Ауылда.

Ө ткен демалыс кү ні ауылдағ ы нағ ашы апамның ү йінде болдым. Сө йтіп апам мен атама кө мектестім. Ауылдағ ы ө мір ө те қ ызық. Ерте ә тештің шақ ырғ ан дауысымен ояндым. Апам бие сауып жатыр екен. Атам малдарды жайлауғ а шығ арып жатыр екен. Мен сиырларды ө ріске қ осып келдім. Сосын атам екеуіміз қ озы– лақ тарды қ орағ а шығ арып, қ ұ старғ а жем салдық. Осы кезде апам бізді дастарханғ а шақ ырды. Барлығ ымыз жазғ ы ас ү йде отырып таң ғ ы асымызды іштік. Апам бә рімізге ү лкен кесемен ыстық сү т қ ұ йып берді. Сосын біз атам екеуіміз шө п шаптық. Кешке достарыммен алтыбық ан тептік. Осылайша, бір кү ннің қ алай ө ткенін білмей қ алдым.

(87 сө з) Диктанттар жинағ ы. 1998 жыл.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан І тоқ сандық бақ ылау

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

І Лексикалық тапсырмалар:

1. Қ азақ отбасындағ ы туыстық атауларғ а сипаттама берің дер.

2. Мақ ал-мә телдерді тү сініп оқ ып, орыс тіліне аударың дар.

а) Арың ды жасың нан сақ та.

б) Ең алдымен ойлаң, онан кейін істе.

в) Ә кеге қ арап ұ л ө сер, шешеге қ арап қ ыз ө сер.

3. Ү йде ас ә зірлеуге анаң а кө мектесесің бе? Қ андай ас дайындай аласың?

4. Жазғ ы демалыста ата-ә желеріне барасың дар ма? Оларғ а кандай кө мек бересің дер? Бұ л тақ ырып бойынша бірнеше сө з тіркесін жазың дар.

5. Ө з отбасыларың туралы шағ ын ә ң гіме қ ұ раң дар.

ІІ Грамматикалық тапсырмалар

1.Салалас жә не сабақ тас қ ұ рмалас сө йлемдердің тү рлерін анық таң дар.

Жұ мыс аяқ талғ ан соң, біз қ айтуғ а кірістік.

Ол тілалғ ыш бала, ө йткені ол ата-анасына кө мектеседі.

Мен кітапты кө п оқ ып, бұ л кітаптардағ ы ә ң гімелерді ә жеме айтып бердім.

Олар дайындалды, қ онақ тары келмеді.

2. Кілемдерді, жинауғ а – сө з қ ұ рамына қ арай талдаң дар.

3. Берілген сө йлемдерде есімшені табың дар.

Мен жазғ ы демалысымда ата-ә жеме баратын болдым.

Ауылда ө ткізген кү ндерім тамаша болды.

4. Сө йлемдегі сын есімдерді тауып, мағ ынасына қ арай ажыратың дар.

Баланың тә рбиелі болып ө суіне берекелі отбасының ә сері мол.

Адам бойындағ ы алғ ашқ ы адамгершілік белгілер отбасында қ алыптасады.

5. Етіс туралы тү сінік берің дер. Етіс тү рлерінің жасалу жолдарын тү сіндіріндер.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан ІІ тоқ сандық диктант

Мақ саты: Оқ ушылардың тоқ сан бойы алғ ан білімдерін, сауаттылық тарын тексеру.

Тамақ тү рлері.

Адам баласы тамақ ішпей тұ ра алмайды. Денің із сау болу ү шін, жақ сы тамақ ішу керек. «Ас – адамның арқ ауы» деп бекер айтпады. Тамақ арқ ылы адам ағ залары белок, май, кө мірсу, минералдық заттар, тү рлі витаминдер қ амтамасыз етіледі.

Біздің қ андай тамақ тү рін жейтініміз тұ рғ ан жерімізге байланысты. Қ ытайдың оң тү стігінде кү ріш, ал солтү стігінде кеспені кө бірек жейді. Жапон елінде адамдар балық, Орталық Еуропада ет тағ амдарын молырақ пайдаланады.

Қ азіргі кезде азық -тү лікті жер шарының бір тү кпірінен екінші тү кпіріне тасымалдауғ а болады. Сондық тан тамақ тың қ ай тү рін жегің келсе,

мү мкіндігін бар.

(76 сө з) (А.Ш. Бектурова. Ш.К. Бектуров)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан мазмұ ндама

ІІ тоқ сан

Мақ саты: Қ азақ стан қ алалары тақ ырыбы бойынша оқ ушылардың дү ниетанымын кең ейту, сауаттылығ ын тексеру, жазылым дағ дыларын жетілдіру, тілдерін дамыту, оқ ушылардың туғ ан жерін, елін қ адірлеуге, сү йе білуге тә рбиелеу.

Тү ркістан қ аласы

Тү ркістан – Қ азақ станның кө не қ алаларының бірі. Бұ л қ ала еліміздің оң тү стік аймағ ында орналасқ ан. Тү ркістан қ аласы қ азақ халқ ының тарихы- мен тығ ыз байланысты. Орта ғ асырларда Қ азақ хандығ ының ордасы болады. Қ асиетті Тү ркістанды «Екінші Мекке» деп атағ ан.

Қ азір Тү ркістан – тарихи жә не туристік қ ала. Тү ркістанғ а келгендер алдымен Қ ожа Ахмет Йасауи кесенесіне барады. Кесененің жанында шығ ыс моншасы бар. Жер астында қ ырық тө рт бө лмеден тұ ратын ғ ибадатхана салынғ ан. Тү ркістан қ аласы Қ ожа Ахмет Йасауи атымен ә лемге ә йгілі болды.

Бү гінгі Тү ркістан – ү лкен, ә сем қ ала. Мұ ндағ ы Халық аралық қ азақ -тү рік университетінде мың дағ ан қ азақ стандық жастар білім алады. Тү ркістан қ аласының келешегі зор.

(83 сө з) (Газет материалдарынан)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан аралық бақ ылау

Мақ саты: Оқ ушылардың алғ ан білімдерін жинақ тап, сауаттылығ ын тексеру, білімдерін анық тау.

Астана – бас қ ала

1998 жыл­дың 6 ма­мыр­да Ақ мола қ аласын Ел­ба­сының жар­лығ ымен Қ Р-ның ас­та­насы — Ас­та­на қ аласы бо­лып атал­ды.

Астана қ аласында Президент сарайы, Парламент ғ имараты, «Интерконтиненталь» қ онақ ү йі, Еуразия университетінің жаң а корпусы, Жастар сарайы, кө п қ абатты жаң а ү йлер мен ғ имараттар бар. Парламент ү йінің алдында Тө ле би, Қ азбек би, Ә йтеке бидің ескерткіштері орнатылғ ан. Ә сем Есілдің оң жағ асында салынып жатқ ан жаң а сұ лулығ ы ерекше. Мұ ндағ ы салынып жатқ ан қ ұ рылыстар алыстан кө з тартады. «Бә йтерек» ғ имараты Астана тұ рғ ындарын, жақ ын, алыс шетелдерден келген қ онақ тарды таң қ алдырады.

