Ылым туралы

Азақ стан Республикасының Заң ы

Осы Заң ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласындағ ы қ оғ амдық қ атынастарды реттейдi, Қ азақ стан Республикасы ұ лттық ғ ылыми жү йесінің жұ мыс істеуінің жә не оны дамытудың негізгі қ ағ идаттары мен тетіктерін айқ ындайды.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Осы Заң да пайдаланылатын негiзгi ұ ғ ымдар

Осы Заң да мынадай негізгі ұ ғ ымдар пайдаланылады:

1) аккредиттеу – нә тижесінде ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілері ө з қ ызметінің Қ азақ стан Республикасының заң намасында белгіленген талаптар мен стандарттарғ а сә йкестігін ресми тануды иеленетін рә сім;

2) ғ алым – ғ ылыми зерттеулерді жү зеге асыратын ә рі ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет нә тижелеріне қ ол жеткізетін жеке адам;

3) ғ ылым – функциясы табиғ и байлық тарды ұ тымды пайдалану жә не қ оғ амды тиімді басқ ару мақ сатында табиғ ат, қ оғ ам жә не ойлау заң дарын зерделеу, болмыс туралы объективті білімді тұ жырымдау жә не теориялық жағ ынан жү йелеу болып табылатын адам қ ызметінің саласы;

4) ғ ылым жө ніндегі ұ лттық баяндама – ә лемдік жә не ұ лттық ғ ылымның жай-кү йі мен даму ү рдістерін талдауды, Қ азақ стан Республикасының ғ ылыми-техникалық ә леуетін жетілдіру жө ніндегі ұ сыныстарды, ғ ылымды дамытудың басым бағ ыттарын негіздеуді қ амтитын жыл сайынғ ы есеп;

5) ғ ылыми-білім беру консорциумы – ғ ылыми ұ йымдар, жоғ ары оқ у орындары жә не басқ а да заң ды тұ лғ алар, оның ішінде ө ндіріс саласында жұ мыс істейтін басқ а да заң ды тұ лғ алар іргелі, қ олданбалы ғ ылыми зерттеулерді жү ргізу, технологиялық инновацияларды ә зірлеу жә не жоғ ары білікті мамандарды даярлау ү шін зияткерлік, қ аржылық жә не ө зге де ресурстарды біріктіретін бірлескен шаруашылық жә не ғ ылыми қ ызмет туралы шарт негізіндегі ерікті тең қ ұ қ ық ты уақ ытша бірлестік;

6) ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық бағ дарлама бойынша бас ұ йым –нысаналы ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық бағ дарламаны іске асыруғ а арналғ ан конкурстың қ орытындылары бойынша мемлекеттік уә кілетті орган айқ ындайтын ә рі іргелі жә не қ олданбалы зерттеулердің ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық бағ дарламасын іске асыруды сү йемелдеуді жә не орындалатын бағ дарламаның шең берінде орындаушы ұ йымдардың қ ызметін ү йлестіруді жү зеге асыратын заң ды тұ лғ а;

7) ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жоба мен бағ дарлама – болжанғ ан ғ ылыми-техникалық жұ мыс мазмұ нын қ амтитын, жоспарланғ ан жұ мыстарды жү ргізудің мақ саттары мен міндеттері, ө зектілігі, жаң алығ ы, ғ ылыми-практикалық маң ыздылығ ы мен орындылығ ы негізделген ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық, тә жірибелік-конструкторлық, маркетингтік зерттеулерді білдіретін қ ұ жат;

8) ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласындағ ы мемлекеттік саясат – мемлекеттің ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметке қ атынасын білдіретін, ғ ылым мен техника саласындағ ы ә ртү рлі ұ йымдар қ ызметінің, ғ ылыми-техникалық жетістіктерді іске асырудың, жаң а технологиялар жасаудың, оның ішінде ұ лттық қ ауіпсіздікті қ амтамасыз ету мақ сатындағ ы негізгі басымдық тарын, мақ саттарын, бағ ыттарын, қ ағ идаттарын, нысандары мен ә дістерін айқ ындайтын ә леуметтік-экономикалық саясаттың қ ұ рамдас бө лігі;

9) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет есебі – ғ ылыми-техникалық жұ мыстың іске асырылуы туралы ақ паратты, ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық, тә жірибелік-конструкторлық, маркетингтік зерттеулерді, сондай-ақ жоспарланғ ан жұ мыстардың ә рі қ арай жү ргізілуінің орындылығ ы туралы не аяқ талғ ан ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жоба мен бағ дарлама нә тижесі туралы ақ паратты қ амтитын қ ұ жат;

10) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметтің нә тижесі – ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті орындау барысында алынғ ан жә не кез келген ақ парат жеткізгіште тіркелген жаң а білім немесе шешімдер, ғ ылыми ә зірлемелер мен технологияларды ө ндіріске енгізу, сондай-ақ жаң а бұ йымдардың, материалдар мен заттардың модельдері, макеттері, ү лгілері;

11) ғ ылыми-зерттеу жұ мысы – бар білімді кең ейту жә не жаң а білім алу, ғ ылыми гипотезаларды тексеру, табиғ ат пен қ оғ ам дамуының заң дылық тарын анық тау, жобаларды ғ ылыми жинақ тау, ғ ылыми негіздеу мақ сатында ғ ылыми ізденіспен, зерттеулер, эксперименттер жү ргізумен байланысты жұ мыс;

12) ғ ылыми зерттеулер – ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет нә тижелеріне қ ол жеткізу мақ сатында ғ ылыми-зерттеу, тә жірибелік-конструкторлық жә не технологиялық жұ мыстар шең берінде ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілері тиісті ғ ылыми ә дістермен жә не қ ұ ралдармен жү зеге асыратын қ олданбалы, іргелі, стратегиялық ғ ылыми зерттеулер;

13) ғ ылыми инфрақ ұ рылым – ғ ылыми ұ йымның балансындағ ы ғ ылыми зертханалық жә не инженерлік жабдық, тә жірибелік-ө неркә сіптік ө ндіріс, бірегей объектілер, сондай-ақ ө зге де жылжымалы жә не жылжымайтын мү лік;

14) ғ ылым кандидаты, ғ ылым докторы – ізденушілердің диссертациялар қ орғ ауы негізінде берілген ғ ылыми дә режелер;

15) ғ ылыми қ ызмет – зерделенетін объектiлерге, қ ұ былыстарғ а (процестерге) тә н қ асиеттерді, ерекшелiктер мен заң дылық тарды анық тау мақ сатында қ оршағ ан болмысты зерделеуге жә не алынғ ан бiлiмдi практикада пайдалануғ а бағ ытталғ ан қ ызмет;

16) ғ ылыми қ ызметкер – ғ ылыми ұ йымда, жоғ ары оқ у орнында немесе ұ йымның ғ ылыми бө лімшесінде жұ мыс істейтін, жоғ ары білімі бар, ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет нә тижесіне қ ол жеткізетін жә не оны іске асыратын жеке адам;

17) ғ ылыми-техникалық ақ парат – ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық, инновациялық жә не ө ндірістік қ ызмет барысында алынатын, ғ ылымның, техниканың, технологиялардың ұ лттық жә не шетелдік жетістіктері туралы мә ліметтерді қ амтитын ақ парат;

18) ғ ылыми-техникалық қ ызмет – технологиялық, конструкторлық, экономикалық пен ә леуметтік-саяси жә не ө зге де міндеттерді шешу ү шін ғ ылымның, техника мен ө ндірістің барлық саласында жаң а білім алуғ а жә не оны қ олдануғ а, осы зерттеулерді жү ргізу ү шін қ ажетті нормативтік-техникалық қ ұ жаттама ә зірлеуді қ оса алғ анда, ғ ылымның, технологияның жә не ө ндірістің біртұ тас жү йе ретінде жұ мыс істеуін қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан қ ызмет;

19) ғ ылым саласындағ ы уә кілетті орган (бұ дан ә рі – уә кілетті орган)– ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласында салааралық ү йлестіруді жә не басшылық ты жү зеге асыратын мемлекеттік орган;

20) зияткерлік меншік – азаматтың немесе заң ды тұ лғ аның ғ ылыми-зерттеу, тә жірибелік-конструкторлық жә не технологиялық жұ мыстардың нә тижесінде алынғ ан зияткерлік шығ армашылық қ ызмет нә тижелеріне жә не азаматтық айналымғ а қ атысушыларды, тауарларды, жұ мыстарды немесе кө рсетілетін қ ызметтерді дараландыру қ ұ ралдарына айрық ша қ ұ қ ығ ы;

21) инженерлік-техникалық қ ызметкер – ғ ылыми ұ йымда немесе жоғ ары оқ у орнында жұ мыс істейтін, кә сіптік орта немесе жоғ ары білімі бар, ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет нә тижесіне қ ол жеткізуге жә не оны іске асыруғ а жә рдемдесетін жеке адам;

22) қ ауымдастырылғ ан профессор (доцент ), профессор – ғ ылыми ұ йымның немесе жоғ ары оқ у орнының қ олдаухаты бойынша уә кілетті орган беретін ғ ылыми атақ тар;

23) қ олданбалы зерттеу – практикалық мақ саттарғ а қ ол жеткізу жә не нақ ты міндеттерді шешу ү шін жаң а білім алуғ а жә не оны қ олдануғ а бағ ытталғ ан қ ызмет;

24) салалық уә кілетті орган – ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласындағ ы мемлекеттік саясатты іске асыруды жә не тиісті салада ғ ылыми зерттеулер жү ргізу жө ніндегі жұ мыстарды ү йлестіруді жү зеге асыратын мемлекеттік орган;

25) стратегиялық зерттеулер – стратегиялық міндеттерді шешуге бағ ытталғ ан іргелі не қ олданбалы зерттеулер;

26) тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстар – ө німді жасау немесе жаң ғ ырту кезінде орындалатын жұ мыстар кешені, тә жірибелік ү лгілерге арналғ ан конструкторлық жә не технологиялық қ ұ жаттаманы ә зірлеу, тә жірибелік ү лгілер мен пайдалы модельдерді дайындау жә не сынау;

27) тә жірибелік ө ндіріс – негізгі қ ызметі тә жірибелік ү лгілер мен пайдалы модельдерді, жаң а ө німдер мен технологиялық процестерді дайындау жә не байқ аудан ө ткізу болып табылатын ғ ылыми ұ йымдардың, жоғ ары оқ у орындарының қ ұ рылымдық бө лімшесі немесе заң ды тұ лғ а;

28) философия докторы (Рһ D), бейіні бойынша доктор – тиісті мамандық тар бойынша докторантураның кә сіптік білім беру бағ дарламаларын мең герген жә не диссертация қ орғ ағ ан адамдарғ а берілетін ғ ылыми дә реже;

29) іргелі зерттеу – табиғ ат, қ оғ ам, адам дамуының негізгі заң дылық тары мен олардың ө зара байланысы туралы жаң а ғ ылыми білім алуғ а бағ ытталғ ан теориялық жә не (немесе) эксперименттік зерттеу.

