Onların ardınca yer üzünün varisləri sizi təyin etdik ki, görək özünüzü necə aparacaqsınız”. 10 страница

Ə gə r mü nafiqlə r mü qə ddə s mü haribə də iş tirak etmə kdə n imtina edirlə rsə, onda bilmə lidirlə r ki, Allaı n onlara ehtiyacı yoxdur. Onun mə xluqları arası nda seç ilmiş qulları var ki, O, onları Ö z mə rhə mə ti ilə ş ə rə flə ndirmiş dir və onlar ö zlə rinə hə valə edilmiş və zifə ni nö qsansı z icra edirlə r. Bunlar – Muhə mmə d Peyğ ə mbə r (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) və digə r mö minlə rdir. Onlar Allah yolunda dö yü ş ü r, ö z malları nı qurban verir və canları nı hə r hansı tə hlü kə qarş ı sı nda ə sirgə mirlə r. Onlar tə nbə llik etmir və yorulmaq bilmirlə r və Allah yolunda mü barizə etmə k imkanı qazandı qları na gö rə sevinirlə r. Onlar ü ç ü n hə m bu dü nyada və hə m də ö lü mdə n sonra bö yü k savablar hazı rlanmı ş dı r və onlar uğ ur qazanmı ş salehlə r sı rası nda arzu etdiklə ri mü qə ddə s istə klə rinə nail olacaqlar.

ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ

(9.89) “Allah onlar ü ç ü n ə bə di qalacaqları, (ağ acları) altı n­dan ç aylar axan Cə nnə t bağ ları hazı rlamı ş dı r. Bu, bö yü k uğ urdur! ” [35]

Bə də vilə rdə n (Tə buk dö yü ş ü nə getmə mə k ü ç ü n) izin almağ a ü zrxahlar gə ldi. Allaha və Onun Peyğ ə mbə rinə yalan sö ylə yə nlə r isə (ü zr belə istə mə yib evlə rində) oturdular. Onlardan kafir olanlara ş iddə tli bir ə zab ü z verə cə kdir”.

Bə də vi ə rə blə r arası nda elə lə ri oldu ki, Allahı n hö kmlə rinə laqeyd yanaş ­dı lar və yü rü ş ə ç ı xmamaq ü ç ü n icazə istə mə yə baş ladı lar. Onlar o də rə cə də kobud və abı rsı z idilə r ki, ö zlə rini doğ rultma ü ç ü n uydurduqları bə hanə lə rinin hə qiqə tə uyğ unlu­ğ una heç ə hə miyyə t belə vermirdilə r. Bunun sə bə bi isə onları kə metiqadlı lı ğ ı idi. Onlardan Allaha və Onun Elç isinə (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) iman gə tirmə yə n­lə r, ü mumiyyə tlə, ö zlə rini doğ rultmaq ü ç ü n heç bir ə sas gə tirmə dilə r.

Bir baş qa ş ə rhə gö rə isə, burada sö hbə t, hə qiqə tə n də, yü rü ş ə getmə mə yə ü zü rlü sə bə blə ri olan bə də vilə rdə n gedir. Onlar Muhə mmə d Peyğ ə mbə rin (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) yanı na gə lib ü zr və bə raə t qazanma istə yirdilə r, ç ü nki o (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!), hə miş ə ö zlə rinə haqq qazandı r­maq istə yə nlə rin inandı rı cı sü butları nı qə bul edirdi. Amma onlardan Allaha və Onun Elç isinə (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) yalan sö ylə yə nlə r yü rü ş də iş tirak etmə kdə n imtina edə nlə r idi. Onlar ö zlə rini yalandan mö min adlandı rı rdı və unudurdular ki, mə hz iman onları yü rü ş ə ç ı xmağ a mə cbur edirdi. Buna gö rə Allah onlara hə m bu dü nyada və hə m də ö lü mdə n sonra ş iddə tli cə zalandı racağ ı nı və d etmiş di.

ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ

(9.91) “Allaha və Onun Peyğ ə mbə rinə sadiq qalmaq (heç bir pisliyə meyl etmə mə k) ş ə rtilə, acizlə rə (qocalara və anadan gə lmə zə iflə rə), xə stə lə tə və (cihad yolunda) sə rf etmə yə bir ş ey tapa bilmə yə nlə rə (cihadda ö z xə rcini tə min etmə yə qadir olmayanlara dö yü ş ə getmə mə kdə) heç bir gü nah yoxdur. Yaxş ı iş lə r gö rə nlə ri də (ü zrlü sə bə bə gö rə evdə qaldı qda) mə zə mmə t etmə yə heç bir ə sas (lü zum) yoxdur. Allah Bağ ı ş layandı r, Rə hm edə ndir! ”

Evində qalmağ ı xahiş etmə yə gə lə nlə r arası nda elə adamlar var idi ki, onlar ü zü rlü sə bə blə rə malikdilə r və elə lə ri də var idi ki, buna ə sasları yox idi. Fö vqə luca Allah bunları xatı rlatdı qdan sonra cihadda kimin iş tirak etmə mə sinə icazə verildiyini bildirir. Belə adamlara: fiziki və ziyyə ti və zə if gö rmə qabiliyyə ti onlara yü rü ş və dö yü ş ə mə liyyatları nda iş tirak etmə yə imkan vermə yə n zə if kiş ilə r. Onlara aid olanlar: xə stə liyə tutulması nə ticə sində yü rü ş lə rdə və mü haribə də iş tirak etmə k gü cü olmayanlar. Belə xə stə liklə r adı altı nda ş ikə stlik, korluq, qı zdı rmalı, iflic və digə r ağ ı r xə stə liklə r və xə stə lə r nə zə rdə tutulurdu. Hə m də cihadda iş tirak etmə mə yə kifayə t qə də r ə rzaq və nə qliyyat vasitə si almaq ü ç ü n və saiti olmayanlara da icazə verilirdi. Bü tü n sadalanan də rə cə lə rdə n olan insanlar mü qə ddə s mü haribə yə getmə dikdə, ə gə r onlar sə mimi olaraq Allaha və Onun Elç isinə (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) iman gə tirmiş lə rsə, gü nah etmirlə r və ilk imkan yaranan kimi, qə ti niyyə tlə mü haribə yə yola dü ş mə yə hazı r olurlar və ə llə rində n gə lə n hə r ş eyi edirlə r ki, ə trafdakı ları Onun yolu uğ runda mü barizə yə də və t etsinlə r.

Mö minlə r heç vaxt qı nağ a layiq gö rü lmü rlə r, ç ü nki onlar hə miş ə Allah və Onun qulları qarş ı sı nda və zifə lə rini nö qsansı z yerinə yetirirlə r. Ə gə r insan gü cü ç atdı ğ ı xeyirxah bir iş i gö rü rsə, onda o, onun imkanları ndan xaric olan ə mə llə rə gö rə mə suliy­yə tdə n azad edilir.

Bu ayə də n bir mü drik qayda aydı n olur: ə gə r bir nə fə r bir baş qası na maddi və ya fiziki kö mə k etmə k niyyə tində olduğ u halda hə min ş ə xsə ziyan vurarsa, o, ziyanı n ö də nilmə sinə gö rə mə suliyyə t daş ı mı r, ç ü nki o, xeyirxah bir iş gö rmə k niyyə tində idi, xeyirxahlı q etmə k istə yə n isə heç vaxt qı nağ a layiq olmur. Lakin ə gə r insan ziyan vurmağ a hazı rlaş mı ş sa və ya etinası zlı q etmiş sə, onda o, vurulmuş ziyanı ö də mə lidir.

Ə fv edə n və Rə hmli adları Allahı n gö zə l adları arası ndadı r. Ö z mə rhə mə ti və lü tfkarlı ğ ı sayə sində Allah mü ə yyə n xeyir­xahlı qlar etmə k imkanı olmayan insanları n hamı sı nı bağ ı ş layı r və onları, mü ə yyə n xeyirxahlı qlar gö stə rmə yə qə ti niyyə tlə ri oldu­ğ una gö rə, imkanı olan və bu xeyirxah ə mə llə ri iş lə də n mö minlə ri mü kafatlandı rdı ğ ı kimi, mü kafatlandı rı r.

ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ

(9.92) “(Dö yü ş ə getmə yə minikdə n ö trü) yanı na gə ldikdə: “Sizin minmə yiniz ü ç ü n bir heyvan tapmı ram”, - deyə rkə n (cihad yolunda) sə rf etmə yə bir ş ey tapa bilmə diklə ri ü ç ü n kə də rdə n gö zlə rində n yaş axa-axa geri dö nə nlə rdə heç bir gü nah yoxdur! ”

Ey Muhə mmə d! Yanı na gə lib, cihada getmə k ü ç ü n onları miniklə tə min etmə yi sə ndə n istə yə nlə rə tə ə ssü flə nə rə k: “Sizin yü rü ş ə ç ı xmağ ı nı z ü ç ü n minik heyvanı m yoxdur! ” – dedikdə, sə ndə n ayrı laraq, Allah yolunda sə rf etmə yə bir ş ey tapmadı q­ları na gö rə mə yusluqdan gö zlə ri dolmuş halda gedə nlə r qı nanmağ a layiq deyillə r.

Burada sö hbə t maddi imkanı olmayan və yü rü ş də iş tirak edə bilmə dik­lə rinə gö rə olduqca kə də rlə nə n kası blardan gedir. Belə insanlar mə zə mmə t olunmağ a layiq deyillə r. Bu isə o demə kdir ki, onları n və ziyyə ti ü mumi qaydaya mü vafiq olaraq də yə rlə ndirilir. Bu qaydaya gö rə, xeyirxah ə mə li etmə yə qə ti niyyə ti olan və bu yö ndə istə nilə n imkanlardan istifadə etmə yə ç alı ş an, lakin buna nail ola bilmə yə n hə r kə s, bu saleh ə mə li edə nlə rə ç atacaq savabı bü tö vlü klə alacaqdı r.

ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ ﯸ ﯹ ﯺ ﯻ

(9.93) “Ancaq varlı olduqları halda (dö yü ş ə getmə mə k ü ç ü n) sə ndə n izin istə yə nlə r mə zə mmə tə layiqdirlə r. Onlar (cihada getmə yib) arxada qalanlarla (qadı nlar və uş aqlarla) bir yerdə qalmağ a razı oldular. Allah onları n ü rə klə rini (qazandı qları gü naha gö rə) mö hü rlə miş dir. Buna gö rə də onlar (baş ları na gə lə cə k mü sibə ti) bilmə zlə r! ”

Tə kcə, yü rü ş ə getmə k imkanı nda olan və heç bir sə bə b olmadan evdə qalmağ a icazə istə yə n gü nahkarlar danlanmağ a layiqdirlə r. Onlar ancaq ö z nə zə r nö qtə lə rində n razı qalı rlar və qadı nlar və uş aqlar kimi, yü rü ş də iş tirak etmə mə yə sevinirlə r. Lakin bilmə k lazı mdı r ki, onlar bu qismə tlə, Allahı n onları n ü rə klə rini mö hü rlə diyi ü ç ü n qane olmuş dular. Xeyirxahlı q onları n ü rə yinə girə bilmir və onlar da dü nyə vi və ruhani mə sə lə lə rdə nə yin onlara faydalı olduğ unu baş a dü ş ə bilmirlə r. Onlar hə tta bilmirlə r ki, tö rə tdiklə ri cinayə t onları bö yü k ə ziyyə tlə rə mə hkum edir.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ

(9.94) “(Dö yü ş də n geri dö nü b) yanları na qayı tdı ğ ı nı z zaman onlar sizdə n ü zr istə yə rlə r. (Onlara) belə de: “(Ə bə s yerə) ü zr istə mə yin, onsuz da sizə inanmayacağ ı q. Allah ə hvalı nı zdan bizi xə bə rdar etmiş dir. (Bundan belə) ə mə linizi Allah da gö rə cə k, Onun Peyğ ə mbə ri də ”. Sonra qeybi və aş karı bilə nin (Allahı n) hü zuruna qaytarı lacaqsı nı z, O da sizə nə etdiklə rinizi xə bə r verə cə kdir! ”

Fö vqə luca Allah varlı mü nafiqlə rin yü rü ş də iş tirak etmə sində n heç bir sə bə b olmadan imtina etdiklə rini xatı rlatdı qdan sonra, onları n, mü sə lmanları n yü rü ş də n qayı tdı qdan sonra, yanı na gə lib ü zr istə yə cə klə rini xə bə r verir. Allah Ö z Elç isinə (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) buyurur ki, onlara desin: “Ü zr istə mə yin, biz onsuz da sizin ö zü nü zə yalandan bə raə t qazandı rmağ ı nı za inanmayacağ ı q. Allah artı q sizin ə sil niyyə tiniz haqqı nda xə bə r vermiş dir, O isə hə miş ə tə kcə hə qiqə ti deyir. Ö zü nü zü tə mizə ç ı xarmağ ı nı z və ü zü rxahlı q etmə niz tamamilə faydası zdı r, ç ü nki onlar Allahı n sizin haqqı nı zda bildirdiklə rinə ziddir. Sizin dediklə riniz, ə n ali hə qiqə t olan Allahı n və hyinə uyğ un gə lmirsə, doğ ru ola bilmə z. Allah və Onun Elç isi (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) sizin bu dü nyada etdiyiniz ə mə llə ri hö kmə n gö rə cə klə r, mə hz ə mə llə r meyar olduğ u ü ç ü n, onun sayə sində doğ ruç u insanla yalanç ı nı n arası nda fə rqi gö rmə k mü mkü nlə ş ir. Də lilsiz-sü butsuz iddialara gə ldikdə isə, onlar qə tiyyə n sizin haqlı olduğ unuzu tə sdiq etmə yə yaramı r. Siz hamı nı z, qeybi və aş karı bilə n Allahı n yanı na qayı tmalı olacaqsı nı z, Ondan isə heç bir sirri gizlə tmə k mü mkü n deyil. O, sizin etdiyiniz bü tü n yaxş ı və bə dxah ə mə llə rinizdə n agahdı r. Sonra da O, etdiklə rinizin ə və zini sizə Ö z mə rhə mə tinə və ya ə dalə tinə mü vafiq olaraq verə cə kdir. Siz Ondan, hə tta, bir toz hə cmində belə ə dalə tsizlik gö rmə ­yə cə ksiniz”.

ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ

(9.95) “Yanları na qayı tdı ğ ı nı z zaman onlardan vaz keç ­mə niz (onları mə zə mmə t etmə mə niz) ü ç ü n (yalandan) Allaha and iç ə cə klə r. Siz də onlardan vaz keç in! Ç ü nki onlar murdardı rlar və qazandı qları nı n cə zası olaraq dü ş ə cə klə ri yer də Cə hə nnə mdir! ”

Cinayə t tö rə tmiş gü nahkarlar ü ç də rə cə yə bö lü nü r. Onları n bə zilə rinin hə m sö zlə və hə m də qə lbində etdiyi tö vbə si qə bul edilmə li və bundan sonra onlara gü nah iş lə tmə miş insanlar kimi yanaş ı lmalı dı r. Digə rlə rini tö rə tdiklə ri cinayə tə gö rə cismani və ya digə r cə zaya mə ruz qoyurlar. Ü ç ü ncü lə rdə n isə, onları cə zalandı rmadan, sadə cə, ü z ç evirmə k lazı mdı r. Mü nafiqlə r ü ç ü ncü də rə cə də n olanlara aiddirlə r və buna gö rə Fö vqə luca Allah mü sə lmanlara onlardan ü z ç evirmə k ə mri vermiş dir. Onları etdiklə ri hə rə kə t ü stü ndə qı namaq, cismani cə zaya dü ç ar etmə k və ya edam etmə k olmaz. Onlar ş eytandı rlar və mü sə lmanları n onlara diqqə t yetirmə sinə layiq deyillə r.. Qı naq və cə zalandı rma onlara heç bir fayda gə tirmə z və ö z ə mə llə ri ilə layiq olduqları Cə hə nnə min onları n sı ğ ı nacağ ı olması onlara bə sdir.

ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ

(9.96) “Onlardan razı olası nı z deyə, qarş ı nı zda and iç ə ­cə klə r. Siz onlardan razı qalsanı z da, Allah fasiq bir tayfadan razı olmaz! ”

Ey mö minlə r! Mü nafiqlə r istə mirlə r ki, onları sadə cə rahat buraxası nı z. Onlar istə yirlə r ki, siz onlardan elə razı qalası nı z ki, sanki onlar heç bir yaramaz hə rə kə t etmə miş lə r. Bundan ö trü onlar qarş ı nzda hə r cü r and iç mə yə hazı rdı rlar. Amma ə gə r siz onlardan razı qalsanı z da, Allah onsuz da pozğ unlardan razı olmaz. Bu o demə kdir ki, siz, Allahı n heç vaxt razı qalmayacağ ı adamlardan razı qalmamalı sı nı z. Sizin xeyirxahlı ğ ı nı z və qə zə biniz hə miş ə Allahı nı zı n xeyirxahlı ğ ı və qə zə bi ü st-ü stə dü ş mə lidir.

Allahı n ə xlaqsı z xalqdan razı qalmayacağ ı fikri ü zə rində dü ş ü nü n. Ə gə r Fö vqə luca Allah sadə cə olaraq desə ydi ki, O, mü nafiqlə rdə n razı deyil, onda tö vbə ü ç ü n qapı aç ı q qalmı ş olardı və onlar, bü tü n digə r gü nahkarlar kimi, istə nilə n vaxtda tö vbə edə bilə rdilə r və onları n tö vbə lə ri qə bul edilə rdi. Lakin Fö vqə luca Allah, onlara Allahı n lü tfkarlı ğ ı nı qazanmağ a maneə olan ə xlaqsı z camaat kimi qal­dı qca, onlardan razı olmayacaq. Bu maneə - onları n haqq dinə etiqad etmə k istə nə nə lə ri və digə r xeyirxah ə mə llə r etmə mə lə ri və hə mç inin onları n mü ş rik­liyə, mü nafiqliyə və itaə tsizliyə tə rə fdar olmaları dı r.

Bir sö zlə, Allah xə bə r verir ki, ə gə r heç bir sə bə b olmadan yü rü ş də iş tirak etmə kdə n imtina edə n mü ş riklə r mö minlə r qarş ı sı nda ö zlə rini doğ rultmağ a ç alı ş salar və ö zlə rini elə gö stə rsə lə r ki, guya evdə ü zü rlü sə bə blə rə gö rə qalmı ş lar, onda onlar bunu ona gö rə edə cə klə r ki, mü sə lmanlar onları rahat buraxsı nlar, onları n bə raə tini qə bul etsinlə r və onlardan razı qalsı nlar. Belə olduqda, mü sə lmanlar mü nafiqlə rin bə raə tini qə bul etdilə r və onları tö rə tdiklə rinə gö rə qı nağ a ç ə kmə dilə r, lakin bu qə tiyyə n onları n mü nafiqlə rə olan mə hə bbə tinə də lalə t etmirdi və bu gü nahkaları ş ə rə flə ndirmirdi. Mü sə lmanlar mü nafiqlə ri rahat buraxdı lar və onlardan ü z dö ndə rdilə r, lakin onlar bunu elə bir tə rzdə etdilə r ki, sanki ə n ç irkin və natə miz bir ş eydə n iyrə ndiklə ri ü ç ü n onu tə rk etdilə r.

Bu və bundan ə vvə lki ayə lə rdə Fö vqə luca Allahı n nitqə malik olması haqqı nda gö stə riş lə r vardı r. Belə bir nə ticə bu və hydə n aydı n olur: “Allah artı q sizin ə sil niyyə tiniz haqqı nda xə bə r vermiş dir...” (Tö vbə, 9/94). Ayə lə rdə hə m də Allahı n etdiyi ə mə llə rinin Onun iradə si və qü drə tində n ası lı olması haqqı nda gö stə riş lə r vardı r. Buna digə r bir və hy də də lalə t edir: “...(Bundan belə) ə mə linizi Allah da gö rə cə k, Onun Peyğ ə mbə ri də...” (Tö vbə, 9/94). Bu o demə kdir ki, Allah qulları nı n ə mə llə rini onlar onu edə n zaman gö rü r. Ayə lə rdə hə mç inin Allahı n xeyirxah mö minlə rdə n qazı qalması və ə xlaqsı zlardan qə zə blə nmə sinə gö stə riş vardı r.

ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ

(9.97) “Bə də vilə r kü fr və nifaq mə sə lə sində daha anlaqsı z və Allahı n ö z Peyğ ə mbə rinə nazil etdiyi hü dudları bilmə mə yə daha meyillidirlə r. Allah Bilə ndir, Mü drikdir! ” [36]