Блек бойынша I класс тісжегі Қуысын егеп тазалау жӘне пломбылау

І кластық тісжегі қ уыстарының пішіні тіске (кіші жә не ү лкен азу тіс) жә не тісжегімен жарақ аттанғ ан табиғ и сызаттардың орналасу ерекшеліктеріне де байланысты. Осығ ан сай қ уыстың пішіні тө рт бұ рышқ а, ү шбұ рышқ а, ромбығ а, цилиндрге жә не қ осу белгісіне ұ қ сас болуы мү мкін. Кіші жә не ү лкен азу тістердің шайнау бетіндегі тісжегі қ уыстарын егеп тазалағ анда барлық сызаттарын (фиссурларын) мұ қ ият тексеріп, кү мә н туғ ыздыратын болса толық ашу керек. Ү лкен азу тістің шайнау бетінде жә не ұ рт жақ бетіндегі ойық та (тұ йық тесік) тісжегі қ уыстары болса жә не арасындағ ы тіндер жұ қ арып кетсе, оларды біріктіріп тазалауғ а жә не олардың дең гейлері бірдей болмаса, табандарын сатығ а ұ қ сатып, тік бұ рышты жасап қ алыптастыруғ а болды. Ал жоғ арғ ы екінші кү рек тістің таң дай жақ бетіндегі тұ йық тесікте жә не тө менгі ү лкен азу тістердің ұ рт жақ бетіндегі ойық тарда жеке дамығ ан тісжегі қ уыстарын егеп-тазалағ ан кезде оларғ а цилиндрге ұ қ сас пішін береді.

Азу тістердің шайнау бетіндегі тісжегі қ уысын жә не оның тө ң ірегіндегі кү мә нді сайларды қ оса ашып егеп-тазалағ ан кезде олардың табандарының терең діктері бірдей болмауы мү мкін. Бұ л жағ дайда бұ зылмағ ан тіс тіндерін сақ тау ү шін қ уыстың табанын сатығ а ұ қ сас етіп қ алыптастырады. Егерде шайнау бетіндегі тісжегі қ уысы бірнешеу (2-3) болса жә не олардың арасындағ ы қ атты тіндерден туратын қ абырғ а қ алың болса, ә рқ айсысын жеке-жеке егеп-тазалап, пломбылайды.Егер зақ ымдану ө те терең жә не ауқ ымды, ә сіресе тісжегі ү рдісі созылмалы болса, қ уыстың табанында пигменттелген дентин қ алдыруғ а болады.Зондпен тексергенде шық ырлағ ан дыбыс шығ у керек. Кү мә н туындатқ ан жағ дайда тісжегімаркерін қ олдану керек: егер дентин боялса, онда мұ қ ият шар тә різді бормен инфекцияланбағ ан дентинге дейін алынып тасталады. Бұ л жағ дайда тісжегі қ уысының табаны ә рдең гейлі етіліп қ алыптастырылып ағ ымы жоғ ары композиттік материалдармен тегістеледі.

Қ уысты қ алыптастыру кезең і тісжегі қ уысына пломбаның жақ сы тұ руының жә не функциональді салмақ ты ә деуір мық ты қ амтамасыз ететін пішін беру болып табылады. Осы кезең де егеп тазалауды алмұ рт тә різді, жалын типтес алмазды борларды қ олдана отырып ауалы-сулы салқ ындатумен жү ргізеді.

Егер пломбалық материал ретінде амальгама, цементтер болса, онда егеп тазаланғ аннан кейін тісжегі қ уысы жә шік тә різдес, ал қ абырғ алары параллельді немесе дивергациялау болуы керек. Композиттік материалдарды қ олдану кезінде қ уыстың пішіні еркін қ алыптастырылуы мү мкін. Қ уыстың қ абырғ аларын финирлеу пломбалық материал мен тіс тіндері арасындағ ы шеттік ө зара байланысты жақ сы қ амтамасыз етеді. Тістің қ атты тіндерін ірідә нді борлармен егеп тазалау пломбалық материалдың тіс тінімен ретенциялануын жақ сартады деген жалғ ан мә лімет тұ ындағ ан.

Клиникалық жә не тексеру барысы бұ ндай борлармен егеп тазалау кезінде кіреуке бетінде сызаттар пайда болатынын, кіреуке призмасының бү тіндігі бұ зылып, пломбаның шеттік жабысуы нашарлануы ә серінен асқ ынғ ан тісжегінің дамитыны дә лелденді.Финирлеу межелік алмазды қ ұ йрық жағ ында қ ызыл немесе сары сақ иналы, немесе 16 қ ырлы қ аттық оспалы борлармен жү ргізіледі.

Астың ғ ы жақ тағ ы азу тістердің қ уыс пішіні фиссуралардың орналасу пішініне қ арай анық талады. Ү стің гі жақ тың азу тістерінің фиссуралары ірі айдаршық тармен бө лінгендіктен қ уыстарды бө лек қ алыптастырғ ан жө н.

Фиссуралар толық зақ ымдануғ а ұ шырағ ан жағ дайда қ уысты таң дай бетіне қ арай шығ арады. Ү стің гі жақ тың кіші азу тістерінде фиссураларын мезиодистальді бағ ыттан жиектік білікке дейін кесіп алып тастайды.Астың ғ ы жақ тың кіші азу тістерінде екі біліктің болуы екі жеке бір –бірінен бө лек қ уыс қ алыптастыруды талап етеді. Астың ғ ы жақ тың ү лкен азу тістерінде вестибулярлы беттің тұ йық тесігінде жә не ү стің гі жақ тың бү йір кү рек тістерінің таң дай бетіндегі тұ йық тесігіндегі I класс бойынша орналасқ ан қ уыстың пішінін сопақ ша немесе дө ң гелектеу етіп қ алыптастырады.(3.4 сурет).

3.4.Сурет. Блек бойынша I класс тісжегі қ уысын егеп тазалау нұ сқ алары