2-бап. Қ азақ стан Республикасының ғ ылым туралы заң намасы

1. Қ азақ стан Республикасының ғ ылым туралы заң намасы Қ азақ стан Республикасының Конституциясына негiзделеді, осы Заң нан, Қ азақ стан Республикасының ө зге де нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерiнен тұ рады.

2. Гранттық, бағ дарламалық -нысаналы қ аржыландыру қ аражатынан жү зеге асырылатын ғ ылыми зерттеулерді жү ргізу бө лігінде осы Заң мен реттелген қ ұ қ ық қ атынастарғ а сатып алуды, оның ішінде мемлекеттік сатып алуды жү зеге асыру тә ртібіне қ ойылатын талаптарды белгілейтін Қ азақ стан Республикасы заң намасының кү ші қ олданылмайды.

3. Егер Қ азақ стан Республикасы ратификациялағ ан халық аралық шартта осы Заң дағ ыдан ө згеше қ ағ идалар белгiленсе, онда халық аралық шарттың қ ағ идалары қ олданылады.

2-тарау. МЕМЛЕКЕТТІК ОРГАНДАРДЫҢ Ғ ЫЛЫМИ

ЖӘ НЕ (НЕМЕСЕ) Ғ ЫЛЫМИ-ТЕХНИКАЛЫҚ

Қ ЫЗМЕТ САЛАСЫНДАҒ Ы Қ Ұ ЗЫРЕТІ

3-бап. Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің қ ұ зыреті

Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі:

1) ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласындағ ы мемлекеттік саясаттың негізгі бағ ыттарын ә зірлейді жә не оның жү зеге асырылуын ұ йымдастырады;

2) ә леуметтік-экономикалық дамудың басымдық тарына сә йкес ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызметтің басым бағ ыттарын, сондай-ақ Қ азақ стан Республикасындағ ы стратегиялық, іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулердің басым бағ ыттарын айқ ындайды;

3) Қ азақ стан Республикасының Президентіне ғ ылым жө ніндегі жыл сайынғ ы ұ лттық баяндаманы енгізеді;

4) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілерін аккредиттеу қ ағ идаларын бекітеді;

5) Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі жанындағ ы Қ азақ стан Республикасының Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссиясын (бұ дан ә рі – Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссия) қ ұ рады жә не оның ережесі мен қ ұ рамын бекітеді;

6) ғ ылым бағ ыттары бойынша ұ лттық ғ ылыми кең естерді қ ұ рады, ұ лттық ғ ылыми кең естердің тізбесін, ережесі мен қ ұ рамын бекітеді;

7) Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық сараптама орталығ ын қ ұ рады;

8) зерттеу университеті мә ртебесін береді жә не оның даму бағ дарламасын бекітеді;

9) мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптаманы ұ йымдастыру жә не жү ргізу тә ртібін бекітеді;

10) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті базалық, гранттық жә не бағ дарламалық -нысаналы қ аржыландыру тә ртібін бекітеді;

11) базалық қ аржыландыру субъектілері болып табылатын ұ йымдардың тізбесін бекітеді;

12) ғ ылым саласындағ ы сыйлық тарды, мемлекеттік ғ ылыми стипендияларды тағ айындайды жә не оларды беру тә ртібін бекітеді;

13) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті қ аржыландыратын заң ды тұ лғ аларды айқ ындайды;

14) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті базалық қ аржыландырудың нормаларын бекітеді;

15) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламаларды жә не олардың орындалуы жө ніндегі есептерді мемлекеттік есепке алу қ ағ идаларын бекітеді;

16) ғ ылыми зерттеулерді жә не тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарды мемлекеттік-жеке ә ріптестік негізінде ұ йымдастыру жә не жү ргізу тә ртібін бекітеді;

17) Қ азақ стан Республикасының Конституциясында, Қ азақ стан Республикасының ө зге де заң дарында жә не Қ азақ стан Республикасы Президентінің актілерінде кө зделген ө зге де ө кілеттіктерді жү зеге асырады.

4-бап. Уә кілетті органның қ ұ зыреті

Уә кілетті органның қ ұ зыретіне:

1) елдің ә леуметтік-экономикалық, қ оғ амдық -саяси дамуының мақ саттары мен басымдық тарын ескере отырып, ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласындағ ы мемлекеттік саясатты қ алыптастыру жә не іске асыру жө нінде ұ сыныстар ә зірлеу;

2) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулердің ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалары мен бағ дарламаларын ү йлестіру;

3) Қ азақ стан Республикасындағ ы іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулердің басым бағ ыттарын ә зірлеу;

4) Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссияның қ ызметін қ амтамасыз ету;

5) мемлекеттік бюджет есебінен іске асырылатын іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулердің ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалары мен бағ дарламаларын ә зірлеуді жә не олардың қ алыптастыру, орындау жә не аяқ тау сатыларында іске асырылуын жү зеге асыруды ұ йымдастыру;

6) мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптаманы ұ йымдастыру жә не жү ргізу қ ағ идаларын ә зірлеу;

7) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілерін аккредиттеу қ ағ идаларын ә зірлеу, сондай-ақ оларды аккредиттеуден ө ткізу;

