Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Бақылау сұрақтары №1






1.Ұ ң ғ ы технологиялық жұ мысы режимін орнату ү шін қ андай берілістер керек?

2.Қ абат пен кеніш таулыгеометриялық сипатына не жатады?

3.Қ абаттың гидродинамикалық жә не коллекторлық қ асиетіне не жатады?

Ә дебиеттер: [1, 2, 3, 5, 10]

 

 

№ 2 Дә ріс. Қ абат пен ұ ң ғ ыны зерттеудің ө ндірістік ә дістері.

Мұ най жә не газ кен орындарын ә зірлеуде пайдаланылатын зерттеу ә дістері. Қ орды есептеуге, жобалау мен ә зірлеуді тиімді бақ ылау жайлы ақ паратты скважиналардың дебитінің мұ най, су мен газдың бетін ө лшеу арқ ылы, ө німдік қ абаттарғ а толтырылатын жұ мыстық агент пен шығ ындарды бақ ылау арқ ылы алады. Скважиналарды зерттеу жолымен жә не таужыныстары қ ұ рамының ө згеруін зерттеу арқ ылы жә не барлау жә не ә зірлеу процесіндегі қ анық тандыратын сұ йық тық тар мен газдар жайлы ақ парат алынады. Зерттеу ө німдерді қ абаты барлық кезең ө ндірістік барлау мен кендерді ә зірлеу негізінде лабораториялық, кә сіптік геофизикалық жене гидродинамикалық ә дістерімен жү зеге асырады.

Тә жірибелік ә діс. Тә жірибелік ә дістерге бұ рғ ылау жә не қ анау кезінде алынатын физико-химиялық, механикалық, электрикалық жә не басқ а да таужынысының нұ сқ аларының қ ұ рамына жә не қ абаттық сұ йық тық тырдың (газдардың) ү лгісін есептеу жатады. Бұ л зерттеу ә дістері кезінде негізгі кеуектілік, қ абаттың ө ткіштігі, тұ тқ ырлық жә не мұ найдың тығ ыздығ ы жә не жыныс пен сұ йық тық тардың параметрлері анық талады.

Бұ л ә дістер ү лкен практикалық мағ ынағ а ие, ә сіресе мұ най мен газ қ орын есептейді жә не мұ най мен газ кен орнын жобаны ә зірлейді.

 

Кә сіптік-геофизикалық ә дісте. Кә сіптік-геофизикалық ә дістерге арнайы қ ұ рылғ ылармен кабелмен скважинағ а тү сіру арқ ылы таужыныстардың электірлік, радиоактивтілік жә не басқ а да қ асиеттері мен қ ұ рамын зерттеу жатады.

Геофизикалық зерттеулердің нә тижелеріне қ арай қ абатың қ алың дығ ын, кеуектілігін, ө ткіштігін, мұ найғ а қ анық тылығ ын жә не т.б. анық тауғ а болады. Ол ү шін кә сіптік ө лшеулердің мә ндерін таужыныстардың жә не қ абаттық сұ йық тық тардың (газдар) лабораториялық сынақ тар ү лгілерінің нә тижелерімен салыстырады. Сол ү шін зертеудің мұ ндай ә дістерін ө німдік қ абаттарды зерттеудің жанама ә дістеріне жатқ ызады. Оларды барлау мен кен орнын ә зірлеудің бастапқ ы кезең інде пайдаланылады.

Тә жірибелік жә не кә сіптік геофизикалық ә дістердің кө мегімен скважинаның тек жарына жабысқ ан аймағ ындағ ы қ абаттардың қ ұ рамын зерттеуге болады. Сол ү шін олардың кө мегімен алынатын қ абаттың қ ұ рамын жә не кө лемде бө лінуінің жылдам ө згеруі жайлы ақ паратты дә лме-дә л емес сипаттайды. бұ рғ ыланғ ан скважиналарғ а жә не алынғ ан таужыныстардың нұ сқ асының саны қ абаттардың қ ұ рамының деректердің дұ рыстығ ының дә режесіне байланысты.

Гидродинамикалық ә дістер. Гидродинамикалық ә дістерге қ абаттардың кейбір маң ызды жанама кә сіптік мә ліметтерді тікелей ө лшеуге негізделген дебит скважиналардың жә не қ ондырылмағ ан сұ йық тық тар мен газдарды филтрлеу процесстері ә дістері жатады.

Бұ л ә дістердің негізінде дебит, қ ысымдар мен ө німдік қ абатардың (ө тімділігі, суө ткізгіштігі жә не т.б.) гидродинамикалық формулаларын суреттейтін ә дістер жатыр.

Гидродинамикалық зерртеулер скважинағ а кабелмен (сыммен) тү сірілетін терең дік монометрі мен расходометрмен жә не скважинаның аузына қ ондырылғ ан қ ұ рылғ ылармен жү ргізіледі.

Лабораториялық жә не кә сіптік геофизикалық ә дістерге қ арағ анда гидродинамикалық зерттеулер скважиналардың жарлар арасы немесе олардың арақ ашық тығ ы ө німдік қ абаттардың орташа қ ұ рамдық мә ндерін анық тайды. Гидродинамикалық зерттеулер қ абаттық жұ мыстар жайлы кө п кө лемде ақ парат сақ тайды.

