MAN KİTABI

ab

ef

ا ل إ ي م ا ن م ا ه و و ب ي ا ن خ ص ا ل ه

İ man Nə dir? İ manı n Xü susiyyə tlə rinin Bə yanı

ع َ ن ْ أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ y ق َ ا ل َ: ك َ ا ن َ ا ل ن ّ َ ب ِ ى ّ ُ r ب َ ا ر ِ ز ً ا ي َ و ْ م ً ا ل ِ ل ن ّ َ ا س ِ ، ف َ أ َ ت َ ا ه ُ ر َ ج ُ ل ٌ ف َ ق َ ا ل َ م َ ا ا ل إ ِ ي م َ ا ن ُ ؟ ق َ ا ل َ: «ا ل إ ِ ي م َ ا ن ُ أ َ ن ْ ت ُ ؤ ْ م ِ ن َ ب ِ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ م َ ل ا َ ئ ِ ك َ ت ِ ه ِ و َ ب ِ ل ِ ق َ ا ئ ِ ه ِ و َ ر ُ س ُ ل ِ ه ِ ، و َ ت ُ ؤ ْ م ِ ن َ ب ِ ا ل ْ ب َ ع ْ ث ِ». ق َ ا ل َ م َ ا ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ُ ؟ ق َ ا ل َ: «ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ُ أ َ ن ْ ت َ ع ْ ب ُ د َ ا ل ل ّ َ ه َ و َ ل ا َ ت ُ ش ْ ر ِ ك َ ب ِ ه ِ ، و َ ت ُ ق ِ ي م َ ا ل ص ّ َ ل ا َ ة َ ، و َ ت ُ ؤ َ د ّ ِ ى َ ا ل ز ّ َ ك َ ا ة َ ا ل ْ م َ ف ْ ر ُ و ض َ ة َ ، و َ ت َ ص ُ و م َ ر َ م َ ض َ ا ن َ». ق َ ا ل َ م َ ا ا ل إ ِ ح ْ س َ ا ن ُ ؟ ق َ ا ل َ: «أ َ ن ْ ت َ ع ْ ب ُ د َ ا ل ل ّ َ ه َ ك َ أ َ ن ّ َ ك َ ت َ ر َ ا ه ُ ، ف َ إ ِ ن ْ ل َ م ْ ت َ ك ُ ن ْ ت َ ر َ ا ه ُ ف َ إ ِ ن ّ َ ه ُ ي َ ر َ ا ك َ». ق َ ا ل َ م َ ت َ ى ا ل س ّ َ ا ع َ ة ُ ؟ ق َ ا ل َ: «م َ ا ا ل ْ م َ س ْ ئ ُ و ل ُ ع َ ن ْ ه َ ا ب ِ أ َ ع ْ ل َ م َ م ِ ن َ ا ل س ّ َ ا ئ ِ ل ِ ، و َ س َ أ ُ خ ْ ب ِ ر ُ ك َ ع َ ن ْ أ َ ش ْ ر َ ا ط ِ ه َ ا إ ِ ذ َ ا و َ ل َ د َ ت ِ ا ل أ َ م َ ة ُ ر َ ب ّ َ ه َ ا ، و َ إ ِ ذ َ ا ت َ ط َ ا و َ ل َ ر ُ ع َ ا ة ُ ا ل إ ِ ب ِ ل ِ ا ل ْ ب ُ ه ْ م ُ ف ِ ى ا ل ْ ب ُ ن ْ ي َ ا ن ِ ، ف ِ ى خ َ م ْ س ٍ ل ا َ ي َ ع ْ ل َ م ُ ه ُ ن ّ َ إ ِ ل ا ّ َ ا ل ل ّ َ ه ُ». ث ُ م ّ َ ت َ ل ا َ ا ل ن ّ َ ب ِ ى ّ ُ ]  إ ِ ن ّ َ ا ل ل ّ َ ه َ ع ِ ن ْ د َ ه ُ ع ِ ل ْ م ُ ا ل س ّ َ ا ع َ ة ِ [ ا ل آ ي َ ة َ. ث ُ م ّ َ أ َ د ْ ب َ ر َ ف َ ق َ ا ل َ: «ر ُ د ّ ُ و ه ُ». ف َ ل َ م ْ ي َ ر َ و ْ ا ش َ ي ْ ئ ً ا. ف َ ق َ ا ل َ: «ه َ ذ َ ا ج ِ ب ْ ر ِ ي ل ُ ج َ ا ء َ ي ُ ع َ ل ّ ِ م ُ ا ل ن ّ َ ا س َ د ِ ي ن َ ه ُ م ْ».

5. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, bir gü n Peyğ ə mbə r r camaatı n arası nda oturmuş du. Bir nə fə r onun yanı na gə lib: “İ man nə dir? ”- deyə soruş du. Peyğ ə mbə r: “İ man (odur ki,) Allaha, Onun mə lə klə rinə, Onunla qarş ı laş aca­ğ ı na və Onun elç ilə rinə iman gə tirə sə n, habelə (ö ldü kdə n sonra) dirilə cə yinə ina­nasan.” O: “İ slam nə dir? ”– deyə soruş du. Peyğ ə mbə r: “İ slam (odur ki,) Allaha ibadə t edib Ona (heç bir ş eyi) ş ə rik qoş ma­yasan, (vaxtlı -vaxtı nda, lazı ­mı nca) namaz qı lasan, vacib buyrulmuş zə katı verə sə n və Ramazan ayı nı oruc tutasan.” O: “Ehsan nə dir? ”- deyə soruş du. Peyğ ə mbə r: “Ehsan (odur ki,) Allaha, sanki Onu gö rü rmü ş sə n kimi ibadə t edə sə n; sə n Onu gö rmə sə n də, (bil ki,) O, sə ni gö rü r.” O: “Qiyamə t nə zaman qopacaq? ”- deyə soruş du. Peyğ ə mbə r: “Bu haqda soruş ulan soruş andan ç ox bilmir. Lakin sə nə Qiyamə tin ə lamə tlə rini deyə cə yə m: kə niz ö z ağ ası nı doğ acağ ı və kim­liyi bə lli olmayan, də və otaran ç obanlar hü ndü r binalar tikmə kdə bir-biri ilə yarı ş acaqları zaman (Qiyamə t qopacaqdı r. Bu da) yalnı z Allahı n bildiyi beş ş eydə n biridir.” Sonra Peyğ ə mbə r: “Hə qiqə tə n, Saatı (Qiyamə tin qopacağ ı vaxtı) ancaq Allah bilir. Yağ ı ş ı (istə diyi vaxt) gö ydə n O yağ dı rı r, bə tnlə rdə olanı O bilir. Heç kə s sə hə r nə qazanacağ ı nı bilmə z. Heç kə s harada ö lə cə yini bilmə z. Allah isə, ş ü bhə siz ki, (hə r ş eyi) Bilə ndir, (hə r ş eydə n) Xə bə rdardı r! ”. (Loğ man 34). - ayə sini oxudu. Sonra o adam dö nü b getdi. Peyğ ə mbə r: “Onu geri qayta­rı n! ”- deyə buyurdu. Lakin (ə shabə lə r) ondan bir ə sə r-ə lamə t gö rmə dilə r. Peyğ ə mbə r: “Bu Cə brail idi. İ nsanlara dinlə rini ö yrə tmə k ü ç ü n gə lmiş di.” (Buxari 50, Muslim 10, 106, 108)

ب ي ا ن ا ل ص ل و ا ت ا ل ت ي ه ي أ ح د أ ر ك ا ن ا ل إ س ل ا م

İ slamı n Rü knlə rində n Biri Sayı lan Namazı n Bə yanı

ع َ ن ْ ط َ ل ْ ح َ ة َ ب ْ ن ِ ع ُ ب َ ي ْ د ِ ا ل ل ه ِ y ي َ ق ُ و ل ُ: ج َ ا ء َ ر َ ج ُ ل ٌ إ ِ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ّ َ ه ِ r م ِ ن ْ أ َ ه ْ ل ِ ن َ ج ْ د ٍ ، ث َ ا ئ ِ ر ُ ا ل ر ّ َ أ ْ س ِ ، ي ُ س ْ م َ ع ُ د َ و ِ ى ّ ُ ص َ و ْ ت ِ ه ِ ، و َ ل ا َ ي ُ ف ْ ق َ ه ُ م َ ا ي َ ق ُ و ل ُ ح َ ت ّ َ ى د َ ن َ ا ، ف َ إ ِ ذ َ ا ه ُ و َ ي َ س ْ أ َ ل ُ ع َ ن ِ ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ِ ف َ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r: «خ َ م ْ س ُ ص َ ل َ و َ ا ت ٍ ف ِ ى ا ل ْ ي َ و ْ م ِ و َ ا ل ل ّ َ ي ْ ل َ ة». ف َ ق َ ا ل َ ه َ ل ْ ع َ ل َ ى ّ َ غ َ ي ْ ر ُ ه َ ا ، ق َ ا ل َ: «ل ا َ ، إ ِ ل ا ّ َ أ َ ن ْ ت َ ط َ و ّ َ ع َ». ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r «و َ ص ِ ي َ ا م ُ ر َ م َ ض َ ا ن َ». ق َ ا ل َ ه َ ل ْ ع َ ل َ ى ّ َ غ َ ي ْ ر ُ ه ُ ، ق َ ا ل َ: «ل ا َ ، إ ِ ل ا ّ َ أ َ ن ْ ت َ ط َ و ّ َ ع َ». ق َ ا ل َ و َ ذ َ ك َ ر َ ل َ ه ُ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r ا ل ز ّ َ ك َ ا ة َ. ق َ ا ل َ ه َ ل ْ ع َ ل َ ى ّ َ غ َ ي ْ ر ُ ه َ ا ، ق َ ا ل َ: «ل ا َ ، إ ِ ل ا ّ َ أ َ ن ْ ت َ ط َ و ّ َ ع َ». ق َ ا ل َ ف َ أ َ د ْ ب َ ر َ ا ل ر ّ َ ج ُ ل ُ و َ ه ُ و َ ي َ ق ُ و ل ُ و َ ا ل ل ّ َ ه ِ ل ا َ أ َ ز ِ ي د ُ ع َ ل َ ى ه َ ذ َ ا و َ ل ا َ أ َ ن ْ ق ُ ص ُ. ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r «أ َ ف ْ ل َ ح َ إ ِ ن ْ ص َ د َ ق َ»

