Saccharamyces cerevisae ашытқыларын сублимациялық кептіру кезіндегі биологиялық активтілігін анықтау

Бұ л жұ мыста ашытқ ы концентрациясынан тұ ратын жасушалар мен 10 %-тік майсыздандырылғ ан сү т ерітіндісі (қ орғ аушы орта) қ олданылғ ан. Ашытқ ы биомассасын периодты культивирлеу ә дісімен анаэробты, аэробты режимдерде қ оректік орта ретінде қ ұ рамында азот тұ зы, фосфор, калий, магний тұ здары бар мелассаны қ олданғ ан. Қ орғ аушы ортаның оптиамльды қ ұ рамы мен клетка араластырғ ышта техникалық сұ йық тық тың біртекті массасын алу ү шін жұ мсалатын уақ ыт 0, 5 сағ ат. Араластыру кезінде суспензиясының температурасы 20⁰С.

Техникалық сұ йық тық ты ВVF/6R (Brisia Basi, Италиялық) қ ұ рылғ ысының сублимациялық камерада орналастырылғ ан. Кюветадағ ы суспензияның қ абатының қ алың дығ ы 5-6 мм қ ұ райды. Пластиналы датчиктерді суспензиясына енгізгеннен кейін мұ здатуы мен камерада сублимациялық кептіруді жү ргізеді. Қ ондырғ ының сызба-нұ сқ асы суретте кө рсетілген.

5 сурет - ВVF қ ондырғ ының сублимациялық сызба-нұ сқ асы

1-сублимациялық камера; 2-тө мен температуралы камера – мұ здатқ ыш; 3-рефрижаторлы компрессор; 4-вакуумды насос.

Алдын-ала мўұ дату терең дігі – 25⁰, мұ здату жылдамдығ ы 2-5⁰С, 1 минут ішінде. Қ ажетті температурағ а жеткеннен кейін камерада вакуум қ ұ рап, келесі параметрлерде препаратты кептіру жү ргізіледі: камерада жұ мыс вакуум 15 Па, камерадағ ы соң ғ ы вакуум 2-3 Па, конденсатор температурасы 55⁰С.

Saccharamyces cerevisae преапаратының сублимациялық кептіру термограммасы активтілігі жоғ ары материал алуғ а арналғ ан термограммағ а сә йкес келеді (3-сурет). Ү лгілердің биологиялық активтілігін қ атты қ оректік ортада егу арқ ылы 10- кө бейту арқ ылы анық тағ ан.

Технологиялық процесте сублимациялық кептіруге арналғ ан зерттеулерге оң ай келесі сапалы кө рсеткіш береді деп таң далып алынды: биоматериал қ ондырғ ысы, кептіру режимі мен қ ұ рғ ақ материалдың регидратация жағ дайларын зерттеу.

Бұ л сатыларды таң дап алғ ан себебі, ол сублимациялық қ ондырғ ының конструктивті ерекшеліктеріне аз ғ ана бағ ынады.

Сублимациялық кептірудің технологиялық процесінің модификациясын кептіру алдындағ ы техникалық сұ йық тық ты дайындау режимінің ө згеруі есебінен іске асырады.

6 сурет - Препаратты сублимациялық кептіруінің термограммасы: 1-ө нім температурасы; 2-плита температурасы