ДЕСМУРГИЯ 4 страница

- инфекцияланғ ан жараны кү рделендіретін факторларды ата: _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- жараларды алғ ашқ ы хирургия тазалауының жағ дайларын кө рсет: _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- ірің ді жараларды емдеу ә дістерін ата: ______________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Келесі ситуациялық есептерді шеш.

Бірінші тапсырма. Спорт залында, жаттық тану кезінде бала тақ қ а қ ұ лап, білезік облысын жарақ аттандырды, мол емес қ ан кету байқ алды жә не алынғ ан жара сипатына қ арай жыртылғ ан болды.

Сауал: Жедел кө мек кө рсетудің тә ртібі қ андай?

Жауап: ________________________________________ ________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

Екінші тапсырма. Жасө спірімдер тобы роликті коньки тебкен кезде алда келе жатқ ан қ ызды соғ ып, шынтақ буынының жарақ аттануына ә келді. Сол кезде терең жара пайда болып, қ ан кету басталды.

Сауал: Жедел кө мек кө рсету бойынша сіздің ә рекетің із?

Жауап: ________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

Ү шінші тапсырма. Бала алтыбақ ан теуіп, жерге қ ұ лады жә не иық буынын қ аттысоқ ты; айқ ынды емес қ ан кетумен сипатталғ ан соғ ылғ ан жара пайда болды.

Сауал: Жедел кө мек кө рсету бойынша тә сілдер мен тә ртіп қ андай?

Жауап: ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қ ОРЫТЫНДЫ: ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

10 ТАҚ ЫРЫП

ТІРШІЛІК Ә РЕКЕТІНІҢ Қ АУІПСІЗДІК НЕГІЗДЕРІ

Мақ саты: тіршілік ә рекетінің қ ауіпсіздік сауалдарымен танысу жә не осы материалдарды студенттер, оқ ытушылар, оқ ушылар мен ата-аналарғ а бағ ыттау.

Теориялық дайындық қ а арналғ ан сауалдар:

1. Ө рт, жер сілкінісі, су тасқ ыны, найзағ ай жарқ еткен кезіндегі тактикасы.

2. Баспанадағ ы сә тсіз оқ иғ аларды болдырмау (электр тоғ ымен, жарылыстармен, газ,
иісті газбен улануымен байланысты).

3. Техногендік сипаттағ ы апат.

4. Балаларды зорлауы.

5. Ө зін-ө зі ө лтіруге бейімділік.

6. Депрессия.

7. Тістеп алу (адам, жануарлар, шыбын-шіркейлер арқ ылы жасалғ ан).

8. Жарылғ ыш жә не басқ а қ ауіпті заттектерді тапқ ан кезіндегі тактикасы.

9. Бала жә не есірткі

10.Баланың тыныс алу жолдарына бө где заттың тү суі.

11. Талып қ алу.

І2. Бас сақ инасы.

Қ ұ рал-жабдық тар: мақ та жә не дә ке таң ғ ыштары; аммиак ерітіндісі; ө рт, жер сілкінісі, су тасқ ыны кезіндегі шұ ғ ыл жә рдем бойынша плакаттар; димедрол, анальгин, кофеин ампулалары; жеке шприцтер; спирт, мақ та.

1. Ө рт, жер сілкінісі, су тасқ ыны кезіндегі тактика.

Баспанадағ ы ө рт кезіндегі сіздің ә рекеттерің із:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Ө рт сө ндірушілердің дә стү рлі ұ сыныстарын атап ө тіп, дү рыс (Д) жә не дұ рыс емес (ДЕ) бекітулерді белгілең із (қ ажетін дө ң гелекке алың ыз):

- тө сек-орында жатып ешқ ашан темекі шегуге болмайды Д ДЕ

- балаларды отпен дұ рыс қ олдануын ү йретің із, олардың қ олдарына сірің ке

тү су мү мкіндігін болдырмауғ а тырысың ыз Д ДЕ

- мектептегі маскарад костюмдерін оттан сақ тайтын ерітінділерімен сің діру

керек Д ДЕ

- шыршағ а қ олдан жасалғ ан электр гирляндаларымен қ олдануғ а болмайды Д ДЕ

- ток кө зіне екі жә не одан да кө п тұ рмысқ а қ ажетті аспаптарды қ оспаң ыз Д ДЕ

- газ плитаның ү стінде бояу мен лактарды жылытпаң ыз Д ДЕ

Автобус салонында болатын ө рт кезіндегі тактикаң ыз ________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Теледидар бұ зылғ ан кезіндегі ө рттің қ алай алдын алуғ а болады?
11.1 кестені толтыру.

Кесте

Теледидар бұ зылғ ан кезіндегі тактикасы

Ө рт кезіндегі шаралар (11.2 - 11.3 кестелерді толтыру).

Кесте

Кесте

Ормандағ ы ө рт кезіндегі тактика

^/;

Техногендік сипаттағ ы апат

Дұ рысын таң дап кө рсетің із:

1. Ғ имараттан шығ ып АҚ штабына дейін жету.

2. Терезе, есіктерді жауып, пә тердердің герметизациясын жасау.

3. Ғ имараттың ішін желдету.

4. Тө менгі қ абаттарғ а немесе ғ имараттың астынғ ы бө ліміне тү су.

5. Ғ имараттың ішінен шық пау.

6. Еденге жатып басты бү ркеп алу.

7. 2 %-дық ас содасы ерітіндісімен дымдалғ ан мақ та-дә ке таң ғ ышын кию.

8. Болғ ан оқ иғ а туралы ешкімге хабарламау.

9. Кө ршілерге міндетгі тү рде хабардар ету.

10. От пайдаланудан тартыну.

11.Барлық электр қ ұ ралдар мен радиоқ абылдағ ышты сө ндіріп тастау.

12.АҚ штабының хабарларын тың дау.

1З. Қ алың сырт киім мен бас киімді киіп алу.

Жер сілкінісі кезіндегі тактика

Жер сілкінісінен сақ тану жолдары:

1. Жер сілкінісі кезінде лифт жә не ғ имарат ішіндегі баспалдақ пен пайдалануғ а болмайды..

2. Апат жайлы хабардар еткен немесе алғ ашқ ы тү рткілер басталғ ан кезінде биік
ғ имараттардан алысырақ болу жө н.

3. Балконғ а шығ у немесе су ағ атын қ ұ бырлар арқ ылы тү су - мү лдем ессіздік!

4. Ең қ ауіпсіз жерлер - жуынатын бө лмелердің едені, ү стел жә не тө сек асты.

5. Егер де ғ имарат ішінен шығ алмай қ алғ ан жағ дай болса, онда ең қ ауіпсіз жерлер - терезе
мен есік жақ таулары.

Сә йкес келген кең есті таң дап алу.

- Ол зақ ымсыз қ алуғ а толық кепілдік болғ анымен, онымен пайдалану мү мкіндігі ө те шамалы_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- Ү ң ірейген ә йнектер, опырылып қ ұ лағ ан ғ имараттардың бү тін қ алғ ан қ абырғ алары -қ айғ ы символы болса, ал сен ү шін - аман қ алудың мү мкіндігі ___________________________________

- Алғ ашқ ы тү рткілер ө ткенін кү те тұ ру жө н, бірақ кө рсетілген жерлерде емес____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Су тасқ ыны кезіндегі тактика

Тө менгі су тасқ ындары қ ашан

байқ алады: _______________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Биік су тасқ ындары қ ай мезгілде болады: _________________________________________________________________________________

Су тасқ ыны кезіндегі апаттарды атап шығ ың дар:

Сіздің ү йің із су жайылу аймағ ында болса, онда тө мендегі ә рекеттерді жасаң ыз:

1) пештегі отты сө ндіру;

2) ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3) ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4) ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Эвакуация жайлы ескерту ала саласымен:

1) жылы жайлы киім дайындау;

2)_____________________________________________________________________________________________

3) ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4) ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________ жө н.

Электр тоғ ымен зақ ымданғ ан жағ дайдағ ы тактика

Алғ ашқ ы жә рдем алгоритімін шешу:

1. Тө ске соқ қ ы беру.

2. Кү йзелген адамды кернеуден ажыратып алу.

3. Тамыр соғ ысын тексеру.

4. Аяқ тарын кө терінкі жағ дайғ а келтіру..

5. Ө кпенің жасанды желдетуін жү ргізу.

6. Басқ а салқ ын зат басу.

7. Кө здің қ арашығ ының жарық қ а реакциясын тексеру.

8. Жү рекке жанама массаж жасау.
9. «Жедел жә рдем» шақ ырту.

10. Реанимацияны жалғ астыру.

ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ

Найзағ айдан зақ ымданғ ан кезіндегі тактика

Жолаушылар жаң бырдан сақ танғ ан жалғ ыз ө сіп тұ рғ ан ағ ашқ а найзағ ай соқ қ ысы келген. Олардың береуі мерт болып қ ұ лады. Оның қ олы қ ап-қ ара, білегіне дейін кү йген, кө з қ арашығ ы кең ейіп, жарық ты сезінбейді, ұ йқ ы артериясында тамыр соғ уы білінбейді. Дұ рыс жауаптарын таң дап, орындау кезегімен орналастыр.

1. Найзағ ай соқ қ ан адамды жерге кө міп тастау.

2. Жү рек-ө кпе реанимациясын бастау.

3. Кү йген дене бө лігін таза матамен жауып қ ою.

4. Біреуге «Жедел жә рдем» шақ ыруғ а тапсырма беру..

5. Кү йзелген адамды етпетінен жатқ ызып, дә рігерлердің келуін тосу.

6. Кө з қ арашығ ының жарық ты сезінбейтінін жә не ұ йқ ы артериясында тамыр
соғ ысының жоқ тығ ына кө з жеткізу.

7. Ауызына айна, мақ та, қ аламұ шты жақ ындату. Айна бетінің терлегеніне жә не қ аламұ ш тү ктерінің қ озғ алуына қ арап, тыныс алуы бар ма, жоқ па екенін анық тау.

8. Басына салқ ын зат қ ою.

9. Кү йген жерге салқ ын қ ою.

10.Мү сә тір спиртімен дымдалғ ан мақ таны мұ рнына тө сеу.

→ ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ → ڤ