Коэффициентін анықтау

Темір жол кө лігінің ең маң ызды параметрлеріне жататын, вагонның кө терімділігі вагонның негізгі параметірі болып табылады.

Зерттеулер кө рсеткендей, ө стік жү ктеменің арту жолдарымен жол шаруашылы ғ ын кү туге кететін шығ ындардың артуына ә келіп соғ атындық тан, жү к вагондарының негізгі тү рлері ү шін (цистерна, жартылай вагондармен вагон хопперлер) ө стік жү ктеменің кө рсетілген мө лшерлері мақ сатқ а сай болып келеді.

Вагонның ө стік жү ктемесі мен жү ккө терімділігі арасындағ ы байланыс келесідей тә уелділікпен кө рсетіледі:

(1.3)

мұ ндағ ы Р₀ – шекті ө стік жү ктеме, кН(т/ө с)

m₀ - вагондағ ы жұ п доң ғ алақ тар саны

К_Т - тараның техникалық коэфициенті

К_Т – графиктер бойынша анық талуы мү мкін, 1.1 -1.6 суретті қ ара. Алдын-ала есептеулерді жү ргізу ү шін жү к вагондарының негізгі тү рлеріне арналғ ан К_Т -ның шамалары 2.1 кестеде берілген. (1.3.) формуласы мына тү рде кө рсетілуі мү мкін:

Р₀ m₀=P+T (1.4)

Жобалаудың берілген шарттары ү шін тең діктің сол жағ ы ү немі тұ рақ ты болады. Шаманың қ осындысын ө згертпей-ақ тең діктің оң жақ бө лігіне кіретін шамаларды ө згертуге болады. Вагон тарасын азайтуғ а ұ мтылу қ ажет, ол вагонның жү к кө терімділігінің сә йкесінше ұ лғ аюына ә келіп соғ ады. Осы мақ сатта табылғ ан тара коэффициентінде вагонның жү к кө терімділігі анық талады. Сонан соң бруттоның салмағ ынан жү к кө терімділік шектелін, вагонның тарасы анық талады. Одан соң вагонның ө з салмағ ын (тара) азайту жолдары қ арастырылады:

- Вагон жә не оның бө лшектеріне ә сер етіп, кү штердің азаюын қ амтамассыз ететін конструктивті шараларының жү зеге асырылуы;

- Вагон бө ліктеріне лайық ты материалдарды таң дау;

- Вагонның жө ндеу жә не дайындау технологияларын толық жетілдіру;

- Вагондар мен оның бө лшектерін сынау мен есептеу ә дістерін толық жетілдіру.

Вагондардың тарасын азайту жолдары мен осы шаралардың нә тижелілігі жайлы [3] кітапта дә лірек баяндалғ ан.

Негізінен вагон қ ұ рылысында жаң а материалдарды қ олданумен қ атар, шаралардың нә тижелілігін сипаттайтын кейбір мағ лұ маттар 2.2 кестеде кө рсетілген.