Қ азір Астана – Егеменді Қ азақ стан Республикасының астанасы болып саналады.. Ол - ө те кө ркем қ ала.

(83 сө з) Диктанттар жинағ ы.1998 ж.

Тапсырмалар.

ІІІ дең гей.

1. Мә тіннің тақ ырыбын ашатын 3 сұ рақ қ ойың ыз.

2. І-нұ сқ а: Мә тіннен тә уелденген сө здерді теріп жазың ыз (жағ ын анық таң ыз)

ІІ-нұ сқ а: Мә тіннен септелген сө здерді теріп шығ ың ыз. (септік тү рін жазың ыз)

3. Сө з қ ұ рамына талдаң дар.

І-нұ сқ а. Егеменді, Қ азақ стан, Республикасының.

ІІ-нұ сқ а. Қ аласын, Ел­ба­сының, жар­лығ ымен.

ІІ дең гей.

1. Мә тіннен кү рделі сө здерді теріп шық жә не жасалуын анық таң ыз. (орташа 4-5 сө з)

2. Берілген сө йлемге синтаксистік талдау жасаң ыз жә не қ ұ рмалас сө йлемге айналдырып жазың ыз

1998 жыл­дың 6 ма­мыр­да Ақ мола қ аласын Ел­ба­сының жар­лығ ымен Қ Р-ның ас­та­насы — Ас­та­на қ аласы бо­лып атал­ды.

І дең гей.

1. Отан туралы мақ ал-мә телдерді жатқ а жазып, біреуінің мағ ынасын тү сіндір.

8- сыныпқ а арналғ ан ІІ тоқ сандық бақ ылау жұ мысы.

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

І Лексикалық тапсырмалар:

1.Тамақ танудың қ андай ережелерін сақ тау керек? Оларды атап шық (6 ереже)

2. Мектеп асханасы қ алай безендірілгені туралы 3 сө йлем қ ұ растыр.

3. Солтү стік Қ азақ стан ө неркә сібі туралы тірек сызба жасаң дар.

4. Қ азақ елінің бас қ алаларын атап шығ ың дар. (орта ғ асырдан бастап)

5. Тұ рғ ылық ты қ алаларын туралы диалог қ ұ раң дар.

ІІ Грамматикалық тапсырмалар

1 Біріккен сө здерден тұ ратын қ ала атауларын жазып, қ ұ рамына қ арай талдаң дар.

2. Кө п нү ктенің орнына керекті септік жалғ ауларын қ ойып, синтаксистік талдау жасаң дар: 1929 жылы Қ азақ стан..... астанасы Қ ызылорда..... Алматы... кө шті.

3. Сө здерді септең дер: Тағ ам, сә біз.

4. Сө йлемдерге екі тә сілмен сұ рақ қ ойың дар.

Қ азақ станда кө рікті қ алалары кө п.

Біздің ө лкеміздіз табиғ аты тамаша.

5. Жақ шаны ашып, сө йлемдерді дұ рыс қ ұ раң дар.

Тамақ та адам денесіне қ ажетті ә р тү рлі (витамины) болады.

Алматы қ аласында (микрорайоны) баршалық.

Бә йтерек ашылып келе жатқ ан (тюльпан) сияқ ты.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан ІІІ тоқ сандық диктант

Мақ саты: Оқ ушылардың ая бойынша, тоқ сан бойы алғ ан білімдерін, сауаттылығ ын, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

Есентай Ерботин

Есентай Ерботин 1940 жылы 13 қ азанда Павлодар облысы Баянауыл ауданы Мә шһ ү р Жү сіп ауылында колхозшы шаруаның отбасында дү ниеге келген. 1959 жылы онжылдық мектеп бітіріп, ә скери қ атарғ а шақ ырылғ ан. Есентай Ерботин Қ арағ андыдағ ы педагогикалық институтың филология факультетін 1967 жылы бітіріп, біраз уақ ыт ауылда мұ ғ алім болады.

Ә дебиет мұ ғ алімі Е.Ерботин енді ө зін журналистика саласында байқ ап кө ргісі келеді де облыстық «Қ ызыл ту» газетінде жә не кейіннен Павлодар облысындағ ы Қ азақ радиосының тілшісі болып жұ мыс істейді.

Есентай Ерботин кө птеген кітаптардың авторы, ақ ынның «Серік пен Берік», «Менің досым», «Далағ а саяхат» сияқ ты шығ армалары оқ ырмандарғ а таныс. Ең бектерінің бірі – «Балалар бала болғ анда» атты жинағ ы

(85 сө з) (Интернет желісінен)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан тақ ырыптық тест.

ІІІ тоқ сан

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

1.Ілияс Жансү гіров қ ай жерде дү ниеге келді?

А)Маң ғ ыстау облысы

Б)Алматы облысы

С)Қ арағ анды облысы

Д)Талдық орғ ан облысы

Е)Қ ызылорда облысы

2, Ө тебай Тұ рманжанов ө лең дері қ ай басылымғ а шығ а бастады?

А) «Қ азақ» газетіне

В) «Серке»газетіне

С) «Дала уә лияты»газетіне

Д) «Ақ жол»газетіне

Е) «Комсомол»газетіне

3.Мұ қ ан Иманжанов кім?

А)ақ ын

В)жазушы

С)сатирик

Д)драматург

Е)режиссер

4.Мұ зафар Ә лімбаевтың алғ ашқ ы кітабы қ алай аталады?

А) «Жарық жұ лдыз»

В) «Маржан сө з»

С) «Қ арағ анды жырлары»

Д) «Кө ң іл кү нделігі»

Е) «Ү ндемейтін ұ л»

5.Балаларғ а танымал «Менің атым-Қ ожа»повесінің авторы кім?

А)Ілияс Жансү гіров

В)Ө тебай Тұ рманжанов

С)Мұ зафар Ә лімбаев

Д)Бердібек Соқ пақ паев

Е)Мұ қ ан Иманжанов

6.1927 жылы башқ ұ рт елінде ө мірге келген жазушыны табың дар.

А)Ілияс Жансү гіров

В)Машқ ар Гумеро

С)Мұ зафар Ә лімбаев

Д)Бердібек Соқ пақ паев

Е)Қ адыр Мырзалиев

7.Машқ ар Гумеровтың Домбай атты кейіпкері қ ай шығ армасында сомдалғ ан?

А) «Ұ я»

В) «Ерегес»

С) «Аң сау»

Д) «Қ ұ пия дә птер»

Е)Қ асиетті тақ ия»

8.Мұ қ ан Иманжановтың балаларғ а арнап жазғ ан шығ армалары қ ай уақ ыттан бастау алды?

А)оқ ып жү рген кезінде

В)қ ызмет жасай бастағ анда

С)Ұ лы Отан соғ ысы кезінде

Д)Алматыда оқ ып жү ргенде

Е)мектеп бітірген соң

9.Машқ ар Гумеровтың Домбай атты кейіпкері қ андай пә ндерден қ иналатынын табың дар.

А)тарих, ә дебиет

В)табиғ аттану, тарих

С)ана тілі, математика

Д)математика, тарих

Е)табиғ аттану, математика

10 «Баламен сырласу» ө лең інің авторын табың дар.

А)Қ адыр Мырзалиев

В)Қ астек Баянбаев

С)Ескен Елубаев

Д)Сұ лтан Қ алиев

Е)Нұ рдә улетАқ ышев

9. Машқ ар Гумеровтың Домбай атты кейіпкері қ андай пә ндерден қ иналатындарын табың дар.

А)тарих, ә дебиет

В)табиғ аттану, тарих

С)ана тілі, математика

Д)математика, тарих

Е)табиғ аттану, математика

10. «Баламен сырлану»ө лең інің авторын табың дар.

А)Қ адыр Мырзалиев

В)Қ астек Баянбаев

С)Ескен Елубаев

Д)Сұ лтан Қ алиев

Е)Нұ рдә улет Ақ ышев

11. Қ ай сө йлемнің қ ұ рамында жалқ ы есімдер қ атысқ ан?

А) Ертең мен емтихан тапсырамын.

В) Кеше неге келмедің?

С) Сіздің атың ыз кім?

Д) Алақ ай, апам келе жатыр!

Е) Ә лия Семей қ аласындағ ы Абай мұ ражайына барды.

12 Етістігі жедел ө ткен шақ тұ лғ асында тұ рғ ан сө йлемді кө рсетің із.

А) Ертеде бір қ ария болыпты.

В) Екінші сабақ тан кейін ү зіліс болады.

С) Баянауылғ а дейін автобуспен келдім.

Д) Менің досым Алматыда тұ рады.

Е) Кеше ерте тұ рыппын.

13 Етістігі қ алау райда тұ рғ ан сө йлемді табың ыз.

А) Мен келесі аптада Кө кшетауғ а барамын.

В) Студенттер университетке бара жатыр.

С) Ертең мағ ан келіп кетерсің.

Д) Кеше қ ызық ты кітап оқ ыдым.

Е) Ұ лттық мұ ражайғ а барғ ым келеді.

14 Тұ йық етістіктің жұ рнағ ын табың дар.

А) –ып

В) –у

С) –а

Д) –ар

Е) –ма

15 Шартты райдың жұ рнағ ын анық та.

А) –са, -се

В) –да, - де

С) –та, -те

Д) –ла, ле

Е) –қ а, - ке

16 Асты сызылғ ан сө з қ ай шақ та тұ рғ анын анық та. Тү нде жаң быр жауады.

А) нақ осы шақ

В) ө ткен шақ

С) келер шақ

Д) ауыспалы ө ткен шақ

Е) ауыспалы осы шақ

17 Болымсыз етістікті тап.

А) Ол демалды.

В) Айтқ анын ұ мытпа.

С) Қ айдан табылғ ан екен?

Д) Терезесін ашты.

Е) Қ уыршақ пен ойнады.

18 Жалқ ы есімді табың ыз.

А) Бұ лақ В) Темір С) Ө зен Д) Алматы Е) Қ амшы

19 Жалқ ы есім бар сө йлемді табың ыз.

А) Келген адамдар сә лем бере бастады.

В) Мен сені Алатаудың аясында қ арсы аламын.

С) Адам ұ лы адамша ө мір сү рсін.

Д) Ү стінде кестелген ақ кө йлек.

Е) Кісі ө лген қ аралы ауыл.

20 Мына сө здерден жалпы есімді табың ыз.

А) Бө рібасар В) Жетіқ арақ шы С) Зә уреш Д) Тау Е) Кө кшетау.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан ІІІ тоқ сандық бақ ылау

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

І.Лексикалық тапсырмалар

1 Мына сө здермен сө йлем қ ұ растырың дар:

Жазушы, ө лең дер, ә йгілі

2 Сө здердің сә йкестігін табың дар:

тілші размышления

оқ ырман читатель

толғ аулар корреспондент, журналист

Кең ес Одағ ының батыры Союз писателей

меншікті тілші вдохновение

шабыт награжден

марапатталғ ан собственный корреспондент

Жазушылар одағ ы Герой Советского Союза

3 Қ андай қ азақ балалар журналдарын білесің дер?

4 Ілияс Жансү гіров туралы не білесің дер?

5 Қ азақ станның кө рікті жерлерін атап шығ ындар.

ІІ Грамматикалық тапсырмалар:

1. Берілген сө здердің антонимін жазың дар: жиі, бітірді, тұ ң ғ ыш.

2. Берілген сө здердің синонимін табың дар: ә лем, дү ниеге келу.

3. Берілген сө зге морфологиялық талдау жасаң дар: аударғ ан

4. Мына сө йлемге синтаксистік талдау жасаң дар:

Ә лімбаев Мұ зафар 1923 жылы Павлодар облысы Шарбақ ты ауданы Маралды аулында дү ниеге келген.

5. Берілген сө здерді сө з қ ұ рамына талдаң дар.

байлық, табиғ аттың, денсаулық қ а, сақ таймыз.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан ІV тоқ сандық диктант

Мақ саты: Оқ ушылардың ая бойынша, тоқ сан бойы алғ ан білімдерін, сауаттылығ ын, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

Досымның кү н тә ртібі

Менің досым – Ә сет. Ол сегізінші сыныпта оқ иды. Ол - ө те ұ йымшыл бала. Оның жұ мыс кү ні сағ ат жетіден басталып, кешкі онғ а дейін созылады. Таң ертең нен тү ске дейін сабақ тар ө теді. Сонда сабақ тарғ а белсенді қ атысып жақ сы бағ а алуғ а тырысады.

Ең жақ сы кө ретін уақ ыты – сабақ тан кейінгі уақ ыт. Ә сет сурет салуды жақ сы кө реді, сондық тан «Суретшілер» тобының мү шесі. Біз мейрам кү ндері, сыныптастарымыздың туғ ан кү ні қ арсаң ында қ абырғ а газетін шығ арамыз. Біздің суретіміз қ ұ рбы-қ ұ рдастарымыздың кө ң ілінен шығ ады. Осы уақ ыт аралығ ында ол тоқ тамай жұ мыс жасай береді. Ол сыныптастарына ә рдайым кө мектесіп жү реді.

Мен ө з досымды мақ тан етемін.

