Сұйық дәрілік түрі

1. Ерітінділер Solutiones (ат.сеп., жек.тү р.- solution, іл. сеп. жек. тү р - solutionis). Ерітінділер- қ атты, сұ йық жә не газ тектес заттарды еріткіштермен толық еріту арқ ылы алынатын сұ йық дә рілік тү рлері.

Ерітіндінің қ ұ рамы: дә рілік зат (basis) пен еріткіш (constituens). Еріткіштің табиғ атына қ арай ерітінділер спиртті, майлы болып бө лінеді. Тағ айындау мақ саттарына қ арай сырттай қ олданысқ а арналғ ан ерітінділер жә не егуге арналғ ан ерітінділер болып бө лінеді.

2. Микстуралар Mixturae (ат.сеп., жек.тү р.- mixturа, іл. сеп. жек. тү р - mixturae). Микстуралар- еріткіш ретінде тұ нбалар, шырыштар, эмульсиялар, су жә не басқ а кө птеген сұ йық тар қ олданылатын тұ тас ерітінді (mixturа-қ оспа).

3. Тұ нбалар Infusa (ат.сеп., жек.тү р.- infusum, іл. сеп.. жек..тү р - infusі). Ө сімдік тектес дә рілік шикізаттан сұ йық тү рде алынғ ан, іштей жә не сырттай қ олданысқ а арналғ ан сұ йық дә рілік тү рі. Тұ нбаны ө сімдіктің нә зік бө ліктерінен, яғ ни жапырақ тардан, гү лдерден, гү л шоғ ырларынан, сабан талшық тарынан дайындайды.

4. Қ айнатпалар Decocta (ат.сеп., жек.тү р.- decoctum). Қ атты дә рілік шикізаттан, яғ ни тамырлардан, сабақ тардан, тү йнектерден дайындалатын сұ йық дә рілік тү рі.

5. Тұ ндырмалар Tincturae (ат.сеп., жек.тү р.- tinctura іл. сеп.. жек..тү р - tincturae)- дә рілік ө сімдік шикізаттарынан қ ыздырылмай спиртті, су-спиртті эфир тү рінде мө лдір етіп алынғ ан, ресми сұ йық дә рілік тү рі. Іштей жә не сырттай қ олданысқ а арналғ ан.

6. Сығ ындылар Extracta (ат.сеп., жек.тү р.- еxtractum, іл. сеп.. жек..тү р - extracti). Латынша extrahere – алу суыру синонимі, сығ ынды. Дә рілік ө сімдік шикі затынан қ ұ нарландырылып алынады. Ішкі жә не сыртқ ы қ олданысқ а арналғ ан, тө зімді, ұ зақ сақ талатын дә рілік тү рі.

7.Эмульсиялар Emulsa (ат.сеп., жек.тү р.- emulsio, emulsum іл. сеп.. жек.тү р –emulsionis emulsi). Бірін-бірі ерітпейтін, екі сұ йық тан тұ ратын, бытыраң қ ы-жү йелі сұ йық дә рілік тү р. Бытыраң қ ы кезең інде ұ сақ тамшылар тү рінде тү зіледі. Ішкі, сыртқ ы қ олданыстарғ а жә не егуге арналғ ан.

8. Суспензия Suspensiones (ат.сеп., жек.тү р.-suspensia іл. сеп.. жек..тү р - suspensionis). Латынша suspendere асылғ ан синонимі батырлулық асылып тұ рғ ан дә рі, қ атты бө ліктер сұ йық қ а біршама ө лшенген дисперсиялық жү йелі сұ йық дә рілік тү рі. Эмульсиялар сияқ ты қ олданылады.

9. Сұ йық майлар Linimenta (ат.сеп., жек.тү р.- linimentum, іл. сеп.. жек..тү р - linimenti). Кө біне теріге жағ уғ а арналатын, терінің қ ызуымен еритін, қ оймалжын сұ йық тық тар немесе салқ ындатылғ ан қ ұ рам болып келеді. Сұ йық майлар тү рлерінде тітіркендіргіш, қ абынуғ а қ арсы, паразиттерге қ арсы, ревматизмге қ арсы жә не басқ а заттар қ олданылады. Сұ йық майдың қ ұ рамы- дә рілік зат, сұ йық майдың негізі, кө п ретте бейтарап сұ йық майлар (мысалы, зығ ыр майы oleum lini, кү нбағ ыс майы oleum helianthi, вазелин – oleum vaselini). Сұ йық майлар - линиментер кө біне буындардың асқ ынғ ан қ абынуы кезінде, бұ лшық еттің қ абынуы кезінде, сің ір созылғ ан кезде жә не т.б. жағ дайларда қ олданылады.

10. Шырыштар Mucilaqines (ат.сеп., жек.тү р.- Mucilaqo, іл. сеп.. жек..тү р- mucilaqinis). Су сің іргіш кү л тектес, қ оймалжың, жабысқ ақ сұ йық. Ө сімдік тектес шырышты заттарды сумен ө ң деу, кө мірсу (полисахаридтер) топтарының азотсыз органикалық бірігуі жолымен алынады. Шырыштар қ аптаушы жә не жұ мсартушы заттар ретінде қ олданылады немесе тітіркендіргіш заттарғ а қ осылады.

11.Шырындар Sirupus (ат.сеп., жек.тү р.- Sirupi, іл. сеп.. жек..тү р- sirupi). Қ анттың қ ұ нарландырылғ ан ерітіндісімен немесе қ андайда бір тә тті заттармен араластырылып, ащы қ ышқ ыл жә не т.б. заттар тағ айындалғ ан кезде дә мді тү зету мақ сатына арналғ ан дә рілік заттың қ оспасы тү ріндегі сұ йық дә рілік тү рі.