Йге тапсырма 7 страница

Сабақ тың мақ саты:

а) Оқ ушылардың шығ армашылық пен жұ мыс істеуіне ық пал ету.Ойлау шеберлігін, сө йлеу мә дениетін арттыру.

ә)Сө йлеу тілін, сө з мағ ынасын тү сініп, шапшаң ой қ орыта алуғ а, кө ркем, ұ қ ыпты жаза білуге дағ дыландыру.

Сабақ тың тү рі: Дә стү рлі сабақ

Сабақ тың ә дісі: Баяндау

Сабақ тың кө рнекілігі: тү сінігі қ иын сө здерді тақ тағ а жазамын Халық тық педагогика

элементтерін қ лдану:

Пә наралық байланыс: ә дебиет

Сабақ тың барысы:

а) Ұ йымдастыру кезең і:

Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу, оқ у қ ұ ралдарын тексеру, сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу, сабақ қ а назарын аудару.

ә) Ү й тапсырмасын пысық тау:

Ө ткен сабақ тар бойынша бірсыпыра шолып ө темін.

б) Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

Шоқ ан ө лгенде, Шың ғ ысқ а кө ң іл айту.

Қ азақ тың дә стү рлі ә детінде кісі ө лгенде, оның артында қ алғ ан ең жақ ын адамына жолдас-жораларының барып, жү з кө рісіп, кө ң іл айтуы деген жол –жора бар. Мұ ндайда кө ң іл айту, жұ бату сө здерді елге беделді, сө зге шешен адам ғ ана бастап, басқ алары соны қ остап, кө ң іл айтады.Атамыз қ азақ: «Қ ол бастаудан топ алдында сө з бастау қ иын», - дегенді бекер айтпағ ан.Мұ ндайда жолың ның ү лкен-кішісіне, лауазым дә режесіне қ арамай,

сө зді «айыр кө мей, жез таң дай» дейтін, аузы епті, аяғ ы желді кісіге ғ ана береді.Басқ алары оның сө зін бө ліп қ осанжарламайды.

Шоқ анның дү ниеден жастай қ айтуы ә кесі ү шін орны толмас қ айғ ы болғ аны белгілі.Шың ғ ыс тө сектен басын кө термей, бү к тү сіп жатып алыпты.Ел жиналып, кө ң іл айтып, жұ батып, басын кө теруді ойлайды.Сол елде Шың ғ ыстың ө зі қ атты сыйлайтын Ә ділбек батыр атанғ ан жігіт бар екен.Сол Ә ділбек сө зге шешен, ө ткір тілді де болыпты.

Кө ң іл айтуғ а барушылар Ә ділбекті алдығ а салып барады. Келгендер Шың ғ ыстың ә лі де басын кө термей, бү к тү сіп жатқ нын кө реді.Ә ділбек барғ ан бетінде Шың ғ ысқ а таяу отырып, қ айғ ысына ортақ тастық білдіріп, мақ алдап, мә телдеп, термелеп сө лей келіп, сө зінің соң ында:

Кө ктен биік алтын ай,

Қ ылышпен шауып жіберейін бе?

Басың ды кө тер, тұ р былай! –

Дегенде, Шың ғ ыс басын кө теріп, кө ң іл ашып, «Ә ділбек келіп қ алғ ан екен ғ ой», - деген екен дейді.

(«Ө ркен» газетінен) (109 сө з)

Сабақ соң ында оқ ушылардың дә птерлерін жинап аламын.

6 – с ы н ы п Қ а з а қ т і л і

Сабақ тың тақ ырыбы: Сан есім

Сабақ тың мақ саты:

а) Сан есімнің зат есіммен байланысы; заттың санын, мө лшерін, ретін білдіреді.Қ ұ рамына қ арай дара жә не кү рделі болып бө лінетіндігін тү сіндіру.