6. Tə lhə İ bn Ubeydullah y rə vayə t edir ki, Nə cd (Mə kkə ilə İ raq arası nda yer) ə hlində n olan, saç ları dağ ı nı q bir kiş i Peyğ ə mbə rin r yanı na gə ldi. Biz uzaqdan onun gurultulu sə sini eş idir, amma nə dediyini anlamı rdı q. Nə hayə t, yaxı na gə ldi və aydı n oldu ki, İ slam barə sində soruş ur. Peyğ ə mbə r: “Bir gü n və bir gecə ə rzində beş vaxt namaz (qı lmalı san).” Kiş i soruş du: “Mə nə bundan baş qası vacib buyrulubmu? ” (Peyğ ə mbə r): “Xeyr! Yalnı z kö nü llü olaraq qı ldı ğ ı ndan baş qa”– deyə cavab verdi. Sonra Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Ramazan orucunu da (tutmalı san).” (Kiş i) soruş du: “Mə nə bundan baş qası vacib buyrulubmu? ” (Peyğ ə mbə r): “Xeyr! Yalnı z kö nü llü olaraq tutduğ undan baş qa”– deyə cavab verdi. Peyğ ə mbə r r ona zə katı n vacibliyini də bildirdi. (Kiş i) soruş ­du: “Mə nə bundan baş qası vacib buyrulubmu? ” (Peyğ ə mbə r): “Xeyr! Yalnı z kö nü llü olaraq verdiyində n baş qa”– deyə cavab verdi. Kiş i: “Vallahi ki, mə n buna heç nə artı rmayacağ am və heç nə ə skiltmə yə cə yə m”– dedi və dö nü b getdi. Peyğ ə mbə r: “Ə gə r doğ ru deyirsə, nicat tapacaq­dı r.” (Buxari 46, Muslim 12, 109)

ب ي ا ن ا ل إ ي م ا ن ا ل ذ ي ي د خ ل ب ه ا ل ج ن ة

Cə nnə tə Daxil Edə n İ manı n Bə yanı

ع َ ن ْ أ َ ب ِ ى أ َ ي ّ ُ و ب َ ا ل ْ أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ي ّ ِ y أ َ ن ّ َ ر َ ج ُ ل ا ً ق َ ا ل َ ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ّ َ ه ِ أ َ خ ْ ب ِ ر ْ ن ِ ى ب ِ ع َ م َ ل ٍ ي ُ د ْ خ ِ ل ُ ن ِ ى ا ل ْ ج َ ن ّ َ ة َ. ف َ ق َ ا ل َ ا ل ْ ق َ و ْ م ُ م َ ا ل َ ه ُ م َ ا ل َ ه ُ ؟ ف َ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r: «أ َ ر َ ب ٌ م َ ا ل َ ه ُ» ف َ ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ r: «ت َ ع ْ ب ُ د ُ ا ل ل ّ َ ه َ ، و َ ل ا َ ت ُ ش ْ ر ِ ك ُ ب ِ ه ِ ش َ ي ْ ئ ً ا ، و َ ت ُ ق ِ ي م ُ ا ل ص ّ َ ل ا َ ة َ ، و َ ت ُ ؤ ْ ت ِ ى ا ل ز ّ َ ك َ ا ة َ ، و َ ت َ ص ِ ل ُ ا ل ر ّ َ ح ِ م َ ذ َ ر ْ ه َ ا ق َ ا ل َ ك َ أ َ ن ّ َ ه ُ ك َ ا ن َ ع َ ل َ ى ر َ ا ح ِ ل َ ت ِ ه ِ».

7. Ə bu Ə yyub ə l-Ə nsari y rə vayə t edir ki, bir nə fə r dedi: “Ey Allahı n Elç isi! Mə nə Cə nnə tə girmə yimə sə bə b olacaq ə mə l barə də xə bə r ver.” Camaat soruş du: “Ona nə olub? Ona nə olub? ”. Allah Elç isi r buyurdu: “O (bilmə diyini ö yrə nmə k) istə yir. Allaha ibadə t et və Ona heç kə si ş ə rik qoş ma, namaz qı l, zə kat ver və qohumluq ə laqə lə rini saxla! ” (Buxari 5983, Muslim 14, 15, 113, 115)