Мұ най кә сіпшілігі практикасында гидравликалық зерттеулердің келесі ә дістерін пайдаланылады:

- белгіленген іріктеу

- қ ысымды қ алпына келтіру

- скважиналардың ө зара ә рекеттесуі (гидротың дау)

- термодинамикалық

Газдық скважиналарды зерттеу газды филтрлеудің стационарлық (орнатылғ ан) жә не стационарлық емес тә ртіптерінде ө ткізеді. Соң ғ ы жағ дайда келесі ә дістерді қ олдаланылады:

- скважина тоқ тағ ан кездегі забойлық қ ысымды қ алпына келтіру

- кважинаны іске қ осқ ан кезде забойлық қ ысым мен дебитті тиянақ тау

Газдық сважинаны зерттеудегі мә ліметтерге қ арап скважинаны эксплуатациялау кезіндегі параметрлердің ө згеруін аламыз.

Ұ ң ғ ыларлар мен жер қ ыртысын зерттейтін ә дістер барлау объектісі жайлы, флюидтардың ұ ң ғ ығ а қ арқ ынды ағ уы жайлы, ө ң деу кезінде қ ыртыстағ ы ө згерістер жайлы ақ параттар алуғ а арналғ ан. Бұ ндай ақ параттар мұ най табудың экономикалық тұ рғ ыдан ақ талғ ан барысы жайлы, кен орнын барлаудың рационалды тә сілдерін жү зеге асыру, ұ ң ғ ыдан сұ йық тық ты шығ аратын жабдық ты таң дау, жабдық тың ең жоғ ары мұ найбергіштік коэффициентке жеткен кездегі ең ү немді режимін анық тау ү шін керек.

Мұ най қ орын жасау барысында мұ най кені мен ұ ң ғ ыдағ ы жағ дайлар ө згереді. Ұ ң ғ ылар суландыралады, қ ыртыстық қ ысым азаяды, газдық қ озғ аушы кү ш ө згереді. Бұ л ұ ң ғ ы мен қ ыртыс жайлы ә радайым ақ парат алуғ а жә не тоқ таусыз жаң аруғ а мә жбү р етеді. Мұ ндай анық ақ параттан мұ найды сұ рыптауғ а бағ ытталғ ан қ андай да болсын ұ ғ ығ а немесе геолого-техникалық шараларғ а қ атысты ә рекет етілетін дұ рыс шешім қ абылдаланылады.

Кеннің сипаттамасын зерттеу ол ашылғ ан бойдан басталады. Бастапқ ы кезең ді зерттеудің негізгі бір мақ саты мұ най мен газ қ орын есептеуге арналғ ан ақ парат алу. Қ ыртыстан мұ найгаз табудың қ азіргі технологиясымен алынатын кен қ орын бағ алау ү шін қ ыртыстың мұ найбергіштік коэффициентін анық тауғ а бағ ытталғ ан зерттеулер қ ажет. Бұ л кө рсеткіш ақ ырғ ы кен орнын барлау тиімділігінің ең маң ыздысы болып келеді. Геологиялық жә не шығ арылатын қ ордан басқ а, қ ордың ө ндірістік маң ызын бағ алау ү шін мұ най мен газдың тауарлық сапасын білу де қ ажет, ә рі кеннің қ ұ рамын, ұ ң ғ ының ө ндіргіштігін анық тайтын, қ ыртыстың қ алың дығ ын жә не ө ткізгіштігін, қ ыртыстық жағ дайдағ ы сұ йық тық тың тұ тқ ырлығ ын жә не т.б. білу қ ажет.

Ө ндірістік мұ най не газдың ө ндірістік қ оры анық талғ аннан жә не қ ордың пайдаланылуғ а берілгенінен кейін технологиялық схеманы немесе қ орды барлаудың жобасын істеуге кіріседі.

Қ ыртыстың гидродинамикалық сипаттамасының маң ызды кейпін, барлау системасында шынында айқ ындау кезінде қ абылданғ ан бө лек бө лшектердің технологиялық тиімділігін (қ аабаттық қ ысымды ұ стайтын система, ұ ң ғ ыларды орналастыратын скважина, қ абатты ашудың қ абылданғ ан ә дісі, ұ ң ғ ыны пайдалану ә дісі), пайдаланылып жатқ ан ұ ң ғ ылардың ө діргіштігін кө теруді немесе қ айта қ алпына келтіруді ұ ң ғ ыны ө ндірістік қ олданыс кезінде зерттейді.

Газ ұ ң ғ ыларын зерттеу кезінде арнайы қ ондырылғ ан сепараторлары бар жү ргіш қ ондырғ ылардың кө мегімен кен орнының газконденсаттылығ ын анық тайтын ә ртү рлі ә дістер кең інен қ олдаланылады. Зерттеудің мақ саты – газдың ұ ң ғ ы сағ асына ө туі жә не т.б. кезінде, қ ысым мен температура тө мендеген кездегі сойыста жә не ұ ң ғ ы ө зегінде бө лінетін қ атты қ оқ ыстар саны мен сұ йық фаза кезіндегі ә ртү рлі қ ысым мен температурада сепарация кезінде бө лінетін газдың шикі конденсат санын табу.






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.