8) Қ азақ стан Республикасының Ү кіметіне ұ лттық ғ ылыми кең естердің тізбесі мен қ ұ рамы жө нінде ұ сыныстар енгізу;

9) ұ лттық ғ ылыми кең естердің қ ызметін ү йлестіру;

10) салалық уә кілетті органдардың ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалар шең берінде жү зеге асыратын жұ мысын ү йлестіру;

11) мү шелерін сайлау тә ртібін қ оса алғ анда, ғ ылыми ұ йымның консультативтік-кең есші органы туралы ү лгі ережені бекіту;

12) ұ жымдық пайдаланымдағ ы ғ ылыми зертханалар туралы ү лгі ережені бекіту;

13) диссертациялық кең ес туралы ү лгі ережені бекіту;

14) ғ ылыми дә режелерді беру тә ртібін бекіту;

15) ғ ылыми атақ тар (қ ауымдастырылғ ан профессор (доцент), профессор) беру тә ртібін бекіту;

16) философия докторы (РhD), бейіні бойынша доктор ғ ылыми дә режесін алу ү шін қ орғ алғ ан диссертацияларды мемлекеттік тіркеу тә ртібін бекіту;

17) ұ лттық ғ ылыми кең естер туралы ережені ә зірлеу;

18) ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті базалық, гранттық жә не бағ дарламалық -нысаналы қ аржыландыру тә ртібін ә зірлеу;

19) ғ ылыми зерттеулерді жә не тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарды мемлекеттік-жеке ә ріптестік негізінде ұ йымдастыру жә не жү ргізу тә ртібін ә зірлеу;

20) ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық бағ дарлама бойынша бас ұ йымды айқ ындау;

21) ө з қ ұ зыреті шегінде мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдардың басшыларын лауазымғ а тағ айындау жә не лауазымнан босату;

22) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалардың жә не олардың орындалуы жө ніндегі есептердің мемлекеттік есепке алынуын ұ йымдастыру;

23) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын, орындалғ ан ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалардың есептерін бекіту;

24) осы Заң да, Қ азақ стан Республикасының ө зге де заң дарында, Қ азақ стан Республикасы Президентінің жә не Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің актілерінде кө зделген ө зге де ө кілеттіктерді жү зеге асыру кіреді.

5-бап. Салалық уә кілетті органның қ ұ зыреті

Салалық уә кілетті органның қ ұ зыретіне:

1) ғ ылым жә не ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласында ұ сыныстар ә зірлеуге жә не мемлекеттік саясатты іске асыруғ а қ атысу, тиісті салада ғ ылыми зерттеулер жү ргізу жө ніндегі жұ мысты ү йлестіру;

2) тиісті салада іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулердің басым бағ ыттарын қ алыптастыруғ а қ атысу;

3) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалар ә зірлеуді жә не тиісті салада олардың іске асырылуын жү зеге асыруды ұ йымдастыру;

4) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын, тиісті салада орындалғ ан ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалар жө нінде есептерді бекіту;

5) уә кілетті органғ а ұ лттық ғ ылыми кең естердің қ ұ рамына кіргізу ү шін кандидатуралар жө нінде ұ сыныстар енгізу;

6) уә кілетті органғ а базалық қ аржыландыру субъектілерінің тізбесін қ алыптастыру жө нінде ұ сыныстар енгізу;

7) осы Заң да, Қ азақ стан Республикасының ө зге де заң дарында, Қ азақ стан Республикасы Президентінің жә не Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің актілерінде кө зделген ө зге де ө кілеттіктерді жү зеге асыру кіреді.

3-тарау. Ғ ЫЛЫМИ ЖӘ НЕ (НЕМЕСЕ) Ғ ЫЛЫМИ-ТЕХНИКАЛЫҚ Қ ЫЗМЕТ СУБЪЕКТІЛЕРІ

6-бап. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық

қ ызмет субъектілері

1. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті жү зеге асыратын жеке жә не заң ды тұ лғ алар ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілері болып табылады.

2. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілеріне шығ армашылық еркіндікке, жосық сыз бә секелестіктен қ орғ ауғ а, ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметке қ атысуғ а, оның ішінде мемлекеттік бюджеттен жә не Қ азақ стан Республикасының заң намасында тыйым салынбағ ан ө зге де кө здерден қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалар конкурстарына қ атысуғ а тең қ ұ қ ық қ а кепілдік беріледі жә не олар қ амтамасыз етіледі.

Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілері ұ жымдық пайдаланымдағ ы ғ ылыми зертханалар кө рсететін қ ызметтерді уә кілетті орган айқ ындағ ан тә ртіппен пайдалануғ а қ ұ қ ылы.

3. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілерінің Қ азақ стан Республикасының заң намасында белгіленген тә ртіппен жә не шарттармен сату немесе сатуғ а ұ сыну қ ұ қ ығ ын қ оса алғ анда, зияткерлік меншік объектілерін пайдалану қ ұ қ ығ ы бар.

4. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілері ұ лттық қ ауіпсіздікке қ атер тө ндірмеуді қ амтамасыз ететін ғ ылыми-зерттеу жә не тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарды Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес жү зеге асыруғ а міндетті.

