Qadınların Kişilərlə Birlikdə Hərb Etməsi

ح د ي ث أ َ ن َ س ٍ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: ل َ م ّ َ ا ك َ ا ن َ ي َ و ْ م ُ أ ُ ح ُ د ٍ ، ا ن ْ ه َ ز َ م َ ا ل ن ّ َ ا س ُ ع َ ن ِ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ و َ أ َ ب ُ و ط َ ل ْ ح َ ة َ ب َ ي ْ ن َ ي َ د َ ي ِ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ م ُ ج َ و ّ ِ ب ٌ ب ِ ه ِ ع َ ل َ ي ْ ه ِ ب ِ ح َ ج َ ف َ ة ٍ ل َ ه ُ و َ ك َ ا ن َ أ َ ب ُ و ط َ ل ْ ح َ ة َ ر َ ج ُ ل ا ً ر َ ا م ِ ي ً ا ش َ د ِ ي د َ ا ل ْ ق ِ د ّ ِ ي َ ك ْ س ِ ر ُ ي َ و ْ م َ ئ ِ ذ ٍ ق َ و ْ س َ ي ْ ن ِ أ َ و ْ ث َ ل ا َ ث ً ا و َ ك َ ا ن َ ا ل ر ّ ُ ج ُ ل ُ ي َ م ُ ر ّ ُ م َ ع َ ه ُ ا ل ْ ج َ ع ْ ب َ ة ُ م ِ ن َ ا ل ن ّ َ ب ْ ل ِ ، ف َ ي َ ق ُ و ل ُ: ا ن ْ ش ُ ر ْ ه َ ا ، ل أ َ ب ِ ي ط َ ل ْ ح َ ة َ ف َ أ َ ش ْ ر َ ف َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ي َ ن ْ ظ ر ُ إ ِ ل َ ى ا ل ْ ق َ و ْ م ِ ، ف َ ي َ ق ُ و ل ُ أ َ ب ُ و ط َ ل ْ ح َ ة َ: ي َ ا ن َ ب ِ ي ّ َ ا ل ل ه ِ ب ِ أ َ ب ِ ي أ َ ن ْ ت َ و َ أ ُ م ّ ِ ي ل ا َ ت ُ ش ْ ر ِ ف ْ ، ي ُ ص ِ ي ب ُ ك َ س َ ه ْ م ٌ م ِ ن ْ س ِ ه َ ا م ِ ا ل ْ ق َ و ْ م ِ ، ن َ ح ْ ر ِ ي د ُ و ن َ ن َ ح ْ ر ِ ك و َ ل َ ق َ د ْ ر َ أ َ ي ْ ت ُ ع َ ا ئ ِ ش َ ة َ ب ِ ن ْ ت َ أ َ ب ِ ي ب َ ك ْ ر ٍ ، و َ أ ُ م ّ َ س ُ ل َ ي ْ م ٍ ، و َ إ ِ ن ّ َ ه ُ م َ ا ل َ م ُ ش َ م ّ ِ ر َ ت َ ا ن ِ ، أ َ ر َ ى خ َ د َ م َ س ُ و ق ِ ه ِ م َ ا ، ت ُ ن ْ ق ِ ز َ ا ن ِ ا ل ْ ق ِ ر َ ب َ ع َ ل َ ى م ُ ت ُ و ن ِ ه ِ م َ ا ، ت ُ ف ْ ر ِ غ َ ا ن ِ ه ِ ف ِ ي أ َ ف ْ و َ ا ه ِ ا ل ْ ق َ و ْ م ِ ، ث ُ م ّ َ ت َ ر ْ ج ِ ع َ ا ن ِ ف َ ت َ م ْ ل آ ن ِ ه َ ا ، ث ُ م ّ َ ت َ ج ِ ي ئ َ ا ن ِ ف َ ت ُ ف ْ ر ِ غ َ ا ن ِ ه ِ ف ِ ي أ َ ف ْ و َ ا ه ِ ا ل ْ ق َ و ْ م ِ و َ ل َ ق َ د ْ و َ ق َ ع َ ا ل س ّ َ ي ْ ف ُ م ِ ن ْ ي َ د َ ي ْ أ َ ب ِ ي ط َ ل ْ ح َ ة َ ، إ ِ م ّ َ ا م َ ر ّ َ ت َ ي ْ ن ِ و َ إ ِ م ّ َ ا ث َ ل ا َ ث ً ا

1187. Ə nə s y demiş dir: “Uhud dö yü ş ü ndə (bə zi) adamlar Peyğ ə mbə ri r qoyub geri ç ə kildikdə Ə bu Tə lhə y onun ö nü ndə dayanı b ö z qalxanı ilə onu qoruyurdu. Ə bu Tə lhə y yaxş ı oxatan, yayı nı n ipini olduqca mö hkə m dartı b (oxu) atan birisi idi. (Bu dö yü ş də Ə bu Tə lhə) iki ya ü ç yay sı ndı rdı. (Hə min vaxt) kim ə lində ox qabı ilə (onları n yanı ndan) keç irdisə, Peyğ ə mbə r ona: “Ox qabı nı Ə bu Tə lhə nin y qabağ ı na sə r! ” deyirdi. Peyğ ə mbə r r Ə bu Tə l­hə nin y arxası ndan boylanı b dü ş mə nə baxmaq istə yə ndə Ə bu Tə lhə y ona deyirdi: “Ey Allahı n peyğ ə mbə ri, atam-anam sə nə qurban, baxma, yoxsa onları n atdı qları ox sə nə də yə r, mə nim sinə m sə nin ü ç ü n sipə rdir.” (O gü n) mə n Aiş ə bint Ə bu Bə krin y və Ummu Suleymin y topuqları ndakı xalxalları gö rü nü ncə yə də k paltarları nı n ə tə yini yuxarı qaldı rdı ğ ı nı və su tuluqları nı ç iyinlə rində daş ı yı b (yaralı ları n) ağ zı na su boş altdı ğ ı nı, sonra geri qayı dı b tu­luqları su ilə doldurduqları nı və (yenə) qayı dı b (yaralı ları n) ağ zı na su boş altdı ğ ı nı gö rdü m. (Dö yü ş ə snası nda) Ə bu Tə lhə nin qı lı ncı iki və ya ü ç kə rə onun ə lində n yerə dü ş mü ş dü.” (Buxari 3811, 4064, Muslim 4786, 1811/136)

ع د د غ ز و ا ت ا ل ن ب ي ّ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ

Peyğ ə mbə rin r Dö yü ş lə rinin Sayı

ح د ي ث ع َ ب ْ د ِ ا ل ل ه ِ ب ْ ن ِ ي َ ز ِ ي د َ ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ي ّ ِ ، أ َ ن ّ َ ه ُ خ َ ر َ ج َ ، و َ خ َ ر َ ج َ م َ ع َ ه ُ ا ل ْ ب َ ر َ ا ء ُ ب ْ ن ُ ع َ ا ز ِ ب ٍ و َ ز َ ي ْ د ُ ب ْ ن ُ أ َ ر ْ ق َ م َ ، ف َ ا س ْ ت َ س ْ ق َ ى ، ف َ ق َ ا م َ ب ِ ه ِ م ْ ع َ ل َ ى ر ِ ج ْ ل َ ي ْ ه ِ ، ع َ ل َ ى غ َ ي ْ ر ِ م ِ ن ْ ب َ ر ٍ ، ف َ ا س ْ ت َ غ ْ ف َ ر َ ث ُ م ّ َ ص َ ل ّ َ ى ر َ ك ْ ع َ ت َ ي ْ ن ِ ، ي َ ج ْ ه َ ر ُ ب ِ ا ل ْ ق ِ ر َ ا ء َ ة ِ ، و َ ل َ م ْ ي ُ ؤ َ ذ ّ ِ ن ْ و َ ل َ م ْ ي ُ ق ِ م ْ

1188. Abdullah İ bn Yə zid ə l-Ə nsari y deyir ki, (yağ ı ş duası ü ç ü n sə hraya ç ı xdı q). Bizimlə bə rabə r Bə ra İ bn Azib y və Zeyd İ bn Ə rqam y da vardı. Minbə r olmadan cə maatla birlikdə ayağ a qalxdı və istiğ far (dua) etdi, sonra azan və iqamə olmadan iki rü kə t sə sli namaz qı ldı ”. (Buxari 1022, Muslim 4796, 1254/144)

ح د ي ث ز َ ي ْ د ِ ب ْ ن ِ أ َ ر ْ ق َ م َ ع َ ن ْ أ َ ب ِ ي إ ِ س ْ ح ق َ ، ق َ ا ل َ: ك ُ ن ْ ت ُ إ ِ ل َ ى ج َ ن ْ ب ِ ز َ ي ْ د ِ ب ْ ن ِ أ َ ر ْ ق َ م َ ، ف َ ق ِ ي ل َ ل َ ه ُ: ك َ م ْ غ َ ز َ ا ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ م ِ ن ْ غ َ ز ْ و َ ة ٍ ق َ ا ل َ: ت ِ س ْ ع َ ع َ ش ْ ر َ ة َ ق ِ ي ل َ: ك َ م ْ غ َ ز َ و ْ ت َ أ َ ن ْ ت َ م َ ع َ ه ُ ق َ ا ل َ: س َ ب ْ ع َ ع َ ش ْ ر َ ة َ ، ق ُ ل ْ ت ُ: ف َ أ َ ي ّ ُ ه ُ م ْ ك َ ا ن َ ت ْ أ َ و ّ َ ل َ ق َ ا ل َ: ا ل ْ ع ُ س َ ي ْ ر َ ة ُ أ َ و ِ ا ل ْ ع ُ ش َ ي ْ ر ُ

1189. Zeyd İ bn Ə rqamdan y soruş dular: “Peyğ ə mbə r r neç ə dö yü ş də iş tirak etmiş dir? ”. Zeyd: “On doqquz”. Soruş dular: “Sə n onunla neç ə dö yü ş də iş tirak etmisə n? ” Dedi: “On yeddi”. Soruş dular: “Bunları n hansı birinci (dö yü ş) olmuş dur? ” Dedi: “Useyrə və ya Uş eyr”[101]. (Buxari 3949, Muslim 4795, 1254/143)

ح د ي ث ب ُ ر َ ي ْ د َ ة َ ، أ َ ن ّ َ ه ُ غ َ ز َ ا م َ ع َ ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ س ِ ت ّ َ ع َ ش ْ ر َ ة َ غ َ ز ْ و َ ة

1190. Bureydə İ bn Huseyb y deyir ki, Rə sulullah r ilə bə rabə r on altı dö yü ş də iş tirak etmiş ə m”. (Buxari 4473, Muslim 4799, 1814/147)

ح د ي ث س َ ل َ م َ ة َ ب ْ ن ِ ا ل أ َ ك ْ و َ ع ِ ، ق َ ا ل َ: غ َ ز َ و ْ ت ُ م َ ع َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ س َ ب ْ ع َ غ َ ز َ و َ ا ت ٍ ، و َ خ َ ر َ ج ْ ت ُ ف ِ ي م َ ا ي َ ب ْ ع َ ث ُ م ِ ن َ ا ل ْ ب ُ ع ُ و ث ِ ت ِ س ْ ع َ غ َ ز َ و َ ا ت ٍ: م َ ر ّ َ ة ً ع َ ل َ ي ْ ن َ ا أ َ ب ُ و ب َ ك ْ ر ٍ ، و َ م َ ر ّ َ ة ً ع َ ل َ ي ْ ن َ ا أ ُ س َ ا م َ ة ُ

