Скери қызмет өткеру тәртібі.

ОЖА АХМЕТ ЯСАУИ АТЫНДАҒ Ы ХАЛЫҚ АРАЛЫҚ Қ АЗАҚ -ТҮ РІК УНИВЕРСИТЕТІ

Ө нер факультеті

Дене мә дениеті» кафедрасы

АЗАҚ СТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ Қ АРУЛЫ КҮ ШТЕРІНІҢ ЖАЛПЫ Ә СКЕРИ ЖАРҒ ЫЛАРЫ» пә нінен

ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ

5В010400-«Бастапқ ы ә скери дайындық»

Тү ркістан 2015

Лекциялық тезистер «Дене мә дениеті» кафедрасының

«01» 09.2015 ж. мә жілісінде талқ ыланды жә не №1 хаттамамен бекітілді.

Кафедра мең герушісі, п.ғ.к., доцент м.а ______________ Е. Маханбет

Лекциялық тезистер факультеттің «02» 09. 2015 ж. (хаттама №1) ОӘ К-де қ аралып, мақ ұ лданды.

Оқ у-ә дістемелік кең ес тө райымы, п.ғ.к., доцент м.а Б.Жолдасова

Дайындағ ан: Ағ а оқ ытушы, ағ а лейтенант Б.Р.Ахметов

№ 1. Лекция сабағ ының тақ ырыбы: " Ә скери қ ызметті ө ткерудің тә ртібі"

Жоспары:

1 Ә скери қ ызмет ө ткеру тә ртібі.

2. Ә скери қ ызметшілердің жалпы қ ұ қ ық тары.

Сабақ тың мақ саты: Мемлекет пен халық алдында Қ азақ стан Республикасының азаматтарының Қ РҚ Кү штерінде ө здерінің қ асиетті борышы мен міндеттерін орындаудың мә нін оқ ыту.

Қ ысқ аша мә тіні: Қ РҚ Кү штерінде ө здерінің қ асиетті борышы мен міндеттерін орындаудың мә нін оқ ыту.

скери қ ызмет ө ткеру тә ртібі.

Ә скери қ ызмет – мемлекет пен халық алдында Қ азақ стан республикасының азаматтарының Қ азақ стан Республикасының Қ арулы кү штерінде, Қ азақ стан Республикасының басқ а да ә скерлері мен ә скери қ ұ рамаларында ө здерінің қ асіетті борышы мен міндеттерін орындауымен байланысты мемлекеттік қ ызметінің ерекше тү рі.

Қ азақ стан Республикасының Қ арулы Кү штері жалпығ а бірдей ә скери міндеттілік негізінде, шақ ыру бойынша, сондай – ақ келісім - шарт бойынша, жасақ таудың аумақ тық принциптерін ү йлестіріле отырып, белгіленген талаптарғ а сай келетің ә скери қ ызметшілер мен жасақ талады.

Қ азақ стан Республикасының Қ арулы Кү штеринде жасақ тау принципі мен ә скери қ ызметтің сипатына қ арай оның мынадай турлері болады:

-сарбаздар мен матростардың, сержанттар мен старшиналардың мерізімді ә скери қ ызметі;

-сарбаздар мен матростар, сержанттар мен старшиналар лауазымдарындағ ы келісім – шарт бойынша ә скери қ ызмет;

-ә скери - оқ у орындары курсанттарының (тындаушыларының) ә скери қ ызметі;

-офицерлік қ ұ рамының ә скери қ ызметі.

Ә скери қ ызметте тұ ратың адамдар ә скери қ ызметшілер болып табылады. Қ азақ стан Республикасының Қ арулы кү штерінің ә скери қ ызметшілеріне офицерлер, прапорщіктер мен мичмандар, ә скери - оқ у орындарының курсанттары (тындаушылары); ә скери қ ызметке келісім – шарт бойынша кірген сержанттар, старшиналар, сарбаздар мен матростар (бұ дан ә рі –келісім - шарт бойынша ә скери қ ызмет ө ткеруші ә скери қ ызметшілер); мерізімді ә скери қ ызмет ө ткеруші сержанттар, старшиналар, сарбаздар мен матростар (будан ә рі – мерізімді ә скери қ ызметтің ә скери қ ызметшілері) жатады.

Қ азақ стан Республикасының зандарына сә йкес Қ арулы Кү штерде ә скери қ ызметте Қ азақ стан Республикасының аумағ ында туратың жә не келісім –шарт жасасқ ан шетелдік азаматтармен жоқ адамдар да бола алады.

Ә рбір ә скери қ ызметшіге тиісті ә скери атақ бериледі. Ә скери атақ тар ә скерлік жә не кемелік болып бө лінеді.

Ә скери қ ызметшілер алғ ан біліміне (арнаулы даярлығ ына), біліктілігіне жә не жұ мыс тә жірібесіне сә йкес ә скери бө лімдердің штаттарында кө зделген ә скери лауазымдарғ а тағ айындалады.

Ә скери қ ызметшілердің ә скери қ ызметте болуы Қ азақ стан Республикасының зандарында ә скери қ ызметшілердің тиісті санаттары ү шін белгіленген қ ызмет мерізімдері мен жә не шекті жаспен шектеледі. Ә скери қ ызмет ө ткеру уақ ыты жалпы жә не ү зіліссіз ең бек стажына.

Сондай - ақ мамандығ ы бойынша жұ мыс стажына есептеледі.

Ә скери қ ызметтен босату қ ызметтің белгіленген мерізімі ө ткен соң жә не ә скери қ ызметте болудың шекті жасына жетуіне байланысты жү ргізіледі.

Ә скери қ ызметшілердің Қ азақ стан Республикасының зандарында кө зделінген негіздер болғ ан ретте ә скери қ ызметтен мерізімнен бұ дын босатылуы мү мкін.

Ә скери қ ызметшілерді мерізімді ә скери қ ызметтен мерізімнен бұ рын босату ү шін мыналар негіз болып табылады:

-денсаулық кү йі - ә скери - дә рігерлік комиссияның қ ортындысының (қ ауылысының) негізінде;

-отбасы жағ дайлары –олардын отбасылық жағ дайның ө згеруне орай қ ызмет ө ткеру мерізімін кейінге қ алдыру қ ұ қ ығ ы туындағ ан жағ дайда- ә скери–комиссариаттардың отбасы жағ дайын зерделеуінің негізінде;

-отбасы қ урамында шетелге тұ рақ ты тұ руғ а немесе Қ азақ стан Республикасынан тысқ ары жерде тұ рақ ты туратың отбасымен қ осылуы ү шін, Қ азақ стан Республикасының қ олданылып жү рген зандарына сә йкес кетуіне қ ұ қ ық беретің растама қ ужаттары болғ ан ретте кетуі;

-бас бостандығ ынан айыруғ а сотталуы.

Ә скери қ ызметті келісім–шарт бойынша ө ткеруші ә скери қ ызметшілерді мерізімінен бурын босатуғ а мыналар негіз болып табылады:

- белгіленген қ ызмет мерізімің ө ткеруі: қ ызмет ө ткерген жылдары жә не зейнеткерлікке шығ уғ а қ ұ қ ық беретің ә скери қ ызметте болудың шекті жасына жетуі;

- жасы - ә скери қ ызметте болудың шекті жасына жеткен жағ дайда;

-Денсаулық куйі аскери дарігегрлік комиссияның ә скери қ ызметке жарамсыздығ ы немесе шектеуі жарамдылығ ы туралы қ орытындысының (қ ауылысының) негізнде;

-штаттың қ ысқ аруы немесе қ ызметы пайдалану мумкін емес жагдайдағ ы ұ йымдық іс-шарттары;

-келсім - шартары бузу.

-отбасы жагдайлары немесе тізбесін Қ азагыстан Респулкасының ү кіметі айқ ындайтын басқ а дамаң ызды себептер,

-қ ызметке сайкес келмеуі;

- ә скери қ ызметің абыройыройына нуқ сан келтіретін термесі қ ылық жасауын;

-соттың заң дық кушіне енген айптау ү кімі.

Ә скери қ ызметшілер Қ азағ ыстан Республикасың заң дарында азаматар ү шін белгіленген жалпы қ ү қ ық тар мен бостандық тарғ а ие.

Мендері орындап, жауапкершілікте болады. Ә скери қ ызметтің ерекше сипатын ә скери қ ызметшілер ү шін конституция қ ү қ ық тары мен бостандық тарына белгілі бір қ ысқ артулар мен шектеулер кө здейді, сондай – ақ қ осымша қ ұ қ ық тарды, лаү зымдық жә не арнайы міндетерді, жауапакершілігін айқ ындай, олар заң дармен белгіненді. Қ азақ стан Республикасның Қ арулы Куштерінде ә скери қ ызмет ө ткерші шетел азаматары мен азаматтағ ы жоқ адамдарды жалпы қ ұ қ ық тары міндетері мен жапкершілік Қ азақ стан Республикасы задарымен, халық аралық шарттармен жә не осы Жарғ ымен реттелді.

Қ азақ стан Республикасының заң дарына сә йкес ә скери қ ызметшілердің қ ұ қ ық тарына, міндетері мен жапкершілік мазмұ ны мен кө лемі олардың ә скері қ ызмет міндеттерін (қ ызметшілік міндеттерін) атқ ару ү стінде немесе одан тыс екеніне байланысты.

Ә скеріи қ ызметшілердің ә скери қ ызмет міндеттері (қ ызметік міндеттері) атқ ару деп мыналар ұ рыс қ ыймылдарына қ атысуы осы Жарғ ында, нұ сқ аулық тар мен тә лімделерде белгленген лауазмдық міндеттерін орындау; жауынгерлік кезекшілк (жауынгерлік қ ызмет) атқ ару; оқ у - жаттығ улар жә не кеме жорық тарына қ атысуы, ә скері бө лімнің аймағ ында.

Кү н тә ртібмен белгленген қ ызмет уақ ыты ішінде немесе бұ л қ ызметің іс жоспарда немесе емденуде болады; қ ызмет ө ткеру, емдеу орнына жү рү і немесе кері оралуы; ә скери жиындар ө ткеруі; тұ тқ ында (тұ тынғ ан ө з еркімен берілу жағ дайларына басқ а), кепіл немесе ырық сыз шеттелші жағ дайда болуы; хабарсыз болыу-ә скери қ ызметшіні заң да белгіленген тә ртіпен хабарсыз жоғ алғ ан деп тағ ыны немесе қ айтыс болды деп жариялағ анғ а дейин; жеке басын, ө мірін, денсаулығ ын, ар - намысы мен қ адір – қ асіеттін қ орғ ану.

Органдарына заң дылық пен қ ұ қ ық тә ртіпен қ амтасыз етуде кө мек кө рсету; сотын ә скери қ ызметшліктің қ оғ ам мен мемлекеттің мү ддесінде жасады деп танығ ан ө зге де іс - ә рекеттері.

Ө зін ерікті тү рде ішкілікпен, есерткімен немесе уытшылдық мастану кү йіне тү сірген; қ ылмыстық зандарда кө зделген қ оғ амдық қ ауіпті іс - ә рекеттерді жасағ ан; ө зіне қ ол салғ ан немесе ө зіне қ ол салуғ а ә рекет жасағ ан ә скери қ ызметшілер, егер аталғ ан іс - ә рекеттер сырқ аттық кү йінен немесе ө зіне қ ол саларлық кү йге жеткізуден туындамағ ан болса; ә скери бө лімнің орналасқ ан жерінен тысқ арыда демалыста, сейілде немесе демалыста болғ ан кезінде, ә скери бө лімнен орналасқ ан жерінен тасқ арыда немесе ә скери бө лімнен тыс жерде белгіленген қ ызмет орнынан ө з бетімен сыртта болғ ан кезінде, тұ тқ ында, кепіл немесе ырық сыз шеттетілуі жағ дайында болғ ан реттерін, сот қ оғ ам мен мемлекеттікң мү дделерінде жасалғ ан деп танығ ан ө зге де іс-ә рекеттерін қ оспағ анда, ә скери қ ызмет міндеттерін (қ ызметтік міндеттерін) атқ арушылар болып танылмайды.

Ә скери қ ызмет міндеттерін (қ ызметтік міндеттерін) атқ ару ү стінде ә скери қ ызметшілер мемлекеттік қ ызметтің ө кілдері болып табылады жә не мемлекеттің қ орғ ауында болады.