7-бап. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті

жү зеге асыратын жеке тұ лғ алар

1. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті жү зеге асыратын ғ ылыми ұ йымдармен, жоғ ары оқ у орындарымен ең бек қ атынастарында тұ ратын ғ ылыми, инженерлік-техникалық жә не ө зге де қ ызметкерлер, сондай-ақ ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті дербес жү зеге асыратын ғ алымдар ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті жү зеге асыратын жеке тұ лғ алар болып табылады.

2. Жеке тұ лғ алардың ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті гранттық жә не бағ дарламалық -нысаналы қ аржыландыру тә ртібіне жә не конкурс шарттарына сә йкес мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалар конкурстарына қ атысуғ а қ ұ қ ығ ы бар.

8-бап. Ғ ылыми ұ йымдар

1. Қ ызметінің негізгі тү рі ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызметті жү зеге асыру, оның ішінде зияткерлік меншік объектілеріне қ ұ қ ық ты іске асыру, сондай-ақ ғ ылыми-зерттеу жә не тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарды жү ргізу болып табылатын заң ды тұ лғ а ғ ылыми ұ йым болып табылады.

Ғ ылыми ұ йымдар жанынан консультативтік-кең есші органдар қ ұ рылуы мү мкін.

2. Мемлекеттік меншікке негізделген ғ ылыми ұ йымдар мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдар болып табылады.

Дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы мемлекетке тиесілі ғ ылыми ұ йымдар, сондай-ақ дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы мемлекетке тиесілі заң ды тұ лғ аларғ а дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы тікелей не жанама тү рде тиесілі ғ ылыми ұ йымдар мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдарғ а тең естірілген ғ ылыми ұ йымдар болып табылады. Жанама тиесілілік ә рбір келесі тұ лғ ағ а ө зге заң ды тұ лғ аның дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы тиесілі болатынын білдіреді.

3. Қ азақ стан Республикасының Ұ лттық ғ ылым академиясы, ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласында ә рекет ететін ө зге де ұ лттық жә не салалық академиялар, қ оғ амдық бірлестіктер болып табылатын ғ алымдардың шығ армашылық одақ тары ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық саясатты қ алыптастыруғ а жә не іске асыруғ а, ғ ылымды дамытудың басым бағ ыттарын ә зірлеуге, іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулерді, ғ ылыми сыйлық тар алуғ а ұ сынылғ ан жұ мыстарды ғ ылыми-техникалық сараптауғ а, ғ ылыми-техникалық салада нормативтік қ ұ қ ық тық актілер жобаларын ә зірлеуге, Қ азақ стан Республикасының ә леуметтік-экономикалық дамуын қ амтамасыз ету ү шін ғ алымдарды кә сіби жұ мылдыруғ а қ атысады.

Қ азақ стан Республикасының Ұ лттық ғ ылым академиясы ғ ылым жө ніндегі жыл сайынғ ы ұ лттық баяндаманы дайындауды жә не басып шығ аруды ү йлестіреді.

9-бап. Жоғ ары оқ у орындарының ғ ылыми қ ызметі

1. Жоғ ары оқ у орны жү зеге асыратын қ ызметтің негізгі тү рі білім берумен қ атар: ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызмет, оның ішінде зияткерлік меншік объектілеріне қ ұ қ ық ты іске асыру, сондай-ақ ғ ылыми-зерттеу жә не тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарды жү ргізу болып табылады.

2. Жоғ ары оқ у орындарының, сондай-ақ олардың ғ ылыми қ ызметкерлерінің ұ жымдық пайдаланымдағ ы ғ ылыми зертханалар кө рсететін қ ызметтерді пайдалануғ а, мемлекеттік бюджеттен жә не Қ азақ стан Республикасының заң намасында тыйым салынбағ ан ө зге де кө здерден қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалар конкурстарына қ атысуғ а тең қ ұ қ ығ ы бар.

3. Жоғ ары оқ у орындары оқ у білім беру процесіне ғ ылымның озық жетістіктерін енгізумен қ атар оқ ыту процесіне ғ ылыми, ғ ылыми-зерттеу ұ йымдарының ғ алымдарын, оның ішінде шетелдік ғ алымдарды тартуғ а қ ұ қ ылы.

4. Мемлекеттік жоғ ары оқ у орындары Қ азақ стан Республикасының заң намасында белгіленген тә ртіппен ғ ылыми зертханаларды, ғ ылыми-зерттеу институттарын, тә жірибелік ө ндірістерді, инновациялық инфрақ ұ рылымның мамандандырылғ ан субъектілерін, жобалау-конструкторлық ұ йымдарды, сондай-ақ ғ ылыми-білім беру консорциумдарын қ ұ руғ а қ ұ қ ылы.

5. Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі уә кілетті органның ұ сынысы бойынша жоғ ары оқ у орындарына зерттеу университеті мә ртебесін бере алады.

10-бап. Зерттеу университеті

1. Зерттеу университеті Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекіткен университетті дамыту бағ дарламасын іске асыратын ә рі іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулерді жә не ө зге де ғ ылыми-техникалық, тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарды ұ йымдастыруғ а жә не жү ргізуге қ атысатын жоғ ары оқ у орны болып табылады.

2. Зерттеу университетінің негізгі міндеті жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім берудің барлық дең гейінде ғ ылыми қ ызмет пен білім беру процесінің интеграциясы болып табылады.

3. Зерттеу университеті жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім берудің білім беру бағ дарламаларының стандарттарын ө з бетінше ә зірлейді жә не іске асырады. Білім беру бағ дарламаларын іске асыру шарттарына жә не мең геру нә тижелеріне қ ойылатын талаптар жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік стандарттармен белгіленетін тиісті бағ дарламаларынан тө мен бола алмайды.

