Азақ жеріндегі алғашқы радиостанция қайда, қай жылдары жұмыс істегенін дәлелдеңіз.

Радио туралы ілімнің Қ азақ станда жү зеге асуына белсене араласқ ан қ айраткер кім жә не оның ең бегін дә лелдең із.

Намазалы Омашев. Ол ғ алым, филология ғ ылымдарының докторы (1992), профессор (1993), публицист. 2003 жылдан Қ азақ стан жоғ ары мектебі Ұ лттық Ғ ылым Академиясының толық мү шесі (академик), 2002 жылдан Қ азақ стан журналистикасы академиясының толық мү шесі (академик), Қ азақ станның ең бек сің ірген қ айраткері, Қ азақ стан Республикасы Президентінің бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары саласындағ ы сыйлығ ының лауреаты. Қ азақ стан Жазушылар Одағ ы мен Қ азақ стан Журналистер Одағ ының мү шесі.

Намазалы Омашев:

Қ азақ журналистикасы. Қ азақ радиосы. 3-том. Алматы: Таймас баспа ү йі, 2008ж

Ұ зынқ ұ лақ тан Қ азақ радиосына дейін: Монография. Алматы: Санат, 2007ж

Радиожурналистика: Оқ улық. – Алматы: Экономика, 2005ж

Радиожурналистика: Оқ у қ ұ ралы. – Алматы, 1995ж

Қ азақ радиожурналистикасы: Оқ улық. – Алматы: Қ азақ университеті, 1992ж

Радиожурналистика негіздері: Оқ у қ ұ ралы. – Алматы, 1983ж.

Радиофельетонның қ алыптасуы жә не даму тенденциялары: Оқ у қ ұ ралы. – Алматы, 1981ж

Радиожурналистика жанрлары мен формалары: Оқ у қ ұ ралы. – Алматы, 1978ж

90 жылғ а жуық тарихы бар Қ азақ радиожурналистикасы жақ сы зерттелген, жү йелі мектебі қ алыптасқ ан ғ ылым деп те айта аламыз. Ә р жылдары зерттеушілер: Р. Сағ ымбеков, М. Барманқ ұ лов, С. Қ озыбаев, Н. Омашев бұ ғ ан ө зіндік ү лесін қ осты. Қ азақ журналистикасын зерттеушілер: Б. Кенжебаев, Қ. Бекхожин, Т. Амандосов, Т. Қ ожакеевтер радиоғ а қ атысты да тұ жырымдар айтқ ан. Ә сіресе, осы оқ улық авторы Қ азақ радиожурналистикасын зерттеуде айтарлық тай ең бектенді. Ол радиофельетонды теориялық тұ рғ ыда талдап, ғ ылыми айналымғ а алғ аш рет қ осты. “Қ азақ радиожурналистикасы” атты монографиясында елімізде радиохабар тарату ісінің қ алыптасуы мен дамуын тарихи деректер негізінде жү йелеп, кезең дерін айқ ындап, жанрлар мен пішіндер эволюциясын кө рсетіп береді. Бұ л ең бек радиожурналистика ғ ылымындағ ы іргелі концептуальды дү ние ретінде тиісті бағ асын алды. Соң ғ ы жылдары ол жаң а деректер негізінде Қ азақ радиохабарын бұ рынғ ыша 1931 жылдан емес, 1921 жылы хабар тарата бастағ ан Орынбордағ ы ө лкелік радиостанциядан бастау алатындығ ын дә лелдеп шық ты.

азақ жеріндегі алғ ашқ ы радиостанция қ айда, қ ай жылдары жұ мыс істегенін дә лелдең із.

Қ азақ радиожурналистикасының қ алыптасу кезең дері зерттеле келіп, Қ азақ радиосының жұ мыс істей бастағ анына бұ рынғ ы деректердегідей 70жыл емес екендігін, атап айтсақ, 80 жыл болғ аны дә лелденді. Қ азақ жеріндегі радиостанциялар 1913 жылдан бастап жұ мыс істеді, делініп келген болатын, бұ ғ ан дейінгі ғ алымдар ең бектерінде.Енді деректі нақ ты уә ждермен дә леледеніп, алғ ашқ ы радиостанциялардың 1912 жылдан бастап жұ мыс істегендігі анық талды.Қ азқ жеріндегі Ақ тау қ аласындағ ы радиостанцияның 1912 жылдан жұ мыс істеуі де отарлау саясатын жү зеге асыру жолындағ ы шаралардың бірі екендігі айқ ын.Қ азақ телерадиожурналистикасының тарихын зерттеуші ғ алымдар-М.Барманқ ұ лов, Р.Сағ ымбеков, С.Қ озыбаев пікірлеріне сү йене отырып, қ азақ жеріндегі радиостанциялардың 1913 жылдан емес, яғ ни 1912 жылдан жұ мыс істегенін Н.Омашев кітабынан айқ ындауғ а болады.Сонымен Ұ лы Қ азан революциясына дейін Александр Форты мен Тү ркістанда радиостанциялар жұ мыс істеді. Мұ рағ аттық деректерге сү йенсек 1920 жылдары-ақ Семей губерниясында, Орынбор, Қ ызылжар, Кө кшетау, Ақ мола, Кереку, Ө скемен қ алаларында қ абылдаушы таратушы радиостанциялар жұ мыс істеп тұ рғ ан.Тіпті шағ ын елді мекендерде радиостанциялар ашып, мемлекеттік тұ рғ ыдан ұ лттық тілдерде хабарлар тарату кө зделген.