Бап. Іс бойынша іс жүргізуді болғызбайтын мән-жайлар

1. Қ ылмыстық iс:
1) қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық оқ иғ асының болмауынан;
2) іс-ә рекетте қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық қ ұ рамының болмауынан;
3) егер рақ ымшылық жасау актiсi жасалғ ан іс-ә рекет ү шiн жаза қ олдануды жойса, соның салдарынан;
4) қ ылмыстық жауаптылық қ а тартудың ескіру мерзімінің ө туіне орай;
5) осы Кодекстің 32-бабының тө ртінші бө лiгiнде кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, осы Кодекстiң 32-бабының екiншi жә не ү шінші бө лiктерiнде кө зделген қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық тар туралы істер бойынша жә бірленушінің шағ ымының болмауынан, сондай-ақ осы Кодекстің 32-бабының тө ртінші бө лiгiнде кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, осы Кодекстiң 32-бабының екiншi бө лiгiнде кө зделген қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық тар туралы iстер бойынша жекеше айыптаушы айыптаудан бас тартқ ан не коммерциялық немесе ө зге де ұ йымның немесе уә кілетті органның басшысы адамды қ ылмыстық жауаптылық қ а тарту туралы арызды кері қ айтарып алғ ан кезде;
6) егер жасағ ан іс-ә рекеті ү шін қ ылмыстық жауаптылық тың кү шін жоятын заң қ олданысқ а енгізілген болса не Қ азақ стан Республикасының Конституциялық Кең есі осы қ ылмыстық іс бойынша қ олданылуғ а жататын, іс-ә рекеттің қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық ретінде саралануы оғ ан байланысты болатын заң ды немесе ө зге де нормативтік қ ұ қ ық тық актіні конституциялық емес деп танығ ан жағ дайда;
7) егер адамғ а қ атысты соттың нақ осы айыптау бойынша заң ды кү шiне енген ү кiмi не соттың қ ылмыстық қ удалаудың мү мкiн еместiгiн белгiлейтiн, кү шi жойылмағ ан қ аулысы бар болса;
8) егер адамғ а қ атысты қ ылмыстық қ удалау органының нақ осы кү дік бойынша қ ылмыстық қ удалауды тоқ тату туралы кү шi жойылмағ ан қ аулысы бар болса;
9) iс бойынша іс жү ргізу ө зіне медициналық сипаттағ ы мә жбү рлеу шарасын қ олдану ү шiн қ ажет болғ ан жағ дайларды қ оспағ анда, егер қ ылмыстық заң тыйым салатын іс-ә рекеттi есi дұ рыс емес кү йде жасағ ан адамғ а қ атысты болса;
10) қ ылмыстық қ удалаудан артық шылық тары немесе иммунитетi бар адамды қ ылмыстық жауаптылық қ а тартуғ а уә кiлеттi органның немесе лауазымды адамның келiсiм беруден бас тартуына байланысты;
11) iс бойынша iс жү ргiзу қ айтыс болғ ан адамды ақ тау немесе iстi басқ а адамдарғ а қ атысты тергеп-тексеру, сондай-ақ заң сыз жолмен табылғ ан мү лікті, тә ркіленуге жататын, келтірілген зиянның ө телуін қ амтамасыз ететін ақ ша қ аражатын жә не ө зге де қ ұ ндылық тарды анық тау ү шiн қ ажет болғ ан жағ дайларды қ оспағ анда, қ айтыс болғ ан адамғ а қ атысты;
12) Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексiнiң ережелерiне байланысты қ ылмыстық жауаптылық тан босатылуғ а жататын адамғ а қ атысты тоқ татылуғ а жатады.
2. Іс бойынша іс жү ргізу қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық оқ иғ асының немесе қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық қ ұ рамының жоқ тығ ы дә лелденген кезде де, егер қ осымша дә лелдемелер жинау ү шiн барлық мү мкiндiктер қ олданылса, олардың болуы дә лелденбеген кезде де осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 1) жә не 2) тармақ тарында кө зделген негiздер бойынша тоқ татылады.
3. Іс бойынша іс жү ргізу осы баптың бірінші бө лігінің 2) тармағ ында кө зделген негіз бойынша жә не кү діктінің, айыпталушының немесе сотталушының зиян келтiруi қ ұ қ ық қ а сыйымды болып табылғ ан не кү дікті, айыпталушы немесе сотталушы іс-ә рекетті Қ азақ стан Республикасының Қ ылмыстық кодексiне сә йкес оны қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық деп тануды жә не қ ылмыстық жауаптылық ты жоқ қ а шығ аратын мә н-жайлар кезінде жасағ ан жағ дайларда тоқ татылады.
4. Егер арыз иесі қ ылмыстық қ ұ қ ық бұ зушылық жасағ ан адам ретінде тікелей кө рсететін адам (қ орғ алуғ а қ ұ қ ығ ы бар куә), кү дікті, айыпталушы, сондай-ақ сотталушы немесе оның заң ды ө кілдері бұ ғ ан қ арсылық бiлдiрсе, қ ылмыстық істі осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 3), 4) жә не 11) тармақ тарында кө рсетiлген негiздер бойынша тоқ татуғ а жол берiлмейдi. Бұ л жағ дайда іс бойынша iс жү ргiзу жалғ астырылады жә не оғ ан негiздер болғ ан кезде адамды жазадан не қ ылмыстық жауаптылық тан босата отырып, айыптау ү кiмiн шығ ару арқ ылы аяқ талады.
Қ ылмыстық iстi осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 3), 4), 9), 10) жә не 11) тармақ тарында кө рсетiлген негiздер бойынша тоқ тату туралы шешiм қ абылдау ү шiн жә бiрленушiнiң немесе оның ө кілінің келiсiмi талап етiлмейдi.
Қ ылмыстық істі тоқ тату сонымен бір мезгілде қ ылмыстық қ удалауды тоқ татуғ а ә кеп соғ ады.
5. Іс-ә рекет жасалғ ан кезде заң ғ а сә йкес қ ылмыстық жауаптылық жү ктеу мү мкін болатын жасқ а толмағ ан адамғ а қ атысты қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы шешiм осы баптың бiрiншi бө лiгiнiң 2) тармағ ында кө рсетілген негiз бойынша қ абылдануғ а жатады. Іс-ә рекет жасалғ ан кезде заң ғ а сә йкес қ ылмыстық жауаптылық басталатын жасқ а толса да, психикалық дамуы жағ ынан психикасының бұ зылуына байланысты емес артта қ алуы салдарынан ө з ә рекеттерiнiң (ә рекетсiздiгiнiң) iс жү зiндегi сипаты мен қ оғ амдық қ ауiптiлiгiн толық тү йсіне алмағ ан жә не оларды игере алмағ ан, кә мелетке толмағ ан адамғ а қ атысты қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы шешiм де осы негiз бойынша қ абылдануғ а жатады.
6. Қ ылмыстық қ удалау органы қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайларды анық тағ анда сотқ а дейiнгi iс жү ргiзудiң кез келген сатысында қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы қ аулы шығ арады.
Прокурор істі басты сот талқ ылауында қ арау басталғ анғ а дейін оны соттан кері қ айтарып алуғ а жә не осы бапта кө зделген негіздер бойынша тоқ татуғ а да қ ұ қ ылы. Прокурор істі соттан кері қ айтарып алғ аннан кейін оны тоқ тату ү шін ол бойынша жаң адан сотқ а дейінгі іс жү ргізу ө ткізуге жә не оны сотқ а қ айтадан жіберуге жол берілмейді.
7. Мемлекеттiк айыптаушы сотта қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайларды анық тағ анда айыптаудан бас тарту туралы мә лiмдеуге мiндеттi. Мемлекеттiк айыптаушының айыптаудан бас тарту туралы мә лiмдемесi, егер жекеше айыптаушы айыптауды қ олдауын жалғ астырса, қ ылмыстық iстi қ арауды жалғ астыруғ а кедергi келтiрмейдi.
8. Сот қ ылмыстық қ удалауды болғ ызбайтын мә н-жайларды анық тағ анда қ ылмыстық iстi тоқ тату туралы мә селенi шешуге мiндеттi.
9. Қ ылмыстық қ удалау органдары жә не соттар қ ылмыстық іс тоқ татылғ ан кезде, адамның ә рекеттерінде ә кімшілік немесе тә ртіптік (сыбайлас жемқ орлық) қ ұ қ ық бұ зушылық белгілері болғ ан кезде материалдарды ә кімшілік немесе тә ртіптік жауаптылық қ а тарту туралы мә селені шешу ү шін он тә улік ішінде уә кілетті органдарғ а (лауазымды адамдарғ а) жіберуге міндетті.