қ Р 2011.01.28 N 402-IV (2011.08.05 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

1. Талап қ оюшы талап қ оюдан бас тартқ ан кезде оның шығ арғ ан шығ ындарын жауапкер ө темейді. Егер талап қ оюшы талап қ оюдан кейін оларды жауапкердің ерікті тү рде қ анағ аттандыруы нә тижесінде ө зінің талаптарын қ олдаудан бас тартса, сот талап қ оюшының ө тінуі бойынша жауапкерден талап қ оюшы шеккен бү кіл сот шығ ындарын жә не ө кілдің кө мегіне ақ ы тө леу жө ніндегі шығ ындарды ө ндіріп алады.
2. Егер тараптар татуласу келісімін немесе дауды медиация тә ртібімен реттеу туралы келісімді жасасу кезінде сот шығ ыстарын бө лу тә ртібін кө здемеген болса, сот тараптар шеккен сот шығ ыстарын олардың арасында тең дей бө леді.
Ескерту. 113-бапқ а ө згерістер енгізілді - Қ Р 2011.01.28 N 402-IV (2011.08.05 бастап қ олданысқ а енгізіледі); 17.11.2014 № 254-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi) Заң дарымен.

114-бап. Тегін заң кө мегін кө рсету

1. Істі сот талқ ылауына дайындағ ан кезде судья немесе істі қ арағ ан кезде сот заң да кө зделген мынадай:
1) асыраушысының қ айтыс болуы, жұ мыспен байланысты мертігуі немесе денсаулығ ының ө згедей зақ ымдануы арқ ылы келтірілген зиянды ө теу туралы дауларды қ арағ ан;
2) Ұ лы Отан соғ ысының қ атысушылары мен оларғ а тең естірілген адамдар, мерзімді қ ызметтегі ә скери қ ызметшілер, І жә не ІІ топтардағ ы мү гедектер, жасы бойынша зейнеткерлер болып табылатын талапкерлер мен жауапкерлер ү шiн кә сiпкерлiк қ ызметпен байланысты емес дауларды қ арағ ан;
3) ақ талғ андарғ а зиянды ө теу туралы дауларды қ арағ ан жағ дайларда тұ лғ аны заң кө мегіне ақ ы тө леуден жә не ө кілдік етуге байланысты шығ ыстарды ө теуден толық босатуғ а жә не оларды бюджет қ аражаты есебіне жатқ ызуғ а міндетті.
2. Осы баптың бірінші бө лігінде кө зделген жағ дайларда, адвокат кө рсеткен, кепілдік берілген заң кө мегіне ақ ы тө леу жә не ө кілдік етуге байланысты шығ ыстарды ө теу Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі белгілеген тә ртіппен жә не мө лшерлерде жү зеге асырылады.
3. Осы баптың бірінші бө лігінің 2) жә не 3) тармақ шаларында кө зделген жағ дайларда, тұ лғ аның заң кө мегіне ақ ы тө леуден босату туралы жә не ө кілдік етуге байланысты шығ ыстарды ө теу туралы ө тінішхатына заң кө мегіне республикалық бюджет қ аражатынан ақ ы тө лену қ ұ қ ығ ын растайтын қ ұ жаттар мен басқ а да дә лелдемелер қ оса тіркелуге тиіс.
4. Осы баптың бірінші бө лігінде кө зделген жағ дайларда, судья немесе сот ө тінішхатты қ арау нә тижесі бойынша тұ лғ аны мемлекет кепілдік берген заң кө мегіне ақ ы тө леуден жә не оның атынан ө кілдік етуге байланысты шығ ыстарды ө теуден босату туралы не ө тінішхатты қ анағ аттандырудан бас тарту туралы дә лелденген ұ йғ арым шығ арады.
5. Осы баптың бірінші бө лігінде кө зделген жағ дайларда, соттың немесе судьяның тұ лғ аны заң кө мегіне ақ ы тө леуден жә не оның атынан ө кілдік етуге байланысты шығ ыстарды ө теуден босату туралы ұ йғ арымы дереу облыстың, республикалық маң ызы бар қ аланың, астананың адвокаттар алқ асына немесе оның қ ұ рылымдық бө лімшелеріне жіберіледі, олар сот белгілеген мерзімде адвокаттың сотқ а қ атысуын қ амтамасыз етуге міндетті.
6. Тарапты адвокаттың заң кө мегіне ақ ы тө леуден босату туралы соттың немесе судьяның ұ йғ арымы шағ ым жасалуғ а, наразылық білдірілуге жатпайды.
Ескерту. 114-бап жаң а редакцияда - Қ Р 03.07.2013 N 123-V Заң ымен (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); ө згеріс енгізілді - Қ Р 17.11.2014 № 254-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейiн кү нтiзбелiк он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгiзiледi) Заң ымен.