ә) Сан есім туралы оқ ушыардың ө здеріне ой қ орытындысын жсату, оқ ушылардың сө з байлығ ын, ойлау қ абілетін дамыту

б) Халқ ымыздың ұ лттық салт – дә стү рлерін, ө нерді бағ алай білугебаулу; ұ лағ атты сө здердің мә нін тү сіндіре отырып шешендік ө нерге, алғ ырлық қ а, тез ойлауғ а, жү йелі сө йлеуге дағ дыландыру.

Сабақ тың тү рі: Аралас сабақ

Сабақ тың ә дісі: с ұ рақ -жауап, топтастыру т.б

Сабақ тың кө рнекілігі: плакат, кеспе қ ағ аздар Халық тық педагогика Ер жігіттің екі сө йлегені - ө лгені

элементтерін қ лдану: Еменнің иілгені - сынғ аны

Пә наралық байланыс: математика

Сабақ тың барысы:

а) Ұ йымдастыру кезең і:

Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу, оқ у қ ұ ралдарын тексеру, сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу

ә) Ү й тапсырмасын пысық тау:

Ү йге берілген жаттығ уды тексеремін

Сын есімді қ алай мең гергенін білу ү шін оқ ушыларғ а бірнеше сұ рақ тар қ оямын.

1.Сын есім дегеніміз не? 2.Сын есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лінеді?

3.Сапалық сын есім дегеніміз не? 4.Қ атыстық сын есім дегеніміз не?

5.Сын есімдер жасалу жолына қ арай нешеге бө лінеді?

6.Негізгі сын есім дегеніміз не? 7.Туынды сын есім дегеніміз не?

8.Кү рделі сын есім дегеніміз не?

б) Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

Алпыс бестен асқ анда, Жетпіске қ адам басқ анда Атадан алтау, анадан тө ртеу Жалғ ыздық кө рер жерім жоқ деген сө йлемдрдегі алпыс бестен, жетпіске, алтау, тө ртеу деген сө здер белгілі бір заттардың мө лшерін, санын білдіріп тұ р.Осындай заттың санын, мө лшерін ретін білдіріп, қ анша? нешеу? Нешінші? Тә різді сұ рақ тарғ а жауап беретін сө з табын сан есім дейміз.

Сан есім заттың санын, мө лшерін, ретін білдіріп, тікелей зат есіммен тіркесіп қ олданылады.Мысалы: Бұ л Жамбыл жасап отыр тоқ сан жасты деген сө йлемде тоқ сан деген сан есім (неше?) жас деген зат атауының санын білдіріп тұ р.

Бү кіл оқ ушылармен жұ мыс: Қ ұ рамында сан есімі бар мақ ал-мә телдер айтқ ызамын.

1.Жеті жұ рттың тілін біл,

Жеті тү рлі білім біл.

2.Ұ лғ а отыз ү йден тыю

Қ ызғ а қ ырық ү йден тыю.

3.Білекті бірді жығ ады

Білімді мың ды жығ ады.

Білімді бекіту: 1.Сан есім дегеніміз не?

2.Сан есім қ ай сө з табымен тіркеседі?

3.Сан есім қ андай сұ рақ тарғ а жауап береді?

Тү сінбеген сұ рақ тарына жауап беремін.

Бағ алау: Ү й тапсырмасын орындағ анына, жаң а сабақ қ а қ атысып отырғ анына қ арай білімдері бағ аланады.

Ү йге тапсырма: 158-жаттығ у. Берілген тірек сө здерді қ атыстырып, сан есімі бар сө йлемдерден тұ ратын мә тін қ ұ рап келуге беремін.

6 – с ы н ы п Қ а з а қ т і л і

Сабақ тың тақ ырыбы: Сан есімнің мағ ыналық тү рлері

Есептік, реттік сан есімдер

Сабақ тың мақ саты:

а) Сан есімнің мағ ынасына қ арай алты тү рге бө лінетіндігін тү сіндіру

ә) Оқ ушылардың ұ лттық тіліміздің ө ркендеп оянуына ана тілімізді сү юге, ана тілін аяқ қ а баспай мә ртебесін биік ұ стау жө нінде тү сіндіру, соғ ан дә ріптеу.

