Кәсіби қазақ тілі

1. Қ азақ тілін коммуникативтік-танымдық тұ рғ ыдан оқ ыту

2. Омонимдес аффикстерді мең гертудің тә сілдері

3. Тө мендегі сө йлемдерден буын тү рлерін анық таң ыз:

Қ ұ рметті ханымдар мен мырзалар! Бү гінгі тұ саукесерімізге қ ош келдің іздер. Мен Алматы қ аласындағ ы «Tea House» жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің менеджерімін.

1. Интонема жә не оның сө йлемдерді ажыратудағ ы қ ызметі

2. Дыбыстық еліктеуіш сө здердің қ олданылуы

3. Тө мендегі сө йлемдерден айтылуы мен жазылуы бір-біріне сай келмейтін сө здерді тауып, олардың орфоэпиялық нормағ а сай қ олданылу ү лгісін кө рсетің із.

Алдағ ы кү ндері аймақ та бұ лтты ауа райы болжануда, кейбір жерлерде

қ ар, бұ рқ асын, екпінді жел, тү нде кейбір жерлерде кө ктайғ ақ болады деп болжануда. Синоптиктердің айтуынша, тү нге қ арай шығ ыстан соқ қ ан жел.

1. Морфонологиялық заң дылық тар: ү нем принципі, морфонологиялық дыбыс алмасу

2. Орфографиялық норма жә не орфографиялық принцип тү рлері

3. Тө менде дауыссыздары бірдей, тек дауыстылар арқ ылы мағ ыналары ажыратылатын сө здер берілген. Осы сө здерді «жуан-жің ішке», «еріндік-езулік», «ашық -қ ысаң» айырым белгілері бойынша жазып шығ ың ыз.

Кө л, ал, тө с, бір, бал, кү л, жал, жө н, сә л, кү ң, жең, қ ар, ү н, том, жым,

зікір, кү н, кө м, жұ м, тү с, ел, кел, кір, бұ р, тіл, кө ң, он, ел, жұ л, қ ор, кә р, кү л, тос, сел, бір, сә л, іл, қ ұ л, тым, кү ң, тіл, жем, ө н, қ ыр, зә кір, сө л, жар, жыл, қ ын, кір, қ ұ р, тас, тү с, кө н, бү р, сал, жө н, тыл, кем, қ ұ р, іл, бұ л, жал, ұ н, жан, жел, қ ұ н, жү н, кіл, кең, қ ыр, жыр, тыс, жол, жең, зекір.

1. Интонацияның бірліктері мен компоненттері

2. Фонетика мен фонологияның зерттеу объектісі

3. Интонологияның компоненттері мен бірліктеріне талдау жасаң ыз.

Біздің бас кең семіз Алматы қ аласы, Мамыр кенті, Таугү л шағ ын ауданы, 13-ү йде орналасқ ан.

1. Орфографиялық заң дылық тар

2. Педагогикалық біліктілік жә не шешендік қ асиет

3. Тө мендегі диалогтан орфоэпиялық норма талаптарын кө рсетіп, дұ рыс айту заң дылық тарын анық таң ыз.

Мынау біздің прайс-парақ.

Бағ алар тең гемен бе, доллармен бе?

Доллармен.

Тө лем тү рі қ андай қ олма-қ ол ма, ә лде қ олма-қ ол ақ шасыз ба?

Сіз ө зің ізге қ олайлы тү рде тө лей аласыз.

1. Педагогикалық біліктілік жә не интеллектуалдық қ асиет

2. Қ азақ тілінің артикуляциялық базасы жә не фонетикалық ережелер

3. Тө мендегі сө йлемнің коммуникативтік мағ ынасын анық тайтын интонемалық ерекшеліктерді анық таң ыз. Ұ ласпалы интонациямен айтылатын сө здерді, интонациялық кідіріспен айтылатын сө здерді сызба тү рінде кө рсетің із:

Осы жылы «евро аумағ ы» елдері тауарларды импортқ а қ арағ анда, экспортқ а кө п шығ арды, ол 63, 9 млрд долларды қ ұ рады. Бұ л бұ дан алдың ғ ы жылмен салыстырғ анда 800 млн евроғ а артық. Мұ ндай нә тижелер Еуропа мен Азия елдеріндегі экономиканы дамыту беталыстарының ө зара ә рекеттерін кө рсетеді.

