Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Инженерлік құрылыстардың деформациясын бақылаудың геодезиялық әдістері.






Табиғ ат жағ дайларының жә не адамның іс-ә рекетінің нә тижесінде қ ұ рылыс жә не оның жеке элементтері тү рлі деформацияларғ а ұ шырайды. Жалпы жағ дайда деформация терминін бақ ыланатын объектінің формасының ө згеруін айтады. Ал геодезияда деформацияны берілген объектінің бастапқ ы объектіге қ арағ анда орнының ауысуына байланысты қ арастырады. Қ ұ рылыс аумағ ының ә серінен фундаменттің табанындағ ы грунттар тығ ыздалып, тік жазық тық та ө згеріс байқ алады. Жер асты суларының мө лшерінің ө згеруіне, ауыр механизмдердің жұ мысына, сел жү руіне, транспорттың қ озғ алысына арнайы қ ұ рылыс орындарында деформацияны зерттеу ү шін нү ктелерді белгілейді жә не берілген уақ ыт ішінде олардың кең істіктегі ө згерісін бақ ылайды. Қ ұ рылыста орналасқ ан нү ктелердің абсолютті н/е толық отырымдылығ ын анық тау ү шін қ ұ рылыстан шет аймақ та орналасқ ан жә не қ озғ алмайтын болып саналатын бастапқ ы реперге қ атысты орналасқ ан нү ктелердің биіктік белгілерін жү йелі тү рде анық тайды.

Отырымдылық біркелкі жә не біркелкісіз болады. Біркелкісіз отырымдылық ғ имарат ү шін қ ауіпті, себебі ол ғ имараттың деформациясының пайда болуына негіз жә не ғ имараттың қ ирауына ә келеді. Сондық тан бақ ылау нү ктесін ғ имараттың периметірі бойынша оны фундаментте біркелкі орнатады. Осы нү ктелерді маркаларды бекітеді. Отырымдылық кө лемін тірек репіріне қ атысты нивелирлеу арқ ылы анық тайды. Бұ л реперлер деформацияғ а ұ шырамайтын грунттарда, ғ имараттан 100м. –ге дейін қ ашық тық та орнатылады. Репер мен бақ ылау нү ктесінің арасындағ ы ө сімшені анық тау арқ ылы отырымдылық анық талады. Отырымдылық ты + - 1мм, +- 2мм ОҚ К анық тайды, жер ғ имараттарының отырымдылығ ын + -5 мм ОҚ К анық тайды.

Ғ имараттың ө лшемі, пішіні мен табиғ ат жағ дайына байланысты оның жазық тық та жылжуын келесі ә дістермен анық тайды: тұ стама ә дісі, триангуляция ә дісі жә не жеке бағ ыт ә дісі.

Тұ стама ә дісіті тү зу сызық ты платиналар мен қ ұ рылыстардың жылжуын бақ ылау ү шін қ олданады. Ол ү шін ғ имараттан тыс жерде, грунттар деформацияғ а ұ шырамайтын жерде екі нү кте бекітеді (А, В). Осы екі нү ктені қ осатын сызық ғ имараттың осьі не оғ ан параллель болып ө теді. Ә дістің мә ні: АВ сызығ ының тұ стамасы жағ ынан ғ имаратта орналасқ ан бақ ылау нү ктесін (М) орнатып, осы нү ктенің жылжуын ө лшейді.

 

Триангуляция ә дісін қ олданғ анда ғ имараттың қ озғ алу ауқ ымын бақ ылау нү ктесінің координаталарын жү йелі тү рде анық тап, нә тижелерін салыстыру арқ ылы табады. Мысалы: плотинаның бір жағ ында 1, 2, 3 нү ктелерін орнатып, оны ә дейі қ ұ рылғ ан триангуляцияның А, В, С тірек пункттерімен байланыстырады. Триангуляцияның басқ а M, N, P тірек пункттерінен А, В, С пункттерінің жылжымауын жазық бұ рыштарды жү йелі тү рде анық тау арқ ылы тексереді. Бұ л ә діс ү лкен кө лемді жұ мысты қ ажет етеді, сондық тан оны тұ стама қ ұ рылмайтын (қ исық тә різді плотиналарды салу кезінде) объектілер ү шін қ олданады.

 

Жеке бағ ыт ә дісінде тірек сызығ ы АО жә не М бақ ылау нү ктесіне АМ бағ ыты арасындағ ы бұ рыштарды А тірек пунктісінен ө лшеу арқ ылы М нү ктесінің жылжуы табылады. Ә діс қ ұ ндылығ ы

- аз шығ ынды қ ажет етеді, тұ стамалық бақ ылаулар жасалмайтын жерде қ олданылады жә не бақ ылау нү ктелерінің координаталарын табуды қ ажет етпейді

- бағ дарланатын пункттер тірек пунктісінен бақ ылау нү ктесіне дейінгі қ ашық тық пен салынады

- кез-келген ғ имараттарды бақ ылауғ а қ олданылады.

 

Қ ұ рылыстың қ арама-қ арсы шеттерінде отырымдылық тың екі нү ктенің айырмасы ретінде қ ұ рылыстың кренін жә не кө лбеулігін анық тайды.

Деформацияларды бақ ылау кезінде ЭНИМС гидростатикалық аспабы, Бельцынның инженерлік нивелирі, Целсс алиниометрі, Гайд жә не Больфа пендометрі, Видуев пен Гржибовскидің стационарлы микрокренометрі қ оланылады.

 






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.