б) Сабақ барысында оқ ушыларды сауаттылық қ а баулу.

Сабақ тың тү рі: Аралас сабақ

Сабақ тың ә дісі: с ұ рақ -жауап

Сабақ тың кө рнекілігі: плакат, кеспе қ ағ аздар Халық тық педагогика Алтау ала болса аыздағ ы кетеді

элементтерін қ лдану: Еменнің иілгені - сынғ аны

Пә наралық байланыс: математика

Сабақ тың барысы:

а) Ұ йымдастыру кезең і:

Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу, оқ у қ ұ ралдарын тексеру, сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу

ә) Ү й тапсырмасын пысық тау:

Ү йге берілген жаттығ уды тексеремін. Оқ ушыларғ а бірнеше сұ рақ тар қ оямын.

1Сын есім дегеніміз не?

1. Сын есім жасалуына қ арай нешеге бө лінеді?
2. Негізгі сын есім дегеніміз не?
3. Туынды сын есім дегеніміз не?
4. Кү рделі сын есім дегеніміз не?
5. Сын есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лінеді?
6. Сан есім дегеніміз не?
7. Сан есім қ андай сұ рақ тарғ а жауап береді

б) Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

Сан есімдер мағ ынасына қ арай алты тү рге бө лінеді; есептік сан есім, реттік сан есім, болжалдық сан есім, жинақ тық сан есім, топтау сан есім, жинақ тық сан есім, бө лшектік сан есім.

Есептіксан есім заттың нақ тылы санын білдіріп, қ анша? Неше? Деген сұ рақ тарғ а жауап береді.Мысалы: бес, он екі, жү з, жиырма сегіз.

Реттік сан есім заттың саналу ретін білдіріп, нешінші деген сұ рақ қ а жауап береді.Реттік сан есімдерге, егер ол дауысты дыбысқ а бітсе, -ншы, -нші, ал дауыссыз аяқ талса –ыншы, -інші жұ рнағ ы жалағ ану арқ ылы жасалады.Мысалы: бір – інші, тоғ ыз – ыншы т.б.

Реттік сан есімдер кейде цифрмен де беріліеді.Ондайда сан есімдердің жазылуы тө мендегіше болады. Реттік сан есімдер араб араб цифрмен берілсе, -ыншы, -інші, ншы, -нші жұ рнағ ының орнына дефис (-) қ ойылады.

Кітаппен жұ мыс: 164-жаттығ у. Берілген есептік сан есімдерден реттік сан есім жасап, оларды сө збен жазады. 7, 10, 1, 3, 100, 28, 37, 695, 470, 259, 677, 1992.

Ү лгі: жеті – жетінші

Бү кіл оқ ушылармен жұ мыс: Есептік сан есімдерді қ атыстырып сө збен есеп қ ұ растырады.

Жаң а оқ у жылында кітапханашы мектепке 3000 оқ улық ә келді.Оның 600-і математика, 351-іорыс тілі, 458-іқ азақ тілі, 280-іқ азақ ә дебиеті пә ндерінің оқ улық тары.Қ алғ ан оқ улық тар бастауыш сыныптікі.Сонда бастауышқ а қ анша оқ улық ә келінген?

Білімді бекіту: 1.Сан есім дегеніміз не? 2.Сан есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лінеді?

3.Есептік сан есім дегеніміз не? 4.Реттік сан есім дегеніміз не?

Бағ алау: Сабақ қ а қ атысып отырғ ан оқ ушылардың білімдері бағ аланады.

Ү йге тапсырма: 166-жаттығ у. Реттік сан есімдердіқ атыстырып, берілген сұ рақ тарғ а жауап жазуғ а беремін.

6 – с ы н ы п Қ а з а қ т і л і

Сабақ тың тақ ырыбы: Сан еcімнің тү рлері

Есептік сан есім

Сабақ тың мақ саты:

а) Оқ ушылардың ойлау қ абілетін сабақ қ а деген қ ызығ ушылығ ын арттыру жә не негізгі мә селелерге аса кө ң іл бө луге ү йрету..

ә)Сө йлеу тілін, сө з мағ ынасын тү сініп, шапшаң ой қ орыта алуғ а, кө ркем, ұ қ ыптыжаза білуге дағ дыландыру..

б) Тә рбиелік мә ні бар мысалдар келтіре отырып, ерлікке, адамгершілікке баулу.

Сабақ тың тү рі: Аралас сабақ

Сабақ тың ә дісі: с ұ рақ -жауап, тіл дамыту ә дстері

Сабақ тың кө рнекілігі: плакат, кеспе қ ағ аздар Халық тық педагогика

элементтерін қ лдану: Бір тал кессең, он тал ек

Пә наралық байланыс: математика, ә дебиет

Сабақ тың барысы:

а) Ұ йымдастыру кезең і:

Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу, оқ у қ ұ ралдарын тексеру, сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу

ә) Ү й тапсырмасын пысық тау:

Ү йге берілген жаттығ уды тексеремін

1.Сан есім дегеніміз не? 2.Сан есім қ ұ рамына мқ арай нешеге бө лінеді?

3.дара сан есім дегеніміз не? 4.кү рделі сан есім дегеніміз не?

5.Сын есім дегеніміз не? 6.Сын есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лінеді?

б) Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

Сан есімдер мағ ынасына (нені білдіруіне) қ арай алты тү рге бө лінеді: есептік сан есім, реттік сан есім, болжалдық сан есім, топтау сан есім, жинақ тық сан есім, бө лшектік сан есім.

Есептік сан есім заттың нақ тылы санын білдіріп, қ анша? неше? Деген сұ рақ тарғ а жауап береді.Мысалы: бес, он, жү з, жиырма сегіз, тоғ ыз жү з бір т.б.

Есептік сан есімдер дара да, кү рделі де болып, сан есімнің басқ а тү рлерін жасуғ а негіз болады.

Кітаппен жұ мыс: 162-жаттығ уды жазып, қ ұ рамындағ ы есептік сан есімдерді теріп жазады.

Топпен жұ мыс: Оқ ушыларғ а қ ұ рамында сан есімі бар мақ ал-мә телдер айтқ ызамын.

1.Бір тал кессең, он тал ек. 2.Білекті бірді жығ ады, білімді мың ды жығ ады.

3.Бес саусақ брдей емес. 4.Отыз тістен шық қ ан сө з, отыз рулы елге жайылар.

Екеуара жұ мыс: қ ұ рамында сан есімі бар жұ мбақ айтқ ызып, екіншсіне шешуін шешкіземін.

Таң ертең тө рт аяқ ты

Тү сте екі аяқ ты

Кешке ү ш аяқ ты (балалық, жстық, кә рілік)

Білімді бекіту:

1.Сан есім дегеніміз не? 2.Сан есім қ ұ рамына қ арай нешеге бө лінеді?

3.Сан есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лінеді? 4.Дара сан есім дегеніміз не?

5.Кү рделі сан есім дегеніміз не? 6.Есптік сан есім қ андай сұ рақ трғ а жауцап береді?

Бағ алау: Оқ ушылардың білімдері бағ аланады.

Ү йге тапсырма: 163-жаттығ у.

6 – с ы н ы п Қ а з а қ т і л і

Сабақ тың тақ ырыбы: Реттік сан есім

Сабақ тың мақ саты:

а)Реттік сан есімдердің, затың саналу ретін білдіретіндігін, реттік сан есімдердің жазылуын тү сіндіру.

ә)Тү рлі ә дістерді пайдалана отырып балаларды тапқ ырлық, жылдамдық, есте сақ тау қ абілеттерін арттыру.Сө йлеу тілін жетілдіріп, шешендік ө нерге баулу.

