Сигналдық түстерге қойылатын талаптар

27. Осы техникалық регламент мынадай сигналдық тү стерді белгілейді: қ ызыл, сары, жасыл, кө к.
Қ ауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулердің тү стік графикалық бейнелерін кө збен қ абылдауды кү шейту ү шін қ арама-қ арсы - ақ немесе қ ара тү стермен ү йлестіріп қ олданғ ан жө н.
Қ арама-қ арсы тү стерді графикалық символдар мен тү сіндірме жазуларды орындау ү шін пайдаланғ ан жө н.
Сигналдық тү стердің мағ ынасы, қ олданылу саласы жә не оларғ а сә йкес контрасты тү стер техникалық регламенттің 1-қ осымшасында келтірілді.

28. Сигналдық тү стердің арналуы мен қ олдану тә ртібі

1) сигналдық тү стер:
адамдар ү шін қ ауіптілік кө зі болуы мү мкін жабдық тардың, машиналар мен механизмдердің жақ тарын, қ ұ рылмаларын (немесе қ ұ рылма элементтерінің), бұ йымдарын, тү йіндері мен элементтерін, қ оршаулар мен басқ а да қ орғ аныш қ ұ рылғ ылары мен бұ ғ аттау жү йелерінің жақ тарын белгілеу;
ө рт техникасын, инвентарьды, ө ртке қ арсы жә не жеке қ орғ аныш қ ұ ралдарын, олардың элементтерін, белгілеу, ө рт автоматикасы қ ондырғ ыларының, тү тінге қ арсы қ орғ аныш жү йелері мен ө зін қ орғ ау қ ұ ралдарының қ олмен іске қ осу тү ймелерін табу;
қ ауіпсіздік белгілері, сигналдық белгілеулер, эвакуация жоспарлары жә не қ ауіпсіздікті қ амтамасыз етудің кө збен шолу қ ұ ралдары;
жарық беретін (сә улелік) қ ауіпсіздік қ ұ ралдарын (сигналдық шамдар, табло);
эвакуация жолдарын белгілеу ү шін қ олданылуғ а тиіс.

2) сигналдық қ ызыл тү с:
механизмдер мен машиналардың ажырату, оның ішінде апатты қ ұ рылғ ыларын белгілеу;
жабдық тардың, машиналар мен механизмдердің ашық тоқ жү ргізу элементтері бар шкафтарының қ ақ пақ тарының (есіктерінің) ішкі жақ тарын;
крандардың саптары, қ ысымды апатты (мә жбү рлеп) тү сіру, тү тін - жә не жылуды жою жү йелерінің тү ймелерін;
кернеу асты жұ мыс кү йінде тұ рғ ан май ажыратқ ыштардың тұ рғ ын;
ө рт техникасының алуан тү рлерін, ө ртке қ арсы қ орғ аныш қ ұ ралдарын, жедел тануды талап ететін олардың элементтерін (ө рт машиналары, гидрант-бағ аналардың жер бө ліктерін, от сө ндіргіштер, баллондар, ө рт автоматикасын қ олмен іске қ осу жү йелерінің (қ ондырғ ыларының) қ ұ рылғ ыларын, хабарландыру қ ұ ралдары, ө ртке қ арсы қ ызметпен тікелей байланыс телефондары, сорғ ылар, ө рт стендтері, суғ а арналғ ан бө шкелер, сондай-ақ шелектер, кү ректер мен балталар) белгілеу;
ө рт саймандары мен от сө ндіргіштерді бекітуге арналғ ан ақ тү сті ө рт қ алқ андарының жиектері. Жиектерінің ені 30 мм бастап 100 мм шамасында болуғ а тиіс;
от сө ндіргіштің, қ олмен іске қ осатын ө рт сө ндіру қ ондырғ ысының, ө рт сигнал беру жабдығ ының тү ймешіктерін табу орындарын белгілеуге арналғ ан жолақ тардың кө лденең орналасқ ан кесінділері тү ріндегі қ ұ рылыс қ ұ рылмаларының (қ абырғ алар, бағ аналар) элементтерінің ө рнектері;
Жолақ тардың ені 150 мм бастап 300 мм шамасында болуы керек. Жолақ тар жұ мыс орындары мен ө тпе жолдардан кө збен қ абылдауғ а қ олайлы биіктікте қ абырғ алар мен бағ аналардың жоғ арғ ы бө лігінде орналасуы қ ажет;
сигналдық шам жә не технологиялық процестің бұ зылғ аны немесе қ ауіпсіздік жағ дайларының бұ зылғ аны туралы хабар беретін " Дабыл", " Ақ аулылық " деген ақ параты бар табло;
қ арпығ ыш қ ұ рылғ ыларды, ө ндірістік қ ондырғ ылар мен ө неркә сіптік роботтарды белгілеу;
уақ ытша қ оршауларды немесе қ ауіпті аймақ тардың, учаскелердің, аумақ тардың, шұ ң қ ырлардың, котловандардың, химиялық, бактериологиялық жә не радиациялық ластану орындарының уақ ытша қ оршауларының, сондай-ақ кіруге уақ ытша тыйым салынғ ан басқ а да орындардың, аймақ тардың, учаскелердің шекараларында орнатылатын уақ ытша қ оршаулардың элементтерін белгілеу;
тыйым салатын қ ауіпсіздік белгілері мен ө рт сө ндіру, ө рт кезінде адамдарды қ ұ тқ ару қ ұ ралдары орналасқ ан орындары, ө рт автоматикасы, қ ол ө рт хабарландырушылар жә не ө ртке қ арсы сумен жабдық тау кө здерінің қ ондырғ ыларын (жү йелерін) іске қ осу туралы ақ параттары бар ө рт қ ауіпсіздігі белгілері ү шін қ олданылады.

3) сигналдық қ ызыл тү сті:
жедел тануды қ ажет етпейтін (ө рт хабарландырушылары, ө ртке қ арсы сумен жабдық тау желілерінің қ ұ быржолдары, ө рт сө ндіру қ ондырғ ыларының суландырғ ыштары) ө ртке қ арсы орнатылатын стационарлық қ орғ аныш қ ұ ралдарын (олардың элементтерін) белгілеу ү шін;
тү сінбестік пен абыржудан аулақ болу ү шін эвакуация жолдарына (тыйым салатын қ ауіпсіздік белгілері мен ө рт қ ауіпсіздігі белгілерінен басқ а) пайдалануғ а тыйым салынады.

4) сигналдық сары тү сті:
жұ мыс істейтіндердің жарақ ат алуына себеп болуы мү мкін қ ұ рылыс элементтері мен олардың қ ұ рылмаларын: тө мен бө ренелерді, еден жазық тығ ының шығ ың қ ы жері мен тө мен тү сіп кетуін, аса кө рінбейтін баспалдақ тарды, пандустарды, қ ұ лау қ аупі бар орындарды (тиеу платформалары, жү к тү п асты, қ оршалмағ ан алаң қ айлардың, люктердің, ойық тардың жиектері жә не т.б.), ө тулердің тарылуын, аса кө рінбейтін тірек таяныштарды, тү йіндерді, бағ аналарды, зауытішілік кө ліктерінің қ арқ ынды қ озғ алыс орындарындағ ы тіректер мен тіреулерді белгілеу;
адамдардың абайсыз жұ мыс істеуі кезінде қ ауіптілік тө ндіретін жабдық тардың, машиналар мен механизмдердің тү йіндері мен элементтерін: қ озғ алмалы ашық тү йіндерді, биіктікте жү ргізілетін жұ мыстарғ а, сондай-ақ ү немі тө беге ілінген немесе жұ мыс кең істігіне шығ ың қ ы технологиялық арқ аулар мен механизмдердің алаң дардың қ оршау қ ұ рылмаларының қ озғ алмалы элементтерінің (тегістеу шең берлерінің, жоң ғ ыштардың, тісті дө ң гелектердің, жетекті белдіктер мен шынжырлардың) толық жабылмайтын қ оршауларының қ оршау қ ұ рылғ ыларының жиектерін белгілеу;
пайдаланғ ан кезде кө лік қ ұ ралдарының, кө тергіш-кө лік жабдық тарының жә не жол-қ ұ рылыс машиналарының элементтерінің, жү к кө тергіштердің алаң шаларының, электрокар бамперлері мен бү йір беттерінің, экскаватор тиеуіштерінің, арбаларының, бұ ру платформалары мен жебелерінің бү йір беттерінің, автотиеуіштердің қ арпығ ыштары мен алаң шаларының, ауыл шаруашылығ ы машиналарының жұ мыс мә рімдерінің, жү к кө теру крандарының элементтері мен жү к ілгектерінің қ ұ рсамаларының қ ауіпті элементтерін белгілеу;
жылжымалы жинақ тау қ ұ рылғ ыларының, олардың элементтері мен жү к қ арпығ ыш айлабұ йым элементтерінің, аударғ ыштардың, маң дайшалардың, кө тергіштердің қ озғ алмалы бө ліктерін, жинақ тау мұ наралары мен сатыларының қ озғ алмалы бө ліктері;
қ ақ пақ тардың, есіктердің, қ аптамалар мен бақ ылау, жө ндеу жә не реттеу ү шін мерзімді қ олжетімділікті қ ажет ететін жабдық тардың, машиналардың, механизмдердің қ озғ алмалы тү йіндері мен элементтерінің орналасқ ан жерін жауып тұ ратын басқ а да қ оршаулардың ішкі жақ тары;
тұ рақ ты немесе уақ ытша қ оршаулардың немесе қ ауіпті аймақ тардың, учаскелердің, аумақ тардың: ойық тарда, шұ ң қ ырларда, котловандарда, шығ ару алаң дарында, сатылардың, балкондардың, аражабындардың жә не биіктен қ ұ лау мү мкін болатын тұ рақ ты қ оршаулардың шекараларында орнатылатын қ оршаулардың элементтері;
сыйымдылық жә не қ ұ рамында қ ауіпті немесе зиянды заттары бар технологиялық жабдық тарды белгілеу;
эвакуациялағ ан жағ дайда ү немі бос тұ руғ а тиісті алаң шаларды (ө рт дабылын беру орнының жанындағ ы, ө ртке қ арсы қ орғ аныш, хабарлау, алғ ашқ ы медициналық кө мек кө рсету, ө рт сатылары қ ұ ралдарына келу орнының жанындағ ы эвакуациялық шығ у мен кіру алаң шаларын) белгілеу;
ескертетін қ ауіпсіздік белгілері ү шін қ олданылуғ а тиіс.
Ө ту жолында болуы мү мкін жол-қ ұ рылыс машиналары мен кө теру-кө лік жабдық тары ү шін кө лбеу 45 ^о бұ рышта 1: 1 бастап 1, 5: 1 дейінгі қ атынасында сигналдық қ ызыл жә не сары тү стердің, сигналдық сары жә не қ ара тү стердің кезектесетін жолақ тары тү ріндегі ескерту бояуларын қ олдануғ а рұ қ сат етіледі.
Олар тә уліктің қ араң ғ ы мезгілінде ө ту жолында болғ ан жағ дайда кө лбеу 45 ^о бұ рышта 1: 1 бастап 1, 5: 1 дейінгі қ атынасында сигналдық қ ызыл жә не сары тү стердің, сигналдық сары жә не қ ара тү стердің кезектесетін жолақ тары тү ріндегі жарық қ айтарғ ыш материалдардың кө мегімен ескерту белгісін қ олдану қ ажет.
Жолақ тардың ені табиғ и (ә деттегі) жә не бос кө ру қ абылдауы жағ дайларына қ арай белгіленеді.

5) сигналдық кө к тү с:
жарқ ырайтын (жарық тық) сигналдық индикаторларды жә не нұ сқ аулық немесе рұ қ сат беруге арналғ ан басқ а сигналдық қ ұ рылғ ыларды бояу ү шін;
ұ йғ арымдық жә не нұ сқ ау беретін қ ауіпсіздік белгілері ү шін қ олданылуы қ ажет.

6) сигналдық жасыл тү с:
қ ауіпсіздікті (қ ауіпсіз орындарды, аймақ тарды, қ ауіпсіз жағ дайды);
жабдық тардың қ алыпты жұ мыс режімі мен технологиялық процестердің жай-кү йі туралы хабар беретін декомпрессорлық камераларды, сигналдық шамдардың орналасқ ан жерлерін;
эвакуация жолдарын;
" ШЫҒ У", " ЕХІТ", " ВЫХОД" деген ақ жазулары бар жарық таблоларғ а немесе шырақ тарғ а шығ уларды;
медициналық жә не санитарлық мә нді эвакуациялық қ ауіпсіздік белгілері мен қ ауіпсіздік белгілерін белгілеу ү шін қ олданылады.

29. Сигналдық жә не қ арама-қ арсы тү стердің сипаттамалары

1) сигналдық жә не қ арама-қ арсы тү стер жарқ ырамайтын, жарық қ айтарғ ыш жә не фотолюминесцентті материалдарда, сондай-ақ жарқ ырайтын (сә улелік) объектілерде (жарық тың сигналдық кө здерінде) кө збен қ абылданады жә не суреттеледі.

2) жарқ ырамайтын, жарық қ айтарғ ыш материалдар мен жарқ ырайтын объектілердің сигналдық жә не қ арама-қ арсы тү стерінің колориметрлік жә не фотометрлік сипаттамалары техникалық регламенттің 2-қ осымшасының талаптарына сә йкес келуі қ ажет.

3) фотолюминесцентті материалдардың сигналдық жә не қ арама-қ арсы тү стерінің колориметрлік жә не фотометрлік сипаттамалары техникалық регламенттің 3-қ осымшасында келтірілген талаптарғ а сә йкес келуі керек.

4) техникалық регламенттің 29-тармағ ы бойынша беттерді, тү йіндер мен элементтерді бояу ү шін немесе қ ауіпсіздік белгілері мен сигналдық белгілеулерді дайындау ү шін пайдаланылатын сигналдық жә не қ арама-қ арсы тү стердің материалының ә рбір тү ріне техникалық регламенттің 2 жә не 3-қ осымшаларының талаптарына сә йкес осы материалдың бақ ылау (эталондық) ү лгілерін ә зірлеу керек жә не жылтырын, бетінің фактурасы мен материалдың химиялық қ ұ рамын ескере отыра рұ қ сат етілетін тү стен ауытқ уын белгілеу қ ажет.

5) бақ ылау (эталондық) ү лгілерін ә зірлеген жә не материалдарда сигналдық жә не қ арама-қ арсы тү стерді шығ арғ ан (ө ткізген) кезде техникалық регламенттің 4-қ осымшасында келтірілген нұ сқ ауларды пайдаланғ ан жө н.
Сигналдық жә не қ арама-қ арсы материалдардың бақ ылау (эталондық) ү лгілері келісілуге жә не белгіленген тә ртіпте бекітілуге тиіс.