Амыр бөлшектеу машиналарындағы процестерді зерттеу.

Жұ мыс істейтін қ амыр бө лу машиналарына қ ойылатын шарттар:

-қ амыр бө лшектерінің массасының дә лдігі;

-бө лінген бө лшектердің қ асиеттері;

-шығ ындалғ ан меншікті қ уат мө лшері;

-машинаның сенімді жә не ұ зақ уақ ыт жұ мыс істеуі

Қ амыр бө лу машинасының жұ мысшы камераларында аталғ ан шарттың барлығ ы орындалу керек. Жұ мысшы камерасының кө лемі -мен белгіленеді.

Жұ мысшы камерасының ішіндегі сығ ымдау процесі ө тетін кө лемі деп алынады. Бұ л жерде қ амыр сығ ымдалып жұ мысшы қ ысымғ а дейін жеткізіледі.

Қ ысымды «тыныштандыру» қ ұ рылымындағ ы қ амыр кө лемі . Бұ л камера ү лкен болғ ан сайын қ амыр бө лшегінің массалары тұ рақ ты болады.

Жұ мысшы цикл біткен кезде камерадағ ы қ алғ ан қ амырдың кө лемі аралық немесе буферлік кө лем деп аталады. пен белгіленеді. Бұ л кө лем ү лкейген сайын қ амыр массасының дә лдігі артады, ал бірақ бө лу процесіне кететін шығ ын ұ лғ аяды.

Ө лшемді камераның кө лемі жұ мысшы камерағ а кірмейді. Олар бұ л камерағ а қ амыр сығ ымдалғ ан кезде жалғ асады. Ө лшемді камералар кө лемін деп алады.

Ө лшемді камерағ а тү сетін қ амыр алдымен сығ ымдалып белгілі бір қ ысымғ а дейін жұ мысшы камерасында «тыныштандырылады» да ары қ арай ө лшемді камераларды толтырады. Бө лу процесін зерттеуде ө лшемді камера жұ мысшы камерамен жалғ асқ ан кезі алынады. Бө лу процесінде біршама қ амыр ө лшемді камераларғ а сыймай артылып машинаның қ абылдау шанағ ына қ айтарылады. Бұ л қ амырдың кө лемін деп белгілейді. Машина жұ мысын зерттеуге керекті белгіленулер:

- жұ мысшы камерағ а тү скен қ амырдағ ы қ ысым;

- осы камерада сығ ымдалғ ан қ амырдың қ ысымы;

- ө лшемді жұ мысшы камерадан бө лінген кездегі қ ысым;

- қ амырды жұ мысшы қ ысымғ а дейін сығ ымдау коэффициенті.

(1)

жә не - бастапқ ы жә не соң ғ ы меншікті кө лемдер, диаграмма

арқ ылы анық талады;

жә не - бастапқ ы жә не соң ғ ы қ ысымдар;

- қ ысымды тыныштандыру коэффициенті:

(2)

- буферлі кө лем коэффициенті:

(3)

- жұ мысшы камерасындағ ы қ амырдың сығ ымдалу коэффициенті:

(4)

- жұ мысшы камерасынан артылғ ан қ амыр коэффициенті:

(5)

Аталғ ан кө лемдерді былайша байланыстыруғ а болады:

(6)

Тең деудің екі жағ ын ге бө ліп, керекті мә ндерді орнына қ ойып, мына тең деуді алуғ а болады:

(7)

Қ амыр бө лу машинасының жұ мысын зерттеу ү шін машинаның бір циклында жұ мсалатын жұ мыс балансын қ ұ рамыз:

(8)

- жұ мысшы камерасында қ амырды -ден -ге дейін сығ ымдауғ а кететін жұ мыс мө лшері;

- жұ мысшы камерасындағ ы қ амырды қ озғ ауғ а қ арсы кү штерді жең уге жұ мсалатын жұ мыс мө лшері;

- сығ ымдалғ ан қ амырды тыныштандыруғ а кететін жұ мыс мө лшері;

- бө лу барабанын немесе кесуші пышақ ты қ озғ ауғ а кететін жұ мыс мө лшері;

- жұ мысшы камерасынан артылғ ан қ амырды қ абылдағ ыш шанақ қ а қ айтаруғ а кететін жұ мыс мө лшері;

- сығ ымдағ ыш қ ұ рылымғ а кететін жұ мыс мө лшері;

- машина транспортерін қ озғ ауғ а кететін жұ мыс мө лшері.

Қ амырды сығ ымдауғ а кететін жұ мыс:

(9)

-дің мә нін орнына қ ойып мына формула алынады:

(10)

Егер қ амыр бө лу машинасында қ амыр сығ ымдалмай тұ рып қ абылдағ ыш шанақ қ а артық қ амыр қ айтарылса:

(11)

Қ амырдың қ озғ алуына кететін жұ мыс:

(12)

- жұ мысшы камерасындағ ы қ амырдың қ озғ алатын ауданы, .

δ - қ амырдағ ы қ озғ ау кернеуінің шегі, Па.

L – қ амырдың бір циклдағ ы қ озғ алу жолы, м.

Егер жұ мысшы камерасы тік тө ртбұ рышты, ал қ амыр сығ ымдаушы поршень болса, онда

(13)

a, b жә не h – жұ мысшы камераның ұ зындығ ы, ені жә не биіктігі.

Қ алақ ты сығ ымдаушы машина болса:

(14)

α - сығ ымдау бұ рышы, рад;

b- сығ ымдау камерасының ені, м;

R, r- сығ ымдаушы қ алақ пен камера радиуыстары, м

Поршенді машинаның камералардағ ы қ ысымды тыныштандыруғ а кететін жұ мыс:

(15)

- тыныштандырғ ыш тетіктің жұ мысы басталғ аннан кейінгі поршеннің жолы

Қ алақ ты сығ ымдау ү шін

(16)

- сығ ымдағ ыш қ алақ тың ауданы;

- тыныштандырғ ыш қ оспасынан кейінгі қ алақ тың айналу бұ рышы, рад

Бө лу барабанын қ озғ ауғ а кететін жұ мыс

(17)

w- барабанның орташа жұ мыс жылдамдығ ы

(18)

- барабанның бұ рылу бұ рышы;

j- қ озғ аушы массаның инерция моментінің келтірімен мө лшері

= барабан массасы

r- барабанның қ исық иінінің радиуысы

- сыртқ ы кү штердің қ исық иін осіне келтірілген моменті.