Жалпы мәліметтер.

1.1 ЖОО аты: С.Д. Асфендияров атындағ ы Қ азақ Ұ лттық медицина университеті

1.2 Кафедра: Урология кафедрасы меннефрология курсы

1.3 Пә н: «Балалар аурулары» (DB-4304) №6 блок «Балалар нефрологиясы»

1.4 Мамандығ ы: 051301 «Жалпы медицина»

1.5 Оқ у сағ аттарының кө лемі – 30 сағ ат

1.6 Курс жә не семестр – 4 курс, 7, 8 семестр

1.7. Оқ ытушылар жө ніндегі мә ліметтер:

1. Қ анатбаева Ә сия Бақ ышқ ызы, дә режесі – медицина ғ ылымдарының докторы, қ ызметі – профессор. Ғ ылыми бағ ыты: нефрология, балалар нефрологиясы. Қ азақ стан нефрологтары Ассоциациясының тө райымы, нефрологтардың Халық аралық ассоциацияларының мү шесі (Еуропа, Ресей).

2. Қ абылбаев Қ айрат Абдоллаұ лы, дә режесі – медицина ғ ылымдарының кандидаты, қ ызметі – ассистент. Ғ ылыми бағ ыты: нефрология, ішкі аурулар, трансплантология. Қ азақ стан нефрологтары Ассоциациясының хатшысы, нефрологтардың Халық аралық ассоциацияларының мү шесі (АҚ Ш, Еуропа, Ресей).

3. Чингаева Гулнә р Нұ ртасқ ызы, дә режесі – медицина ғ ылымдарының докторы, қ ызметі – доцент. Ғ ылыми бағ ыты: нефрология, гемодиализ, балалар аурулары. Қ азақ стан нефрологтары Ассоциациясының, балалар нефрологтарының Халық аралық ассоциацияларының мү шесі (АҚ Ш, Еуропа, Ресей).

4. Наушабаева Ә сия Еркінқ ызы, дә режесі – медицина ғ ылымдарының докторы, қ ызметі – ассистент. Ғ ылыми бағ ыты: нефрология, нефроморфология, балалар аурулары. Қ азақ стан нефрологтары Ассоциациясының, балалар нефрологтарының Халық аралық ассоциацияларының мү шесі (АҚ Ш, Еуропа, Ресей).

5. Кә рібаев Еркебұ лан Ә білбаевич, ассистент. Ғ ылыми бағ ыты: нефрология, диализ, терапия, реанимация жә не қ арқ ынды терапия, балалар аурулары. Қ азақ стан нефрологтары Ассоциациясының, Ресей диализ қ оғ амының мү шесі.

1.8 Байланыс мағ лұ маттары:

Мекен-жайы: «Ақ сай» РБКА, нефрология бө лімшесі, т. 297-09-34, экстракорпоралді детоксикация бө лімшесі, т. 297-09-37. E-mail: kairatkabulbayev@yahoo.com

1.9 Пә н саясаты

Студенттерге қ ойылатын жалпы талаптар:

1. Тә жірибелік сабақ тарғ а міндетті тү рде, ү немі қ атысу
2. Сабақ та 7: 55-те болу (5 минут киімін ауыстыруғ а)
3. Сабақ басталғ анда студенттердің ө здерінде болуы тиіс: санитарлық кітапша, медициналық халат, қ алпақ, ө зінің жеке маскасы, ауыстыратын аяқ -киімі.
4. Студент сабақ қ а кешікпеуі тиіс.
5. Студент оқ у жә не клиникалық ү рдістерге белсене қ атысуы тиіс; теоретикалық материалдарды білуі, ситуациялық есептерді, тесттік тапсырмаларды шешуі тиіс, науқ асты объективті зерттеу ә дістерін қ олдана алуы жә не игеруі тиіс: бү йрек пальпациясын, артериалдық қ ысымды ө лшеу, ісіктерді анық тау.
6. 1 тақ ырып бойынша міндетті тү рде СӨ Ж орындау.
7. СӨ Ж материалдарын тапсыру мерзімі (ситуациялық есептер, диагностика алгоритмдері, презентациялар, рефераттар) жә не СӨ Ж тақ ырыбын қ орғ ау тақ ырыптық жоспарғ а сә йкес белгіленген уақ ытта жү зеге асады.
8. Клиникалық базада қ ызметкерлер мен пациенттерге резиденттердің ә депті қ атынасы.
9. Топтағ ы конфликті жағ дайларды кафедра мең герушісі немесе оқ у бө лім мегерушісімен ашық талқ ылау.
10. Сабақ уақ ытында ұ ялы телефонды ө шіріп қ ою.
11. Себепсіз бір сабақ ты жіберсе студентке «0» балл қ ойылады, анық тамасымен дә лелді себебі бар болғ анда реферат тү рінде сабағ ын ө тейді

2. Бағ дарлама

2.1.Кіріспе

Нефрология физиология, молекулярлық биология, морфология, генетика жә не тағ ы басқ а ғ ылымдардың жетістіктерінің арқ асында қ арқ ынды тү рде дамып келе жатқ ан медицинаның арнайы облысы болып табылады. Соң ғ ы жылдары «Нефрология» мамандығ ы балалар мен ересектердегі бү йрек ауруларының ерте кезең дерінен бастап терминалды созылмалы бү йрек жетіспеушілігі (СБЖ) сатысының диагностикасы мен емімен, сонымен қ атар бү йрек трансплантациясынан кейінгі науқ астарды жү ргізумен айналысатын біртұ тас ғ ылым ретінде қ алыптасты. Балалардағ ы бү йрек патологиясы іштен біткен жә не тұ қ ым қ уалайтын аурулардың жә не кө птеген тамырлық аурулардың астарында (гипертония, васкулиттер) бү йректің екіншілік зақ ымдануына байланысты артып отыр. Сондық тан балалар нефрологиясын медицина дамуының қ азіргі этапында терең жә не арнайы оқ ытудың ө зектілігі ешқ андай кү мә н тудырмайды.

«Нефрология» блогы бойынша оқ уды аяқ тағ ан дә рігердің кә сібилік сферасы денсаулық сақ тау жү йесінің емдеу-алдын алу мекемелері болып табылады.

2.2 Пә ннің мақ саты: Балалардағ ы бү йрек патологияларының диагностикасы мен емінің принциптері мен клиникалық ерекшеліктері туралы білімді қ алыптастыру.

2.3 Оқ ытудың міндеттері

1. Балалардағ ы пиелонефриттің диагностикасының лабораторлық жә не аспаптық критерийлерімен таныстыру.

2. Балалардағ ы гломерулонефриттер туралы қ азіргі заманғ ы тү сінік беру, гломерулонефриттердің қ азіргі кездегі диагностикасы мен емінің тактикасымен таныстыру.

3. Балалардағ ы тұ қ ым қ уалайтын жә не іштен біткен ауруларының қ ұ рылымымен таныстыру. Тұ қ ым қ уалайтын нефриттің диагностикасы.

4. Балалардағ ы жедел бү йрек жетіспеушілігінің (ЖБЖ) себептері, клиникасы, диагностикасы мен емдеу принциптері. Реанимацияның балалар бө лімшесіндегі ЖБЖ емдеуге арналғ ан жабдық тар.

5. Созылмалы бү йрек жетіспеушілігі (СБЖ). Бү йректің созылмалы ауруларының (БСА) сатыларын анық тау. Балалардағ ы СБЖ клиникасы, оны емдеудің қ азіргі кездегі емдеу ә дістері.

2.4 Оқ ытудың соң ғ ы нә тижелері:

Студент білуі тиіс:

· Нефритикалық синдромның патогенезі жә не гломерулярлық аурулар, соның ішінде гломерулярлық базальдық мембрананың аномалиялары кезіндегі гематурияның айырмашылығ ын

· Туа біткен жә не жү ре біткен гломерулярлық патологиядағ ы нефротикалық синдромның патогенезін

· Тез ү дейтін бү йрек жетіспеушілігінің патогенезін

· Балалардағ ы тұ қ ым қ уалайтын жә не іштен біткен аурулардағ ы негізгі тубуло-интерстициалды синдромдарды.

· Жедел пиелонефриттің диагностикасының критерийлері мен емдеу принциптерін.

· Гломерулонефриттердің синдромдық жә не нозологиялық диагностикасына қ азіргі кездегі кө зқ арасты. Емдеу принциптерін.

· Балалардағ ы тұ қ ым қ уалайтын жә не іштен біткен аурулардың клиникасы мен диагностикасының ерекшеліктерін. Тұ қ ым қ уалайтын нефриттің емінің принциптерін.

· Балалардағ ы ЖБЖ себептерін. Диагностикасын, емдеу принциптерін.

· Балалардағ ы СБЖ себептері туралы қ азіргі кездегі тү сінік, бү йректің созылмалы ауруларының (БСА) ерте диагностикасының ә дістерін жә не нефропротективті емінің ә дістерін.

Студент жасай білуі тиіс:

· Клиникалық синдромдарды бү йректегі патоморфологиялық ү рдістермен байланыстыра білуді.

· Зә р шығ ару жолдарының инфекциясын анық тай білуді.

· Гломерулонефриттер кезіндегі басты клиникалық синдромды анық тау жә не базалық емді тағ айындауды.

· Тұ қ ым қ уалайтын нефрит пен туа біткен аурулар кезінде диагностикалық жоспар қ ұ ра білу жә не базалық емді анық тауды.

· Бү йрек жетіспеушілігін диагностикалау, себептерін анық тау жә не шұ ғ ыл шаралар қ олдануды.

· СБЖ барын анық тау, сатылары бойынша БСА диагностикалау жә не оларды жү ргізу тактикасын.

Студент игеруі тиіс:

· Бү йрек ауруларындағ ы негізгі клиникалық синдромдарды талдауды.

· Бү йрек ауруы бар науқ асты ауру симптомдарын анық тай отырып клиникалық тексеруді.

· Басты клиникалық синдромғ а байланысты тексеру алгоритмін қ ұ руды.

2.5 Пререквизиттер: балалар аурулары пропедевтикасы, микробиология, патологиялық физиология, патологиялық анатомия.

Постреквизиттер: жалпы дә рігерлік тә жірибе, ішкі аурулар, жалпы дә рігерлік тә жірибе бойынша интернатура, балалар аурулары бойынша интернатура, жедел медициналық шұ ғ ыл кө мек.

2.6 Пә ннің қ ысқ аша мазмұ ны.

Балалар нефрологиясындағ ы негізгі синдромдарғ а физикалық дамудың артта қ алуы, сү йектік деформациялар, анемия, полиурия, электролиттік бұ зылыстар, сонымен қ атар, ісінулер, артериалды гипертензия жә не зә р синдромы; бұ лардың барлығ ы нефритикалық, нефротикалық жә не жекеленген зә р, тубуло-интерстициалді синдромдарғ а біріктірілген. Сабақ тарда ә ртү рлі синдромдары бар науқ астар кө рсетіледі. Пікір-талас тү рінде гломерулонефриттер кезіндегі ә ртү рлі синдромдардың механизміндегі айырмашылық тар, сонымен қ атар, басқ а аурулар мен жағ дайлар кезіндегі ұ қ сас клиникалық синдромдардың патогенезі талқ ыланады.

2.7 Тақ ырыптық жоспар

Дә рістер

Тә жірибелік сабақ тар

2.8 Студенттердің ө зіндік жұ мысы

2.9 Ұ СЫНЫЛАТЫН Ә ДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Папаян А.В., Савенкова Н.Д. Руководство по нефрологии детского возраста. С-Петербург, 2008.- С. 18-61.

2. Канатбаева А.Б. и соавт. Клинические синдромы и синдромы в нефрологии. Учебное пособие. Алматы, 2010.

3. Лекции. 1-й Международный нефрологический семинар «Актуальные вопросы нефрологии», 24-26 апреля 2006, Алматы

4. Игнашин Н.С. Ультрасонография в диагностике и лечении урологических заболеваний. М., 1997.

5. Канатбаева А.Б. и соавт. Методы исследования при заболеваниях почек. Учебное пособие. Алматы, 2010.

6. Канатбаева А.Б., Нурбекова А.А., Наушабаева А.Е., Кабулбаев К.А. Клиническая морфология и физиология почек. Учебное пособие. Алматы, 2009 г.

7. Чингаева Гульнар Нуртасовна. Хроническая болезнь почек. Учебное пособие, 2010.

8. Хабижанов Б.Х. – Педиатрия, Алматы: Казыгурт, 2005

9. Цыгин А.Н., соавт. Детская нефрология. Практическое руководство. Москва, 2010

10. Клинические проявления. В книге: Руководство по нефрологии. Под ред. Дж. А. Витворт, Дж.Р. Лоренса. Перевод с англ., Москва, 2000. С.104-113

11. Протеинурия и нефротический синдром. В книге: Нефрология. Под ред. И.Е. Тареевой. Москва, 2000. С.145-187

12. Nelson Pediatrics textbook 17 Intern.d.2005

13. Нұ рмұ хамбетов Ә.Н. Патофизиология. Алматы, 2007, 680б

14. Нурмухамбетов А.Н. Патофизиология в схемах и таблицах. Алматы, 2009,

Қ осымша:

1. Клинические синдромы. В книге: Храйчик Д.Е. и др. «Секреты нефрологии», 2001, С. 50-92.

2. Гистология. Под ред. Ю. Афанасьева, 2002, 203с

3. Физиология человека. Под ред. В.Н. Покровского, 2003, 297

4. Канатбаева А.Б. и соавт. Клинические симптомы и синдромы в нефрологии. Алматы, 2009.