Көп сатылы қысу үрдісін P-V және lgP-i айналмаларын диаграммаларда көрсету

Енді кө п сатылы қ ысуды осы екі диаграммада қ арастырып кө рейік (29- сурет).

29- сурет. Екі сатылы сығ ымдағ ыштың схемасы (а), P-V жә не lgP-i –диаграммаларында кө рсетілуі.

Тоң азытқ ыш зат тө менгі қ ысымды сығ ымдағ ышта Р₀ -ден Р_а қ ысымғ а дейін сығ ылады. Аралық суытқ ышта ол бастапқ ы температурағ а дейін сумен суытылады. Жоғ арғ ы қ ысым сығ ымдағ ышта Р_а -дан Р_к -ғ а дейін ө згереді. Екі сығ ымдағ ышта да қ ысу процесін адиабаталық процесс деп қ арастырамыз.

Сығ ымдағ ыштың жұ мысы:

- ауданына (2.69)

P-V диаграммада

ауданына (2.70)

ауданына тең

lgP-i диаграммада

,

(2.71)

- ауданына тең.

Егер қ ысым бір сатылы сығ ымдағ ышта Р_а -дан Р_к –ғ а дейін адиабаталық ө згерсе, онда қ ысуғ а жұ мсалғ ан жұ мыс:

ауданымен анық талғ ан.

Екі сығ ымдағ ыштың жұ мысын салыстыра келе, екі сатылы қ ысу ү рдісінде жұ мсалатын жұ мыс (2-3-4-5) шамағ а аз екенін анық тауғ а болады. (1-2-3-4-в-а) < (1-5-в-а) – сығ ымдағ ышта.

Сонымен қ атар бір сатылы сығ ымдағ ышта сығ ылғ ан тоң азытқ ыш заттың температурасы Т₅, екі сатылы сығ ымдағ ышта –Т₄, Т₄< Т₅. Қ орыта келе екі сатылы сығ ымдағ ыш бір сатылы сығ ымдағ ыштардан тиімдірек келеді.

(2.72)

Тоң азытқ ыш сығ ымдағ ыштарда аралық суыту толық немесе жартылай болуы мү мкін. Егер сумен суытылса аралық суыту ә рқ ашан жартылай болып келеді. Толық суыту аралық қ ысымда қ айнап тұ рғ ан тоң азытқ ыш затпен суыту арқ ылы жү зеге асырылады. Толық суыту деп тоң азытқ ыш заттың буын аралық қ ысымда қ анық қ ан бу кү йіне дейін суытуды айтады.