1191. Sə lə mə İ bn Ə kva y demiş dir: “Mə n Peyğ ə mbə rlə r birlikdə yeddi dö yü ş də iş tirak etmiş ə m. Habelə onun gö ndə rdiyi, Ə bu Bə kr y və Usamə nin nö vbə ilə baş ç ı lı q etdiyi belə də stə nin tə rkibində doqquz yü rü ş də də iş tirak etmiş ə m.” (Buxari 4270, Muslim 4800, 1815/148)

غ ز و ة ذ ا ت ا ل ر ق ا ع

Zatur Riqa Dö yü ş ü

ح د ي ث أ َ ب ِ ي م ُ و س ى ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: خ َ ر َ ج ْ ن َ ا م َ ع َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف ِ ي غ َ ز َ ا ة ٍ ، و َ ن َ ح ْ ن ُ س ِ ت ّ َ ة ُ ن َ ف َ ر ٍ ، ب َ ي ْ ن َ ن َ ا ب َ ع ِ ي ر ٌ ن َ ع ْ ت َ ق ِ ب ُ ه ُ ، ف َ ن َ ق ِ ب َ ت ْ أ َ ق ْ د َ ا م ُ ن َ ا ، و َ ن َ ق ِ ب َ ت ْ ق َ د َ م َ ا ي َ ، و َ س َ ق َ ط َ ت ْ أ َ ظ ْ ف َ ا ر ِ ي ، و َ ك ن ّ َ ا ن َ ل ُ ف ّ ُ ع َ ل َ ى أ َ ر ْ ج ُ ل ِ ن َ ا ا ل ْ خ ِ ر َ ق َ ، ف َ س ُ م ّ ِ ي َ ت ْ غ َ ز ْ و َ ة َ ذ َ ا ت ِ ا ل ر ّ ِ ق َ ا ع ِ

1192. Ə bu Musa y demiş dir: “(Bir də fə) biz altı nə fə r Peyğ ə mbə rlə r birlikdə dö yü ş ə ç ı xdı q. Bizim cə mi bir də və miz var idi ki, onu da biz nö vbə ilə minirdik. Buna gö rə də bizim ayaqları mı zı n altı sü rtü ldü. Mə nim də ayaqları m sü rtü ldü və dı rnaqları m dü ş dü. Biz ayaqları mı zı sarğ ı ilə sarı yı rdı q. Elə ayaqları mı zı sarğ ı ilə sarı dı ğ ı mı za dö rə bu dö yü ş Zatur Riqa adlandı rı ldı ”. (Buxari 4128, Muslim 4802, 1816/149)