ع َ ن ْ أ َ ب ِ ى ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ y أ َ ن ّ َ أ َ ع ْ ر َ ا ب ِ ي ّ ً ا أ َ ت َ ى ا ل ن ّ َ ب ِ ى ّ َ r ف َ ق َ ا ل َ د ُ ل ّ َ ن ِ ى ع َ ل َ ى ع َ م َ ل ٍ إ ِ ذ َ ا ع َ م ِ ل ْ ت ُ ه ُ د َ خ َ ل ْ ت ُ ا ل ْ ج َ ن ّ َ ة َ. ق َ ا ل َ: «ت َ ع ْ ب ُ د ُ ا ل ل ّ َ ه َ ل ا َ ت ُ ش ْ ر ِ ك ُ ب ِ ه ِ ش َ ي ْ ئ ً ا ، و َ ت ُ ق ِ ي م ُ ا ل ص ّ َ ل ا َ ة َ ا ل ْ م َ ك ْ ت ُ و ب َ ة َ ، و َ ت ُ ؤ َ د ّ ِ ى ا ل ز ّ َ ك َ ا ة َ ا ل ْ م َ ف ْ ر ُ و ض َ ة َ ، و َ ت َ ص ُ و م ُ ر َ م َ ض َ ا ن َ». ق َ ا ل َ: و َ ا ل ّ َ ذ ِ ى ن َ ف ْ س ِ ى ب ِ ي َ د ِ ه ِ ل ا َ أ َ ز ِ ي د ُ ع َ ل َ ى ه َ ذ َ ا. ف َ ل َ م ّ َ ا و َ ل ّ َ ى ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ى ّ ُ r: «م َ ن ْ س َ ر ّ َ ه ُ أ َ ن ْ ي َ ن ْ ظ ُ ر َ إ ِ ل َ ى ر َ ج ُ ل ٍ م ِ ن ْ أ َ ه ْ ل ِ ا ل ْ ج َ ن ّ َ ة ِ ف َ ل ْ ي َ ن ْ ظ ُ ر ْ إ ِ ل َ ى ه َ ذ َ ا».

8. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, bir bə də vi Peyğ ə mbə rin r yanı na gə lib dedi: “Mə nə elə bir ə mə l ö yrə t ki, ona ə mə l edə cə yim tə qdirdə Cə nnə tə daxil olum.” Peyğ ə mbə r: “Allaha ibadə t et və Ona heç kə si ş ə rik qoş ma, fə rz buy­rulmuş namazları qı l, vacib buyrulmuş zə katı ver və ramazan ayı nı oruc tut! ”. Bə də vi: “Canı m Ə lində olan Allaha and olsun ki, bundan artı q heç nə edə n deyilə m.” O gedə ndə n sonra Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Cə nnə t ə hlində n olan bir adama baxı b zö vq almaq istə yə niniz varsa, qoy buna baxsı n”. (Buxari 1397, Muslim 16, 116)

ق و ل ا ل ن ب ي r ب ُ ن ي ا ل إ س ل ا م ع ل ى خ م س

Peyğ ə mbə rin r: “İ slam Beş Tə mə l Ü zə rində Bina Edilmiş dir” Sö zü

ع َ ن ْ ا ب ْ ن ِ ع ُ م َ ر َ y ق َ ا ل َ: ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r «ب ُ ن ِ ي َ ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ُ ع َ ل َ ى خ َ م ْ س ٍ ش َ ه َ ا د َ ة ِ أ َ ن ْ ل ا َ إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ا ّ َ ا ل ل ّ َ ه ُ و َ أ َ ن ّ َ م ُ ح َ م ّ َ د ً ا ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ إ ِ ق َ ا م ِ ا ل ص ّ َ ل ا ة ِ و َ إ ِ ي ت َ ا ء ِ ا ل ز ّ َ ك َ ا ة ِ و َ ا ل ْ ح َ ج ّ ِ و َ ص َ و ْ م ِ ر َ م َ ض َ ا ن َ».

9. İ bn Ö mə r y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “İ slam beş (ə sas) ü zə rində qurulmuş dur: Allahdan baş qa (ibadə tə haqqı olan) mə bud olmadı ğ ı na və Muhə mmə din Allahı n elç isi olduğ una ş ahidlik etmə k, namaz qı l­maq, zə kat ver­mə k, hə cc etmə k və Ramazan orucunu tutmaq.” (Buxari 8, Muslim 19, 20, 121, 122)

ا ل أ م ر ب ا ل إ ي م ا ن ب ا ل ل ه و ر س و ل ه و ش ر ا ئ ع ا ل د ي ن و ا ل د ع ا ء إ ل ي ه

Allaha, Rə suluna Və Onun Dininə İ man Etmə yin Və Ona Ç ağ ı rmağ ı n Ə mr Olunması

