Главная страница Случайная страница
Разделы сайта
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Темірбетонды қаңқаның кеңістік қатаңдығын қамтамасыз ету.
|
|
Байланыстар жү йесі қ аң қ аның қ ажетті кең істік қ атаң дығ ын қ амтамасыз етеді.
Олардың қ ұ рамына кіреді:
– вертикальды байланыстар;
–фермалардың жоғ арғ ы (сығ ылғ ан) белдеуі бойынша горизонтальды байланыстар;
–фонарьлар бойынша байланыстар.
Вертикальды байланыстарды орнатады:
– ұ стындардың ә р қ атарында температуралық блоктар ортасына ұ стындар арасына: 6м ұ стындар қ адамында – қ иылысқ ан, 12м – порталды. Крансыз жә не ілмелі кранды ғ имараттарда байланыстар ұ стындардың 9, 6 м биіктігінде ғ ана қ ойылады. Байланыстарды бұ рыштардан немесе швеллерлерден орындайды жә не ұ стындарғ а косынкалар кө мегімен бекітеді;
– фермалар мен арқ алық тар тіректері арасына байланыстарды жазық жабулы ғ имараттардың температуралық блоктардың шеткі ұ яшық тарына қ ояды. Итарқ асыз конструкцияларда – ұ стындардың ә р қ атарында, итарқ алы конструкцияларда – тек қ ана ұ стындардың шеткі қ атарында.
Горизонтальды байланыстар болып табылады:
– аражабын плиталары;
–фонарлы ойық тар бү йірлерінде итарқ алық арқ алық тар жә не фермалар орнық тылығ ы жоғ арғ ы белдеу дең гейінде орнатылғ ан горизонтальды қ иылысқ ан байланыстармен, келесі аралық тарда (фонарьлар асты) – болат тіректермен қ амтамасыз етіледі;
– ғ имараттың ү лкен аралық тары мен биіктігінде фермалардың тө менгі белдеуінің дең гейінде ғ имарат бү йірінде орналасқ ан фермалардың шеткі жұ птарының арасына горизонтальды байланыстар орнатады;
– ұ стындардың шеткі жә не ортаң ғ ы қ адамы 12 м болатын ғ имараттарда бү йірлерінде горизонтальды фермалар қ арастырылады (температуралық блокқ а ә р аралық та екіден). Бұ л фермалар итарқ алық фермалардың тө менгі белдеуінің дең гейінде тұ рады.
Қ ұ рама темірбетонды қ аң қ аның тү йіндері. Қ ұ рама қ аң қ аның ә ртү рлі элементтерінің тү йісу орындары тү йіндер деп аталады. Темірбетонды қ аң қ аның тү йіндері беріктік, қ атаң дық, ұ зақ мерзімділік; монтаждық жә не пайдалану кү штерінің ә серінде тү йісетін элементтердің ө згермеу; монтаждауда жә не орнатуда қ арапайымдылық талаптарын қ анағ аттандыруы тиіс.
Ұ стынның іргетаспен тү йісуі. Тікбұ рышты қ ималы ұ стындардың орналасу терең дігі 0, 85 м, екітармақ тылардікі – 1, 2 м. Тү йісуді В15 тө мен емес класты бетонмен тұ тастандырады.
Кранасты арқ алығ ының ұ стынғ а сү йенуі. Арқ алық тіректеріне(оны орнатқ анғ а дейін) анкерлі болттар ойығ ымен болат бет дә некерленеді. Ұ стын тірегінде арқ алық ты анкерлі болттарғ а бекітеді жә не қ осалқ ы бө лшектерін дә некерлейді.
Итарқ алық фермалар мен арқ алық тардың ұ стынмен тү йісуі. Итарқ алық конструкциялар тіректеріне болат беттерді дә некерлейді.
Ұ стындардың жоғ арғ ы жағ ына итарқ алық конструкциялардың сү йенуі. Тү йісетін элементтердің қ осалқ ы бө лшектерітө белік жіктермен дә некерленеді.
Жабу конструкцияларына ілмелі крандарды бекіту. Крандардың кө теруші арқ алық тарынболттармен итарқ алық конструкциялардағ ы болат жапсырмаларғ а бекітеді.
Итарқ алық жә не итарқ аастыэлементтерінің тү йісуі ұ стындардың жоғ арғ ы жағ ында фермалар мен арқ алық тарды бекітуге ұ қ сас.
Кө пқ абатты қ ұ рама темірбетонды қ аң қ а. Кө пқ абатты ө ндірістік ғ имараттарды кө біне қ аң қ алы етіп тұ рғ ызады.
Ғ имараттың конструкциялық сұ лбасы аражабын тү ріне байланысты арқ алық ты жә не арқ алық сыз болуы мү мкін.
Арқ алық ты темірбетонды қ аң қ аларда (29–сурет) кө теруші элементтер іргетастық арқ алық тарымен іргетастар, ұ стындар, ригельдер, аражабындар жә не жабулар панельдері, сонымен қ атар металл байланыстар болып табылады.
Ұ стындар арасындағ ы байланыстар ұ стындардың бойлық қ атарлары бойымен температуралық блоктың ортасына қ абат бойынша орнатылады.
Бойлық бө лу ө стеріне шеткі қ атарлардағ ы ұ стындардың жә не сыртқ ы қ абырғ алардың байлауы нольдік, немесе ғ имараттың бө лу ө сі ұ стын центрі бойынша ө теді. Бү йірлік қ абырғ алар ұ стындарының байлауы 500 мм, ал ұ стындар торы 6х6 м болатын ғ имараттарда — ө стік етіп қ абылданады. Ортаң ғ ы қ атарлардағ ы ұ стындар бойлық жә не кө лденең ө стердің қ иылысында орналасады.
29–сурет. Арқ алық ты аражабындарымен кө пқ абатты ғ имарат:
а – ригельдер текшелеріне сү йенген плиталы ғ имараттың кө лденең қ имасы; б – жоспар; в – қ аң қ а бө ліктері; 1 – ө зін кө теруші қ абырғ а; 2 – текшелерімен ригель; 3 – қ абырғ алы плиталар; 4 – ұ стын консолі; 5 – деформациялық жіктерді толтыру ү шін темірбетонды элемент
Қ аң қ а тү йіндері – бұ л конструкциялық стерженьдердің кең істік қ атаң дығ ын қ амтамасыз ететін бір немесе ә р тү рлі қ ұ рама элементтердің тіректік қ осылыстары.
Негізгі тү йіндерге жатады:
– ригельдердің ұ стындармен тү йісуі ригельдердің қ осалқ ы бө лшектерінің жә не ұ стындар консольдерінің дә некерленуімен, сонымен қ атар ригельдердің жоғ арғ ы арматурасының шығ уларының ұ стын денесі арқ ылы ө ткізілген стерженьдерімен дә некерленуімен жү зеге асырылады.
– монтаждаудың ың ғ айлылығ ы ү шін кө пқ абатты ғ имараттар ұ стындарының тү йісуі еден дең гейінен 0, 6 м биіктікте қ арастырылады. Ұ стындар бү йірлері болат қ аптамалармен қ амтамасыз етілген. Тү йісу металл қ аптамаларғ а тү йісу стерженьдерін дә некерлеп, ары қ арай тұ тастандырумен жү зеге асырылады;
– аражабындар плиталарының тү йісуі. Тө селінген плиталарды ригельдермен, ұ стындармен жә не ө зара қ осалқ ы бө лшектерін дә некерлеу арқ ылы біріктіреді. Тү йісу ауданын бетонмен тұ тастандырады.
1. Негізгі ә дебиеттер: 2 нег. [234-243]; 1 қ ос. [195-199]
2. Бақ ылау сұ рақ тары:
1. Қ андай кең істік жү йені бірқ абатты ө ндірістік ғ имараттың қ аң қ асы деп атайды?
2.Темірбетонды жә не аралас қ аң қ алы бірқ абатты ө ндірістік ғ имараттардың бойлық бө лу ө стеріне шеткі қ атарлардағ ы ұ стындардың қ атынасы бойынша байлауы қ андай болады?
3.Конструкциялық стерженьдердің кең істік қ атаң дығ ын қ амтамасыз ететін бір немесе ә р тү рлі қ ұ рама элементтердің тіректік қ осылыстары қ алай аталады?
13–дә ріс тақ ырыбы. Бірқ абатты ө ндірістік ғ имараттардың болат конструкциялары. Болат қ аң қ адағ ы байланыстар. Болат қ аң қ а тү йіндері
Ұ стындардан, кранасты арқ алық тарынан, фермалардан, арқ аулар мен байланыстардан қ ұ рылғ ан металл конструкцияларының кең істік жү йесі болат қ аң қ а деп аталады. Қ аң қ аның кең істік жү йесі кө лденең рамалар арасына кранасты арқ алық тарын, арқ аулар, байланыстар тө сеумен қ амтамасыз етіледі.
Қ аң қ а элементтерін азкө міртекті жә не жоғ ары берікті болаттардан орындайды. Болат қ аң қ а элементтерінің тү йісуі болттар, дә некерлеу жә не тойтармалар (айтарлық тай ү лкен динамикалық кү штерде) арқ ылы жү зеге асырылады.
Аралығ ы 18, 24, 30, 36 м жә не ұ стындар қ адамы 6 жә не 12 м бірқ абатты ө ндірістік ғ имараттардың қ аң қ алары типтік металл конструкциялардан тұ рғ ызылады.
Болат қ аң қ аларды бірқ абатты ғ имараттың 14, 4 м жоғ ары биіктігінде; крандар жү ккө тергіштігі 50 т жә не одан ү лкен болғ анда; 30 м жә не одан ү лкен ғ имарат аралық тарында, ал жылытылмайтын ғ имараттарда – 18 м жә не одан ү лкен болғ анда; крандардың екіярусты орналасуында; жоғ арғ ы динамикалық кү штерде; алыс аудандар қ ұ рылысында қ олданады.
Болат қ аң қ аларды орнату металлургиялық ө неркә сіптердің кө птеген цехтары (мартен, прокатты жіне т.б.) ү шін жә не ауыр машинақ ұ рылысының цехтарында ө те жақ сы ақ талғ ан.
Болат қ аң қ аның коррозияғ а тұ рақ тылығ ын арттыру оларғ а сә йкес қ орғ ау майлы бояуларды, битумды лактарды жағ умен жү зеге асырылады. Осы мақ сатпен агрессиялық ортада жұ мыс істеу ү шін, коррозияның даму кө зі болып табылатын, ылғ ал мен шаң ның жиналатын жерлері жоқ, элементтердің шең берлі, иілген, тұ тас қ абырғ алы конструкциялық пішіндерін қ олдану қ ажет.
Шектен тыс қ ызудан болат конструкцияларын қ орғ ау отқ а тұ рақ ты материалдармен ә рлеу (керамикамен, бетонмен) жә не жылуизоляциясының тұ рақ ты кө зінде шағ ылыстыратын экрандар орнату (ыстық цехтардың кейбір бө лімдерінде) арқ ылы орындалады.
Болат фермалар бойынша темірбетонды тө сеніштерді қ олдану металл шығ ынының ұ лғ аюына соқ тырады, сондық тан жең іл қ оршау конструкцияларын қ олдану тиімді (профильденген болат бет, асбестцементті бұ йымдар, тиімді жылытқ ыш).
|
|