115-бап. Тараптарғ а сот шығ ындарын ө теу

1. Осы Кодексте кө зделген жағ дайларда сотқ а басқ а тұ лғ алар мен мемлекеттің қ ұ қ ық тарын, бостандық тарын жә не заң мен қ орғ алатын мү дделерін қ орғ ау туралы ө тініштермен жү гінген тұ лғ аларғ а талап қ оюдан толық немесе ішінара бас тартылғ ан кезде (осы Кодекстің 55 жә не 56-баптары), жауапкерге республикалық бюджеттің қ аражатынан олар жұ мсағ ан сот шығ ындары толық немесе қ ойылғ ан тараптардың талап қ оюшығ а бас тартылғ ан бө лігіне бара-бар ө теледі.
2. Мү лікті тыйым салудан босату туралы талап қ ою қ анағ аттандырылғ ан жағ дайда талап қ оюшығ а ол жұ мсағ ан сот шығ ындары республикалық бюджеттің қ аражатынан ө теледі.

116-бап. Сот шығ ындарын мемлекетке ө теу

1. Тө леуден талап қ оюшы босатылғ ан істі қ арауғ а байланысты шығ ындар мен мемлекеттік баж сот шығ ындарын тө леуден босатылмағ ан жауапкерден мемлекет кірісіне толық немесе талаптың қ анағ аттандырылғ ан бө лігіне бара-бар мө лшерде ө ндіріліп алынады.
2. Талап қ оюдан бас тартылғ ан жағ дайда іс бойынша іс жү ргізуге байланысты шығ ындар сот шығ ындарын тө леуден босатылмағ ан талап қ оюшыдан мемлекет кірісіне ө ндіріліп алынады.
3. Егер талап қ ою ішінара қ анағ аттандырылса, ал жауапкер сот шығ ындарын тө леуден босатылса, іс бойынша іс жү ргізілуге байланысты шығ ындар мемлекеттің кірісіне сот шығ ыстарын ө теуден босатылмағ ан талап қ оюшыдан талап қ ою талаптарының қ анағ аттандырылудан бас тартылғ ан бө лігіне бара-бар ө ндіріліп алынады.
4. Егер екі тарап та сот шығ ындарын тө леуден босатылса, іс бойынша іс жү ргізуге байланысты шығ ындар республикалық бюджеттің есебіне жатқ ызылады.
5. Ө зіне тиесілі тө лемдерді тө леуден жалтарғ ан адамғ а іздеу жарияланғ ан жағ дайда іздеуді жү ргізу жө ніндегі шығ ындар сол адамнан мемлекет кірісіне ө ндіріліп алынады.

117-бап. Сот шығ ындарына байланысты мә селелер
жө ніндегі ұ йғ арымдарғ а шағ ым беру жә не
наразылық келтіру

Сот шығ ындарына байланысты мә селелер жө ніндегі ұ йғ арымғ а жекеше шағ ым берілуі жә не наразылық келтірілуі мү мкін.

9-тарау. Сотқ а қ ұ рметтемеушілік білдіргені ү шін мә жбү рлеу
жә не жауаптылық шаралары

Ескерту. 9-тарау жаң а редакцияда - Қ Р 2009.12.10 № 227-IV (2010 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

118-бап. Сотқ а қ ұ рметтемеушілік білдіргені ү шін мә жбү рлеу
шаралары

1. Соттың іске қ атысушы тұ лғ аларғ а, процестің басқ а да қ атысушыларына мә жбү рлеу шараларын қ олдануының мақ саты сот тө релігі міндеттерін іске асыру болып табылады.
2. Сот мә жбү рлеу шаралары ретінде еріксіз келтіруді, сот залынан шығ арып жіберуді қ олданады.

119-бап. Еріксіз келтіру