(84 сө з) (Интернет желісінен)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан жылдық бақ ылау

Мақ саты: Оқ ушылардың сауаттылығ ын, грамматикадан тоқ санда алғ ан білімдерін тексеру.

Алтын ұ ям - мектебім

Қ ыркү йек айы жақ ын қ алды. Мектептегі жө ндеу жұ мыстары аяқ талып, оқ ушыларды таза сыныптар, сырланғ ан есік, терезе, парта, тақ та кү тіп тұ рғ андай. Жаз бойы дем алып тынық қ ан оқ ушылар кө терің кі кө ң ілмен мектептеріне сағ ынышпен оралды. Мен ө зімнің Павлодар қ аласының № 34 мектебімді ө те жақ сы кө ремін. Ол тө рт қ абатты. Біздің мектеп ө те биік, ә демі. Мектептің сыныптары кең, жарық, таза. Мектепте компьютер сыныптары бар. Мектепте ө те білімді мұ ғ алімдер сабақ береді. Мектептің ү лкен спортзалы бар. Ол еш уақ ытта бос тұ рмайды.

Біздің мектепте ә р тү рлі ү йірмелер жұ мыс істейді. Олар: экологиялық, қ уыршақ, елтану, қ олө нер, дене шынық тыру ү йірмелері.

(84 сө з) (Интернет желісінен)

ІІІ дең гей.

1. Мә тінді негізге ала отырып, 3 сұ рақ қ ұ растырың ыз.

2. Берілген сө здермен сө йлем қ ұ растырың ыз.

І – нұ сқ а. Мектеп, сынып

ІІ – нұ сқ а. Оқ ушы, мұ ғ алім

3.Мә тіннен есімдіктерді теріп, тү рлерін ажыратың ыз.

ІІ дең гей.

1. Берілген сө йлемге синтаксистік талдау жасаң ыз.

І нұ сқ а. Біздің мектепте ә р тү рлі ү йірмелер жұ мыс істейді

ІІ нұ сқ а. Мен ө зімнің Павлодар қ аласының № 34 мектебімді ө те жақ сы кө ремін.
2. Мә тіндегі жай сө йлемдермен 1 қ ұ рмалас сө йлем қ ұ растырың дар.

І дең гей.

1. «Менің демалыс кү нім» деген тақ ырыпқ а ә ң гіме жазың дар

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан тақ ырыптық тест.

ІV тоқ сан

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

1 Электронды пошта қ ай жылдан бастап қ олданылып келеді?

А)1965

В)1966

С)1967

Д)1968

Е)1969

2. Берілген сө йлемнен сын-қ имыл ү стеуді табың дар. Біз электронды поштағ а лезде ү йрендік.

А)пошта

В)лезде

С)ү йрендік

Д)электронды

Е)біз

3. Электронды поштаның тасымалдайтын ақ парат тү рлеріне қ айсысы жатпайды?

А)ақ парат

В)бағ дарлама

С)хат

Д)табиғ ат байлық тары

Е)чат

4. Электронды поштаны қ олдану арқ ылы сандық формат.. ауысатындардың барлығ ын жіберуге болады. Кө п нү ктенің орнына керекті септік жалғ ауын жалғ аң дар.

А)-ғ а

В)-ге

С)-қ а

Д)-ке

Е)-да

5. Е-маіл сыпайлық ережелері жеке хаттардың барлығ ына.......

ішінде жауап қ айтарылуын талап етеді. Кө п нү ктенің орнына керекті сө зді қ ойың дар.

А)бір тә улік

В)екі тә улік

С)бір жарым тә улік

Д)ө зің е байланысты

Е)ұ ш тә улік

6. Электронды пошта...... келетін хаттар тармағ ын шертің із.

Кө п нү ктенің орнына тиісті сө зді қ ойың дар.

А)терезеге

В)терезелер

С)терезесіндегі

Д)терезе

Е)терезенің

7.Мақ алды аяқ таң дар.

Отансыз адам-

А) Ә ке балағ а сыншы

В)Балалы ү й-базар

С)Шешеге қ арап қ ыз ө сер

Д)Не қ ылсаң, сол келер

Е)Ормансыз бұ лбұ л

8.Керекті ә ріпті қ ойып белгілең із.

Бізді... кітапханашы...ыз – ө те мейірімді адам.

А) ң, м

В)қ, т

С)к, т

Д)с, с

Е) н, т

9 Бастауыштың сұ рақ тарын анық таң ыз.

А)Кім? Не?

В)Қ айда? Қ алай?

С)Кімге? Неге?

Д)Кімнің? Ненің?

Е)Не істейді? Қ айтті?

10. Берілген сө здерге тиісті сө з тудырушы жұ рнақ тарды белгілең із

Бас, кө з.

А)-ты, -лы

В)-та, -де

С)-тік, -ге

Д)-лық, -тік

Е)-ны, -те

11. Берілген сө з тіркестеріндегі етістіктің тү рін кө рсетің із.

Сумен ойнама, отпен ойнама.

А)болымды

В)болымсыз

С)тұ йық

Д)салт

Е)сабақ ты

12. Себеп ү стеулі сө з тіркесін табың ыз.

А)нағ ыз жігіт

В)ә дейі келді

С)біле тұ ра айтты

Д)бірталай жү рді

Е)текке айтты

13.Сө з тіркестерінен салыстырмалы шырайды табың ыз

А)жасыл жайлау

В)кө к аспан

С)ақ боз ат

Д)ақ шыл боз айғ ыр

Е)катты нан

14. «Қ оян жү рек» тұ рақ ты сө з тіркесінің баламасын кө рсетің із.

А)адал

В)таза

С)момын

Д)арам, қ у

Е)қ орқ ақ

15. «Қ атты» сө зінің антонимін кө рсетің із.

А)жасырын

В)жұ мсақ

С)белгісіз

Д)жабық

Е)жұ мбақ

16. «Ойыншық тар» сө зіндегі ү нді дауыссыз дыбыс саны қ анша?

А)5

В)6

С)3

Д)2

Е)4

17. Толық тауышты белгілең із.

Кеше Шоқ ан ағ асымен кө п сө йлесті.

А)кеше

В)кө п

С)Шоқ ан

Д)ағ асымен

Е)сө йлесті

18 Туынды зат есімді анық таң ыз

А)кү з

В)кү ткен

С)мектеп

Д)кү тім

Е)кө белек

19. Кө п нү ктенің орнына тиісті септеулікті қ ойың ыз.

Мен кітапханағ а..... Маратпен бірге бардым.

А)ү шін

В)сияқ ты

С)арқ ылы

Д)дейін

Е)туралы

20. Жұ рнақ арқ ылы жасалғ ан туынды сө здерді анық таң ыз.

А)мектеп, қ абырғ а В)кеспе, сү збе С)дос, жолдас Д)бала, оқ ушы Е)бауыр, бү йір

Қ азақ тілі пә ні бойынша 8-сыныпқ а арналғ ан ІV тоқ сандық бақ ылау

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

І. Лексикалық тапсырмалар

1 Мына сө здермен сө йлем қ ұ растырың дар:

Электронды пошта, Е-mаіl

2 Сө здердің сә йкестігін табың дар:

Элетронды пошта связь

Хат сеть

Желі электронная почта

Байланыс письмо

3 «Интернет желісі не ү шін қ ажет?» деген сұ рақ қ а ө з ойларың ды жазың дар.

4 Ө з кү н тә ртібін жоспарлаң дар.

5 Мақ ал-мә телдерді аяқ таң дар.

ü Жақ сы сө з -....

ü Ө нер алды -....

ü Басқ а пә ле -....

ü Тіл -...

ü Ең тә тті де -....

ü Ең ащы да -....

Керекті сө здер: тіл, тиексіз, тілден, қ ызыл тіл, жарым ырыс.

ІІ. Грамматикалық тапсырмалар

1. Берілген сө здерге антоним жазың дар: жылдам, тұ ң ғ ыш.

2. Берілген сө здердің синонимін табың дар: Пайдалану, уақ ыт

3. Берілген сө зге морфологиялық талдау жасаң дар: жеткізілді

4. Мына сө йлемдермен 1 сабақ тас қ ұ рмалас сө йлем жасаң дар.

Электронды поштаның пайда болуын 1965 жылы жатқ ызуа болады. Осы жылы Массачусетк – технологиялық институтының қ ызметкерлері Ноэль Моррис жә не То Ван Влек операциялық жү йесіне арналғ ан MAIL бағ дарламасын жазды.

5. Берілген сө йлемдерден модаль сө здерді табың дар.

1. Рас, Ділдә ні Абай сү йіп қ атқ ан жоқ. 2. Мү мкін, олар ү йде жоқ. 3. – Иә, мен де солай ойлаймын. 4. Бү гін бізге оқ улық тар мен дә птерлер керек. 5. Мағ ан жасыл тү сті алма сияқ ты бір жемісті кө рсетті.

Сынып

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан алғ ашқ ы бақ ылау жұ мысы.

Мақ саты: оқ ушылардың есте сақ тау, ойлау қ абілеттерін дамыту, тың дай білу жә не сауатты жазуларын қ адағ алау.

Ана тілін білмеген – ақ ылы жоқ желікбас

Адамзат жаралғ алы бері, ана тілі адамгершілік айнасы болып келеді. Ана тілі - ә р халық тың ө зінің тө л белгісі. Ө з халқ ына қ ызмет ету ү шін, алдымен ана тілін жетік білу қ ажет. «Ана тілін білмеген- ақ ылы жоқ желікбас. Ана тілін сү ймеген – халқ ын сү йіп жарытпас», - деген қ анатты сө з бар. Бұ л сө зді қ ырғ ыз ақ ыны Сарноғ аев айтқ ан. Ө з халқ ын сү йе білген адам ө зге елді де сү йе біледі.

«Ақ ын болу – міндет емес, азамат болу - парызың», - дейді. Азаматтық дегеніміз – ана тілін ардақ тау. Біздің халқ ымыз тілге кедей емес. Халқ ымыздың тілдік қ оры ө те бай. Тіліміздің байлығ ын ауызбен айтып жеткізу мү мкін емес. Тіл байлығ ы - рухани байлық.

(Қ азақ тілі мен ә дебиет журналы 5/2005, 92 сө з)

Лексика-грамматикалық тапсырмалар:

ІІІ дең гей.

1.Мә тіннен тә уелдік жә не септеулік жалғ аулы сө здерді теріп жазып, оның жағ ы мен септігін анық таң ыздар.

2. Берілген сө здердің синонимдік қ атарын жазың ыздар.

І нұ сқ а- азамат, ел, қ ажет. ІІ нұ сқ а-халық, ана тілі, алдымен.

3. Ана тілің – арың бұ л,

Ұ ятың боп тұ р бетте.

Ө зге тілдің бә рін біл,

Ө з тілің ді қ ұ рметте! – ө лең інің авторы кім?

ІІ дең гей.

1. Берілген сө здерді қ ұ рамына қ арай талдаң ыздар

І нұ сқ а- адамгершілік, жаралғ алы. ІІ нұ сқ а- азаматтық, халқ ымыздың.

2. Берілген сө йлемге синтаксистік талдау жасаң дар.

І нұ сқ а - Ана тілі - ә р халық тың ө зінің тө л белгісі.

ІІ нұ сқ а - Ө з халқ ын сү йе білген адам ө зге елді де сү йе біледі.

І дең гей.

Ана тілі тақ ырыбына 4-5 мақ ал – мә тел жазың ыздар.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан І тоқ сандық диктант

Мақ саты: Мемлекеттік білім стандартының орындалу барысын тексеру

Ү лкенді сыйлау

Ү лкенді сыйлау - қ азақ халқ ының ата салты. Ү лкенді сыйлау, ең алдымен, ә ке мен шешені сыйлаудан басталады. Ө з отбасын, ө з ата-анасын сыйламайтын ұ л мен қ ыз басқ а адамдарды да сыйлай алмайды. Ата-ана баланы дү ниеге келтіріп, ө мір береді, тә рбиелеп ө сіреді, білім береді. Есейген бала ата-анағ а қ амқ оршы болуғ а жараса – жігіт болғ аны. Ата мен ананың қ артайғ анда бойынан кү ші қ айтады. Бірақ олардың ақ ылы, кө пті кө рген тә жірибесі отбасына ү лкен кө мегін тигізеді. Ол ү шін ата-анамен ақ ылдасып, олардың пікірін тың дап отыру керек. Ата-ананы сыйлағ ан жастардың ө з балалары да кейін соны қ айталайды. Ата-ананың тә жірибесін бойғ а сің іре білу – ә р баланың парызы.

(9с. Қ азақ тілі оқ улығ ы.95 сө з)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан І тоқ сандық

бақ ылау жұ мысы

Мақ саты: Оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

Лексикалық тапсырмалар:

1. Берілген сұ рақ тарғ а жауап берің іздер.

1) Сен ү шін ата-анаң ның орны қ андай?

2) Неге бақ ыт тек қ иындық арқ ылы келеді?

3) Достық не ү шін керек?

2. «Отбасы» тақ ырыбына 8 мақ ал-мә тел жазың ыздар.

3. «Қ азақ салт-дә стү рі» тақ ырыбына диалог қ ұ растырың ыз.

4. «Ата-ананың қ адірін балалы болғ анда білерсің, ағ айынның қ адірін жалалы болғ анда білерсің» деген халық мақ алын қ алай тү сінесің дер, ө з ойларың ды жазың ыздар.

5. «Дастарқ анды қ адірлей білейік!» тақ ырыбына шағ ын шығ арма жазу.

Грамматикалық тапсырмалар:

1. Сызбаны толтырың ыздар.

2. Неге? сұ рағ ына жауап беретін сө йлемдер қ ұ раң ыздар.

........

........

Ата-анам........ ү йретеді

........

........

3. Мына кестені толтырып жазың ыздар

4. Сө йлемді мағ ынасына қ арай толық тырың ыздар.

Мен __________ айтқ анын тың даймын. жақ сыдан ү йрен

Отбасында __________ бірінші орында тұ руы керек. сө здің

Сә лем - ____________ анасы. сыйластық

Ә кем мағ ан ылғ и ________ дейді. анамның

5. Тұ рақ ты сө з тіркестерінің мағ ынасын тү сініп, сө йлем қ ұ раң ыздар.

Ашуғ а бой алдырды, салқ ын қ арай бастады, тү н ұ йқ ысын тө рт бө лді.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІІ тоқ сандық диктант

Мақ саты: оқ ушылардың ойлау қ абілеттерін дамыту, тың дай білу жә не сауатты жазуларын қ адағ алау.

Қ азақ тың тұ ң ғ ыш суретшісі

Ә білхан Қ астеев қ азақ тың тұ ң ғ ыш кә сіби суретшісі, кескіндемешісі, қ оғ ам қ айраткері, қ азақ бейнелеу ө нерінің негізін салушысы. Ол 1904 жылы Талдық орғ ан облысында туғ ан. 1929 жылы Алматығ а келіп, Хлудовтың студиясына қ атысады, бейнелеу ө нерінің негізін ү йренеді. Ә білханның суретшілік мұ расы ө те бай. Оның мың нан астам туындылары бар. Қ астеевтің суреттері табиғ ат, ескі жә не жаң а тұ рмыс, халық тың ө мірі, дә стү рі туралы.

Ә білханның Абайдың, Жамбылдың, Шоқ анның кескіндерін жасады. Дарынды суретшінің қ азақ халқ ының тұ рмысын бейнелеген туындылары «Колхоз тойы»,, «Жайлаудағ ы радио», «Соң ғ ы хабарлар», «Сү т фермасы», т.б. Кө птеген суреттерінің бас кейіпкерлері – ең бек адамдары.

Ә білхан Қ астеев 1973 жылы қ айтыс болды. Алматыда оның атында кө ркемсурет училищесі жә не мемлекеттік кө ркем галереясы бар.

(Парасат журналы, 19-бет, 2012 жыл №9, 96 сө з)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІІ тоқ сандық мазмұ ндама

Мақ саты: Білімдерін тексеріп, сө йлеу тілі мен жазбаша тілін, есте сақ тау, тү сіну қ абілеттерін дамыту, сауаттылығ ын тексеру.

Потанин атындағ ы мұ ражай

Павлодар облыстық тарихи-ө лкетану музейі 1942 жылы қ ұ рылды. 1958 жылы оғ ан Орта Азияны зерттеуші, саяхатшы Г. Н. Потаниннің аты берілді. Ө лкенің тарихы мен мә дениетін ашатын экзпозициялар 8 залда орналасқ ан.

Музей ашық аспан астында жұ мыс істейді. Музейдің негізгі экспозициясы Ленин кө шесінде орналасқ ан архитектура ескерткіші ғ имаратында орналасқ ан. 1890 жылы салынғ ан. Онда бірінші гильдия кө песі А.Деровтың сауда ү йі болғ ан. Ә кімшілік, ішкі бө лімдер ғ имараттың екінші қ абатында - бұ рынғ ы пошта-телеграф конторасында орналасқ ан. Негізгі қ ор Ленин кө шесі 129 ү йдегі архитектура ескерткіші болып саналатын ғ имаратта.

Музей қ орының коллекциясы жыл сайын толық тырылуда, олардың ғ ылыми ө ң деуі дамуда. Музейдің негізгі қ орында жетпіс мың экспонаттар саналады.

(Ғ аламтор желісі. Ертіс ө ң ірінің ә деби картасы. 94 сө з.)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІІ тоқ сандық

бақ ылау жұ мысы

Мақ саты: оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

Лексикалық тапсырмалар:

1. Берілген адамдардың есімдері немен ә йгілі болғ анын жазың ыздар.

Ә.Қ астеев, Айша Ғ алымбаева, Ә убә кір Ысмайылов, Зоя Соболева, Қ анафия Тельжанов.

2.Тө мендегі сұ рақ тарғ а жауап берің іздер.

1) Қ азақ бейнелеу ө нері деген қ андай ө нер тү рі?

2) Қ азақ бейнелеу ө нерінің бастауында кім тұ рды?

3) Ә.Қ астеевтің қ андай туындыларын білесің?

4) Павлодар қ аласының қ андай атақ ты суретшілерін білесің?

3.«Сү йікті суретші» атты тақ ырыпқ а диалог қ ұ растырың ыздар.

4. «Ә.Қ астеев атындағ ы Мемлекеттік ө нер мұ ражайы» тақ ырыбына сұ хбат қ ұ растырың ыздар.

5.Жылда қ алада болатын суретшілер кө рмесінде Айша Ғ алымбаеваның туындылары бар екен.... (ә ң гімені аяқ таң ыздар).

Грамматикалық тапсырмалар:

1. Берілген мақ ал-мә тел сө здерін сө з қ ұ рамына талдап, мағ ынасын тү сіндірің іздер.

1) Ұ л баланың ү йкү шік болғ аны жараспайды,

Қ ыз баланың қ ыдырмашы болғ аны жараспайды.

2) Қ ыздың аң қ ауынан сақ та,

Ұ лдың жалқ ауынан сақ та.

2. Берілген есім сө здерге жұ рнақ жалғ ап, етістікке айналдырып жазың ыздар.

Ү лгі: ә шекейле, алаң дау,...

Ә шекей, алаң, ашу, ә зіл, ә ң гіме, аяқ, сыр.

3. Мақ ал-мә телдеден шартты райлы етістіктерді табың ыздар.

1. Атадан жақ сы ұ л туса,

Жеткізеді мұ ратқ а.

Атадан жаман ұ л туса,

Қ алдырады ұ ятқ а.

2. Ең бек етсең, еленерсің,

Ең бегің е кенелерсің.

3. Не ексең, соны орарсың.

4. Тө менде берілген тұ йық етістіктерді шартты, ашық райларғ а қ ойып, жасалу жолдарын тү сіндірің іздер.

Ү лгі: ұ йық тау –ұ йық та + са (шартты рай)

Ұ йық тау, ескеру, кию, санау, тігілу, жү ру, қ арау, сатып алу.

5. Тө мендегі сө йлемдерге синтаксистік талдау жасаң ыздар.

Орталық мұ ражайдың жаң а ғ имараты бір мың тоғ ыз жү з сексен бесінші жылы салынды. Менің қ азақ суретшілері мен мү сіншілерінің шығ армаларымен танысқ ым келеді.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан аралық бақ ылау жұ мысы

Мақ саты: оқ ушылардың есте сақ тау, ойлау қ абілеттерін дамыту, тың дай білу жә не сауатты жазуларын қ адағ алау, грамматикадан алғ ан білімдерін жү йелеу

Бұ қ ар жырау атындағ ы ә дебиет жә не ө нер мұ ражайы

Бұ қ ар жырау атындағ ы облыстық ә дебиет жә не ө нер мұ ражайы 1992 жылғ ы 22 наурызда салтанатты тү рде ашылды.

Мұ ражай экспозициясы 7 залда орналасқ ан: халық ауыз ә дебиеті залы, кө не тү ркі жазбалар ескерткіші залы, Бұ қ ар жырау залы, ХХ ғ асыр басындағ ы ә дебиет, ә дебиеттер достастығ ы залы, қ азіргі заман ә дебиеті залы, ө нер залы.

Қ азіргі кезде мұ ражайда 47 мың нан астам экспонат бар. Жыл сайын мұ ражайды 32 мың келуші тамашаласа, 110 астам бұ қ аралық іс-шара, 260 тақ ырыптық дә ріс, 320 мұ ражайғ а шолу дә рісі мен 100 кө рме ө ткізіледі. Мектеп оқ ушылары мен студенттерге Павлодар ө ң ірінің ақ ын-жазушылары шығ армашылығ ына арналғ ан мектеп бағ дарламасымен сә йкестендірілген 50 астам тақ ырыптық дә рістер жү ргізіледі.

(Интернет желісі. 96 сө з)

Лексика-грамматикалық тапсырмалар:

ІІІ дең гей.

1. Мә тіндегі сан есімдерді сө збен жазып, тү рлерін анық таң ыздар

2. Берілген сө здерді тә уелдеп барып септең іздер

І нұ сқ а- мұ ражай ІІ нұ сқ а-дә рістер

3. Берілген сө здерді қ алау райда тә уелдең іздер.

І нұ сқ а – ашу ІІ нұ сқ а – ө ткізу

ІІ дең гей.

1. Берілген сө йлемдегі сө здерге морфологиялық талдау жасаң ыздар

І нұ сқ а- Қ азіргі кезде мұ ражайда 47 мың нан астам экспонат бар

ІІ нұ сқ а- Мұ ражай экспозициясы 7 залда орналасқ ан.

2. Берліген сө йлемге синтаксистік талдау жасаң ыздар.

І нұ сқ а- Бұ қ ар жырау атындағ ы облыстық ә дебиет жә не ө нер

мұ ражайы 1992 жылы ашылды.

ІІ нұ сқ а- Жыл сайын мұ ражайды 32 мың келуші тамашаласа, 320

мұ ражайғ а шолу дә рісі мен 100 кө рме ө ткізіледі

І дең гей.

Мә тінге сү йене отырып диалог қ ұ растырың ыздар.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІІІ тоқ сандық диктант

Мақ саты: оқ ушылардың ойлау қ абілеттерін дамыту, тың дай білу жә не сауатты жазуларын қ адағ алау

Абай мұ ражайы

Абайдың мемлекеттік тарихи-мә дени жә не ә деби-мемориалдық қ орық мұ ражайы–ақ ынның туғ анына 95 жыл толуы қ арсаң ында 1940 жылғ ы 1-сә уірдегі қ аулысы бойынша ұ йымдастырылды. 1995 жылы Абайдың 150 жылдық мерейтойына орай Абай мұ ражайы мемлекеттік тарихи-мә дени жә не ә деби-мемориалдық «Жидебай-Бө рілі» қ орық -мұ ражайы болып қ айта қ ұ рылды.

Мұ ражай экспозициясы келесі залдардан тұ рады: «Абай жә не оның дә уірі», «Абай шығ армашылығ ы», «Абай шығ армашылығ ының қ айнар бұ лақ тары», «Абай аудармалары мен музыкалық мұ расы», «Шығ ыс поэмалары», «Ескендір поэмасы», «Кү мбезді зал», «Жыл мезгілдері», «Жаз ө лең іне арналғ ан панорамалық заң», «Тақ ырыптық кө рмелер залы», «Ақ ындық айналасы», «Абай халық жү регінде», «Сыйлық тар залы».

Абай қ орық -мұ ражайы қ орында 20 мың нан астам жә дігері, 12 950 кітабы бар ғ ылыми кітапхана жә не кө шірме жасайтын ғ ылыми-техникалық бө лім бар.

(Ғ аламтор желісі.108 сө з)

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІІІ тоқ сандық

бақ ылау жұ мысы

Мақ саты: оқ ушылардың лексикадан, грамматикадан алғ ан білімдерін тексеру.

Лексикалық тапсырмалар.

1. Тө мендегі сұ рақ тарғ а жауап берің іздер.

1) Мұ ражайдың рө лі қ андай?

2) Сендер тұ ратын қ алада, ауылда қ андай мұ ражайлар бар?

3) Қ андай мемориалдық мұ ражайларды білесің дер?

2. Қ Р мұ ражайларын атаң ыздар.

3. «Ө нер» сө зін қ атыстырып мақ ал-мә телдер қ ұ растырың ыздар.

4. «Мен Бұ қ ар жырау мұ ражйындамын» тақ ырыбына диалог қ ұ растырың ыздар.

5. «Қ азақ стан» телеарнасы арқ ылы кө рсетілетін бір бағ дарлама жайында баяндаң ыздар.

Грамматикалық тапсырмалар.

1. Бастауыш сыныптарда оқ ып ү йренген пә ндерің нен білетін атау мә ніндегі сө здерді сала-салағ а топтап жазып шығ ың ыздар. Олардың ішінде қ айсысы жаң а сө з болса, сол сө здің астын сызың ыздар.

Ү лгі: ең бек қ ұ ралдары: қ ағ аз, қ алам, қ арындаш, желім, ермексаз, қ айшы, тү йме, т.б.

2. Қ ос сө здерді қ атыстырып сө йлем қ ұ раң ыздар.

Ү лгі: Балалар қ атар-қ атар тұ рды.

Қ атар-қ атар, жө н-жө ніне, бет-бетімен, ауызба-ауыз, тү п-тү гел, қ айта-қ айта, кү ннен-кү нге, екеу-екеуден, жап-жасыл, жарқ -жұ рқ.

3.Тө мендегі сө здерді кестеге топтастырың ыздар.

Тау-тау, қ ара торы, жү збе-жү з, Ақ тө бе, ата-ана, Екібастұ з, тү йеқ ұ с, Павлодар қ аласы, жолбарыс, бала-шағ а, саң ырауқ ұ лақ, кемпірқ осақ, биыл, қ ызыл алма, сорт алаң ы, жан-жануар, сө з таптары, ү ш жү з, бү гін, тарс-тұ рс.

4. Сө здерден ө здік етіс жасаң дар да, оларды қ атыстырып, бірнеше сө йлем қ ұ растырың ыздар.

Ү лгі: сү рт-ін

Сү рт, жасыр, сайла, сал, жу, кө р, мақ та, тазала, гү лде, жасыр, сұ ра.

5. Хабарлы, сұ раулы, лепті сө йлемдерді қ атыстырып, диалог қ ұ растырың ыздар.

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІІІ тоқ сан

тақ ырыптық тест

Мақ саты: оқ ушылардың ая бойынша алғ ан білімдерін анық тап, олшылық тарын бақ ылау, қ орытындылау

1. Мұ ражай қ ай тілден аударғ анда «мұ з сарайы» дегенді білдіреді?

А) латын тілінен

Б) грек тілінен

В) парсы тілінен

Д) орыс тілінен

Е) ағ ылшын тілінен

2. Мұ ражайлардың қ алыптасуына нелер негіз болды?

А) мә дени қ ұ ндылық тар

Б) қ азыналық қ ор

В) кө не замандағ ы коллекциялар

Д) бағ алы бұ йымдар

Е) археологиялық қ азбалар

3. Ә.Қ астеев атындағ ы республикалық...

А) археология мұ ражайы

Б) кітап мұ ражайы

В) асыл металдар мұ ражайы

Д) ө нер мұ ражайы

Е) кө ркемсурет мұ ражайы

4. Қ ос сө здер қ андай тыныс белгі арқ ылы жазылады?

А) дефис

Б) нү ктелі ү тір

В) қ ос нү кте

Д) қ иғ аш сызық ша

Е) нү ктелі ү тір

5. «Абай жайлауда» портреті ә п-ә демі салынғ ан. Сө йлемдегі қ ос сө з қ алай жасалғ ан?

А) бір сө здің қ айталануы

Б) екі тү рлі сө здің қ айталануы

В) кү шейткіш буындардың қ осарлануы

Д) мағ ынасыз екі сө здің қ айталануы

Е) мағ ыналары жақ ын сө здердің қ айталануы

6. Мұ ражай ісіндегі ерекше бағ ыт –инфрақ ұ рылымдар. Сө йлемдегі неологизмді табың дар.

А) мұ ражай

Б) ісі

В) бағ ыт

Д) инфрақ ұ рылым

Е) ерекше

7. М.О.Ә уезов атындағ ы мұ ражай қ ай жылы қ ұ рылды?

А) 1920 жылы

Б) 1985 жылы

В) 1963 жылы

Д) 1951 жылы

Е) 1960 жылы

8. Қ азақ стан Республикасы Тұ ң ғ ыш Президентінің мұ ражайы қ ай қ алада?

А) Алматы

Б) Ақ тө бе

В) Астана

Д) Қ арағ анды

Е) Павлодар

9. Қ азақ стан Республикасының Президенттік мә дени орталығ ы қ айда орналасқ ан?

А) Астанада

Б) Ақ тө беде

В) Алматыда

Д) Шымкентте

Е) Павлодарда

10. Қ азақ стан Республикасының Президентінің сыйлық тар топтамасы неден қ ұ ралғ ан?

А) жеке заттардан

Б) отбасылық жә дігерлерден

В) ата-баба мұ раларынан

Д) мемлекет басшылары мен арнайы делегация басшылары ұ сынғ ан заттардан

Е) дұ рыс жауабы жоқ

11. Қ азақ станның тә уелсіздік алғ анғ а дейінгі кезең дерін қ амтиды. Қ арамен жазылғ ан сө з қ ай септікте тұ рғ анын анық таң дар.

А) барыс

Б) ілік

В) табыс

Д) шығ ыс

Е) кө мектес

12. Алтын бұ йымдардың жасалу мә нері ерте дә уірдегі бабаларымыздың эстетикалық талғ амын кө ресетеді. Асты сызылғ ан сө здің қ ұ рамын кө рсетің дер.

А) тү бір+кө птік жалғ ау+барыс септік жалғ ауы

Б) тү бір+кө птік жалғ ау+ілік септік жалғ ауы

В) тү бір+тә уелдік жалғ ау+табыс септік жалғ ауы

Д) тү бір+жіктік жалғ ау+кө мектес септік жалғ ауы

Е) тү бір+кө птік жалғ ау+шығ ыс септік жалғ ауы

13. Ақ парат, информация латын тілінен аударғ анда не мағ ына береді?

А) тү сіндіру, баяндау

Б) жариялау, тексеру

В) қ орытындылау, кө рсету

Д) алмастыру, тың дау

Е) тү сіндіру, қ орытындылау

14. Етістің неше тү рі бар?

А) 5

Б) 3

В) 4

Д) 2

Е) 6

15. Ө здік етістің жұ рнағ ын белгілең дер.

А) –ын, -ін, -н

Б) –ыс, -іс, -с

В) –ғ ан, -ген

Д) –ыл, -іл, -л

Е) –ып, -іп, -п

16) «Қ ұ рметті ұ стаздар, мерекелерің ізбен» сө йлеміне қ андай тыныс белгісін қ оямыз?

А) леп белгісі

Б) сұ рақ белгісі

В) кө п нү кте

Д) нү кте

Е) сызық ша

17) Демократиялық қ оғ ам ү шін...кө п жұ мыс істеуі тиіс. Кө п нү ктенің орнына қ ажетті сө зді қ ойың дар.

А) халық

Б) нарық тық базар

В) бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары

Д) журналистика

Е) дұ рыс жауап жоқ

18. «Журналистер қ ауымының кә сібилігін, тә уелсіздігі мен кә сібилік эстетикасын барынша дамыту қ ажет» деген кімнің пікірі?

А) А.Байтұ рсынов

Б) Д.Ә білов

В) А.Попов

Д) Н.Назарбаев

Е) О.Сулейменов

19. Бү кіл дү ниежү зілік теледидар кү ні қ ашан белгіленді?

А) 1996 жылы 17 желтоқ сан

Б) 1997 жылы 7 мамыр

В) 1995 жылы 25 тамыз

Д) 1992 жылы 1 қ ыркү йек

Е) 1998 жылы 17 қ араша

20. «Ағ айындылар» фильмінің режиссері кім?

А) А.Сатаев

Б) Ш.Айманов В) А.Ә шімов Д) Қ. Тастанбеков Е) Ш.Айтматов

Қ азақ тілі пә ні бойынша 9-сыныпқ а арналғ ан ІҮ тоқ сандық диктант

Мақ саты: оқ ушылардың ойлау қ абілеттерін дамыту, тың дай білу жә не сауатты жазуларын қ адағ алау.