Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Жалпы стилистиканың ғылым ретінде және жеке пән ретінде қалыптасу, даму тарихы.




Стилистика – тіл білімінің, тілдің кө ркемдегіш амал-тә сілдерін, қ олданылу аясын, қ атысымдық ә рекет-қ ызметін зерттейтін саласы. Стилистика тілдің фонетикалық, лексикалық, грамматикалық тә сілдерді қ олдану принциптерін реттейді, сө йлеу процесінде тілді пайдаланудың заң дылық тарын қ арастырады, сондай-ақ тілдік амал-тә сілдер мен стилистикалық мү мкіндіктер арқ ылы коммуникативті-прагматикалық, эстетикалық қ ызметті ү йретеді.XX ғ асырдағ ы Ш.Баллидің концепциясының негізінде стилистика тілдің экспресивтік формалары туралы ілім ретінде анық талды. Стилистика тілдік жү йе элементтерінің эмоционалды-экспрессивтік, сонымен қ атар тілдің мә нерлегіш қ ұ ралдарының қ алыптасуына ә сер ететін тілдік деректердің ө зара ә серін зерттейтін ғ ылым ретінде таныла тү сті. XX ғ асырда тіл білімінің ү лкен жетістіктерге жетуі, жаң а бағ ыттардың пайда болуы стилистика ғ ылымының қ арқ ынды дамуына ә сер етіп, стилистикада тілдің функционалдық қ ырлары басты назарғ а ілікті. В.Матезиус бастағ ан чех ғ алымдары ә деби тілдің функционалдық сипатын зерттеуге ерекше кө ң іл аударды. Орыс стилистика ғ ылымында В.В.Виноградов жаң а бір кезең нің бастамасы болды деп айтуғ а негіз бар. В.В.Виноградовтың ең бектерінде тілдік-функционалдық концепция басым бағ ыт болса, оның негізін тілдің халық ө мірінің нақ ты тарихи жағ дайларындағ ы шынайы қ ызмет атқ аруын зерттеуі қ ұ райды. Стилистика жалпыхалық тық, ұ лттық тілдің барлық қ ырын, оның дыбыстық қ ұ рылымын, грамматикасын, сө здігін, фразеологиясын толық қ амтитын кү рделі жү йе ретінде таныла тү сті. Тіл тұ тас қ ұ рылымның тарихи дамуындағ ы іштей байланысқ ан элементтері тұ рғ ысынан емес, оның тарихи дамуы барысындағ ы функционалды жіктелісі жә не ә ртү рлі сө йлеу қ ұ былыстарының экспрессивтік бояулары мен рең ктерінің сә йкестілігі тұ рғ ысынан қ арастырыла бастады. Қ азақ тілі стилистикасы ғ ылымының алдында оның мә селелерін қ азіргі талаптарғ а сай зерттеу міндеті тұ р. ХХ ғ асырдың алпысыншы жылдарында жазылғ ан алғ ашқ ы оқ улық тан басқ а, стилистиканы тұ тас ғ ылым ретінде не жекелеген мә селелерін терең ірек зерттеген ең бектер жоқ тың қ асы. Филология ғ ылымында стилистика, стиль сө здері ертеден қ олданысқ а ие. Ресейде 19, тіпті 18 ғ асырдан стилистиканың жекелеген аспектілеріне арналғ ан зерттеулер шық ты, теориялық сипаттағ ы ең бектер де жарық кө реді. Алайда, ғ ылыми пә н ретінде стилистика 20 ғ асырдың 20-30 жылдарынан қ алыптаса бастайды, ал оның бір тармағ ы болып саналатын функционалды стилистика 50 жылдардан бастап белсенді тү рде зерттеу объектісіне айналады. Стилистиканың қ алыптасуына тіл ғ ылымының «ұ сақ» бірліктерді зерттеуден «ірі» бірліктерге ден қ оюы да ә серін тигізді. Стилистиканының дамуына ә деби тіл, тіл мә дениеті мә селелерін зерттеу де ө зіндік ү лес қ осты.

 


Данная страница нарушает авторские права?





© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.