Р құрылыс кешенін Еуронормаға дайындау.

Қ азақ станғ а қ азірдің ө зінде инвесторлар қ ұ рылыс нарығ ына Еурокод бойынша дайындалғ ан жобалар арқ ылы кіре алады. ТМД мамандары бұ л сұ рақ қ а Қ азақ стан жағ ынан ө зіндік амалын, айта кетсек, Еурокодқ а ұ қ сас нормаларды қ олдану нұ сқ аулығ ын кө рсетеді. Келесі мә селе – отандық реттеу субъектілері. Машық таушы инженерлер ортасына еуронормаларды енгізу жә не тә жірибелік бейімдеу жобалаудың қ алыптасқ ан инженерлік дә стү рлері кедергілерінен ө туді қ ажет ететін ә жептә уір кү рделі мә селе екендігін айта кету керек. Ә р тү рлі елдердегі еуронормаларды енгізуге қ атысты тә жірибелер мен жағ дайлар кө рінісі айтарлық тай айырмашылық тарды кө рсетеді. Мысалы, Ирландия ұ лттық нормалар ретінде Еурокодтың барлық бө лімін жариялады (аударуды қ ажет етпеуі себебінен). Швеция мен Польша сияқ ты елдерде Еурокодтың 45 жуық бө лімі жарияланды, мұ нда да кейбір бө лімдері аударуды қ ажет етпеді. Ұ лыбританияда стандартты ө ң деп бітірген соң 2 жылдан кейін ұ лттық органдар мемлекетпен орнатылғ ан параметрлер тізімін анық тауы қ ажет. Бұ л 2 жылдың ішінде ұ лттық шарттар Еурокодтарды қ олдануды жең ілдететіндей болып ө згертілуі қ ажет. Бұ дан кейін ауысу кезең і басталады, бұ л кезде ұ лттық нормативтік қ ұ жаттармен қ атар Еурокодтар да жү реді. Еуропалық нормативтік қ ұ жаттарды қ ұ рылыс тә жірибесіне енгізудің мұ ндай реті дұ рыс деп саналады. Еурокодтар мен ұ лттық стандарттар қ атар жү рген кезде қ ажетті эксперименталды-теориялық зерттеулерді орындауғ а, мамандардың оқ ытуды жә не қ айта даярлауды ұ йымдастыруғ а, тү сіндірме оқ у қ ұ ралдары мен анық тамалық материалдар дайындауғ а болады. Еуропалық нормативтік қ ұ жаттарда отандық инженерлік лексикада болмағ ан терминдер мен анық тамалар кө п болғ андық тан, нормаларды дайындаудың бастапқ ы кезең інде бірың ғ ай терминалогияны қ абылдау ө те маң ызды. Олай болмағ ан жағ дайда, Белоруссияның тә жірибесі кө рсеткендей, енгізілген қ ұ жаттар қ айта тү зетуді қ ажет етеді. Ө зге елдердегі Еурокодтарды енгізу тә жірибесі кө рсеткендей, берілген нормативтік қ ұ жаттар тек жобалау мен қ ұ рылыс тә жірибесіне енгізуде жеткілікті мемлекеттік қ олдау кө рсетілгенде ғ ана жобалаушылармен белсенді қ олданылады. Жобалау мен қ ұ рылыс тә жірибесіне Еурокодтарды нақ ты енгізу тек ө неркә сіпте еуропалық стандарт талаптарына сә йкес қ ұ рылыс бұ йымдарын шығ аруды игерген кезде жү ргізіледі.

Ө неркә сіпте шығ арылатын қ ұ рылыс материалдарының сапасын бақ ылау зерттеу ә дістеріне жә не зерттеу аспаптарына талаптар қ оятын стандарттар негізінде жү зеге асырылуы қ ажет. Шығ арылатын ө німнің сапасын, негізінде, жасап шығ арушы кә сіпорын декларациялайды. Сол себепті зауыттық лабораториялар сә йкес зерттеу аспаптарымен жә не ө лшеу қ ұ ралдарымен жарақ талғ ан болуы қ ажет. Баяндалғ анғ а сә йкес мемлекеттік қ олдаудың инвестициялық саясаты ө німдеріне еуростандарттарды енгізуге бағ ыт бұ рғ ан қ ұ рылыс индустриясындағ ы кә сіпорындарды тү рлендіруге бағ ытталуы қ ажет. Осығ ан байланысты қ ұ рылыс индустриясының «Еурокод-2015» жол картасын жасау қ ажет деп есептейміз. Еурокодты қ ұ рылыс тә жірибесіне енгізу процесі мемлекеттен қ омақ ты материалдық шығ ын мен ұ йымдастыру кү штерін қ ажет ететіндігін айта кету керек. Алайда бұ л ақ талады, себебі шетелдік инвестиция қ ұ йылады, шығ арылатын материалдар мен қ ұ ралымдар сапасы жоғ арылайды, яғ ни, адамдардың ө мірі жақ сарады.