Клиникалық мысал. Артериалық гипертензия және қантамырларының атеросклерозы бар 70 жасар ер кісі

Артериалық гипертензия жә не қ антамырларының атеросклерозы бар 70 жасар ер кісі, соң ғ ы 10 кү н ішінде ентігу, жатқ ан кезде тыныс алуының қ иындауы, кенеттен дамитын ентігудің тү нгі ұ стамалары шағ ымдарымен ауруханағ а жатқ ызылды. Соң ғ ы аптада 5 кг салмақ қ осқ ан, тобық тарында ісінулер пайда болғ ан. Кү ніне бір рет 0, 25 мкг дигоксин жә не 80 мг фуросемид қ абылдайды. Физикалды: ө кпесінде екі жақ ты ылғ алды сырылдар бар. Қ анның зертханалық талдауы: натрий 133 ммоль/л, креатинин 150 мкмоль/л, мочевина 13 ммоль/л. Тө сектік тә ртіп, фуросемид мө лшері 120 мг*2 р/тә у кө бейтілген, индапамид 5 мг кү ніне тағ айындалғ ан. Соң ғ ы 3 кү н ішінде науқ ас 8 кг салмақ жоғ алтқ ан, АҚ Қ 90/50 мм.с.б.б., жағ дайы жақ сарғ ан, бірақ осы кезең де қ андағ ы мочевина 21, 6 ммоль/л, креатинин 208 мкмоль/л жоғ арылағ ан.

Талқ ылау

Науқ аста сол қ арыншалық жетіспеушілікпен қ атар оң қ арыншалық жү рек жетіспеушілігінің белгілері де бар. Созылмалы жү рек жетіспеушілігінің (СЖЖ) салдарынан тіндердің қ анмен қ амтамасыз етілуінің тө мендеуі дамығ ан. Жү рек лақ тырысы жү рек қ арыншаларының шамадан тыс толуы арқ ылы жү зеге асып жатыр, бұ л ө кпе ісінуі мен шеткері ісінулер дамуына алып келеді. Мочевина мен креатининнің жоғ арылауы орташа. Мочевинаның жоғ арылау дә режесі креатининмен салыстырғ анда жоғ ары, бұ л бү йрек гипоперфузиясының салдары, яғ ни пререналды себебептен. Диуретиктермен емдеу қ ысымның тө мендеуіне жә не жү рек қ арыншаларының толуы тө мендеуіне, ісінудің азаюына алып келеді. Бірақ тіндердің перфузиясының тө мендеуін ү дете береді, бұ л ары қ арай қ андағ ы мочевина мен креатининнің жә не мочевина/креатинин қ атынасының жоғ арылауы тү рінде кө рінеді.

Науқ аста – Жү рек жетіспеушілігінің нә тижесінде дамығ ан пререналды БЖЗ, 1 сатысы 2 сатығ а ауысуымен сипатталады.

Сонымен қ атар сепсис кезінде, бауыр жетіспеушілігі, анафилактикалық шок жә не антигипертензивті, анестетикалық препараттар ә серінен дамитын шеткі вазодилятация пререналды азотемияғ а алып келуі мү мкін. БЖЗ-нің пререналды арнайы тү рі – гепатореналды синдром (ГРС) ауыр бауыр жетіспеушілігі бар науқ астарда дамиды. Оның 2 тү рі бар. Ө те ауыр ГРС 1 тү рі, ө те тез дамиды, бауыр алмастырылмаса ө лім кө рсеткіші 3 айда 90% қ ұ райды (Р.Шрайер, 2009). ГРС 2 тү рі - рефрактерлі асциті бар науқ астарда кө рінеді, баяу дамиды.

Ә ртү рлі препараттар ә серінен дамитын бү йрекішілік гемодинамикалық бұ зылыстарда, пререналды БЖЗ екі тү рлі ә серге байланысты: афферентті артериоланың тарылуы (шумақ алдылық ә сері) немесе эфферентті артериоланың кең еюі (шумақ тан кейінгі ә сері) (2-сурет).

Пререналды БЖЗ кезінде шумақ фильтратциясының тө мендеуі бү йрек қ ұ рылымындағ ы немесе жасушаларындағ ы зақ ымдалуғ а байланысты емес. Бү йректің гипоперфузиясына алып келген жағ дай жойылса пререналды БЖЗ қ айтымды болады.