1. Қ азақ тілін сапалы оқ ытуда бағ алау ә дісінің алатын орны

2. Сө здердің байланысу тү рлері мен тә сілдерін оқ ытудағ ы мұ ғ алімнің кә сіби қ ұ зыреттілігі

3. Тө мендегі сө йлемді орфоэпиялық норма бойынша транскрипциялаң ыз: Таразы белгісіндегі адамдар ө мірден ү йлесімділікті тез табады, ұ рыс-керісті ұ натпайды, тыныштық ты артық кө реді.

1. Қ азақ тіліндегі жақ категориясы жә не оны мең герту

2. Морфонологиялық дыбыс алмасу заң дылық тары

3. Тө мендегі сө йлемнен морфонологиялық бірліктерді табың ыз:

Кез келген жанның киім киісі оның бұ л ө мірден не алғ ысы келетінінен, қ андай жетістікке қ ол жеткізуді қ алайтынынан немесе қ ол жеткізгенінен хабар беріп тұ рады.

1. Пунктуация жә не пунктуациялық норма

2. Тілдің ұ лттық ә уезділігі жә не фонетикалық ережелер

3. Сө йлемнен зат есімді тауып, морфологиялық талдау жасаң ыз.

Кез келген жанның киім киісі оның бұ л ө мірден не алғ ысы келетінінен, қ андай жетістікке қ ол жеткізуді қ алайтынынан немесе қ ол жеткізгенінен хабар беріп тұ рады.

1. Сө здердің байланысу тү рлері мен тә сілдерін оқ ытудағ ы мұ ғ алімнің кә сіби қ ұ зыреттілігі

2. Ресми стильдің белгілері

3. Тө мендегі сө здердің ә деби тіл нормасы бойынша дұ рыс жазылатын нұ сқ асын табың ыз: диірмен-тиірмен, тозақ -дозақ, айқ ай-айғ ай, балуан-палуан, бұ тақ -пұ тақ.

1. Септік категориясын сыни тұ рғ ыдан оқ ытудағ ы мұ ғ алімнің кә сіби қ ұ зыреттілігі

2. Білім алушыларғ а морфологиялық талдау жасауды мең герту

3. Тө мендегі сө здерге мына ү лгі бойынша талдау жасаң ыз:

дыбыс саны–

ә ріп саны –

буын тү рлері –

екпін тү сіп тұ рғ ан буын –

тасымалғ а бө лу –

транскрипциясын жазу –

Ө лең, дифтонг, жұ мыс, клуб, рахмет, ажырат, мерей, қ олғ ап, кітап, инелік.

1. Синтаксисті оқ ытудағ ы мұ ғ алімнің кә сіби жә не пә ндік қ ұ зыреттіліктері

2. Қ азақ тілін кә сіби тұ рғ ыда оқ ытудың ә дістемесі

3. Тө меннен есімдер тобына жататын сө здерге жалғ анатын қ осымшаларды тауып, олардың есім сө здердің қ ай тобына жалғ анатынын мысалдар арқ ылы кө рсетіп, функционалдық қ ызметін анық таң ыз: -ар, -ер, -лау, -леу, -ып, -іп, -ғ ан, -ген, -шық, -шік, -ау, -еу, -са, -се, -атын, -етін, -ыншы, -інші.

1. Қ азақ тілі сабақ тарында ақ параттық -коммуникациялық технологияны (АКТ) қ олданудың маң ызы

2. Еліктеу сө здер семантикасы

3. Тө мендегі сө йлемнен сө йлеушінің ойын, кө зқ арасын, пікірін дә лелдеу, нақ тылау, мақ ұ лдау мақ сатында жұ мсалатын сө здерді тауып, ә рқ айсысының функционалдық қ ызметін анық таң ыз:

Мемлекеттік тілді дамыту ү шін бар кү ш жігерімізді жұ мсауымыз керек. Ә рине, мемлекеттік тіл – барша Қ азақ стандық тарды біріктірудің аса маң ызды факторы. Мү мкін 2030 жылдары бү кіл Қ азақ стандық тар мемлекеттік тілді емін-еркін қ олдана алатын шығ ар.

