Гендерлік демография түсінігі.

Ә рине ә йелдердің белгілі бір іс-ә рекет тү рін таң дауғ а ә леуметтік фактордың ә сері бар жә не практика кө рсететіндей ә йелдер ерлер ү стемдігі байқ алатындай мамандық тарды таң дай қ оймайды. Бұ л аймақ тарда жең істікке жету ә йелдердің ойынша алардың ә йелдік қ асиеттерінің тө мен деп қ абылдауына ә кеп соғ ады.Бірақ та бұ л фактор ө згерілгенімен соң ғ ы жылдары ө з мә нділігін жоғ алтуда.Ә йелдер ең алдымен ө ндрістік емес аймақ тарда жұ мыс істейді, кө п жағ дайда бұ л ең бек қ ызмет кө рсетумен байланысты престижділік тө мен жә не осыдан шығ атыны бұ л ең бектер аз тө ленеді. Американдық авторлардың алғ ан нә тижелеріне сү йенсек ә йелдердің кө п бө лігі ерлік жұ мыстарғ а орналасқ ысы келмейді, ө йткені олар ө здеріне таныс жә не дайын ә йелдік жұ мыстарды ө здерін жақ сы сезінеді.Ер мамандық тарда ә йелдердің болуы аз.Демек дә стү рлі ер мамандық тарда ә йелдердің аз болуы жұ мысқ а алушы ерлердің оларды қ ұ ндылығ ы тө мен жұ мыскер деп есептейтіні ойларына ғ ана шартталмағ ан, сонымен қ атар ә йелдердің тұ лғ алық факторларына байланысты: олардың ә йелдік іс-ә рекеттерге бейімділігі жә не ер ұ жымдарында дискомфорттылық сезімдері сияқ ты.Сондай-ақ жұ мысқ а орналасу барысында ерлерде дискриминацияғ а ұ шырайды егер олар ә йелдік мамандық қ а орналасатын болса. Ә йедердің ерлік мамандық тарғ а қ атысуына кедергі келтіретін факторлар оның ішінде ерлер ұ жымында жұ мыс істеу бір жағ ынан қ ызметтес ерлердің олардың қ ызметте ә йелдерге деген негативті қ атынасы болса, ал екінші жағ ынан ерлер қ ызметкерлері жағ ынан жыныстық қ удалануғ а ұ шырау. Б.Гютек кө рсеткендей олардың таң дамасындағ ы ә йелдер ү шін дә стү рлі есеппен тә н емес жұ мыс атқ арғ ан 20пайызы ә йелдер ер қ ызметтестері тарапынан тым аса жыныстық қ ызығ ушылық тың болуынан жұ мыс орындарын қ алдырғ ан, ал басқ а 9 пайызы басқ арушығ а шағ ынуғ а ұ мтылғ аны ү шін жұ мыстан шығ арылғ ан.

Ерлер мен ә йелдердің кә сіптерге талаптары. Ер немесе ә йел жыныстыларының ө кілдері ә р тү рлі қ ажеттіліктердің ө телуін кө здей тұ ра кә сіби іс-ә рекетке белгілі – бір дең гейде ә р тү рлі талаптар қ ояды.

Л.А. Головейдің берілгендері бойынша 9-сыныптан 11 сыныпқ а дейін жас ө спірімдерде ө з кә сібіне қ атысты талаптар ө се тү седі, яғ ни келешек мамандық қ а қ атысты факторлардың саны ө седі. Ал қ ыздарда болашақ мамандық қ а қ атысты талаптары болмашы ғ ана ө згереді.Бозбалар бірінші орынғ а жоғ ары ең бек ақ ыны жә не жұ мыс барысындағ ы ө з бетімен шешім қ абылдау мү мкіншіліктерін қ ояды. Маң ызды факторлары ретінде бозбалалар ең бек барысымен жағ дайын жә не оның шығ армашылық сипатын ескереді. Адамдармен контактіде болу маң ызды емес.Ал қ ыздар ү шін кә сіби іс-ә рекеттің басты факторы ретінде адамдармен қ атынаста болу жә не ең бек процесінің ө зі, сондай-ақ жоғ ары материалдық қ ызығ ушылық деп кө рсетеді.