Бақылау сұрақтары №3

1. Гидродинамикалық ә діспен қ абааттың қ андай шамаларын анық таймыз?

2. Гидродинамикалық зерттеудің негізгі міндеті не болып табылады?

3. Қ андай игдродинамикалық зерттеулер тү рі не?

Ә дебиеттер: [1, 2, 3, 5, 10]

3. 2 Ұ ТМА фильтрациялық сипаттарын есептеу.

Сынамамен анық талғ ан фильтрациялық сипаттар тек қ ана қ алың дығ ы туралы анық тама бере алады, ал оның ауданымен таралуы туралы толығ ымен мә лімет бермейді. Ұ ң ғ ыны стационарлық режимде зерттеу қ орытындысымен анық талғ ан фильтрациялық сипаттары ұ ң ғ ының тү п маң ы аймағ ына интегралдық ө лшем береді, яғ ни белгіленген ө німді қ абаттың бө лігіне.

Сур. 6 кө рсетілген индикаторлық диаграмма зерттеу қ орытындысы бойынша тұ рғ ызылғ ан делік. Суретте кө рсетілген индикаторлық диаграмма тү зу сызық ты.

(7) тең деуге байланысты:

(22)

Сур. 6 алатынымыз:

(23)

Жетілмеген ұ ң ғ ыны зерттегендегі дебитін келесі тә уелділікпен анық тауғ а болады

(24)

мұ ндағ ы, в_н – мұ найдың кө лемдік коэффициенті.

(22) жә не (23) тең деулерін салыстыру арқ ылы:

К_пр=tgα. (25)

Сур. 6. Ұ ң ғ ының сызық тық индикаторлық диаграммасы

(24) формуладан ө німділік коэффициентін анық тап жә не (25) формулағ а тең естіру арқ ылы алатынымыз:

(26)

(26) тең деуден есептейтініміз:

— гидроө ткізгіштік коэффициенті

— жылжу коэффициенті ;

— жү йенің ө ткізгіштік коэффициенті k.

Жү йенің серпімді сыйымдылық коэффициентін есептеп,

,

есептейтініміз:

— пьезоө ткізгіштік коэффициенті

.

Егер индикаторлық диаграмма сызық тық емес болса, онда сур. 5 – пен Q = 0 (21) тең деуі арқ ылы сызық тық тү рге келтіреміз.

(27)

(27) мен (22) салыстыру арқ ылы, алатынымыз

(28)

Немесе (25) пен (26) ескере отырып:

(29)

Ұ ң ғ ының индикаторлық сызығ ы қ осфазалы фильтрация кезінде де қ исаюы мү мкін. (мұ най + газ). Осындай қ оспаның қ алыптасқ ан қ озғ алыс процесінің есебі С.А. Христиановичтің функ­циялары арқ ылы жасалады жә не жерасты гидрогазомеханика курсында қ арастырылады.

Ұ ң ғ ы тү бі қ ысымының қ анығ у қ ысымынан тө мен болуы, қ осфазалы фильтрацияның басты шарты болып табылады. Осы жағ дайда қ осфазалы фильтрация аймағ ының радиусы R_дф, қ ысымның қ абатқ а логарифмдік таралуын ескере отырып, осы шекарадағ ы қ ысым Р, қ анығ у қ ысымына Р_нас тең екенін кө реміз.

қ осфазалы фильтрации аймағ ының радиусын табамыз R_дф: