Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Парафиннің қабаттануының алдын-алу






Мұ най - жең іл жә не ауыр кө мірсутегілердің кү рделі қ оспасы жә не ол қ абат жағ дайларында термодинамикалық тепе-тең дікте болатыны белгілі. Мұ найды игеру термодинамикалық жағ дайлардың ө згеруімен жә не мұ найдың қ абат жағ дайынан жер бетіндегі жағ дайғ а ө туімен байланысты. Бұ л кезде қ ысым жә не температура тө мендейді. Қ оспадағ ы бө лек кө міртегілердің фазалық тепе-тең дігі бұ зылып, бір жағ ынан белгілі қ ұ рамды кө міртегі газы тү рінде бө лінеді, ал екінші жағ ынан парафин, шайыр жә не асфальтен тү рінде ауыр жә не майлы фракциялар бө лінеді.

Ұ ң ғ ымадан сұ йық кө терілуі кезінде мұ найдың салқ ындауы мен қ ысымның тө мендеуі кезінде газды фракциялардың бө лінуі, парафин жә не шайыр сияқ ты ауыр фракцияларғ а қ атысты еру қ абілетін азайтады, олар парафин кристалы тү рінде бө лініп, жаң а қ атты фазаны қ ұ райды.

Мұ най ө зінің кө мірсутегілік қ ұ рамы бойынша ә ртү рлі болады. Сондық тан, кейбір кен орындарда мұ най игеру кезінде парафин бө лінбейді. Парафиннің ұ сақ бө лшектері еріген кү йде қ алып, сұ йық ағ ынымен айдалып кетеді. Белгілі шарттар кезінде, олар бірдей бө лінетін асфальтен жә не шайырмен бірге жабысып, қ атты жабысқ ақ кө мірсутегі тү йіршіктерін қ ұ райды, олар қ ұ бырдың ішкі бұ дырлы бетіне жабысып, ө ткізу қ имасын азайтады.

Мұ найда парафиннің қ атты бө лшектері пайда болатын температура, парафиннің кристалдану температурасы деп аталады. Ол мұ най тү ріне жә не парафин фракциясының қ ұ рамына байланысты ә р тү рлі болады.

Парафиннің балқ у температурасы +270С –дан +710С дейін, ал оғ ан жақ ын церезин (С36–С55) +65 тен +880С дейін. Ресейдің Шығ ыс кен орындарындағ ы парафинді мұ най ү шін (Татария, Башкирия, Перм), СКҚ жапсарында парафиннің қ абаттануы басталатын температура +15÷ 350 қ ұ райды, ал Маң ғ ышлақ тү бегінде кейбір мұ най-газ кен орындарында парафиннің шө гуі қ абат жағ дайларында да байқ алады, себебі кристалдану температурасы бастапқ ы қ абат температурасына жақ ын. Суық суды айдау нә тижесінде қ абаттың аздап салқ ындауы, парафиннің жарым-шарты кристалдануына алып келіп, оның сү зілу қ абілетін нашарлатады.

Қ ұ бырдың ішкі бетінде температура тө мендеп, мұ найдың газсыздануы ә серінен парафиннің қ абаттану қ алың дығ ы ұ ң ғ ыманың тү бінен сағ ағ а қ арай ө седі. Ресейдің Шығ ыс ө ң ірлеріндегі кеніштерде, қ ұ быр бетінде кө мірсутегінің ауыр фракцияларының шө гуі 400÷ 300 м. терең дікте белгіленеді. Бұ л шө гулер –шайыр, церезин, асфальтен жә не парафин қ оспаларынан тұ ратын тұ тқ ырлы масса тү рінде болады. Ә детте, оның қ алың дығ ы 200÷ 500м. терең дікте ең жоғ арғ ы мә нге жетеді, ал сағ ағ а жақ ын шө гу қ алың дығ ы тө мендейді.

Бұ л газдың кө беюі нә тижесінде, газсұ йық қ оспасының қ озғ алыс жылдамдығ ының артуына жә не парафинді қ абаттарды сұ йық ағ ынымен механикалық бұ зуына байланысты болады. Парафиннің қ абаттануына беттің бұ дырлығ ы, ағ ынның кішкентай жылдамдығ ы жә не бү лкілдеу нә тижесінде беттің периодты ашылуы себеп болады.

Парафиннің қ абаттануын алдын-алу ү шін жә не ұ ң ғ ыманың жұ мыс жағ дайларын қ амтамасыз ету ү шін ә ртү рлі ә дістерді қ олданады.

Парафиннің қ абаттануын жоюдың негізгі ә дістерінен келесіні айқ ындауғ а болады:

1. Механикалық ә дістер:

а) серіппелі қ ырғ ышты пайдалану, оны периодты тү рде СКҚ -ғ а болат сыммен тү сіреді;

б) периодты тү рде СКҚ бағ анының парафинді бө лігін шығ ару жә не оның ішкі бетін механикалық қ ырғ ышпен жер бетінде тазарту;

в) автоматты, ұ шатын деп аталатын қ ырғ ышты пайдалану.

2. Жылулық ә дістер:

а) қ ыздырылғ ан буды қ ұ быр аралық кең істікке айдау арқ ылы қ ұ быр бағ анасын жылыту;

б) ыстық мұ найды айдау жолымен қ ұ бырды жылыту.

3. Ішкі беті шыны, эмаль немесе эпоксидті шайырдан жалатылғ ан қ ұ бырды қ олдану.

4. Парафинді қ абаттанудың ә ртү рлі еріткіштерін қ олдану.

5. Парафиннің қ ұ бырдың ішкі бетіне жабысуын алдын-алу ү шін химиялық қ оспаларды қ олдану.

Парафинді қ абаттанудың тү зілу қ арқ ындылығ ына, оның беріктігіне, қ ұ рамына жә не басқ а ерекшеліктеріне байланысты ә ртү рлі ә дістер жә не оның комбинациясы қ олданылады.

Парафинді жылу ә дістерімен жою ү шін, жылжымалы автокө ліктерді немесе шынжырлы жү рісті бу генераторлы қ ондырғ ылар ППУ-3м қ олданылады, оның ө німділігі 1т/сағ., қ ыздыру температурасы +3100С, ол қ ондырғ ыны қ оректендіретін бу қ азанынан, таза су қ орынан тұ рады. Мұ ндай қ ондырғ ы парафиннің қ абаттануын тек фонтанды қ ұ бырда ғ ана жою ү шін емес, сонымен қ атар монифольд жә не шығ у желілерінде де қ олданылады.

Бұ л ү шін сорап агрегаты 1АДП-4-150 қ олданылады, ол арқ ылы 4дм3/с беру кезінде, 20 МПа дейін қ ысымда температурасы +1500С дейін қ ыздырылғ ан ыстық мұ най айдалады.

 

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Парафиннің қ абаттануын алдын-алу ү шін қ андай шаралар орындалады?

2. Парафиннің қ абаттануын жоюдың негізгі ә дістері?

3. Парафинмен кү ресуде қ андай қ ондырғ ылар қ олданылады?

 






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.