Жалпы ережелер.Бөлім,парк бойынша кезекші,рота бойынша кезекші.

Бө лімде парк бойынша кезекші офицерлерден. ал жеке батальонда келісімшарт бойынша ә скери қ ызметшілерден – сержанттардан тағ айындалады. Ол парктегі ішкі тә ртіп пен нарядтың парк бойынша қ ызмет атқ аруы ү шін жауап береді. Парк бойынша кезекші бө лім бойынша кезекшіге, паркте ішкі қ ызмет тә ртібімен бө лім командирінің қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасарына немесе бө лімнің техникалық қ ызметтерінің біреуінің бастығ ына бағ ынады.

Оғ ан парк бойынша тә уліктік кезекшілер мен кезекші тартқ ыштардың механик-жү ргізушілері (жү ргізушілері) бағ ынады.

Парк бойынша жаң а кезекші белгіленген уақ ытта бө лім командирінің қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасарына нұ сқ амағ а келеді.

Таралымнан кейін парк бойынша жаң а кезекші тізімдеме бойынша бұ рынғ ы кезекшіден қ ұ жаттар мен мү лікті қ абылдайды, онымен бірге парк аумағ ын жә не барлық парк ү й-жайларын аралап шығ ады жә не тізімдеме бойынша мө рленген парк ү й-жайларын, сақ тау орындарын, сондай-ақ ашық алаң дар мен қ алқ а астында тұ рғ ан қ ару-жарақ ты, ә скери жә не басқ а техника мен жабдық ты қ абылдайды.

Кезекшілікті қ абылдау жә не тапсыру кітабына ол кезекшілікті қ абылдау кезінде жою мү мкін емес кемшіліктерді жазады.

Кезекшілікті тапсыру жә не қ абылдау туралы бұ рынғ ы жә не жаң а кезекші бө лім командирінің қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасарына, одан кейін бө лім бойынша кезекшіге баяндайды.

Парк бойынша кезекші:

оғ ан бө лінген ү й-жайда болуғ а; бө лім бойынша кезекшінің рұ қ сатымен қ ызмет істері бойынша кеткенде ө з орнына бос ауысымның тә уліктік кезекшісін қ алдыруғ а жә не оғ ан қ айда жә не қ анша уақ ытқ а кететінін хабарлауғ а;

паркке келген барлық адамдардың рұ қ сат қ ағ аздары мен жеке басын куә ландыратын қ ұ жаттарын мұ қ ият тексеруге жә не бір жолғ ы рұ қ саттамаларғ а паркке келген жә не кеткен уақ ыты туралы белгі қ оюғ а; ауысымнан кейін рұ қ саттамаларды техникалық бө лімге тапсыруғ а;

парк ү й-жайлары мен сақ тау орындарын ашуғ а бө лім бойынша бұ йрық берілген адамдарды, бұ л туралы тиісті кітаптарда жазу жаза отырып жіберуге, оларды ашу (жабу) кезінде болуғ а жә не есіктерді (қ ақ паларды) парк бойынша кезекшінің нө мірлі мө рімен мө рлеуге;

машиналардың парктен шығ уына жә не парктің ішіндегі қ озғ алысына жеке ө зі рұ қ сат етуге;

машиналардың шығ уы мен қ айтып оралуының белгіленген ү лгідегі журналын жү ргізуге;

машиналардың рейстен паркке уақ тылы қ айтып оралуын бақ ылауды жү зеге асыруғ а, ал олар бө гелген жағ дайда бө лім командирінің қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасарына жә не бө лім бойынша кезекшіге баяндауғ а;

парктен жол қ ағ азындағ ы, материалдық рұ қ саттамадағ ы жә не тә ртіптемедегі жазбағ а сә йкес мү лікті алып шығ уды (кіргізуді) бақ ылауғ а, сондай-ақ парк аумағ ына бө тен адамдардың жіберілуін болдырмауғ а шаралар қ абылдауғ а;

парктегі кү н тә ртібінің орындалуын бақ ылауды жү зеге асыруғ а жә не парктегі жеке қ ұ рамның санын, қ андай бө лімшелердің қ андай жұ мыспен айналысатынын білуге; паркте қ ару-жарақ қ а, ә скери жә не басқ а техникағ а техникалық қ ызмет кө рсетумен немесе паркті жабдық таумен байланысты емес жұ мыстарғ а жол бермеуге;

парктің кіреберісіндегі кезекті тә уліктік кезекшілерді уақ тылы қ оюғ а жә не ауыстыруғ а;

ақ аулы жә не ақ аусыз қ ару-жарақ тың, ә скери жә не басқ а техниканың болуын, шығ ысын, санын ұ дайы білуге;

парк ү й-жайларындағ ы жә не аумағ ындағ ы тазалық пен тә ртіпке, сондай-ақ қ оршағ ан ортаны қ орғ ау ережелерін сақ тауғ а бақ ылауды жү зеге асыруғ а;

жылдың суық уақ ытында парк ү й-жайлары мен су-май жылытқ ышта пештерді уақ тылы жә не дұ рыс жағ уды жә не парктің барлық ү й-жайларында, от жағ ылмайтын сақ тау орындары мен ашық алаң дарда белгіленген температураны ұ стауғ а бақ ылауды жү зеге асыруғ а; қ озғ алтқ ыштарды суыту жү йелерінен судың ағ ызылғ андығ ын суды ағ ызуды бақ ылау кітабындағ ы жазумен, ал қ атты аяздарда одан басқ а, машиналардан аккумулятор батареяларының алынғ андығ ын жә не тиісті жазулардың ілінгендігін тексеруге;

ө рт қ ауіпсіздігі талаптарының орындалуын бақ ылауды жү зеге асыруғ а, ө рт сө ндіру қ ұ ралдарының, ө рт дабылдамасының болуы мен жай-кү йін тексеруге;

нарядқ а тү сер алдында кезекші кө лік қ ұ ралдарының ә зірлігін тексеруге жә не бұ л туралы бө лім бойынша кезекшіге баяндауғ а;

парк ү й-жайлары мен аумағ ында, осы ү шін арнайы бө лінген жә не жабдық талғ ан орындарды қ оспағ анда, шылым шекпеуді жә не от жақ пауды бақ ылауды жү зеге асыруғ а;

паркке қ айтып оралғ ан машиналар мен басқ а техникағ а уақ тылы техникалық қ ызмет кө рсетуге шаралар қ абылдауғ а;

машиналарғ а қ ауіпсіздік талаптарын сақ тай отырып, тек жанар май қ ұ ю пункттерінде жанар май қ ұ йылуын бақ ылауғ а;

тұ рақ тарғ а жанар май қ ұ йылмағ ан машиналарды қ оюғ а рұ қ сат етпеуге;

кешке, барлық жұ мыс аяқ талғ аннан кейін паркте барлық ү й-жайларда жарық тың ө шірілуін жә не тек кезекші жарық тың қ алдырылуын, ал парктің сыртқ ы жарық беру нү ктелерінің барлығ ы қ осылғ анын бақ ылауды жү зеге асыруғ а;

арнайы, улы техникалық сұ йық тарды сақ тау ү шін арналғ ан ү й-жайлардың (қ оршалғ ан алаң дардың) есіктерінде қ ұ лыптар мен пломбылардың болуын жә не ақ аусыздығ ын, сондай-ақ су-май жылытқ ыштарда сақ талатын, тө мен температурада қ ататын суытатын сұ йық тық тар бар ыдыстардағ ы пломбыларды тексеруге;

паркке бө лім командирінің орынбасары жә не одан жоғ ары тікелей бастық тар, сондай-ақ бө лім бойынша кезекші келгенде оларды қ арсы алуғ а жә не оларғ а баяндауғ а міндетті.

Мысалы: «Майор мырза. Менің кезекшілігім уақ ытында оқ иғ алар болғ ан жоқ (немесе мынадай болды). Парк бойынша кезекші лейтенант Орманов».

Баяндаудан кейін кезекші келген командирді (бастық ты) парк аумағ ы бойынша алып жү реді.

Келген командирді (бастық ты) бө лім командирі немесе оның қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасары қ арсы алғ ан жә не оғ ан баяндағ ан жағ дайда парк бойынша кезекші баяндамайды, тек ө зін таныстырады.

Парк бойынша кезекші парктен машиналарды белгіленген тә ртіппен шығ арады.

Машиналар паркке келісімен жә не оларды бақ ылау-техникалық пункті бастығ ы тексергеннен кейін парк бойынша кезекші жол қ ағ азына жә не машиналардың шығ уы мен қ айтып оралуы журналына қ айтып оралғ ан уақ ыты, спидометрдің кө рсеткіштері туралы жазу жазады, ал машинағ а толық қ ызмет кө рсетілгенде жә не май қ ұ йылғ анда оны тұ рақ қ а жібереді немесе белгіленген тә ртіппен оны кү зетуді ұ йымдастырады, одан кейін экипажғ а (жү ргізушіге) парктен кетуге рұ қ сат етеді.

Паркте ө рт шық қ ан кезде парк бойынша кезекші дереу ө рт сө ндіру командасын шақ ырады, ө ртті сө ндіруге, машиналарды шығ аруғ а жә не қ ару- жарақ ты, ә скери жә не басқ а техниканы, материалдық қ ұ ралдарды қ ұ тқ аруғ а шаралар қ олданады, болғ ан оқ иғ а туралы бө лім бойынша кезекшіге, бө лім командиріне жә не оның қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасарына баяндайды.

Парк бойынша кезекшіде: парктің схемасы; бө лімді жауынгерлік ә зірліктің жоғ ары дә режесіне келтіру кезінде техниканы шығ ару жоспары; қ ару-жарақ тың, ә скери жә не басқ а техниканың ү лгілерін мө рлеу жә не кү зетуге қ абылдау тә ртібі туралы нұ сқ аулық; ө рт қ ауіпсіздігі шаралары жө ніндегі нұ сқ аулық; парк ү й-жайларын, сақ тау орындарын жә не ашық алаң дар мен қ алқ алардың астында тұ рғ ан техниканы ашуғ а (жабуғ а) рұ қ сат етілген лауазымды адамдардың тізімі; рұ қ саттамалар мен пломбалардың (мө рлер бедерлерінің) ү лгілері; парк бойынша кезекші мен тә уліктік кезекшіге, кезекші тартқ ыштың механик-жү ргізушісіне (жү ргізушісіне) нұ сқ аулық тар; ашық алаң дар мен қ алқ алардың астында тұ рғ ан қ ару-жарақ тың, ә скери жә не басқ а техниканың тізімдемесі; парк мү лкі мен жабдығ ының тізімдемесі; кезекшілікті қ абылдау жә не тапсыру кітабы; машиналардың шығ уы мен қ айтып оралуы кітабы; парктегі жұ мыс тә ртібі; жол қ ұ жаттамаларының ү лгілері; машиналарды пайдалануғ а наряд; парк ү й-жайларын, қ ару-жарақ ты, ә скери жә не басқ а техниканы ашу кітабы; машиналардың кабиналары мен люктерінің, парк ү й-жайлары мен қ ақ паларының кілттерін беру кітабы; жұ мыс дә птері; кілттерге арналғ ан шкафтар (жә шіктер); жалпыә скери жарғ ылар; машиналарды парктен шығ аруғ а қ ұ қ ығ ы бар лауазымды адамдардың қ олдарының ү лгілері; парк ү й-жайларының, сақ тау орындарының қ осалқ ы кілттерінің жиынтығ ы; суды ағ ызуды есепке алу кітабы; бө лім командирінің парктегі ішкі қ ызметті ұ йымдастыру жө ніндегі бұ йрығ ынан кө шірмелер жә не басқ а қ ұ жаттар болуы тиіс.

Парктегі жұ мыс аяқ талысымен парк бойынша кезекші парктің барлық ү й-жайларында жә не аумағ ында ө рт қ ауіпсіздігі мен қ оршағ ан ортаны қ орғ ау талаптарының орындалғ анын, тә ртіпке келтірілгенін тексереді; бө лімшелер командирлерінен парк ү й-жайларын, сақ тау орындарын, ашық алаң дар мен қ алқ а астында тұ рғ ан сақ таудағ ы қ ару-жарақ ты, ә скери жә не басқ а техниканы қ абылдайды, оларды мө рлеуге рұ қ сат етеді жә не оларды қ осымша парк бойынша кезекшінің мө рімен мө рлейді. Улы техникалық сұ йық тарды сақ тауда жә не пайдалану, ө рт қ ауіпсіздігінің талаптарын бұ зулар анық талғ ан кезде бө лім бойынша кезекші мен бө лім командирінің қ ару-жарақ жө ніндегі орынбасарына дереу баяндайды, анық талғ ан кемшіліктерді жою жө нінде шаралар қ олданады. Ө рт сө ндіру наряды адамдарымен бірлесіп паркті тексергеннен жә не ө рт сө ндіру жетонын алғ аннан кейін ол паркті қ арауылғ а кү зетуге тапсырады.

Парк бойынша тә уліктік кезекші сарбаздардан (матростардан) тағ айындалады.

Ол паркте белгіленген тә ртіптің сақ талуы мен машиналарды парктен шығ арудың жә не олардың паркке қ айтып оралуының дұ рыстығ ы ү шін жауап береді. Парк бойынша тә уліктік кезекші парк бойынша кезекшіге бағ ынады.

Парк бойынша кезекті тә уліктік кезекші:

тек парк бойынша кезекшінің рұ қ сатымен ә скери қ ызметшілерді паркке жіберуге, сондай-ақ машиналарды жә не басқ а техниканы парктен шығ аруғ а жә не паркке кіргізуге;

паркте тазалық пен тә ртіпті ұ стауғ а жә не парк бойынша кезекшіге анық талғ ан парктегі ішкі тә ртіпті бұ зулар туралы баяндауғ а;

парк ү й-жайлары мен аумағ ында, осы ү шін арнайы бө лінген орындарды қ оспағ анда, шылым шегуге жә не от жағ уғ а жол бермеуге;

машиналардың тұ рақ тағ ы орындарынан (орнына) тек парк бойынша кезекшінің рұ қ сатымен шығ арылуын (қ ойылуын) бақ ылауды жү зеге асыруғ а;

суық уақ ытта парктің от жағ ылатын ү й-жайларында ауа температурасын қ адағ алауғ а; от жағ ылмайтын жә не далалық парктерде қ озғ алтқ ыштардың суыту жү йелерінен судың ағ ызылуын жә не «Суы ағ ызылды» деген тақ тайшаның ілінуін; қ атты аяздарда машиналардың аккумуляторлары алынғ анын жә не «Аккумулятор батареялары алынды» деген тақ тайшаның ілінуін бақ ылауды жү зеге асыруғ а;

ө рт шық қ ан кезде оны сө ндіруге шаралар қ олдануғ а жә не бұ л туралы парк бойынша кезекшіге баяндауғ а міндетті.

Кезекті тә уліктік кезекші паркке кіреберіске қ ойылады, ал бос ауысымның тә уліктік кезекшісі парктегі жұ мыс уақ ытында парк аумағ ында болады жә не ішкі тә ртіпті, ө рт қ ауіпсіздігі талаптарының орындалуын қ адағ алайды жә не парк бойынша кезекшінің рұ қ сатынсыз ешқ айда кетпейді.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Тә уліктік нарядтың қ ұ рамы.

2. Тә уліктік нарядтың міндеттері.

3. Кімнің рұ қ сатымен тә уліктік наряд адамдары ө здерінің міндеттерін атқ аруды тоқ татады, немесе басқ а біруге береді.

4. Кезекті тә уліктік кезекші паркктегі орны.

5. Парк бойынша кезекті тә уліктік кезекші.

6. Парк бойынша кезекті тә уліктік кезекшінің міндеттері.

№ 23 Лекция сабағ ының тақ ырыбы: " Рота бойынша тә уліктік кезекші"

Жоспары:

1.Бақ ылау-ө ткізу пункті бойынша кезекшінің кө мекшісі.

2.Қ ойма аймағ ы бойынша тә уліктік кезекші.Оқ ыту ә дістемесі.

Сабақ тың мақ саты: Қ РҚ К-дегі Ә скери бө лімдерде Рота бойынша тә уліктік кезекшілердің міндеттері.

Қ ысқ аша мә тіні: Қ РҚ К-дегі Ә скери бө лімдерде Рота бойынша тә уліктік кезекшілердің міндеттерін тү сіндіре жеткізу туралы.