Онақ үй шаруашылығы облысындағы басты түсініктер мен анықтамалар

Қ онақ ү й индустриясы экономикалық қ ызмет тү рі секілді ө зіне қ онақ ү йде, мотельде, кемпингте, пансионаттарда жә не сыйақ ығ а басқ ада орналастыру орындарында қ ысқ а уақ ытта тұ руды ұ йымдастыруды жә не қ ызмет кө рсетуді қ осады.

Орналастыру тү сінігінің астында адамдардың уақ ытша тұ руғ а арналғ ан кез – келген объектті жатқ ызуғ а болады.

ГОСТ КР 50645 – 94 «Туристік экскурсиялық қ ызмет кө рсету. Қ онақ ү йлер класификациясы» жарлығ ына сә йкес қ онақ ү й дегеніміз уақ ытша тұ руғ а арналғ ан кә сіп орын. Қ онақ ү йде рұ хсат етілетін минималды бө лмелер саны 10 болуы тиіс.

Басқ а да нормативті қ ұ жаттарда – «Қ Р – дағ ы қ онақ ү й қ ызметін кө рсету ережелері» Қ Р – ның қ аулысында бекітілген қ онақ ү йге келесідей анық тамалар береді: «қ ызмет кө рсетуге арналғ ан мү ліктің комплекс (ғ имарат, ғ имарат бө лігі, басқ а да мү лік немесе қ ұ рал - жабдық)».

Қ онақ ү йлер келесідей белгілермен сипатталады:

- берілген нақ ты саннан асатын номірлерден тұ рады, біртұ тас басшылық қ а ие;

- тү рлі қ онақ ү й қ ызметтерін ұ сынады;

- елдің стандарттарына ие, кө рсетілетін қ ызмет тү ріне байланысты класқ а жә не категорияларғ а топтастырылғ ан;

Қ онақ ү й кә сіп орындарын сыйымдылығ ына, тұ ру орнының санына жә не номірлердің санына байланысты ажыратады.

Нө мір – қ онақ ү й категориясына сә йкес, талаптарғ а сай, бір немесе бірнеше орыннан тұ ратын бө лме.

Жатын орын – бір адам тұ тынуғ а арналғ ан, жатақ орналасқ ан алаң.

Халық аралық іс – тә жірибеде Бү кіл Ә лемдік Туристік ұ йым эксперттерімен талқ ыланғ ан, орналастыру қ ұ ралдарының стандартты классификациясы қ абылданғ ан.

Осығ ан сә йкес барлық орналастыру қ ұ ралдары ұ жымдық жә не жеке болып бө лінеді.

Ұ жымдық орналастыру қ ұ ралдары қ онақ ү й типтес жә не мамандандырылғ ан болып екіге бө лінеді.

ГОСТ Қ Р 51185 – 98 «Туристік қ ызметтер. Орналастыру қ ұ ралдары. Жалпы талаптар.» жарлығ ына сә йкес қ онақ ү й типінің ұ жымдық орналастыру қ ұ ралдарына келесілер жатады:

Ø қ онақ ү йлер;

Ø мотельдер;

Ø тұ руғ а арналғ ан клубтар;

Ø пансионаттар;

Ø жиһ аздалғ ан бө лмелер;

Ø жатақ ханалар;

Мамандандырылғ ан орналастыру қ ұ ралдарына – орналастыру қ ызметін ғ ана емес, сонымен қ атар арнайы бір мақ саттағ ы қ ызметті орындауғ а арналғ ан объекттер жатады. Мұ ндай орналастыру қ ұ ралдарына келесілер жатады:

Ø санаториялар;

Ø профилакториялар;

Ø демалыс ү йлері;

Ø туристік тұ рақ тар;

Ø туристік, спорттық базалар, демалыс базалары;

Ø аң шылар ү йі;

Ø конгресс - орталық тар;

Ø кемпингтер;

Ø ботельдер;

Ø флотелдер;

Ø ротельдер;

Жеке орналастыру қ ұ ралдарына келесілер жатады: пә терлерден бө лмелер; ү йлер; котедждер; жалғ а берілетін ү йлер.

Сонымен орналастыру қ ұ ралдарының кейбір атауларына анық тамалар бере кетсек:

Мотель – автотуристерге қ ызмет кө рсетуге арналғ ан қ онақ ү й тү рі.

Ботель – судағ ы кішігірім қ онақ ү й.

Флотель – «судағ ы курорт» деп аталатын ірі қ онақ ү й. Туристерге жоғ ары комфартабельді нө мірлер ұ сынылады. Сонғ ы уақ ытта мұ ндай қ онақ ү йлер бизнес – турлар, конгресс – круиздер ү шін жиі қ олданылуда.

Ротель – қ озғ алмалы вагон – қ онақ ү й.

Кемпинг – демалыс немесе қ ала сыртында орналасқ ан, автотуристерге арналғ ан қ онақ ү й типі.(жаздық ү йлер, палаткалар.т.б.)

Санаторий – табиғ и ландшафтты аймақ та орналасқ ан, емдік – сауық тыру орталығ ы.

Флайтель – Аэроқ онақ ү й немесе «ұ шатын қ онақ ү й». Ә детте ө те қ ымбат жә не қ онақ ү йдің мұ ндай тү рі кө п кездесе бермейді. Қ ону алаң ымен жә не метео қ ызметтермен байланыста тұ рады.

Пансионат – қ арапайым стандартарғ а жә не шектеулі қ ызмет спекторына жауап беретін кә сіпорын. Кә дімгі қ онақ ү йлерден айырмашылығ ы, мұ нда таң ғ ы ас, кешкі жә не тү скі ас ұ сынылады (яғ ни – «full board»). Дегенмен бұ л қ ызмет тек тұ рғ ындарғ а ғ ана кө рсетіледі.

Отель – гарни – клиенттерге тек қ ана шектеулі қ ызмет: орналастыру жә не таң ғ ы ас ұ сынатын кә сіпорын.

Сонымен қ атар қ онақ ү йде қ олданылатын қ онақ ү й нө мірлеріне байланысты қ осымша тү сініктерді атап кө рсетуге болады:

double twin – бұ л екі жатағ ы бар нө мір.

king size – жанұ ялық жұ птарғ а арналғ ан ү лкен жатағ ы бар бө лме.

extra bed – екі орынды нө мірде қ осымша жатақ.

triple – екі жатағ ы жә не диваны бар бө лме.

single – бір орындық нө мір. Кейде жалғ ыз келген туристерді екі орынды бө лмеге орналастырады. Бұ л нұ сқ а " double for single use" деп аталады.

junior suite – екі орынды жақ сартылып жасалынғ ан нө мір.

de luxe – дә л осындай бө лме, бірақ аса қ ымбат жасақ талғ ан.

suite – жоғ ары сапалы жиһ азбен жабдық талғ ан жатын жә не қ онақ бө лмесі бар нө мір.

business – жұ мысқ а арналғ ан факспен жә не компьтермен жабдық талғ ан ү лкен нө мір.

family studio – ү лкен жанұ яғ а арналғ ан екі бө лмелі нө мір.

president – қ онақ ү йдегі ең қ ымбат нө мірлердің бірі, бірнеше жатын бө лме, кабинет, екі – ү ш ә жетхана орналасады.

penthouse – онақ ү йдегі ең жоғ арғ ы қ абатта орналасқ ан нө мір, ә детте жоғ ары ың ғ айлылығ ымен ерекшеленеді.

фронтдеск – туристер тіркеуден ө тетін орын.

all inclusive – орналастыру жә не тамақ тануғ а берілетін тариф.