ع َ ن ْ ا ب ْ ن ِ ع َ ب ّ َ ا س ٍ y ق َ ا ل َ: إ ِ ن ّ َ و َ ف ْ د َ ع َ ب ْ د ِ ا ل ْ ق َ ي ْ س ِ ل َ م ّ َ ا أ َ ت َ و ُ ا ا ل ن ّ َ ب ِ ى ّ َ r ق َ ا ل َ: «م َ ن ِ ا ل ْ ق َ و ْ م ُ أ َ و ْ م َ ن ِ ا ل ْ و َ ف ْ د ُ». ق َ ا ل ُ و ا ر َ ب ِ ي ع َ ة ُ. ق َ ا ل َ: «م َ ر ْ ح َ ب ً ا ب ِ ا ل ْ ق َ و ْ م ِ – أ َ و ْ ب ِ ا ل ْ و َ ف ْ د ِ – غ َ ي ْ ر َ خ َ ز َ ا ي َ ا و َ ل ا َ ن َ د َ ا م َ ى». ف َ ق َ ا ل ُ و ا ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ّ َ ه ِ ، إ ِ ن ّ َ ا ل ا َ ن َ س ْ ت َ ط ِ ي ع ُ أ َ ن ْ ن َ أ ْ ت ِ ي َ ك َ إ ِ ل ا ّ َ ف ِ ى ش َ ه ْ ر ِ ا ل ْ ح َ ر َ ا م ِ ، و َ ب َ ي ْ ن َ ن َ ا و َ ب َ ي ْ ن َ ك َ ه َ ذ َ ا ا ل ْ ح َ ى ّ ُ م ِ ن ْ ك ُ ف ّ َ ا ر ِ م ُ ض َ ر َ ، ف َ م ُ ر ْ ن َ ا ب ِ أ َ م ْ ر ٍ ف َ ص ْ ل ٍ ، ن ُ خ ْ ب ِ ر ْ ب ِ ه ِ م َ ن ْ و َ ر َ ا ء َ ن َ ا ، و َ ن َ د ْ خ ُ ل ْ ب ِ ه ِ ا ل ْ ج َ ن ّ َ ة َ. و َ س َ أ َ ل ُ و ه ُ ع َ ن ِ ا ل أ َ ش ْ ر ِ ب َ ة ِ. ف َ أ َ م َ ر َ ه ُ م ْ ب ِ أ َ ر ْ ب َ ع ٍ ، و َ ن َ ه َ ا ه ُ م ْ ع َ ن ْ أ َ ر ْ ب َ ع ٍ ، أ َ م َ ر َ ه ُ م ْ ب ِ ا ل إ ِ ي م َ ا ن ِ ب ِ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ ح ْ د َ ه ُ. ق َ ا ل َ: «أ َ ت َ د ْ ر ُ و ن َ م َ ا ا ل إ ِ ي م َ ا ن ُ ب ِ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ ح ْ د َ ه ُ». ق َ ا ل ُ و ا ا ل ل ّ َ ه ُ و َ ر َ س ُ و ل ُ ه ُ أ َ ع ْ ل َ م ُ. ق َ ا ل َ: «ش َ ه َ ا د َ ة ُ أ َ ن ْ ل ا َ إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ا ّ َ ا ل ل ّ َ ه ُ و َ أ َ ن ّ َ م ُ ح َ م ّ َ د ً ا ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ ، و َ إ ِ ق َ ا م ُ ا ل ص ّ َ ل ا َ ة ِ ، و َ إ ِ ي ت َ ا ء ُ ا ل ز ّ َ ك َ ا ة ِ ، و َ ص ِ ي َ ا م ُ ر َ م َ ض َ ا ن َ ، و َ أ َ ن ْ ت ُ ع ْ ط ُ و ا م ِ ن َ ا ل ْ م َ غ ْ ن َ م ِ ا ل ْ خ ُ م ُ س َ». و َ ن َ ه َ ا ه ُ م ْ ع َ ن ْ أ َ ر ْ ب َ ع ٍ ع َ ن ِ ا ل ْ ح َ ن ْ ت َ م ِ و َ ا ل د ّ ُ ب ّ َ ا ء ِ و َ ا ل ن ّ َ ق ِ ي ر ِ و َ ا ل ْ م ُ ز َ ف ّ َ ت ِ. و َ ر ُ ب ّ َ م َ ا ق َ ا ل َ ا ل ْ م ُ ق َ ي ّ َ ر ِ. و َ ق َ ا ل َ: «ا ح ْ ف َ ظ ُ و ه ُ ن ّ َ و َ أ َ خ ْ ب ِ ر ُ و ا ب ِ ه ِ ن ّ َ م َ ن ْ و َ ر َ ا ء َ ك ُ م ْ».

