Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Штангалы сорапты қондырғының берілісін азайтатын факторлар






Газдың ә сері. Айдалатын сұ йық қ а газдың ә сері сорап цилиндрінің толу коэффициентімен есептеледі. Ол, сорапқ а келіп тү сетін сұ йық кө лемінің Vж, сұ йық кө лемін қ ұ райтын қ оспалардың барлық кө леміне Vсм жә не бос газдың кө леміне Vг қ атынасына тең болады:

(12.5)

мұ ндағ ы R-сорап қ абылдауындағ ы Рпр қ ысымдағ ы жә не Тпр температурадағ ы газ факторы.

(12.5) тең деуі штангалы сорапты қ ондырғ ының зиянды кең істігінің кө лемін жә не газдалғ ан сұ йық ты айдау кезінде толу коэффициентіне ә серін ескермейді. Сол себептен (12.5) тең деуі мә ніне тә уелді болады.

Штангалы сорапты қ ондырғ ының зиянды кең істігі – дегеніміз, плунжердің шеткі тө менгі дең гейі кезіндегі сораптың сору жә не айдау клапандарының арасындағ ы кө лемді айтамыз. Плунжердің тө мен жү рісі кезінде оның астындағ ы газсұ йық қ оспасы плунжер ү стіндегі сұ йық тың қ ысымына тең қ ысымғ а дейін сығ ылады. Газ сұ йық та ериді жә не кейбір бө ліктері зиянды ортада қ алып қ ояды. Келесі кезекте плунжер жоғ ары кө терілгенде плунжер астындағ ы қ ысым сораптың қ абылдауындағ ы қ ысымғ а дейін тө мендейді, де плунжер астына аз кө лемде қ оспа келіп тү седі.

Плунжер жү рісі шығ ынының ә сері.

Сораптың теориялық берілісі штанг ілінген нү ктенің ұ зындығ ымен S анық талады, сонда плунжердің нақ ты жү рісінің мү мкін тө мендеуі S- мә німен салыстырғ анда тікелей сораптың нақ ты берілісіне ә сер етеді. Сонымен,

(12.6)

мұ ндағ ы Sn- сорап цилиндріне қ атысты плунжердің нақ ты жү рісі; - штанг мен қ ұ бырдың серпімді созылуы есебінен плунжер жү рісінің шығ ыны.

Бұ л шығ ын, штанг жоғ ары кө терілген кезде кү штің ә серінен қ осымша созылуына негізделген. Ол плунжердің астындағ ы жә не ү стіндегі қ ысымның айырмашылығ ының плунжер қ имасының ауданына кө бейтіндісіне тең болады, ал айдау клапаны жоғ ары кө терілген кезде жабық болады. Бірдей уақ ытта сорап қ ұ бырлары сығ ылады да, тө мен жү рген кезде оғ ан ә сер ететін осы кү штер енді қ ұ бырғ а емес штангағ а тү седі.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Сорапты қ ондырғ ының берілісін азайтатын факторларды атаң ыз?

2. Штангалы сорапты қ ондырғ ының зиянды кең істігі дегеніміз не?

3. Плунжер жү рісі шығ ынының скрап берілісіне ә сері қ андай?

 

 

12.3.3. Штангалы ұ ң ғ ымалы сорапты қ ондырғ ылар (ШҰ СҚ)

 

Штангалы ұ ң ғ ымалы сорапты қ ондырғ ылар (ШҰ СҚ) - мұ най ө ндіру саласындағ ы ең кең таралғ ан сорапты қ ондырғ ылар. Сораптың кең таралуы аз жә не орташа шығ ынды ұ ң ғ ымаларды пайдалануда сә йкесті қ арапайымдылығ ына жә не ың ғ айлылығ ына негізделген.

ШҰ СҚ жетектен (тербегіш-қ ондырғ ы), сағ алық жабдық тан, сорапты штангы тізбегінен, СКҚ тізбегінен, ұ ң ғ ымалы сораптан жә не қ осымша жер асты жабдық тарынан тұ рады [8].

Жетек қ озғ алтқ ыш энергиясын ілгері-кейінді қ озғ алатын сорапты штангы тізбегіне механикалық энергияғ а айналдырып беру ү шін арналғ ан. Жетек ретінде тербегіш-қ ондырғ ы тө рт звеномен бірге (тең гергіш, шатун, кривошип жә не қ озғ алмайтын тірек) редуктор білігінің айналу қ озғ алысын тең гергіш басының ілгері-кейінді қ озғ алысына айналдырады.

Сорапты штангы тізбегі (12.3-сурет) бір-бірімен резьбалы қ осылыспен қ осылғ ан жеке штангалардан тұ ратын серіппе тү рінде дайындалады, жә не механикалық энергияны жетектен ұ ң ғ ыма сорабына береді.

 

12.3-сурет. Сорапты штангы жә не жалғ ағ ыш муфта

Ұ ң ғ ыма сорабы қ озғ алатын штанганың механикалық энергиясын айдалатын қ абат сұ йығ ының механикалық энергиясына айналдырады.

СКҚ тізбегі айдалатын қ абат сұ йығ ын жер бетіне кө теруге арналғ ан канал ретінде қ ызмет атқ арады жә не ұ ң ғ ыма сорабының цилиндрін ұ стап тұ руды қ амтамасыз етеді.

СКҚ тізбегінің тө менгі бө лігін шектейтін якорь, қ абаттық сұ йық тан ұ ң ғ ыма сорабына келетін газ жә не қ ұ мды бө ліп тұ ратын газ жә не қ ұ м якорлары, кейбір жағ дайларда клапан - ажыратқ ыштар.

Сағ алық жабдық тар СКҚ тізбегінің ішкі кең істігін жә не оның мұ най кә сіпшілік коллектормен байланысын саң ылаусыздандырып тұ рады (12.4-сурет).

12.4-сурет. Штангалы сорапты

қ ондырғ ы сағ асының жабдық талуы:

 

1 - тізбекті фланец,

2 - планшайба,

3 - СКҚ,

4- тіректі муфта,

5 – ү ш жақ ты қ ұ быр,

6 – сальник корпусы,

7– жылтыратылғ ан шток,

8 – сальник сағ асы,

9 - саль­никті толтырғ ыш.

 

Қ осымша жер асты жабдық тары ә р ұ ң ғ ымалардың ерекшеліктеріне байланысты орнатылады, оларғ а тө мендегілер жатады:

ШҰ СҚ принципиалды ерекшеліктері - орындаушы механизм (сорап) жә не жетек (тербегіш-қ ондырғ ы) арасында ұ зын механикалық байланыстың болуы. Орындаушы механизмге энергия осы механикалық байланыспен беріледі. Берілген байланыс диаметрі бойынша СКҚ ішкі ө лшемдеріне байланысты шектелген, яғ ни оның диаметрі ү лкейген сайын салмағ ы да ө седі. Штангы тізбегінің ү лкен ұ зындығ ы жә не сә йкесті кіші диаметрі сорапқ а берілетін қ уатты азайтады.

ШСҚ пайдалы қ уаты аз терең дікте 28 кВт жә не орташа терең дікте 23кВт. ШҰ СҚ -ны қ олданудың тиімді облысы 100÷ 120 м3/тә у беріліспен жә не 1500÷ 1800 м терең дікте тү сірумен шектелген.

ШҰ СҚ жинақ тү рінде келмейді, ұ ң ғ ымада жекелеген тү йіндермен жинақ талады.

Зауытқ а тапсырыс беретін негізгі бө лшектер: ұ ң ғ ыма сорабы, штангалар, тербегіш-қ ондырғ ы, қ ұ бырлар (СКҚ), сағ алық жабдық тар.

ШҰ С ұ зын цилиндр, шарикті клапан жә не ұ зын жү рісті плунжерлі сорап тү рінде жасалады. Плунжер жоғ ары кө терілгенде ол цилиндр қ абырғ асымен жә не штангы арасындағ ы сұ йық ты айдайды, ал плунжер астындағ ы кең істікте ұ ң ғ ымадан сору клапаны арқ ылы сұ йық ағ ып толады. Плунжер тө мен тү скенде сораптың айдау клапаны арқ ылы сұ йық жоғ ары қ арай кө теріледі, яғ ни бұ л сорап − дифференциалды.

СКҚ тізбегіне бекітілу ә дісі бойынша сораптар салынбайтын (қ ұ бырлы) жә не салынатын болып бө лінеді (12.5-сурет).

Салынбайтын сораптарда – цилиндр ұ ң ғ ымағ а плунжерсіз сорапты компрессорлық қ ұ бырмен тү сіріледі. Плунжер сорапты штанга арқ ылы жеке тү сіреледі.

Салынатын сораптарда − цилиндр СКҚ тізбегінің ішіне штангы тізбегімен тү сіріліп арнайы қ ұ лыпты қ осылыс кө мегімен отырғ ызылады. Сораптардың цилиндрі жә не сору клапаны СКҚ тізбегіне бекітіліп, бірге ұ ң ғ ымағ а тү сіріледі. Ал плунжер айдау клапанымен штангы арқ ылы тү сіріледі. Қ ұ бырлы сораптар қ ұ рылысы қ арапайым жә не ү лкен шығ ымды ұ ң ғ ымаларғ а қ олданады.

12.5-сурет. Штангалы ұ ң ғ ымалы сораптардың принципиальды схемасы

а) НГН-1 тү ріндегі штогы бар салынбайтын сорап;

б) НГН-2 тү ріндегі ұ стағ ышы бар салынбайтын сорап;

1 - айдау клапандары; 2 - цилиндр; 3 - плунжер; 4 - ұ зартқ ыш- қ ұ бырлар; 5 - сору клапандары; 6 - конус ершігі; 7 - ұ стағ ыш шток; 8 - екінші айдау клапаны; 9 - ұ стағ ыш; 10 - клапанды ұ стауғ а арналғ ан ұ шы;

в) НГВ-1 тү ріндегі салынатын сорап;

1 - Штанга; 2 - СКҚ; 3- отырғ ызу конусы; 4 - тіректі қ ұ лып; 5 - цилиндр; 6- плунжер; 7- бағ ыттаушы қ ұ быр.

 

Бұ л салынатын сораптың СКҚ тізбегін кө терусіз алыну мү мкіндігін тудырады. Бірақ, бірдей диаметрлі плунжерлерде салынатын сораптарғ а ү лкен диаметрлі СКҚ қ олдану қ ажет етеді. Мысалы: диаметрі 43 мм плунжерлі қ ұ бырлы сорапты, диаметрі 60 мм СКҚ тү сіруге болады, ал дә л осындай диаметр салынатын сорапта диаметрі 73 мм-лік СКҚ қ олдануды талап етеді.

Қ азіргі кезде ГОСТ 6444-78 сә йкесті сорап цилиндрлері тө лке жә не бү тін металл тү рінде жасалады. Тө лкелі сорап қ орапқ а орнатылып, соң ы муфталармен қ ысылғ ан ұ зындығ ы 300 мм тө лкеден тұ ратын цилиндр. Тө менгі муфтағ а сору клапаны орнатылғ ан.

Сораптар 99% дейін суы бар, динамикалық тұ тқ ырлығ ы 0, 1Па∙ с, кү кірт қ ышқ ылы H2S − 0, 1% дейін жә не 0, 5% механикалық қ оспалары бар температурасы 1300С дейінгі сұ йық ты айдауғ а арналғ ан.

ГОСТ бойынша ұ ң ғ ымалы сораптардың келесі тү рлері дайындалады:

- НСВ1, НСВ2 - салынатын, бір жә не екі сатылы, екі плунжерлі, тө лкелі цилиндрлі, қ ұ лыпы жоғ арыда.

- НВСД- салынатын, бір сатылы, бір плунжерлі, тө лкелі, цилиндрлі қ ұ лыпы жоғ арыда.

- НСН1, НСН2 - салынбайтын, бір жә не екі сатылы, бір плунжерлі, тө лкелі, цилиндрлі штокты ұ стағ ыш.

- НСНА- салынбайтын, бір сатылы, бір плунжерлі, тө лкелі, цилиндрлі, автоұ стағ ышты.

- НСВ15-салынатын, тө лкесіз, цилиндрлі.

- НГН-1 - тү ріндегі штогы бар салынбайтын сорап (28; 32; 43; 55; 68 мм).

- НГН-2 тү ріндегі ұ стағ ышы бар салынбайтын сорап (28; 32; 38; 43; 55; 68; 82; 93 мм).

- НГВ-1 тү ріндегі салынатын сорап (28; 32; 38; 43; 55; 68 мм).

Ұ зындығ ы 1200 мм плунжер 1500 м терең дікке дейін қ олдануғ а болады, ал 1500 мм плунжер 2000 м, 1800 мм плунжер 2000 м терең дікке арналғ ан.

Штангалар жә не олардың қ осқ ыш муфталары ГОСТ 13877-80 бойынша дайындалады. Штанга ұ зындығ ы 8м-ге дейін жетеді. Штанга соң дарында резьба ойылғ ан жә не кілтпен бұ рауғ а арналғ ан квадрат болады.

Штангалардың негізгі диаметрлері 12, 16, 19, 22 жә не 25 мм болады. Сорап плунжерін тү сіру терең дігін қ атаң сақ тау ү шін ұ зындығ ы 1; 1, 2; 1, 5; 2 жә не 3 м қ ысқ а штангалар қ олданады.

Штангалардың ұ зақ мерзімділігіне, оларды дұ рыс пайдалану арқ ылы жетуге болады. Бірінші кезекте арнайы тасымалдау қ ұ ралдарымен тасымалдау, тү сіріп – кө теру операцияларында Штангаларды тік жағ дайда орнату, элеваторларды қ олдану.

Барлық сораптар плунжер мен цилиндрдің аралығ ындағ ы қ уыс ө лшемі бойынша отырғ ызудың ү ш тобына бө лінеді:

 

Отырғ ызу тобы I II III
Қ уыс, мкм 20—70 70—120 120—170

 

ІІІ топтағ ы отырғ ызу сораптары негізінен терең емес ұ ң ғ ымаларғ а, яғ ни тұ тқ ыр, ө німділігі жоғ ары сұ йық тарды айдауда қ олданылады. ІІ топтағ ы отырғ ызу сораптары негізінен орташа терең діктегі ұ ң ғ ымаларғ а, яғ ни майлылы сұ йық тарды айдауда қ олданылады. І топтағ ы отырғ ызу сораптары негізінен терең ұ ң ғ ымаларғ а, яғ ни майлы, қ ұ рамында қ ұ м кездеспейтін сұ йық тарды айдауда қ олданылады.

 

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. ГОСТ бойынша ұ ң ғ ымалы сораптардың қ андай тү рлерін білесіз?

2. Штангі тізбегіне бекітілу ә дісі бойынша сораптар қ андай тү рге

бө лінеді?

3. Сорапты штангы тізбегінің қ ызметі қ андай?

 

 






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.