б) Сымбатты шымыр туғ ан жердің табиғ атын сү йе білетін, оғ ан қ ұ рметпен қ арай алатын кө зқ арасқ а тә рбиелеу.

Сабақ тың тү рі: Д ә стү рл і сабақ

Сабақ тың ә дісі: с ұ рақ -жауап, тіл дамыту ә дстері

Сабақ тың кө рнекілігі: плакат, кеспе қ ағ аздар Халық тық педагогика

элементтерін қ лдану: Алты ұ л туғ ан ананы, ханым десе болады.

Пә наралық байланыс: математика, ә дебиет

Сабақ тың барысы:

а) Ұ йымдастыру кезең і:

Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу, оқ у қ ұ ралдарын тексеру, сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу

ә) Ү й тапсырмасын пысық тау:

Ү йге берілген жаттығ уды тексеремін

1.Сан есім дегеніміз не? 2.Сан есім қ ұ рамына мқ арай нешеге бө лінеді?

3.дара сан есім дегеніміз не? 4.кү рделі сан есім дегеніміз не?

5.Сан есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лінеді?

6.Есептік сан есім қ андай сұ рақ қ а жауап береді?

б) Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

Реттік сан есім заттың саналу ретін білдіріп, нешінші? деген сұ рақ қ а жауап береді.Реттік сан есімдер есептік сан есімдерге, егер олар дауысты дыбысқ а бітсе, ншы, -нші, алдауыссызғ а аяқ талса –ыншы, -інші жұ рнағ ы жалғ ану арқ ылы жасалады. Мысалы: бір – інші, тоғ ыз – ыншы, екі – нші, алты –ншы.

Реттік сан есімдер кейде цифрмен де беріледі. Ондайда сан есімдердің жазылуы тө мендегіше болады.

1. Реттік сан есімдер араб цифрымен берілсе, -ыншы, інші, -ншы, -нші жұ рнағ ының орнына дефис қ ойылады. Мысалы: Ол 6 – қ атардан орын алды, біз 3 – қ абатта тұ рамыз.Сен биыл 7 – сыныпқ а барасың

2. Реттік сан есімдер рим цифрымен берілсе, жұ рнақ тың орнына дефис қ ойылмайды Мысалы: шығ арманың I I томы т.б.

3. Жыл, ай аттарының алдынан келген сан есімдер араб цифрымен берілсе, одан кейін дефис қ ойылмайды 1991 жылы.

Кітаппен жұ мыс: 164-жаттығ у. Берілген есіптіксан есімдерден реттік сан есімжасап, оларды сө збен жазады.

Топпен жұ мыс: Қ асиетті сандардың мә нін тү сіндіріп берулерін талап етемін. Жеті, ү ш, тө рт, тоғ ыз.

М ысалы: ү ш шақ: балалық,

жастық

кә рілік

Білімді бекіту:

1.реттік сан есім дегеніміз не? 2.Реттік санесім қ андай жұ рнақ тар арқ ылы жасалады?

3.Реттік сан есімдердің жазылу емлесі қ андай?

Б ағ алау: Сабақ қ а белсене қ атысып отырғ ан оқ ушылардың білімдері бағ аланады.

Ү йге тапсырма: 166-жаттығ у. Реттік сан есімдердіқ атыстырып, берілгенсұ рақ тарғ а жауап жазып келуге беремін.

6 – с ы н ы п Қ а з а қ т і л і

Сабақ тың тақ ырыбы: Жинақ тық сан есім

Сабақ тың мақ саты:

а) Жинақ тық сан есімдердің жетіге дейін болатыны, Жинақ тық сан есімнің табиғ аты зат есімге ұ қ саса да сандық ұ ғ ымды беруін тү сіндіру.