1. Қ азақ тың нақ ыл сө здері мен фразеологизмдерін қ олданудың маң ызы

2. Қ азақ тілі мұ ғ алімінің кә сіби қ ұ зіреттілігін анық тайтын факторлар

3. Ө лең ү зінділеріндегі сө здер ішінен дауысты фонемаларды теріп, олардың ә рқ айсысына акустика-артикуляциялық мінездеме берің із:

Жазғ ытұ ры қ алмайды қ ыстың сызы,
Масатыдай қ ұ лпырар жердің жү зі.
Жан-жануар, адамзат анталаса,
Ата-анадай елжірер кү ннің кө зі.

1. Антропоө зекті лингвистиканың кә сіби қ азақ тілінде алатын орны

2. Қ азақ тіл білімі салаларының қ ұ рылымдық жү йесіндегі кә сіби бағ ыт, стилистикалық заң дылық тар

3. Ы, і, ә ә ріптері емлесіндегі ерекшеліктерді кө рсетің із жә не олардың сө з басында, ортасында, аяғ ында жазылу тә ртібіне тоқ талың ыз.

1. Қ азақ тіл білімі салаларының қ ұ рылымдық жү йесіндегі кә сіби бағ ыт, лексикалық заң дылық тар

2. Мұ ғ алімнің сө з мә дениеті

3. Туралы сө зіне фонетикалық талдау

1. Жай сө йлем синтаксисін қ атысымдық бағ ытта оқ ытуда қ олданылатын интерактивті ә дістер

2. Сө з қ ұ рамына талдау жү ргізудің ү лгілері

3. Тө менде берілген етістіктердің лексика-семантикалық топтарын мысалдармен толық тырың ыз:

1. Гендерлік лингвистика жә не тіл бірліктерін қ олданудың адам тегіне қ атысты жақ тары

2. Кә сіби білім беру жү йесіндегі тапсырмалардың ерекшеліктері

1. Қ азақ тілі сабақ тарында сө йлесім ә рекетінің тү рлерін сабақ тастыра қ олданудың тиімділігі

2. Лексикалық жә не грамматикалық мағ ыналарды мең герту

3. Тө мендегі сө йлемдерден шырт сө зінің жұ мсалымдық қ ызметін анық тап, семантикалық талдау жасаң ыз.

Тал шырт етіп сынды. Ү й іші шырт ұ йқ ыда. Ол шырт етіп ашуланып қ алды.

1. Оқ ушыларғ а сө з тіркесі синтаксисін мең гертудің ә дістемесі.

2. Қ азақ тілін кә сіби оқ ытуда мең герілетін лингвомә дени қ ұ зіреттілік: қ атысымдық қ ұ зіреттілік, танымдық қ ұ зіреттілік, ә леуметтік қ ұ зіреттілік

3. Кө птік жалғ аудың сө з бен сө зді байланыстыру қ ызметіне мысал келтірің із.

1. Оқ ушыларғ а сө з тіркесі синтаксисін мең гертудің ә дістемесі

2. Кә сіби қ азақ тіліне тә н лингвистикалық терминдер

3. Берілген сө йлемнің мағ ынасын (болымды жә не болымсыз мағ ына) ажыратып, оның берілу жолдарын анық таң ыз.

Кө кшенің кө леміндегі сұ лу жерден оның араламағ аны болғ ан жоқ (С.М.).

1. Сө з мағ ыналарының семантикалық қ абатын, кең ею жолдарын, топтарын, лексика-грамматикалық категорияларын қ олданудың тиімді жолдары

2. Қ азақ тілін кә сіби оқ ытуда мең герілетін қ ұ зыреттіліктер

3. Тө мендегі диалогтан дауысты дыбыстардың редукциясын анық тап, оның ық шамдалу себебін тү сіндірің із.

- Мына келген Кө кшетауғ а қ атынайтын пойыз ба?

- Иә. Арырақ тұ рың ыздар. Билетің із бен куә лігің ізді кө рсетің із.

- Міне, менің билетім мен куә лігім. Орным тө ртінші, жоғ арыда орналасқ ан.

