Оқытушы Мусабек Г.К. МАҚСАТЫ: Медициналық және фармацевтикалық таураларды жіктеу және кодтау бойынша білімдерін бекіту және тауарлық

Алматы, 2015 ж.

ТАҚ ЫРЫП: МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖӘ НЕ ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ТАУАРЛАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ ЖӘ НЕ КОДТАУ. ТАРА, ТЫҒ ЫНДАУ ЗАТТАРЫ ЖӘ НЕ БУЫП-ТҮ Ю МАТЕРИАЛДАРЫ. ТАРА, БУЫП-ТҮ Ю ЖӘ НЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖӘ НЕ ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ ТАУАРЛАРДЫ ТАҢ БАЛАУ. ДӘ РІЛІК ЗАТТАР, ДӘ РІЛІК Қ АЛЫПТАР, ДӘ РІЛІК ПРЕПАРАТТАР ТАУАР РЕТІНДЕ. ТАҢ У ЗАТТАРЫ. МЕДИЦИНАЛЫҚ ГИПС

МАҚ САТЫ: Медициналық жә не фармацевтикалық таураларды жіктеу жә не кодтау бойынша білімдерін бекіту жә не тауарлық талдау жү ргізу кезінде медициналық жә не фармацевтикалық тауарлардың кодтарын анық тау бойынша кә сіби дағ дыларды қ алыптастыру. Тарағ а, орау материалдарына, тығ ындайтын заттарғ а жіктеуді жү ргізу; тараны, орау материалдарын, тығ ындау заттарын таң дауғ а ә сер ететін факторларды жә не оларғ а қ ойылатын талаптарды анық тау бойынша студенттерде кә сіби білім мен дағ дыны қ алыптастыру. Тауар ретінде қ олданылатын дә рілік заттар, дә рілік препараттар, дә рілік қ алыптар жә не олардың тү рлері туралы студенттерде кә сіби білім мен дағ дыларды қ алыптастыру. Таң у заттары мен медициналық гипсті қ абылдауды, тасымалдауды, сақ тауды жә не эксплуатациясын ұ йымдастыру бойынша студенттерде кә сіби білім мен дағ дыны қ алыптастыру.

МІНДЕТІ:

Студент білу керек:

· жіктеудің анық тамасын;

· медициналық жә не фармацевтикалық тауарларды жіктеу ә дістерін;

· медициналық жә не фармацевтикалық тауарларды жіктеу белгілерін;

· жіктеу тү рлерін;

· медициналық жә не фармацевтикалық тауарларды кодтау мақ саттарын.

· тараның, тығ ындайтын заттардың жә не орау материалдарының тұ тынушылық қ асиеттерін;

· орау материалдарының логикалық қ ұ рылымын;

· буманың жіктелуін;

· біріншілік буманы;

· екіншілік буманы;

· тасымалдау бумасын;

· орау материалдарына қ ойылатын талаптарды;

· тығ ындайтын заттарды, тығ ындайтын заттардың типтерін (бұ рандалы, кигізілетін қ ақ пақ тар, колпачоктар, тө сегіштер, тығ ындар );

· тығ ындйтын материалдарғ а қ ойылатын талаптарды;

· материалдың тазалық кө рсеткіштерін;

· материалдардың қ орғ аныш қ асиеттерінің кө рсеткіштерін;

· материалдардың тұ рақ тылық кө рсеткіштерін;

· тараның сыртқ ы тү рінің кө рсеткіштерін;

· адгезивтік кө рсеткіштерін.

· тараның, тығ ындау заттарының жә не орау материалдарының тұ тынушылық қ асиеттерін;

· орау материалдарының логикалық қ ұ рылымын;

· буманың жіктелуін: а) біріншілік; б) екіншілік; в) топтық; г) тасымалдау бумасы;

· орау материалдарына қ ойылатын талаптарды;

· тығ ындау заттарын, тығ ындау заттарының типтерін (бұ ралып жабылатын, кигізілетін қ ақ пақ, қ алпақ, прокладка, тығ ын);

· тығ ындау материалдарына қ ойлыатын талаптарды;

· материалдың тазалық кө рсеткіштерін;

· материалдың қ орғ аныш қ асиетінің кө рсеткіштерін;

· материалдың тұ рақ тылық кө рсеткіштерін;

· сыртқ ы тү рінің кө рсеткіштерін;

· адгезиялық кө рсеткіштерін;

· буимағ а, таң балауғ а, этикеткалауғ а жә не оларды дұ рыс енгізуге қ ойлыатын талаптарды.

· дә рілік заттың не екенін;

· дә рілік қ алыпты жә не оның тү рлерін;

· дә рілік препараттың не екенін;

· тауар ретінде олардың қ олданылу ерекшелігін.