4. Зерттеу университеті жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім беру бағ дарламалары бойынша оқ уғ а қ абылдау кезінде бейiндiк бағ ыттың қ осымша талаптарын белгiлеуге қ ұ қ ылы.

11-бап. Ғ ылым саласындағ ы ө зге де ұ йымдар

Қ ызметінің негізгі тү рі ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет болып табылмайтын ұ йымдар ө здерінің қ ұ рылтай қ ұ жаттарында бекітілген міндеттерді шешу мақ сатында ө з қ ұ рылымында ғ ылыми бө лімшелер қ ұ руғ а қ ұ қ ылы.

4-тарау. Ғ ЫЛЫМИ Қ ЫЗМЕТКЕРЛЕРДІ Ә ЛЕУМЕТТІК

Қ АМСЫЗДАНДЫРУ

12-бап. Ғ ылыми қ ызметкерлерге ең бекақ ы тө леу

1. Ғ ылыми зерттеулер жү ргізуге арналғ ан мемлекеттік тапсырысты мемлекеттік бюджеттен орындайтын мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдардың жә не мемлекеттік жоғ ары оқ у орындарының ғ ылыми қ ызметкерлеріне ең бекақ ы тө леу Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі белгілеген тә ртіппен жә не негіздерде жү ргізіледі.

2. Ғ ылыми-зерттеу жә не тә жірибелік-конструкторлық жұ мыстарғ а арналғ ан мемлекеттiк тапсырманы немесе мемлекеттiк тапсырысты мемлекеттік бюджеттен орындайтын ғ ылыми қ ызметкерлерге ғ ылыми дә режесі ү шін ғ ылым кандидатына, философия докторына (РhD), бейіні бойынша докторғ а бір айлық ең тө менгі жалақ ы жә не ғ ылым докторына екі айлық ең тө менгi жалақ ы мө лшерiнде ай сайын қ осымша ақ ы белгiленедi.

3. Ғ ылыми зерттеулерді Қ азақ стан Республикасының аумағ ында аккредиттелген ғ ылыми ұ йымдармен немесе жоғ ары оқ у орындарымен бірлесіп орындайтын шетелдік ғ алымдарғ а, сондай-ақ ө з қ ызметін шетелде жү зеге асыратын қ азақ стандық ғ алымдарғ а ең бекақ ы тө леу олардың біліктілігі ескеріле отырып, шарт негізінде жү зеге асырылады.

13-бап. Ғ ылыми ұ йымдар қ ызметкерлерінің демалыстары

1. Мемлекеттiк ғ ылыми ұ йымдардың жә не мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдарғ а тең естірілген ғ ылыми ұ йымдардың ғ ылыми қ ызметкерлерiне ө здерінің ең бекақ ы тө леуге арналғ ан қ олда бар қ аражаты шегінде сауық тыру ү шін бір лауазымдық жалақ ысы мө лшерінде жә рдемақ ы тө леніп, ғ ылым докторларына ұ зақ тығ ы – кү нтiзбелiк елу алты кү н, ғ ылым кандидаттарына, философия докторларына (РhD), бейіні бойыншадокторларғ а – кү нтiзбелiк қ ырық екі кү н, ө зге де ғ ылымиқ ызметкерлерге – кү нтізбелiк отыз бес кү н ақ ы тө ленетін жыл сайынғ ы ең бек демалысы беріледі.

Ұ жымдық шартта белгіленген жағ дайларда, мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдарғ а тең естірілген ғ ылыми ұ йымдардың ғ ылыми қ ызметкерлеріне ө здерінің ең бекақ ы тө леуге арналғ ан қ олда бар қ аражаты шегінде сауық тыру ү шін екі лауазымдық жалақ ысы мө лшерінде жә рдемақ ы тө леніп, ұ зақ тығ ы кү нтізбелік отыз кү н ақ ы тө ленетін жыл сайынғ ы демалыс берілуі мү мкін.

2. Мемлекеттiк ғ ылыми ұ йымдардың ғ ылыми қ ызметкерлерiне жетекші жоғ ары оқ у орындарында, ғ ылыми орталық тарда жә не зертханаларда, оның ішінде шетелде біліктілігін арттыру, тағ ылымдамадан ө ту мақ сатында бір жылғ а дейінгі мерзімге демалыс беріледі. Бұ л ретте, демалыс уақ ытында бұ л адамның жалақ ысы сақ талмай, жұ мыс орны мен лауазымы сақ талады.

Демалыс берудің тә ртібі мен шарттары мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдардың ішкі қ ұ жаттарында айқ ындалады.

14-бап. Ғ ылыми қ ызметкерлерді ә леуметтік қ орғ ау шаралары

1. Мемлекеттiк ғ ылыми ұ йымдардың, мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдарғ а тең естірілген ғ ылыми ұ йымдардың, мемлекеттік жоғ ары оқ у орындарының, дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы мемлекетке тиесілі жоғ ары оқ у орындарының, сондай-ақ дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы мемлекетке тиесілі заң ды тұ лғ аларғ а дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы тікелей не жанама тү рде тиесілі жоғ ары оқ у орындарының ғ ылыми қ ызметкерлерінің Қ азақ стан Республикасының заң намасында белгіленген тә ртіппен жә не шарттармен тұ рғ ын ү ймен қ амтамасыз етілуге қ ұ қ ығ ы бар.