10. İ bn Abbas y rə vayə t edir ki, AbdulQeys (qə bilə sinin) nü mayə ndə lə ri Peyğ ə mbə rin r yanı na gə ldikdə o: “Siz kimlə rdə nsiniz? ” deyə soruş du. Onlar: “Rabiy'a (qə bilə sində nik)” deyə cavab verdilə r. (Peyğ ə mbə r) buyurdu: “Xoş gə lmiş siniz! Allah sizi utandı rması n, peş man elə mə sin! ” Onlar dedilə r: “Ya Rə sulullah! Biz sə nin yanı na yalnı z haram ayda gə lə bilirik. Sə ninlə bizim aramı zda Mudar qə bilə sinin kafirlə ri vardı r. Odur ki, bizə (haqqı batildə n ayı rd edə n) bə lli bir ş ey ə mr et ki, onu geridə qalanları mı za xə bə r verə k, onun sayə sində Cə nnə tə girə k.” Onlar Peyğ ə mbə rdə n r iç kilə r barə də də soruş dular. Peyğ ə mbə r r onlara dö rd ş eyi ə mr etdi, dö rd ş eyi qadağ an etdi. Onlara Tə k Allaha iman gə tirmə yi ə mr etdikdə n sonra soruş du: “Bilirsinizmi, Tə k Allaha iman gə tirmə k nə demə kdir? ” Onlar: “Allah və Onun rə sulu daha yaxş ı bilir! ” dedilə r. Peyğ ə mbə r: “(Bu) ş ə riki olmayan Tə k Allahdan baş qa (ibadə tə haqqı olan) heç bir mə budun olmadı ğ ı na və Muhə mmə din Onun elç isi olduğ una ş ə hadə t vermə k, namaz qı lmaq, zə kat vermə k, Ramazan oru­cunu tutmaq və qə nimə tlə rdə n beş də birini (xums) vermə yinizdir.” (Peyğ ə mbə r) onlara dö rd ş eyi – hə ntə mi[5], dubbanı [6], nə qiri[7] və mü zə ffə ti (yaxud mü qə yyə ri)[8] qadağ an etdi. Sonra dedi: “Buyurduqları mı yadda saxlayı n və bun­ları ö zü nü z­də n sonra gə lə nlə rə xə bə r verin.” (Buxari 53, Muslim 23, 125)

ع َ ن ْ ا ب ْ ن ِ ع َ ب ّ َ ا س ٍ y أ َ ن ّ َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ّ َ ه ِ r ل َ م ّ َ ا ب َ ع َ ث َ م ُ ع َ ا ذ ً ا y ع َ ل َ ى ا ل ْ ي َ م َ ن ِ ق َ ا ل َ: «إ ِ ن ّ َ ك َ ت َ ق ْ د َ م ُ ع َ ل َ ى ق َ و ْ م ٍ أ َ ه ْ ل ِ ك ِ ت َ ا ب ٍ ، ف َ ل ْ ي َ ك ُ ن ْ أ َ و ّ َ ل َ م َ ا ت َ د ْ ع ُ و ه ُ م ْ إ ِ ل َ ي ْ ه ِ ع ِ ب َ ا د َ ة ُ ا ل ل ّ َ ه ِ ، ف َ إ ِ ذ َ ا ع َ ر َ ف ُ و ا ا ل ل ّ َ ه َ ف َ أ َ خ ْ ب ِ ر ْ ه ُ م ْ أ َ ن ّ َ ا ل ل ّ َ ه َ ق َ د ْ ف َ ر َ ض َ ع َ ل َ ي ْ ه ِ م ْ خ َ م ْ س َ ص َ ل َ و َ ا ت ٍ ف ِ ى ي َ و ْ م ِ ه ِ م ْ و َ ل َ ي ْ ل َ ت ِ ه ِ م ْ ، ف َ إ ِ ذ َ ا ف َ ع َ ل ُ و ا ، ف َ أ َ خ ْ ب ِ ر ْ ه ُ م ْ أ َ ن ّ َ ا ل ل ّ َ ه َ ف َ ر َ ض َ ع َ ل َ ي ْ ه ُ م ْ ز َ ك َ ا ة ً {ت ُ ؤ ْ خ َ ذ ُ } م ِ ن ْ أ َ م ْ و َ ا ل ِ ه ِ م ْ و َ ت ُ ر َ د ّ ُ ع َ ل َ ى ف ُ ق َ ر َ ا ئ ِ ه ِ م ْ ، ف َ إ ِ ذ َ ا أ َ ط َ ا ع ُ و ا ب ِ ه َ ا ف َ خ ُ ذ ْ م ِ ن ْ ه ُ م ْ ، و َ ت َ و َ ق ّ َ ك َ ر َ ا ئ ِ م َ أ َ م ْ و َ ا ل ِ ا ل ن ّ َ ا س ِ».

11. İ bn Abbas y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r Muaz İ bn Cə bə li  Yə mə nə gö ndə rə rkə n demiş dir: “Sə n Kitab ə hlində n olan bir qö vmü n yanı na gedirsə n. Elə isə ilk ə vvə l onları Allaha ibadə t etmə yə də və t et. Ə gə r Allahı tanı salar, onlara xə bə r ver ki, Allah onlara gecə və gü ndü z beş vaxt namaz qı lmağ ı vacib buyurmuş dur. Ə gə r buna ə mə l etsə lə r, onları xə bə rdar et ki, Allah onlara zə kat vermə yi – dö vlə tlilə rində n gö tü rü lü b kası bları na paylanı lmağ ı vacib buyurmuş dur. Buna itaə t etsə lə r, (zə katı) onlardan gö tü r. Lakin insanları n malları nı n ə n qiymə tlisini gö tü rmə kdə n ç ə kin! ” (Buxari 1458, Muslim 27, 28, 130, 132)