ә) Оқ ушылардың ойын кең ейтіп, тілді байытатын мазмұ нды да кө ркем сө з ү лгілері мол мақ ал-мтелдер, нақ ыл сө здер ү йрету;

б) Сымбатты шымыр туғ ан жердің табиғ атын сү йе білетін, оғ ан қ ұ рметпен қ арай алатын кө зқ арасқ а тә рбиелеу.

Сабақ тың тү рі: Д ә стү рл і сабақ

Сабақ тың ә дісі: с ұ рақ -жауап, іздену

Сабақ тың кө рнекілігі: плакат, кеспе қ ағ аздар Халық тық педагогика 100 тең гең болғ анша

элементтерін қ лдану: 100 досың болсын.

Пә наралық байланыс: математика, ә дебиет

Сабақ тың барысы:

а) Ұ йымдастыру кезең і:

Оқ ушылармен амандасу, тү гелдеу, оқ у қ ұ ралдарын тексеру, сыныптың тазалығ ына кө ң іл бө лу

ә) Ү й тапсырмасын пысық тау:

Ү йге берілген жаттығ уды тексеремін

1.Сан есім дегеніміз не? 2.Сан есім қ ұ рамына мқ арай нешеге бө лінеді?

3.дара сан есім дегеніміз не? 4.кү рделі сан есім дегеніміз не?

5.Сан есім мағ ынасына қ арай нешеге бө лнеді? 6.Есептік сан есім дегеніміз не?

7.Реттік сан есім қ андай жұ рнақ тар арқ ылы жсалады?

б) Жаң а сабақ ты тү сіндіру:

Жинақ тық сан есім заттың жинақ талғ ан санын білдіріп, нешеу? деген сұ рақ қ а жауап береді.Жинақ тық сан есім бірден жетіге дейінгі есептік сан есімдерге –ау, -еу жұ рнағ ы жалғ ану арқ қ ылы жасалады. Мысалы: біреу, екеу, ү шеу, тө ртеу.

Дауысты дыбысқ а біткен екі, алты, жеті деген есптік сан есімдерге –ау, -еу жұ рнағ ы жалғ анғ анда, тү бірдің соң ындағ ы –ы, -і дауысты дыбыстары тү сіріліп қ олданылады. Мысалы: екі + еу= екеу, алты – ау = алтау.

Жинақ тық сан есімдер ә детте зат есімдермен тіркеспей, жеке қ олданылады да, заттанып тұ рады, яғ ни ә рі сандық, ә рі заттық мағ ынаны бірдей беріп тұ рады. Мысалы: Алтау ала болса, ауыздағ ы кетеді, тө ртеу тү гел болса, тө бедегі келеді.

Топпен жұ мыс: Ребусты шешеді.Қ ұ рамында жинақ тық сан есімі бар мақ ал – мә тел шығ ады.

Бү кіл оқ ушылармен жұ мыс: Жинақ тық сан есімдерді қ атыстырып, еркін тақ ырыпқ а мә тін жазады.

Білімді бекіту:

1.Жинақ тық сан есім дегеніміз не?

2.Жинақ тық сан есім қ аншағ а дейін саналады?

3.Қ андай жұ рнақ тар арқ ылы жасалады?

Бағ алау: Ү й тапсырмасын орындап, жаң а сабақ қ а белсене қ атысып отырғ ан оқ ушылардың білімдері бағ аланады.

Ү йге тапсырма: 168-жаттығ у. Кө шіріп жазып, қ ұ рамындағ ы сан есімдерді талдап келуге беремін.

6 – с ы н ы п Қ а з а қ т і л і

Сабақ тың тақ ырыбы: Кіріспе сабақ

а) Оқ ушылардың сө йлеу тілін дамыту, ойларын еркін жеткізуге дғ дыландыру.

ә) Оқ ушылардың ойлау қ абілетін дамыту, тапқ ырлық, іздемпаздық қ асиеттерін қ алыптастыру;

б) Мысалдар арқ ылы, ізеттілікке, ә дептілікке баулу.

Сабақ тың мақ саты: