Ррррррр

Рақ ымшылық немесе кешірім жасау актісі негізінде қ ылмыстық жауаптылық тан немесе жазадан босату. Рақ ымшылық жасау туралы актiнi адамдардың жеке айқ ындалмағ ан тобы жө нiнде Қ азақ стан Республикасының Парламентi шығ арады. Қ ылмыс жасағ ан адамдар рақ ымшылық жасау туралы актiнiң негiзiнде қ ылмыстық жауаптылық тан босатылуы мү мкiн. Қ ылмыс жасағ аны ү шiн сотталғ ан адамдар жазадан босатылуы мү мкiн не оларғ а тағ айындалғ ан жаза қ ысқ артылуы немесе жазаның неғ ұ рлым жең iл тү рiмен ауыстырылуы мү мкiн, не мұ ндай адамдар жазаның қ осымша тү рiнен босатылуы мү мкiн. Жазасын ө теген немесе оны одан ә рi ө теуден босатылғ ан адамдардан рақ ымшылық жасау туралы актiмен соттылығ ы алынып тасталуы мү мкiн. Ауыр немесе аса ауыр қ ылмыстар жасағ ан адамдарғ а, сондай-ақ қ ылмыстардың қ ауiптi немесе аса қ ауiптi қ айталануы жағ дайында жаза тағ айындалғ ан адамдарғ а рақ ымшылық жасау туралы акт қ олданылмайды. Белгiлi бiр жеке адамғ а ол жө нiнде айыптау ү кiмi заң ды кү шiне енген жағ дайда кешiрiм жасау туралы актiнi Қ азақ стан Республикасының Президентi шығ арады. Қ ылмыс жасағ аны ү шiн сотталғ ан адам кешiрiм жасау кезiнде жазаны одан ә рi ө теуден босатылуы мү мкiн не оғ ан тағ айындалғ ан жаза қ ысқ артылуы немесе жазаның неғ ұ рлым жең iл тү рiмен ауыстырылуы мү мкiн. Жазасын ө теген адамнан кешiрiм жасау актiсiмен соттылығ ы алынып тасталуы мү мкiн.

Рента жә не ө мір бойы асырауда ұ стау шарттарының жалпы сипаттамасы. Рента шарты 1. Рента шарты бойынша бiр тарап (рента алушы) екiншi тараптың (рента тө леушiге) меншiгiне мү лiк бередi, ал рента тө леушi алғ ан мү лiкке айырбас ретiнде рента алушығ а белгiлi бiр ақ ша сомасы тү рiнде немесе оны ұ стау ү шiн ө зге де нысанда қ аражат беру тү рiнде мезгiл-мезгiл рента тө леп отыруғ а мiндеттенедi. 2. Рента шарты бойынша рента алушығ а рентаны мерзiмсiз (тұ рақ ты рента) немесе ө мiр бойы тө леу (ғ ұ мырлық рента) мiндетiн бекiтуге жол берiледi. Ғ ұ мырлық рента азаматты ө мiр бойы асырап отыру жағ дайларында белгiленуi мү мкiн. 518-бап. Рента шартының нысаны Рента шартын нотариат куә ландыруғ а тиiс. 519-бап. Рента тө леу ү шiн мү лiктi иелiктен айыру 1. Рента тө леу ү шiн иелiктен айырылатын мү лiктi рента алушы рента тө леушiнiң меншiгiне ақ ы тө летiп немесе тегiн беруi мү мкiн. 2. Рента шартында мү лiктi ақ ы тө летiп беру кө зделген жағ дайларда тараптардың беру жә не тө леу жө ніндегі қ атынастарына сатып алу-сату шарты туралы ережелер (осы Кодекстiң 25-тарауы), ал мұ ндай мү лiк тегiн берiлетiн жағ дайларда, егер осы тараудың ережелерiнде ө згеше белгiленбесе жә не шарттың мә нiне қ айшы келмесе, сыйғ а тарту шарты туралы ережелер қ олданылады (осы Кодекстiң 27-тарауы).520-бап. Қ озғ алмайтын мү лiкке рента жү ктеу 1. Рента жер учаскесiне, сондай-ақ оны тө лейтiн етiп берiлген кә сiпорынғ а, ү йге, ғ имаратқ а немесе басқ а да қ озғ алмайтын мү лiкке қ ұ қ ық жү ктейдi. Рента тө леушi осындай мү лiктi иелiктен айырғ ан жағ дайда оның рента шарты бойынша мiндеттемелерi мү лiктi сатып алушығ а ауысады. 