Зертханалық миксердің құрылымы мен жұмыс принципі

Суретте Қ ТҚ 0, 5 мм дейін ұ нтақ талғ ан ә ртү рлі қ ұ рамдары мен сұ йық ө неркә сіп қ алдық тарын, ескі жабдық тарды (ішкі жану қ озғ алтқ ыштарын, резервуарларды, тежеу қ ондырғ ылары мен басқ.), сондай-ақ машина жасау, наубайхана жә не арақ -шарап зауыттары мен басқ. қ алдық тарын араластыруғ а арналғ ан миксердің жалпы сыртқ ы тү рі берілген.

Зертханалық миксер цилиндрден 1, оғ ан бекітілген шнектен 4, герметикалық жабылатын қ ақ пақ тан 3, сондай-ақ манометрден 2, термометрден 5, резең ке дө ң гелекқ аптан 6 тұ рады.

Резең ке дө ң гелекқ ап тү зілетін газдар ү шін резервуар қ ызметін атқ арады.

Цилиндр 1 мойынтірек арқ ылы электр қ озғ алтқ ышпен 7 жалғ асады. Автомат ажыратқ ышты қ олдану арқ ылы цилиндрді айналдыруды басқ ару жү ргізіледі.

2.1-сурет – Газ жинақ тауғ а арналғ ан манометрі, термометрі мен резең ке камерасы орнатылғ ан миксердің жалпы тү рі

Зертханалық миксердің техникалық сипаттамасы:

Сыйымдылық – 5 литр;

Цилиндрдің диаметрі– 23 мм;

Биіктігі – 35 мм;

Миксердің айналуы – 35 айн./мин;

Электр қ озғ алтқ ыштың қ уаты– 1, 5 кВт;

Электр қ озғ алтқ ыштың айналуы– 50-100 айн./мин;

Миксердің жалпы массасы – 8 кг.

2.2-сурет – Қ ондырғ ыны герметикалауғ а арналғ ан арнайы қ ақ пақ

2.4-кестеде № 1 қ ойыртпақ тан алынғ ан қ алдық тар қ ұ рамы кө рсетілген

2.4-кесте – № 1 қ ойыртпақ қ алдық тарының қ ұ рамы

2.5-кестеде № 2 қ ойыртпақ тан алынғ ан қ алдық тар қ ұ рамы кө рсетілген

2.5-кесте – №2 қ ойыртпақ қ алдық тарының қ ұ рамы

№ 1 жә не № 2 алынғ ан қ ойыртпақ тарды жалпы массасы 2420 граммды миксерде орналастыра отырып бір-бірімен байланыстырып, нә тижесінде № 3 қ ойыртпақ ты аламыз.

№ 3 қ ойыртпақ базасында материалдардың басқ а да қ ұ рамдарымен (цемент, қ ұ м, сылақ ерітіндісі, асфальт жабыны, ұ нтақ талғ ан кірпіш жә не басқ а да қ ұ рылыс материалдары) жаң а материалдар алу

2.6-кестеде 2.5, 2.6-суреттерде кө рсетілген зертханалық жағ дайда алынғ ан материалдардың ә ртү рлі тү рлері кө рсетілген.

2.6-кесте – Зертханалық жағ дайда алынғ ан материалдардың тү рлері

Алынғ ан жаң а материалдарды қ абырғ а жә не еден жабындары, сондай-ақ жол алаң дары мен жаяужолдарды, ү й тө бедері ү шін жабынқ ыш, жол жиектері жә не басқ. ретінде қ олдануғ а болады.

2.3-сурет – Миксерде араластыру ү шін 3-5 мм дейін ұ нтақ талғ ан қ алдық тар

Келесі 2.4-суретте химиялық реакция процестерін жеделдетуге арналғ ан ә ртү рлі химикаттар кө рсетілген.

2.4-сурет – Химиялық реакция процестерін жеделдетуге арналғ ан ә ртү рлі химикаттар

Ұ нтақ талғ ан Қ ТҚ толтырылғ ан соң миксерге ә ртү рлі сұ йық ө неркә сіп қ алдық тары тү седі:

а) автобус паркі автоколоннасының ішкі жану қ озғ алтқ ыштарын, тежеу қ ұ рылғ ыларын жә не т.т. бө лшектегеннен кейінгі сұ йық қ алдық тары;

б) машина жасау зауыттарының ұ қ сас сұ йық қ алдық тары.

Миксердің ішінде болып жататын химиялық жеделдету процестерінің жалғ асуы (2.5-сурет).

2.5-сурет – Ә ртү рлі қ ұ рамдарды, мысалы қ ойыртпақ ты кептіруге арналғ ан электр шкафы.

2.6-сурет – Қ ТҚ қ ұ рамы мен сұ йық қ алдық тардан алынғ ан жаң а материалдар

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Химиялық ө ндірістің маң ыздылығ ы неде?
2. Химия ө ндірісінде қ андай шикізат қ орын тұ тынады?
3. Химиялық ө ндірісі дамығ ан негізгі елдерді атаң ыз?
4. Химия ө ндірісінде қ алдық тарды ө ң деу кезіндегі негізгі қ иындық тар қ андай?
5. Химия ө ндірісінде қ олданылып жатқ ан бір технология туралы сипаттама берің із?

Дә ріс №9 Қ алдық сыз жә не аз қ алдық ты технологияларды мұ най жә не газ ө ндірісінде қ олдану

Мақ саты: Қ азақ стан Республикасының негізгі ө неркә сіптік аймақ тарымен танысу жә не олардан пайда болатын қ алдық тардың зиянын қ арастыру.

Қ арастырылатын сұ рақ тар:

1.Озық технологияғ а кө шуде мұ най ө ң деу ө неркә сібінің алдында тұ рғ ан негізгі мақ саттар 2.Мұ най шикізатынан ө нім алу технолгиясы

2.1Мұ най шикізатынан сульфоксидтер мен сульфондар концентратын алу 2.2Мұ най шикізатынан меркаптан концентратын алу

3. Кү кіртті мұ най ө німдері – тиофендер

3.1Кү кірт қ алдық тарын утилдеу

1.Кө біне ө ндірістік улы қ алдық тардың кө п бө лігін мұ най жә не мұ най ө німдері қ ұ райды. Мұ най мен газды ө ндіру жне бө лу кезінде табиғ атты қ орғ ау бойынша маң ызды бағ ыттар экологиялық таза процестер игеру жә не қ алдық тарды азайту, мұ най – химиялық ө ндірістердің газды қ алдық тарын тазарту, лас суларды тазарту, қ оршағ ан ортаның мұ най жә не мұ най ө німдерімен ластанбауын қ адағ алау жә не тағ ы басқ алар болып табылады. Мұ най – негізгі энергия кө зі жә не ә ртү рл жанармай алу мен мұ най химия ө неркә сібінің негізгі шикізаты болып табылады.

Мұ най жә не мұ най ө німдері тұ рақ ты ластанғ ыштарғ а жатады, олар су қ оймаларына тү скеннен кейін су бетінде пленка тә різі қ абат тү зіп, кең кө лемде тарайды. Мұ най ө німдері қ оршағ ан ортағ а ә ртү рлі жолдармен тарайды. Ә ртү рлі беттерді жұ қ а қ абық шамен жаба отырып, мұ най жә не мұ най ө німдері табиғ и биохимиялық жә не гидрохимиялық процестерге кері ә сер етіп қ алыпты газ алмасуды бұ зады. Жан-жақ қ а жұ қ а қ абық ша қ алыптастырып тарайтын болғ андық тан мұ най су бетіне тү скенде ерекше ә сер етеді. Мұ наймен ластану концентрациясы 800 мг/м болғ анда фитопланктонның тіршілік қ абілеті жойылады, су ө сімдіктерінің оттегіні бө луі азаяды. Тіпті аз мө лшердің ө зінді мұ най тірі организмдердің нерв жү йесінің ферментативтік аппаратының жұ мысын бұ зады, жануарлардың ә ртү рлі ткандерінде патологиялық ө згерістер тұ ғ ызады, су ө сімдіктерінің ө суімен қ алыпты дамуын тө мендетеді жә не жояды. Жалпы, ласаудың ірі кө здеріне мұ най ө ң деу зауыттары, химия ө неркә сібінің зауыттары жатады. Сонымен қ атар нағ ыз экологиялық кү йзеліс – мұ най тасымалдау апаттары. Сондық тан су қ оймаларына тү сетін ө неркә сіптік ағ ынды сулар тазарту орындарында тазартылып жіберілуі тиіс. Қ азіргі уақ ытта ағ ынды суларды мұ най ө німдерінен тазарту ү шін негізінен ө неркә сіпте механикалық, химиялық жә не физикалық, биологиялық жә не тағ ыда басқ а кө птеген тазарту ә дістері қ олданылады. Ө ндірісте тазарту ә дістерінің тиімді тү рін таң дап қ олдану, лас суларды кө п мө лшерде тазартуғ а, ағ ынды суларан бағ алы заттарды бө ліп алу жә не оны ары қ арай екіншілік қ олдануғ а мү мкіншіліктер тұ ғ ызады.

Сондық тан, қ оршағ ан ортаны ө ндіріс қ алдық тарымен ластанудан қ орғ ау проблемасын шешуде, соның ішінде ағ ынды сулардың су қ оймаларына терең інентазартылып ағ ызылуына қ амтамасыз ететін озық технологияғ а кө шуде мұ най ө ң деу ө неркә сібінің алдында тұ рғ ан негізгі мақ саттар:

· Қ алдық сыз жә не аз қ алдық ты жаң а технологиялық процестерді енгізу;

· Ағ ынды суларды терең ірек тазарту аппараттарымен қ ұ рылғ ыларының жаң а конструкциясын жә не экономикалық жағ ынан ө німділігі жоғ ары ә дістерін енгізу;

· Ағ ынды сулардан бө ліп алынғ ан мұ най ө німдері мен тұ нбаларды қ айтадан пайдағ а асыру жә не ө ң деу ә дістерін енгізу;

· Суды тұ тынуды жә не бө луді қ ысқ арту мақ сатында технологиялық қ ондырғ ыны жетілдіру