Hg

Dc

ك ت ا ب ا ل إ م ا ر ة

Ə mirlik Kitabı

Ab

Ef

ا ل ن ا س ت ب ع ل ق ر ي ش و ا ل خ ل ا ف ة ف ي ق ر ي ش

İ nsanları n Qureyş ə Tabe Olmaları Və Xilafə tin Qureyş də n Olması

ح د ي ث أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، أ َ ن ّ َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ َ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: ا ل ن ّ َ ا س ُ ت َ ب ع ٌ ل ِ ق ُ ر َ ي ْ ش ٍ ف ِ ي ه ذ َ ا ا ل ش ّ َ أ ْ ن ِ ، م ُ س ْ ل ِ م ُ ه ُ م ْ ت َ ب َ ع ٌ ل ِ م ُ س ْ ل ِ م ِ ه ِ م ، و َ ك َ ا ف ِ ر ُ ه ُ م ْ ت َ ب َ ع ٌ ل ِ ك َ ا ف ِ ر ِ ه ِ م ْ و َ ا ل ن ّ َ ا س ُ م َ ع َ ا د ِ ن ُ خ ِ ي َ ا ر ُ ه ُ م ْ ف ِ ي ا ل ْ ج َ ا ه ِ ل ِ ي ّ َ ة ِ خ ِ ي َ ا ر ُ ه ُ م ْ ف ِ ي ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ِ إ ِ ذ َ ا ف َ ق ِ ه ُ و ا ت َ ج ِ د ُ و ن َ م ِ ن ْ خ َ ي ْ ر ِ ا ل ن ّ َ ا س ِ أ َ ش َ د ّ َ ا ل ن ّ َ ا س ِ ك َ ر َ ا ه ِ ي َ ة ً ل ِ ه َ ذ َ ا ا ل ش ّ َ أ ْ ن ِ ح َ ت ّ َ ى ي َ ق َ ع َ ف ِ ي ه ِ.

1193. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Bu xü susda insanlar qureyş ə tabedirlə r. Mü sə lman olanları mü sə lman olanları na, kafir olanları da kafir olanları na tabedirlə r. İ nsanlar mə də n kimidirlə r. Cahiliyyə t dö vrü ndə onları n xeyirli olanları – ə gə r ş ə riə ti baş a dü ş sə lə r – İ slamda da xeyirli olarlar. Bu xü susda insanları n ə n xeyirlisi ö zü nə (hakimiyyə t) tə klif edilə nə də k buna ə n ç ox nifrə t edə n kimsə lə rdir.” (Buxari 3495, 3496, Muslim 4805, 1818/2)

ح د ي ث ع َ ب ْ د ِ ا ل ل ه ِ ب ْ ن ِ ع ُ م َ ر َ ، ع َ ن ِ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: ل ا َ ي َ ز َ ا ل ُ ه ذ َ ا ا ل أ َ م ْ ر ُ ف ِ ي ق ُ ر َ ي ْ ش ٍ م َ ا ب َ ق ِ ي َ م ِ ن ْ ه ُ م ُ ا ث ْ ن َ ا ن ِ

1194. İ bn Ö mə r y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Qureyş lilə rdə n cə mi iki nə fə r qalmı ş olsa belə, bu (idarə ç ilik) iş i onları n arası nda davam edə cə kdir.” (Buxari 3501, Muslim 4807, 1820/4)

ح د ي ث ج َ ا ب ِ ر ِ ب ْ ن ِ س َ م ُ ر َ ة َ ، و َ أ َ ب ِ ي ه ِ س َ م ُ ر َ ة َ ب ْ ن ِ ج ُ ن َ ا د َ ة َ ا ل س ّ ُ و َ ا ئ ِ ي ّ ق َ ا ل َ ج َ ا ب ِ ر ُ ب ْ ن ُ س َ م ُ ر َ ة َ: س َ م ِ ع ْ ت ُ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ َ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ي َ ق ُ و ل ُ: ي َ ك ُ و ن ُ ا ث ْ ن َ ا ع َ ش َ ر َ أ َ م ِ ي ر ً ا ف َ ق َ ا ل َ ك َ ل ِ م َ ة ً ل َ م ْ أ َ س ْ م َ ع ْ ه َ ا ف َ ق َ ا ل َ أ َ ب ِ ي: إ ِ ن ّ َ ه ُ ق َ ا ل َ: ك ُ ل ّ ُ ه ُ م ْ م ِ ن ْ ق ُ ر َ ي ْ ش ٍ

1195. Cabir İ bn Sə mura y demiş dir: “Mə n Peyğ ə mbə rin r belə dediyini eş itmiş ə m: “(Mə ndə n sonra) on iki ə mir olacaq...” Sonra o elə bir sö z dedi ki, mə n onu eş idə bilmə dim. Atam isə demiş dir: “Onları n hamı sı Qureyş də n olacaq.” (Buxari 7222, 7223, Muslim 4810, 1821/6)

ا ل ا س ت خ ل ا ف و ت ر ك ه