ع َ ن ْ ا ب ْ ن ِ ع َ ب ّ َ ا س ٍ ر َ ض ِ ي َ ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ن ْ ه ُ م َ ا أ َ ن ّ َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ َ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ب َ ع َ ث َ م ُ ع َ ا ذ ً ا إ ِ ل َ ى ا ل ْ ي َ م َ ن ِ ف َ ق َ ا ل َ «ا ت ّ َ ق ِ د َ ع ْ و َ ة َ ا ل ْ م َ ظ ْ ل ُ و م ِ ف َ إ ِ ن ّ َ ه َ ا ل َ ي ْ س َ ب َ ي ْ ن َ ه َ ا و َ ب َ ي ْ ن َ ا ل ل ّ َ ه ِ ح ِ ج َ ا ب ٌ»

12. İ bn Abbas y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r Muazı y Yə mə nə gö ndə rə ndə dedi: “Onları n malları nı n ə n qiymə tlisini gö tü rmə kdə n ç ə kin və mə zlumun bə dduası ndan qorx. Ç ü nki onunla Allah arası nda (bu bə dduanı n qarş ı sı nı ala bilə cə k) heç bir pə rdə yoxdur.” (Buxari 2448, Muslim 27, 130)

ا ل أ م ر ب ق ت ا ل ا ل ن ا س ح ت ى ي ق و ل و ا ل ا إ ِ ل ه إ ِ ل ا ا ل ل ه م ح م د ر س و ل ا ل ل ه

İ nsanlarla: “Allahdan Baş qa İ badə tə Layiq Haqq İ lah Yoxdur” Deyə nə də k Vuruş mağ ı n Ə mr Olunması

ع َ ن ْ أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ y ق َ ا ل َ: ل َ م ّ َ ا ت ُ و ُ ف ّ ِ ى َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r و َ ك َ ا ن َ أ َ ب ُ و ب َ ك ْ ر ٍ y و َ ك َ ف َ ر َ م َ ن ْ ك َ ف َ ر َ م ِ ن َ ا ل ْ ع َ ر َ ب ِ ف َ ق َ ا ل َ ع ُ م َ ر ُ y ك َ ي ْ ف َ ت ُ ق َ ا ت ِ ل ُ ا ل ن ّ َ ا س َ ، و َ ق َ د ْ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ: «أ ُ م ِ ر ْ ت ُ أ َ ن ْ أ ُ ق َ ا ت ِ ل َ ا ل ن ّ َ ا س َ ح َ ت ّ َ ى ي َ ق ُ و ل ُ و ا ل ا َ إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ا ّ َ ا ل ل ّ َ ه ُ. ف َ م َ ن ْ ق َ ا ل َ ه َ ا ف َ ق َ د ْ ع َ ص َ م َ م ِ ن ّ ِ ى م َ ا ل َ ه ُ و َ ن َ ف ْ س َ ه ُ إ ِ ل ا ّ َ ب ِ ح َ ق ّ ِ ه ِ ، و َ ح ِ س َ ا ب ُ ه ُ ع َ ل َ ى ا ل ل ّ َ ه ِ». ف َ ق َ ا ل َ: و َ ا ل ل ّ َ ه ِ ل أ ُ ق َ ا ت ِ ل َ ن ّ َ م َ ن ْ ف َ ر ّ َ ق َ ب َ ي ْ ن َ ا ل ص ّ َ ل ا َ ة ِ و َ ا ل ز ّ َ ك َ ا ة ِ ، ف َ إ ِ ن ّ َ ا ل ز ّ َ ك َ ا ة َ ح َ ق ّ ُ ا ل ْ م َ ا ل ِ ، و َ ا ل ل ّ َ ه ِ ل َ و ْ م َ ن َ ع ُ و ن ِ ى ع َ ن َ ا ق ً ا ك َ ا ن ُ و ا ي ُ ؤ َ د ّ ُ و ن َ ه َ ا إ ِ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ّ َ ه ِ  ل َ ق َ ا ت َ ل ْ ت ُ ه ُ م ْ ع َ ل َ ى م َ ن ْ ع ِ ه َ ا. ق َ ا ل َ ع ُ م َ ر ُ ف َ و َ ا ل ل ّ َ ه ِ م َ ا ه ُ و َ إ ِ ل ا ّ َ أ َ ن ْ ق َ د ْ ش َ ر َ ح َ ا ل ل ّ َ ه ُ ص َ د ْ ر َ أ َ ب ِ ى ب َ ك ْ ر ٍ ف َ ع َ ر َ ف ْ ت ُ أ َ ن ّ َ ه ُ ا ل ْ ح َ ق ّ ُ.