2. Рента жү ктелiп берiлген, осы баптың 1-тармағ ында аталғ ан мү лiктi басқ а тұ лғ аның меншiгiне берген тұ лғ а, егер осы Кодексте, басқ а да заң актілерінде немесе шартта осы мiндеттеме бойынша бiрдей жауапкершiлiк кө зделмесе, рента алушының рента шартының бұ зылуына байланысты туғ ан талаптары бойынша субсидиарлық жауапты болады 521-бап. Рентаның тө ленуiн қ амтамасыз ету 1. Жер учаскесi немесе басқ а да қ озғ алмайтын мү лiк қ ұ қ ығ ы рента тө лейтiн етiп берiлген кезде рента алушы рента тө леушiнiң мiндеттемесiн қ амтамасыз ету ү шiн осы мү лiктi кепiлге беру қ ұ қ ығ ын алады. 2. Рента тө леушiнiң мiндеттемелерiн (осы Кодекстiң 292-бабы) орындауды қ амтамасыз ету не осы мiндеттемелердiң орындалмағ аны немесе тиiсiнше орындалмағ аны ү шiн жауапкершiлiк тә уекелi рента алушының пайдасына сақ тандыру мiндетiн белгiлейтiн талап ақ ша сомасын немесе ө зге де қ озғ алатын мү лiктi рента тө лейтiн етiп берудi кө здейтiн шарттың елеулi талабы болып табылады. 3. Рента тө леушi осы баптың 2-тармағ ында кө зделген мiндеттердi орындамағ ан кезде, сондай-ақ рента алушы жауап бермейтiн мә н-жайлар бойынша қ амтамасыз етуден айырылғ ан немесе қ амтамасыз ету талаптарын нашарлатқ ан жағ дайда рента алушы рента шартын бұ зуғ а жә не рента шартының бұ зылуынан келтірілген залалдың ө телуiн талап етуге қ ұ қ ылы. 522-бап. Рента тө леудiң мерзiмiн кешiктiргенi ү шiн жауапкершiлiк Рента тө леу мерзiмiн кешiктiргенi ү шiн рента тө леушi рента алушығ а, егер шартта тұ рақ сыздық айыбының ө згеше мө лшерi белгiленбесе, тұ рақ сыздық айыбын тө лейдi. 535-бап. Ө мiр бойы асырауда ұ стау шарты 1. Ө мiр бойы асырауда ұ стау шарты бойынша рента алушы азамат ө зiне тиесiлi қ озғ алмайтын мү лiктi сол азаматты жә не (немесе) ол кө рсеткен ү шiншi бiр адамды ө мiр бойы асырауда ұ стауды жү зеге асыруғ а мiндеттенген рента тө леушiнiң меншiгiне бередi. 2. Ө мiр бойы асырауда ұ стау шартына, егер осы параграфтың ережелерiнде ө згеше кө зделмесе, ғ ұ мырлық рента туралы ережелер қ олданылады. 536-бап. Асырауда ұ стауғ а беру жө ніндегі мiндет 1. Рента тө леушiнiң асырауда ұ стауғ а беру жө ніндегі мiндетiне тұ рғ ын ү йге, тамақ пен киімге, кү тiм жасауғ а жә не қ ажеттi кө мекке деген қ ажеттерiн қ амтамасыз ету енгiзiлуi мү мкiн. Шартта рента тө леушiнiң салт-жора қ ызметiн кө рсетуге ақ ы тө леуi де кө зделуi мү мкiн. 2. Шартта жалпы асырауда ұ стау кө лемiнiң қ ұ ны айқ ындалуғ а тиiс. Бұ л орайда жалпы асырауда ұ стау кө лемi айына заң актілерінде белгiленген ең тө менгi екi жалақ ы мө лшерiнен кем болмауы керек. 3. Азаматқ а берiлетiн немесе берiлуге тиiстi асырауда ұ стау кө лемi туралы тараптар арасында туғ ан дауды шешу кезiнде сот адалдық пен парасаттылық принциптерiн басшылық қ а алуғ а тиiс. 537-бап. Ө мiр бойы асырауда ұ стауды мерзiмдiк тө леммен ауыстыру Шартта асырауда ұ стауғ а заттай берудi ақ шалай мерзiмдiк тө леммен ауыстыру мү мкiндiгi кө зделуi мү мкiн. 538-бап. Ө мiр бойы асырауда ұ стауды қ амтамасыз ету ү шiн берiлген мү лiктi иелiктен айыру жә не пайдалану 1. Рента тө леушi ө зiне ө мiр бойы асырауда ұ стауды қ амтамасыз ету ү шiн берiлген қ озғ алмайтын мү лiктi иелiктен айыруғ а, кепiлге беруге жә не ө зге де ә дiспен жү ктеуге рента алушының алдын ала келісімi болғ анда ғ ана қ ұ қ ылы. 2. Рента тө леушi ө мiр бойы асырауда ұ стауғ а берiлген кезең де аталғ ан мү лiктi пайдалану осы мү лiктiң қ ұ нын оның табиғ и тозуынан тыс тө мендетуге ә кеп соқ пау ү шiн қ ажеттi шаралар қ олдануғ а мiндеттi. 539-бап. Ө мiр бойы асырауда ұ стауды тоқ тату 1. Ө мiр бойы асырауда ұ стау мiндеттемесi рента алушы қ айтыс болғ анда тоқ татылады. 2. Рента тө леушi ө з мiндеттемелерiн елеулi тү рде бұ зғ ан кезде рента алушы ө мiр бойы асырауды қ амтамасыз етуге берiлген қ озғ алмайтын мү лiктi қ айтаруды не осы Кодекстiң 528-бабында белгiленген жағ дайда ө зiне сатып алу бағ асын тө леудi талап етуге қ ұ қ ылы. Бұ л орайда рента тө леушiнiң рента алушыны асырауда ұ стауғ а байланысты жасалғ ан шығ ындарды ө теудi талап етуге қ ұ қ ығ ы жоқ.

Рента шартының азаматтық айналымдағ ы маң ызы. Рента шарты 1. Рента шарты бойынша бiр тарап (рента алушы) екiншi тараптың (рента тө леушiге) меншiгiне мү лiк бередi, ал рента тө леушi алғ ан мү лiкке айырбас ретiнде рента алушығ а белгiлi бiр ақ ша сомасы тү рiнде немесе оны ұ стау ү шiн ө зге де нысанда қ аражат беру тү рiнде мезгiл-мезгiл рента тө леп отыруғ а мiндеттенедi. 2. Рента шарты бойынша рента алушығ а рентаны мерзiмсiз (тұ рақ ты рента) немесе ө мiр бойы тө леу (ғ ұ мырлық рента) мiндетiн бекiтуге жол берiледi. Ғ ұ мырлық рента азаматты ө мiр бойы асырап отыру жағ дайларында белгiленуi мү мкiн. 518-бап. Рента шартының нысаны Рента шартын нотариат куә ландыруғ а тиiс. 519-бап. Рента тө леу ү шiн мү лiктi иелiктен айыру 1. Рента тө леу ү шiн иелiктен айырылатын мү лiктi рента алушы рента тө леушiнiң меншiгiне ақ ы тө летiп немесе тегiн беруi мү мкiн. 2. Рента шартында мү лiктi ақ ы тө летiп беру кө зделген жағ дайларда тараптардың беру жә не тө леу жө ніндегі қ атынастарына сатып алу-сату шарты туралы ережелер (осы Кодекстiң 25-тарауы), ал мұ ндай мү лiк тегiн берiлетiн жағ дайларда, егер осы тараудың ережелерiнде ө згеше белгiленбесе жә не шарттың мә нiне қ айшы келмесе, сыйғ а тарту шарты туралы ережелер қ олданылады (осы Кодекстiң 27-тарауы).520-бап. Қ озғ алмайтын мү лiкке рента жү ктеу 1. Рента жер учаскесiне, сондай-ақ оны тө лейтiн етiп берiлген кә сiпорынғ а, ү йге, ғ имаратқ а немесе басқ а да қ озғ алмайтын мү лiкке қ ұ қ ық жү ктейдi. Рента тө леушi осындай мү лiктi иелiктен айырғ ан жағ дайда оның рента шарты бойынша мiндеттемелерi мү лiктi сатып алушығ а ауысады. 2. Рента жү ктелiп берiлген, осы баптың 1-тармағ ында аталғ ан мү лiктi басқ а тұ лғ аның меншiгiне берген тұ лғ а, егер осы Кодексте, басқ а да заң актілерінде немесе шартта осы мiндеттеме бойынша бiрдей жауапкершiлiк кө зделмесе, рента алушының рента шартының бұ зылуына байланысты туғ ан талаптры бойынша субсидиарлық жауапты болады (осы Кодекстiң 357-бабы).