1. Қ азақ станда білім беруді дамытудың басым бағ ыттары

2. Интонацияның бірліктері

3. Тө мендегі сө йлемді функционалды грамматикалық тұ рғ ыдан талдаң ыз:

1. Қ азақ тілінің артикуляциялық базасы жә не оның кә сіби қ азақ тілін оқ ытуда алатын орны

2. Оқ ушыларғ а сө з тіркесі синтаксисін мең гертудің ә дістемесі

3. Тө меннен есімдер тобына жататын сө здерге жалғ анатын қ осымшаларды табың ыз. Оларды есім сө здердің қ ай тобына жалғ анатынын мысалдар арқ ылы кө рсетіп, функционалдық қ ызметін анық таң ыз.

- ар, ер, - лау, -леу, -ып, -іп, -ғ ан-ген, -шық, - шік, - ау, -еу, -са, -се, - атын – етін, - –ыншы, -інші.

1. Грамматикалық категориялар семантикасының тілді мең гертуде алатын орны

2. Қ азақ тілі мұ ғ алімінің сө йлеу мә дениеті

3. Тө менде берілген мә тіндер бойынша идеялар матрицасын жасаң ыз. Сө йлемдердің ұ қ састық тары мен айырмашылық тарын анық таң ыз

Менің жасым елу бесте. Менің бауырым ауырып, ауруханағ а тү стім. Мені тексерген дә рігер менің ө тімде тас болуына байланысты мағ ан ота жасау керектігін айтты. Мен келісімімді беріп, ота жасаттым.

Мен елу бестемін. Бауырым ауырғ андық тан ауруханағ а тү сіп қ алдым. Мені дә рігер тексерді. Менің ө тімде тас бар екен. Мағ ан ота жасату қ ажет екен. Мен оғ ан келістім.

1. Қ азақ тілінің ә леуметтік мә ні

2. Қ азақ тілін оқ ыту жү йесіндегі дә стү рлі ә дістер

3. Тө мендегі тұ рақ ты тіркестердің мағ ынасын ашың ыз. Доминант сө зді тауып, ерекшелігін тү сіндірің із.

Ат басын бұ рды, ат басын тартты, ат басын тіреді, ат бауырына алды, ат басына кү н туды, ат байлар, ат кекілін кесісті

1. Қ азақ тіліне тә н тө л дыбыстардың жасалымы

2. Шығ армашылық ойлауғ а баулитын дидактикалык тапсырмалар

3. Тө мендегі сө йлемнен қ ыр сө зінің қ андай мағ ынада жұ мсалып тұ рғ анын анық таң ыз. Себебін тү сіндіріп жазың ыз.

Ақ ыл сенiң қ ырың кө п, жү рек сенiң ол кө п қ ырың а жү рмейдi. Жақ сылық айтқ аның а жаны-дiнi қ ұ мар болады (А.).

1. Кә сіби қ азақ тілінен білім беруде дә стү рлі оқ ыту ә дістерінің тиімді жақ тары

2. Қ азақ тілі мен ә дебиеті мұ ғ алімінің тұ лғ алық мә дениеті

3. Тө мендегі сө йлемдерден шырт сө зінің жұ мсалымдық қ ызметін анық тап, семантикалық талдау жасаң ыз:

Тал шырт етіп сынды. Ү й іші шырт ұ йқ ыда. Ол шырт етіп ашуланып қ алды.

1. Кә сіби қ азақ тілінен білім беруде қ олданылатын инновациялық технологиялар

2. Қ азақ тілі мен ә дебиеті мұ ғ алімінің кә сіби біліктілігі жә не оның психологиялық қ ырлары

3. Тө мендегі сө йлемді қ ұ рылымдық грамматика бойынша талдаң ыз: Алдағ ы зор иман, зор ү міт кө з алдыма келіп, жү рек кү йіп қ орғ асындай еріп кетті(С.С.).

1. Ресми қ ұ жаттар, эссе, баяндама жазудағ ы тілдік, стильдік заң дылық тар арақ атынасы

2. Кә сіби педагог маманның сө з мә дениеті жә не оғ ан қ ойылатын лингвистикалық талаптар

3. Тон, кен сө здерінің семантикалық денотаттық, сигнификаттық, коннотаттық мә нін анық таң ыз. Мақ ал қ ұ рамындағ ы семантикалық мә нін ашып, қ андай мағ ынада жұ мсалып тұ рғ анын тү сіндірің із:

Ақ ыл – тозбайтын тон, Бiлiм – таусылмайтын кен (мақ ал)