· дайын таң у материалдары мен таң у материалдарының жіктелуін;

· осы материалдардың тауарлық тү рлерінің анық тамасын;

· дайын таң у материалдары мен таң у материалдарының сақ тау ережелерін;

· сапасын жә не материалдардың функционалдық қ асиеттерін анық тауғ а сынама жү ргізу мен оның МСТ (мемлекеттік стандартқ а) сә йкестігін анық тауды.

· медициналық гипстің тауарлық тү рлерін анық тауды;

· медициналық гипсті сақ тау ережелерін;

· гипстің сапасын анық тауды жә нефункционалдық қ асиеттеріне сынау жү ргізу жә не оның МСТ (мемлекеттік стандартқ а) сә йкестігін анық тауды.

МІНДЕТІ:

Студент орындай білуі керек:

· медициналық жә не фармацевтикалық тауарларғ а жіктеуді жү ргізуді;

· жіктеу ә дістерін дұ рыс таң дауды;

· тауарлардың кодтарын анық тай білуді.

· бумадан тараны, тығ ындайтын заттарды жә не буып-тү ю материалдарын бө луді;

· тараны жіктеуді;

· тара мен буманың жасалғ ан материалын, қ олданылуын анық тауды;

· тарағ а, тығ ындайтын заттарғ а, орау материалдарына қ ойлыатын талаптарды анық тауды;

· тараның, тығ ындайтын заттардың конструктивтік ерекшеліктерін анық тауды;

· материалдардың типтерін анық тау;

· алғ ан мә ліметтері мен білімін ә ртү рлі тауарттоптаына тараны, тығ ындайтын заттарды мен орау материалдарын таң дау кезінде қ олдана білуді.

· буманың ішінен тараны, тығ ындау заттарын, орау материалдарын бө луді;

· буманы жіктеуді;

· тараның жә не буманың жасалғ ан материалын, қ олданылуын анық тауды;

· тарағ а, тығ ындау заттарына жә не орау материалдарына қ ойылатын талаптарды анық тауды;

· тараның, тығ ындау заттарының конструкциялық ерекшеліктерін анық тауды;

· материалдың типін анық тауды;

· алынғ ан мә ліметтер мен білімдерін ә ртү рлі топтағ ы фармацевтикалық тауарларғ а тараны, тығ ындау заттарын жә не орау материалдарын таң дау кезінде қ олдана білуді.

· «дә рілік шикізат», «дә рілік қ алып», «дә рілік зат», «дә рілік препарат» тү сініктеріне анық тама беруді;

· дә рілік қ алып тү рлерін анық тауды;

· дә рілік заттардың тиімділігіне жә не қ ауіпсіздігіне ә серін тигізетін фармацевтикалық факторларды анық тауды;

· дә рілік заттарғ а фармацевтикалық талдауды жү ргізуді.

· таң у заттары мен медициналық гипстің жарамдылығ ын жә не қ олдануғ а мү мкіндігін негіздей отырып тауарлық сараптама актін қ ұ растыруды;

· стерильдеу жә не қ олдану бойынша білікті кең ес беруді;

· таң у заттары мен медициналық гипстің таң балануы мен орамын тексеруді;

· нормативтік техникалық қ ұ жаттар талаптарына сә йкес гипстің сапасын бағ алауды;

· медициналық гипстің сортын анық тауды;

· таң балануы мен орамын тексеруді;

· дұ рыс сақ тауды ұ йымдастыруды.

Ө ТКІЗУ ФОРМАСЫ:

Ситуациялық есептерді шешу, пікірталас, оқ у жә не қ осымша ә дебиеттерімен жұ мыс, оқ ытушымен бірге сабақ тақ ырыбы бойынша сұ рақ тарды талқ ылау.

ТАҚ ЫРЫП БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАР:

Ситуациялық есептер:

1 тапсырма. Реестрді, тауарлар классификаторын пайдалана отырып медициналық мақ саттағ ы тауарлардың саудалық жіктелуінің схемасын қ ұ ру.

2 тапсырма. Тауарлардың кодын анық тау (ә ртү рлі фармако-терапевтикалық топтағ ы дә рілік препараттар жә не медициналық саймандар ұ сынылады).

3 тапсырма. Орау матриалдарының логикалық қ ұ рылымын қ ұ рың дар.

4 тапсырма. Бумалардың жіктелуін жазбаша кө рсетің дер:

а) біріншілік бума;

б) екіншілік бума;

в) тасымалдау бумасы.

5 тапсырма. Оқ ытушы ұ сынғ ан тарағ а, бумағ а немесе тығ ындау заттарына тауарлық талдауды жү ргізу (буманың тү рін, дайындалғ ан материалын, оларғ а қ ойлыатын талаптарды анық тау).

6 тапсырма. Келесі тү сініктерге анық тама беру: а) патенттелген дә рілік зат; б) бірегей (оригинальды) дә рілік зат; в) халық аралық патенттелмеген атауы; г) патенттелген коммерциялық атауы.