13. Ə bu Hureyra y demiş dir: “Peyğ ə mbə r r və fat etdikdə n və Ə bu Bə kr y (xə lifə) olduqdan sonra ə rə blə rdə n bə zilə ri kafir oldular. Onda Ö mə r (Ə bu Bə krə) dedi: “Sə n onlarla necə vuruş a bilə rsə n ki, Peyğ ə mbə r r demiş dir: “İ nsanlar: “ Lə Ilahə Illə llah ” demə yincə onlarla vuruş maq mə nə ə mr edildi. Bu sö zü deyə n hə r kə s haqlı bir sə bə b olmadı qca, malı nı və canı nı mə ndə n qoru­muş olar. (Qə lbində kilə rinin) hesabı isə Allaha aiddir”. Ə bu Bə kr: “Vallahi, mə n, namazı zə katdan ayı ran (namaz qı lı b zə kat vermə k istə mə yə n) hə r kə slə vuruş acağ am. Ç ü nki zə kat malı n haqqı dı r. Vallahi ki, ə gə r onlar (vaxtilə) Allahı n elç isinə r verdiklə ri ç ə piş i mə nə vermə kdə n boyun qaç ı rsalar, buna gö rə onlarla vuruş acağ am.” Ö mə r dedi: “Vallahi, bu, Allahı n Ə bu Bə krin qə lbinə saldı ğ ı (doğ ru fikirdə n) baş qa bir ş ey deyildi. Mə n baş a dü ş dü m ki, o, haqlı dı r.” (Buxari 1399, 1400, 1284, 1285, Muslim 29, 133)

ع َ ن ْ ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ y ق َ ا ل َ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ r «أ ُ م ِ ر ْ ت ُ أ َ ن ْ أ ُ ق َ ا ت ِ ل َ ا ل ن ّ َ ا س َ ح َ ت ّ َ ى ي َ ق ُ و ل ُ و ا ل َ ا إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ّ َ ا ا ل ل ّ َ ه ُ ف َ م َ ن ْ ق َ ا ل َ ل َ ا إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ّ َ ا ا ل ل ّ َ ه ُ ف َ ق َ د ْ ع َ ص َ م َ م ِ ن ّ ِ ي ن َ ف ْ س َ ه ُ و َ م َ ا ل َ ه ُ إ ِ ل ّ َ ا ب ِ ح َ ق ّ ِ ه ِ و َ ح ِ س َ ا ب ُ ه ُ ع َ ل َ ى ا ل ل ّ َ ه ِ».

14. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, Allah Elç isi r buyurdu: “İ nsanlar “ Lə Ilə hə Illə llah ” deyincə yə qə də r onlara qarş ı vuruş maq mə nə ə mr edildi. Odur ki, kim “ Lə Ilə hə Illə llah ” desə - İ slam haqqı istisna olmaqla - canı nı və malı nı mə ndə n qorumuş olar. Onun (gizli saxladı qları nı n) haqq-hesabı isə Uca Allaha aiddir”. (Buxari 2946; Muslim 30, 134)

ع َ ن ْ ا ب ْ ن ِ ع ُ م َ ر َ y: أ َ ن ّ َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ّ َ ه ِ r ق َ ا ل َ أ ُ م ِ ر ْ ت ُ أ َ ن ْ أ ُ ق َ ا ت ِ ل َ ا ل ن ّ َ ا س َ ح َ ت ّ َ ى ي َ ش ْ ه َ د ُ و ا أ َ ن ْ ل ا َ إ ِ ل َ ه َ إ ِ ل ا ّ َ ا ل ل ّ َ ه ُ و َ أ َ ن ّ َ م ُ ح َ م ّ َ د ً ا ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ّ َ ه ِ و َ ي ُ ق ِ ي م ُ و ا ا ل ص ّ َ ل ا َ ة َ و َ ي ُ ؤ ْ ت ُ و ا ا ل ز ّ َ ك َ ا ة َ ف َ إ ِ ذ َ ا ف َ ع َ ل ُ و ا ذ َ ل ِ ك َ ع َ ص َ م ُ و ا م ِ ن ّ ِ ي د ِ م َ ا ء َ ه ُ م ْ و َ أ َ م ْ و َ ا ل َ ه ُ م ْ إ ِ ل ا ّ َ ب ِ ح َ ق ّ ِ ا ل إ ِ س ْ ل ا َ م ِ و َ ح ِ س َ ا ب ُ ه ُ م ْ ع َ ل َ ى ا ل ل ّ َ ه ِ.

15. İ bn Ö mə r y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “İ nsanlar Allahdan baş qa (ibadə tə layiq haqqı olan) mə budun olmadı ğ ı na və Muhə mmə din Onun elç isi olduğ una ş ə hadə t gə tirmə yincə, namaz qı lı b zə kat vermə yincə (onlarla) vuruş maq mə nə ə mr edildi. Ə gə r (aş karda) bunu yerinə yetirsə lə r – İ slam haqqı (cinayə tə gö rə verilə cə k cə za) istisna olmaqla – canları nı və malları nı mə ndə n qorumuş olarlar. Onları n (gizli ə mə llə rinin) haqq-hesabı isə Allaha aiddir.” (Buxari 25, Muslim 33, 138)

أ و ل ا ل إ ي م ا ن ق و ل ل ا إ ل ه إ ل ا ا ل ل ه