Рента шартының тү рлері. Рента шарты бойынша бiр тарап (рента алушы) екiншi тараптың (рента тө леушiге) меншiгiне мү лiк бередi, ал рента тө леушi алғ ан мү лiкке айырбас ретiнде рента алушығ а белгiлi бiр ақ ша сомасы тү рiнде немесе оны ұ стау ү шiн ө зге де нысанда қ аражат беру тү рiнде мезгiл-мезгiл рента тө леп отыруғ а мiндеттенедi. 2. Рента шарты бойынша рента алушығ а рентаны мерзiмсiз (тұ рақ ты рента) немесе ө мiр бойы тө леу (ғ ұ мырлық рента) мiндетiн бекiтуге жол берiледi. Ғ ұ мырлық рента азаматты ө мiр бойы асырап отыру жағ дайларында белгiленуi мү мкiн. Тұ рақ ты рентаны алушы 1. Тек қ ана азаматтар мен коммерциялық емес ұ йымдар, егер бұ л олардың қ ызмет мақ саттарына сә йкес келсе, тұ рақ ты рентаны алушылар бола алады. 2. Тұ рақ ты рента шарты бойынша рента алушының қ ұ қ ық тары, егер заң актiлерiнде немесе шартта ө згеше кө зделмесе, қ ойылатын талапқ а жол беру жә не мұ рагерлiк не қ ұ қ ық мирасқ орлығ ы тә ртiбiмен заң ды тұ лғ аларды қ айта ұ йымдастыру арқ ылы осы баптың 1-тармағ ында аталғ ан тұ лғ аларғ а берiлуi мү мкiн. Ғ ұ мырлық рента алушылар 1. Рента тө лемi ретiнде мү лiк берген азаматтың ө мiрi кезең iне не ол кө рсеткен басқ а азаматтың ө мiрi кезең iне ғ ұ мырлық рента белгiленуi мү мкiн. 2. Егер шартта ө згеше белгiленбесе, рента алу қ ұ қ ығ ындағ ы ү лестерi тең деп саналғ ан бiрнеше азаматтың пайдасына ғ ұ мырлық рента белгiлеуге жол берiледi. Рента алушының бiреуi қ айтыс болғ ан жағ дайда, егер шартта ө згеше кө зделмесе, оның рента алу қ ұ қ ығ ындағ ы ү лесi тiрi қ алғ ан рента алушыларғ а ауысады, ал соң ғ ы рента алушы қ айтыс болғ ан жағ дайда рента тө леу мiндеттемесi тоқ татылады. 3. Шарт жасасу қ арсаң ында қ айтыс болғ ан азаматтың пайдасына ғ ұ мырлық рента белгiлейтiн шарт жарамсыз болады. Ө мiр бойы асырауда ұ стау шарты 1. Ө мiр бойы асырауда ұ стау шарты бойынша рента алушы азамат ө зiне тиесiлi қ озғ алмайтын мү лiктi сол азаматты жә не (немесе) ол кө рсеткен ү шiншi бiр адамды ө мiр бойы асырауда ұ стауды жү зеге асыруғ а мiндеттенген рента тө леушiнiң меншiгiне бередi. 2. Ө мiр бойы асырауда ұ стау шартына, егер осы параграфтың ережелерiнде ө згеше кө зделмесе, ғ ұ мырлық рента туралы ережелер қ олданылады.