7 тапсырма. Оқ ытушы ұ сынғ ан дә рілік препаратқ а келесілер бойынша тауарлық талдауды жү ргізу:

а) алфавит;

б) ә сер етуші заттың химиялық қ ұ рамы;

в) фармакологиялық ә сері;

г) фармакотерапевтикалық ә сері;

д) дә рілік қ алып тү рі;

е) сақ тау жағ дайы;

ж) дә ріханадан босату тә ртібі;

з) дә ріханада немесе ЕАҰ ерекше есепке алу тә ртібі бойынша.

ТАҚ ЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰ РАҚ ТАРЫ:

1. Орау материалдардың логикалық қ ұ рылымы.

2. Бумалардың жіктеліуі: а) біріншілік; б) екіншілік; в) тасымалдау бумасы.

3. Тараның, тығ ындайтын заттардың, орау материалдарының тұ тынушылық қ асиеті.

4. Материалдың тазалық кө рсеткіштері.

5. Материалдардың қ орғ ағ аныш қ асиеттерінің кө рсеткіштері.

6. Материалдардың тұ рақ тылық кө рсеткіштері.

7. Тараның сыртқ ы тү рінің кө рсеткіштері.

8. Адгезивтік кө рсеткіштер.

9. Тараның анық тамасы.

10. Тұ тыну тарасының тү рлері.

11. Буманың анық тамасы.

12. Орау материалдардың тү рлері.

13. Дә ріхана жағ дайында қ олданылатын орау материалдары.

14. Орау материалдарына қ ойылатын талаптар.

15. Скин-орам.

16. Тығ ындайтын заттар, тығ ындайтын заттардың типтері (бұ рандалы, кигізілетін қ ақ пақ - тар, қ алпақ тар, тө сеуіштер, тығ ындар)

17. Тығ ындайтын материалдарғ а қ ойылатын талаптар.

18. Нормативтік-техникалық қ ұ жаттар.

19. Дә рілік заттарды рә сімдеуде қ олданылатын ескерту этикеткалары.

20. Тара-буып-тү ю жә не тығ ындау материалдарына қ ойылатын жалпы талаптар.

21. Тараның тұ тынушылық қ асиеттеріне қ ойылатын талаптар.

22. Медициналық мақ саттағ ы бұ йымдарды сақ тау.

23. Сақ тау ү й-жайларына қ ойылатын талаптар.

24. Тауарлар сапасын бағ алауда қ олданылатын нормативтік-техникалық қ ұ жаттар.

25. Жедел жә рдем кө рсетудегі таң у материалдардың рө лі.

26. Таң у материалдары мен дайын таң у заттарының қ олданылуы.

27. Таң у материалдарын ө ндіруде қ олданылатын бастапқ ы шикізаттың тү рлері.

28. Гигроскопиялық жә не компресстік мақ таның айырмашылығ ы.

29. Таң у материалдарына қ ойылатын талаптар.

30. Дайын таң у заттарының негізгі тү рлерінің жіктеліуі.

31. Су сің іру коэффициенті мен нақ ты ылғ алдылық ты, капиллярлылық ты анық тау.

32. Таң у материалдарын стерилдеу жә не сақ тау.

33. Медициналық бұ йымдарды сақ тау.

34. Оларды сақ тау ү й-жайларына қ ойылатын талаптар.

35. Тауарлардың сапасын бағ алауғ а арналғ ан нормативтік- техникалық қ ұ жаттар.

36. Медициналық гипстің қ олданылуы.

37. Медициналық гипске қ ойылатын талаптар.

38. Гипстің жарамдылығ ан анық тау.

39. Медициналық гипсті сақ тау.

БІЛІМ БЕРУ ЖӘ НЕ ОҚ ЫТУ Ә ДІСТЕРІ

Тақ ырып бойынша негізгі тү сініктер.Сұ рақ тар бойынша пікірталас:

· Біріншілік орамғ а нелер жатады?

· Екіншілік орамғ а қ андай таралар жатады?

· Тасымалдау тарасы не ү шін қ ажет?

· Тығ ындайтын заттар қ алай жіктелінеді?

· Бумағ а жә не буып-тү ю материалдарына қ андай талаптар қ ойылады?

· Тығ ындайтын заттарғ а қ андай талаптар қ ойылады?

· Таң у материалдары мен мақ таның оқ у жіктемесі.

· Дә ке мен алигниннің оқ у жіктемесі.

· Таң ғ ыш заттардың, таң ғ ыш пакеттердің, пластырлардың оқ у жіктемесі.

· Таң у материалдарының негізгі қ асиеттері:

а) ылғ алдылығ ы;

б) сору қ асиеті;

в) капиллярлығ ы;

г) химиялық бейтараптығ ы;

д) тү сі;

е) иісі.

Кіші топтардағ ы жұ мыс. Презентация.

· буып-тү ю материалдары мен буманың жіктеліуі.

· Таң у материалдарының негізгі қ асиеттерін анық тау: ылғ алдылығ ы; сору қ асиеті; капиллярлығ ы; химиялық бейтараптығ ы; тү сі; иісі.