Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Сұйықтықтың саптама арқылы ағуы






Саң ылауғ а жабыстырылғ ан ұ зындығ ы 3-4 см қ ысқ а тү тіктерді саптама деп атайды (6.1 сурет). Сыртқ ы цилиндрлік саптама деп кіру жиегінің дө ң геленуінсіз, ұ зындығ ы 2-6 диаметріне тең қ ысқ а тү тікті айтады. Тұ рмыста мұ ндай саптамалар қ алың қ абырғ аны бұ рғ ылап тескенде жә не кіру жиегін ө ң демегенде жиі кө рініс табады.

 

Сурет 1- Саптама тү рлері

 

Пішініне байланысты саптама келесі тү рлерге бө лінеді:

1- сыртқ ы цилиндрлік;

2- ішкі цилиндрлік;

3- конусты кішірейетін;

4- конусты ұ лғ аятын;

5- конусоидалды.

Сұ йық тық ағ ыншасы саң ылаудан ағ у кезіндегіндей саптамағ а кірерде сығ ылады, содан соң ү лкейеді жә не шығ ар кезде бү кіл саптаманы толтырады. Сығ ылғ ан қ имада саптама қ абырғ асында қ ысым тө мендейді, ал атмосферағ а ағ у кезінде – вакуум қ алыптасады. Бұ л ағ у режімі ү здіксіз режим деп аталады. Вакуум арынғ а пропорционал:

hвак 0.75H,

H- саптама алдындағ ы сұ йық тық бағ ана биіктігі.

Сұ йық тық тың саптамадан ағ у кезіндегі жылдамдығ ы мен шығ ыны жұ қ а қ абырғ адағ ы саң ылаудан ағ у кезіндегі формулалармен анық талады, бірақ басқ а сандық мә ндер қ олданылады.

Сұ йық тық тың саптамадан ағ у кезіндегі есептеу тең деуі

Q- саптама шығ ыны;

μ - шығ ын коэффициенті;

S- саптама қ има ауданы;

H0- арын;

v0-кіру жылдамдығ ы (vo2/2g мә нін кіші болғ ан жағ дайда есепке алмауғ а болады, онда Н=Но).

Ағ ыншаның сығ ылғ ан қ имасында тө мендеген қ ысымның немесе вакуумның болуы ондағ ы арынның ұ лғ аюына ә келіп соғ ады. Соның салдарынан осы қ имадағ ы сұ йық тық жылдамдығ ы, қ ысымының жұ қ а қ абырғ адағ ы саң ылаудан ағ у кезіндегімен салыстырғ анда ө седі.

Сыртқ ы цилиндрлік саптаманың шығ ын коэффициенті μ =0, 82, сонда ағ ып ө ту кезіндегі шығ ын коэффициенті μ =0, 60-0, 62, яғ ни саң ылауғ а жабыстырылғ ан ұ зындығ ы 3-4 диаметр қ ысқ а тү тіктер шығ ынның 32% ұ лғ аюына ә келеді. Сыртқ ы цилиндрлік саптамалар тұ рмыста кең інен қ олданылады. Саптаманың осы тү рлері бө гендерде шығ арғ ыш, тө селген астындағ ы тү тіктер рө лін атқ арады.

Ішкі цилиндрлік саптама

Бұ л саптама сыртқ ығ а қ арағ анда кірерде ү лкен кедергіге ұ шырайды. Оның коэффициенті μ =0, 707, ал қ ысылу коэффициенті ε =1.

Конус формалы кішірейетін саптама

Бұ л саптамада шығ ын коэффициенті конустың бұ рышына байланысты. Осыдан ең ү лкен шығ ын коэффициенті μ =0, 94 Q=13º бұ рышында пайда болады. Бұ ндай саптамалар ағ ыншаның ү лкен жылдамдығ ын береді.

 

Конус формалы ұ лғ аятын саптама

Бұ л саптама аз шығ у жылдамдығ ын береді, бірақ арынның ү лкен шығ ынына ә келеді. Конустың 5º -тан 7º бұ рышында шығ ын коэффициенті μ =0.5, қ ысу коэффициенті ε =1. Бұ ндай саптамалар жолдағ ы тү тіктерде, суару жү йелерінде қ олданады.

 

Конусоидалды саптама

Бұ л саптаманың ішкі ү стің гі пішіні саң ылаудан ағ атын ағ ыншаның пішініне жақ ын, гидравликалық кедергі мұ нда аз. Осыдан саптаманың шығ ын коэффициенті μ =0.97-0.98.

 

1-кесте. Саң ылау мен саптама ү шін сығ ылу ε, кедергі ξ, жылдамдық φ, шығ ын μ коэффициенттерінің мә ндері.

Саң ылау немесе саптама μ φ ε ξ
Жұ қ а қ абырғ адағ ы дө ң гелек қ ималы кіші саң ылау   0, 62 0, 97 0, 64 0, 06
Цилиндрлік саптама: ішкі жә не сыртқ ы 0, 82 0, 707 0, 82 0, 707   0, 5
Конус пішінді саптама: кішірейетін (Q=13˚) жә не ұ лғ аятын (Q=5-7˚) 0, 45-0, 5 0, 94 0, 45-0, 5 0, 96 0, 98 3-4 0, 06-0, 09
Конусоидалды саптама   0, 98 0, 98   0, 04

 






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.