Аңлатма язуы

СЫЙНЫФНЫҢ РУС ТӨ РКЕМНӘ РЕ Ө ЧЕН Ә ДӘ БИ УКУДАН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

2015-2016

Ә дә би уку

Класслар 1

Укытучы: ФИО Сә гатьлә р саны:

Барлыгы 35 сә гать; атнага 1 сә гать Тө п бү леклә р буенча

Тематик планлаштыру

Планлаштыру тү бә ндә ге программа нигезендә башкарылды:

Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мә ктә плә ре ө чен татар теле һ ә м ә дә биятыннан ү рнә к программалар. Р.З. Хә йдарова, Г.М. Ә хмә тҗ анова - Казан: ТКН, 2011.

Ө стә мә ә дә бият:

1. Р. З. Хә йдә рова, Л. Ә. Гыйниятуллина: Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү оешмаларында татар теле укыту. 1 нче сыйныф: Укытучылар ө чен методик кулланма. – Казан: 2012.

2. Р.З. Хә йдә рова Кү ң елле татар теле: Дү ртьеллык башлангыч гомуми белем бирү оешмалары ө чен дә реслек (Рус телендә сө йлә шү че балалар ө чен). 1сыйныф – Казан “Татармультфильм” нә шрияты, 2012.

3. «Фә н һ ә м мә ктә п», «Мә гариф» журналлары, “Мә гърифә т”, “Ачык дә рес” газетасы.

Ә дә би уку буенча эш программасы (1 нче класс)

Аң латма язуы

Эш программасы тү бә ндә ге документларга таянып тө зелде:

- Тө п гомуми белем бирү буенча Федераль Дә ү лә т Белем Стандарты;

- “Россия Федерациясендә Мә гариф турында” ФЗ 29.12.2012 нче ел, № 273;

- “Татарстан Республикасында дә ү лә т теллә ре һ ә м Татарстан Республикасының башка теллә ре турында Закон” РТ Законы (28.07.2004 нче ел);

- “2014-2020 нче елларга Татарстан Республикасының дә ү лә т теллә рен һ ә м Татарстан Республикасындагы башка теллә рне саклау, ө йрә нү һ ә м ү стерү буенча” Дә ү лә т Программасы, Министрлар кабинеты карары белә н расланган, 25.10.2013 нче ел, № 794

- Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мә ктә плә ре ө чен татар теле һ ә м ә дә биятыннан ү рнә к программа: Р.З. Хайдарова, Г.М. Ахметзянова,. - Казан: ТКН, 2011.

- Татарстан Республикасы Казан шә һ ә ре Идел буе районының “78 нче урта гомуми белем мә ктә бе” гомуми белем бирү муниципаль бюджет учреждениесенең Тө п белем бирү программасы.

- Татарстан Республикасы Казан шә һ ә ре Идел буе районының “78 нче урта гомуми белем мә ктә бе” гомуми белем бирү муниципаль бюджет учреждениесенең 2014-2015 нче уку елы ө чен Уку планы.

Татарстан Республикасы Конституциясенең 4 нче маддә се һ ә м “Татарстан республикасы халыкларының теллә ре турындагы” Закон нигезендә татар һ ә м рус теллә ре – тигез хокуклы дә ү лә т теллә ре булып тора. Татар телен дә ү лә т теле буларак ө йрә нү телне аралашу чарасы, шулай ук укучыларны рухи һ ә м ә хлакый яктан тә рбиялә ү, аларның аралашу культурасын формалаштыру ысулы буларак ү злә штерү дә н гыйбарә т. Татар телен аралашу чарасы буларак ү злә штерү нә тиҗ ә сендә укучылар кө ндә лек тормышта, полиэтник җ ә мгыятьтә ү зара аң лашу һ ә м хезмә ттә шлек итү кү некмә лә ренә ия булалар. Татар теле, таянып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йө ртү, интеллектуаль һ ә м иҗ ади сә лә тлә рен ү стерү гә хезмә т итә, шулай ук рус телле укучыларны татар халкының һ ә м милли ү зенчә леклә ренә якынайта, башка халыкларга карата хө рмә т хисе, толерантлык, мә дә ниара диалогка осталык кебек универсаль кү некмә лә р булдыруга этә рә.

Татар теленә ө йрә тү нең тө п максатлары:

· башлангыч мә ктә п укучысының аралашу даирә сен, аралашу ситуациялә рен исә пкә алып, сө йлә м эшчә нлегенең барлык тө рлә ре (тың лап аң лау, сө йлә ү, уку, язу) буенча укучыларда коммуникатив компетенция (аралашу осталыгы) формалаштыру;

· укучының танып белү мө мкинлеклә рен, гомуми уку кү некмә лә рен, сө йлә м культурасын ү стерү;

· татар миллә тенә, аның тарихи һ ә м мә дә ни хә зинә лә ренә карата хө рмә т тә рбиялә ү; укучыларны мә дә ниара диалогка тарту; татар телен дә ү лә т теле буларак ө йрә нү гә ихтыяҗ тудыру.

Укыту-методик комплекты телгә ө йрә тү нең иң заманча юнә лешлә ре булган коммуникатив һ ә м эшчә нлекле технологиялә ргә нигезлә нә. Гомуми дидактик максатлардан тыш, татар теленә ө йрә тү нең тө п принциплары тү бә ндә гелә рдә н гыйбарә т: коммуникативлык принцибы (телгә ө йрә тү шартларынтормышта телне куллану

шартларына якынлаштыру); шә хси индивидуальлә штерү принцибы (укыту процессын укучыларның шә хси ихтыяҗ ларын, телә к-омтылышларын, индивидуаль-психологик ү зенчә леклә рен исә пкә алып оештыру); телне актив фикерлә ү нигезендә ө йрә нү принцибы (аралашу ситуациялә рендә сө йлә м бурычына тә ң гә л килгә н лексик-грамматик материалны укучыларның мө стә кыйль комбинациялә п сө йлә шү е); телне функциональ тө стә ө йрә нү принцибы ( грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу хаҗ ә теннә нһ ә м куллану ешлыгыннан чыгып билгелә нү е); ана телен исә пкә алу принцибы ( балаларның ана теле буенча белемнә р системасын исә пкә алу ). Моннан тыш, укыту процессында сө йлә м эшчә нлеге тө рлә рен ү зара бә йлә нештә ү злә штерү принцибы да зур ә һ ә мияткә ия.

Укытуның планлаштырылган нә тиҗ ә лә ре

“Татар теле һ ә м ә дә би уку” предметы буенча 1 нче сыйныф программасын ү злә штерү нең шә хси нә тиҗ ә лә ре:

- татар теленең дә ү лә т теле буларак ролен аң лау;

- шә хесара һ ә м мә дә ниара аралашуда татар телен куллануга уң ай караш булдыру;

- татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һ ә м аны яхшы ө йрә нү телә ге формалаштыру;

- ә хлакый кагыйдә лә рдә ориентлашу, аларны ү тә ү нең мә җ бү рилеген аң лау.

Татар теленә ө йрә тү нең предметара (регулятив, коммуникатив, танып белү) нә тиҗ ә лә ре:

- укытучының кү рсә тмә лә рен аң лап ү ти белү;

- эш тә ртибен аң лап, уку эшчә нлеген оештыра белү;

- дә рескә кирә кле уку-язу ә сбапларын ә зерли белү, алар белә н дө рес эш итә белү;

- дә рестә эш урының мө стә кыйль ә зерли белү һ ә м тә ртиптә тоту кү некмә лә рен ү стерү;

- ә ң гә мә дә шең белә н аралаша белү кү некмә лә рен формалаштыру;

- парларда һ ә м кү мә к эшли белү;

- ә ң гә мә дә шең белә н контактны башлый, давам итә, тә мамлый белү;

- ү рнә к буенча эшли белү;

- аерым темаларга караган сорауларга җ авап бирә белү;

- аң лап укый белү;

- укылган яки тың ланган мә гълү матның эчтә легенә бә я бирә белү;

- чагыштырып нә тиҗ ә ясый белү кү некмә лә рен формалаштыру.

Татар теленә ө йрә тү нең предмет нә тиҗ ә лә ре.