2. Мемлекеттiк ғ ылыми ұ йымдардың, мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдарғ а тең естірілген ғ ылыми ұ йымдардың, мемлекеттік жоғ ары оқ у орындарының, дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы мемлекетке тиесілі жоғ ары оқ у орындарының, сондай-ақ дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а қ атысу ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы мемлекетке тиесілі заң ды тұ лғ аларғ а дауыс беретін акцияларының (жарғ ылық капиталғ а ү лестерінің) елу жә не одан да кө п пайызы тікелей не жанама тү рде тиесілі жоғ ары оқ у орындарының тұ рғ ын ү й жағ дайын жақ сартуғ а мұ қ таж ғ ылыми қ ызметкерлеріне жеке тұ рғ ын ү й қ ұ рылысы ү шін жер учаскелері тегін беріледі.

3. Мемлекеттік ғ ылыми ұ йымдардың ғ ылыми қ ызметкерлері жә не олармен бірге тұ ратын отбасы мү шелері тиісті денсаулық сақ тау ұ йымдарында белгіленген тә ртіппен медициналық қ ызмет кө рсетуді пайдаланады.

4. Ғ ылыми қ ызметкерлердізейнетақ ымен жә не ә леуметтік қ амсыздандыру Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес жү зеге асырылады.

15-бап. Ғ алымдарды, ғ ылыми ұ йымдардың ғ ылыми

қ ызметкерлерін кө термелеу шаралары

1. Кө термелеу мақ сатында ғ ылым мен техниканы дамытуғ а ү лес қ осқ ан ғ алымдар, ғ ылыми ұ йымдардың ғ ылыми қ ызметкерлері:

1) Қ азақ стан Республикасының Президенті тағ айындайтын Ғ ылым мен техника саласындағ ы Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік сыйлығ ын алуғ а ұ сынылуы;

2) Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік наградалар туралы заң намасына сә йкес Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік наградаларына ұ сынылуы;

3) ү здік ғ ылыми зерттеулері мен жұ мыстары, ғ ылым саласындағ ы аса зор жетістіктері ү шін жыл сайынғ ы сыйлық тарды алуғ а ұ сынылуы;

4) мемлекеттік ғ ылыми стипендияларды алуғ а ұ сынылуы мү мкін.

Мемлекеттік ғ ылыми стипендиялар:

мемлекет ү шін басым бағ ыттарда іргелі немесе қ олданбалы зерттеулерді жү ргізуге, ғ ылыми кадрларды даярлауғ а белсене қ атысатын ғ алымдар мен ғ ылыми қ ызметкерлерге;

ғ ылыми проблемаларды шешу бойынша зерттеулер жү ргізуге белсене қ атысатын жә не ғ ылыми қ оғ амдастық мойындағ ан, отыз бес жасқ а дейінгі (отыз бес жасты қ оса алғ анда) талантты жас ғ алымдарғ а да берілуі мү мкін.

2. Сыйлық тар мен мемлекеттік ғ ылыми стипендиялар беруді Қ азақ стан Республикасының заң намасына сә йкес ө з қ ұ зыреті шегінде уә кілетті орган мен салалық уә кілетті органдар жү зеге асырады.

16-бап. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық кадрларды даярлау,

қ айта даярлау жә не тағ ылымдамадан ө ткізу

1. Жоғ ары білікті кадрлары жә не материалдық -техникалық базасы бар ғ ылыми ұ йымдар, жоғ ары оқ у орындары ө здері ү шін басым бағ ыттар бойынша ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық кадрларды даярлауды, қ айта даярлауды жә не тағ ылымдамадан ө ткізуді жү зеге асыруғ а қ ұ қ ылы.

2. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық кадрларды даярлау, қ айта даярлау жә не тағ ылымдамадан ө ткізу Қ азақ стан Республикасының заң намасында белгіленген тә ртіппен мемлекеттік бюджеттен ұ лттық та жә не шетелдік те ғ ылыми ұ йымдары мен жоғ ары оқ у орындарында жү зеге асырылуы мү мкін.

5-тарау. Ғ ЫЛЫМИ ЖӘ НЕ (НЕМЕСЕ) Ғ ЫЛЫМИ-ТЕХНИКАЛЫҚ

Қ ЫЗМЕТТІ БАСҚ АРУ

17-бап. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық

қ ызметті басқ ару жә не оның қ ағ идаттары

1. Стратегиялық, сараптамалық жә не ә кімшілік функциялардың бө лінуін сақ тай отырып, Қ азақ стан Республикасында ұ лттық ғ ылыми жү йені дамыту жә не оның жұ мыс істеуі мақ сатында ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті басқ аруды:

1) Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі;

2) Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссия;

3) ұ лттық ғ ылыми кең естер;

4) уә кілетті орган;

5) салалық уә кілетті органдар жү зеге асырады.

2. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті басқ ару мынадай қ ағ идаттарғ а негізделеді:

1) ұ лттық экономиканың бә секеге қ абілеттілігін арттыру мақ сатында ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметтің басымдылығ ы;

2) мемлекеттік қ олдауды алу кезінде ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілерінің ашық тығ ы, объективтілігі жә не тең дігі;

3) ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызмет субъектілерін мемлекеттік қ олдаудың экономикалық тиімділігі мен нә тижелілігі;

4) іргелі жә не қ олданбалы ғ ылыми зерттеулердің басым бағ ыттарын дамыту;

5) ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламаларғ а сараптама жасаудың объективтілігі мен тә уелсіздігі;

6) ғ ылымның, білім беру мен ө ндірістің интеграциясы;

7) ғ ылымның жә не ғ ылыми-техникалық қ ызметтің басым бағ ыттары бойынша жоғ ары білікті кадрлар даярлау;

8) халық аралық ғ ылыми жә не ғ ылыми-техникалық ынтымақ тастық ты дамыту;

9) преференциялар беру арқ ылы экономиканың басым секторларында технологияларды коммерцияландыруды ынталандыру;

10) жеке кә сіпкерлік субъектілерінің ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызметті дамытуғ а қ атысуы ү шін оларды кө термелеу жә не жағ дайлар жасау;

11) білім алуды, оны технологияғ а трансформациялауды жә не оның экономикағ а трансфертін ынталандыру.

18-бап. Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссия

1. Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссия Қ азақ стан Республикасының Премьер-Министрі басқ аратын, Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі жанындағ ы алқ алы орган болып табылады.

2. Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссияның қ ұ рамы Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің мү шелері, мемлекеттік органдар басшылары, жетекші ғ алымдар, білімнің ә ртү рлі салаларының сарапшылары, ұ лттық басқ арушы холдингтердің, ұ лттық даму институттарының, ұ лттық холдингтердің, ұ лттық компаниялардың, жеке кә сіпкерлік субъектілерінің жә не ғ ылыми қ оғ амдық бірлестіктердің ө кілдері қ атарынан қ алыптастырылады жә не Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің қ аулысымен бекітіледі.

3. Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссияның негізгі міндеті ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызметті дамытуғ а бағ ытталғ ан стратегиялық міндеттер мен басымдық тарды қ алыптастыру, ғ ылым бағ ыттары бойынша басым іргелі жә не қ олданбалы зерттеулерді айқ ындау, ұ лттық ғ ылыми кең естердің ұ сыныстарын қ арау, ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті мемлекеттік бюджеттен қ аржыландыру жө нінде ұ сыныстар ә зірлеу болып табылады.

19-бап. Ұ лттық ғ ылыми кең естер

1. Ұ лттық ғ ылыми кең естер ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті дамытудың бағ ыттары бойынша алқ алы органдар болып табылады.

2. Ұ лттық ғ ылыми кең естердің негізгі міндеттері:

1) Жоғ ары ғ ылыми-техникалық комиссия айқ ындағ ан басымдық тарғ а сә йкес мамандандырылғ ан ғ ылыми бағ ыттарды қ алыптастыру;

2) ғ ылыми зерттеулер жү ргізу ү шін бө лінетін қ аржыландырудың нысандары мен кө лемдерін айқ ындау;

3) ұ сынылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалардың ғ ылыми жаң алығ ын, ғ ылыми-техникалық дең гейін, перспективалығ ын, ә зірлену дә режесін, сұ ралатын қ аржыландыру кө лемінің экономикалық негіздемелелігін бағ алау;

4) Қ азақ стан Республикасының жаң а ғ ылыми бағ ыттардағ ы қ ажеттіліктерін бағ алау;

5) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландыруғ а ұ сынылатын іргелі жә не қ олданбалы зерттеулер бойынша ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламаларды конкурстық іріктеуді жү зеге асыру;

6) жү ргізілетін ғ ылыми зерттеулерді іске асыру барысындағ ы мониторинг жү ргізу, оның ішінде жү ргізілетін жеріне барып мониторинг жү ргізу болып табылады.

3. Ұ лттық ғ ылыми кең естер Қ азақ стан Республикасының ә леуметтік-экономикалық дамуының мемлекеттік басымдық тарына сә йкес ғ ылым бағ ыттары бойынша қ ұ рылады.

4. Ұ лттық ғ ылыми кең естердің қ ұ рамдарын уә кілетті орган салалық уә кілетті органдардың, ғ ылыми ұ йымдардың, жоғ ары оқ у орындарының жә не ғ ылыми қ оғ амдық бірлестіктердің ұ сыныстары мен ұ сынымдары бойынша қ азақ стандық жә не шетелдік білікті ғ алымдар, мемлекеттік органдардың, ұ лттық басқ арушы холдингтердің, ұ лттық даму институттарының, ұ лттық холдингтердің, ұ лттық компаниялардың, жеке кә сіпкерлік субъектілерінің ө кілдері қ атарынан қ алыптастырады жә не Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекітеді.

5. Ұ лттық ғ ылыми кең естер:

ғ ылыми-зерттеу, тә жірибелік-конструкторлық жә не технологиялық жұ мыстардың жобалары мен бағ дарламаларын;

ғ ылыми-зерттеу, тә жірибелік-конструкторлық жә не технологиялық жұ мыстар бө лігіндегі басқ а да бағ дарламаларды;

Қ азақ стан Республикасы ғ ылыми мекемелерінің, ұ йымдары мен кә сіпорындарының қ атысуымен іске асырылатын мемлекетаралық ғ ылыми-техникалық бағ дарламалардың жобаларын;

инновациялық жобаларды мемлекеттік бюджет есебінен гранттық жә не бағ дарламалық -нысаналы қ аржыландыру (қ аржыландыруды тоқ тату) туралы шешімдер қ абылдайды.

6. Ұ лттық ғ ылыми кең естердің шешімдерін уә кілетті орган жә не салалық уә кілетті органдар міндетті тү рде орындауғ а тиіс.

7. Ұ лттық ғ ылыми кең естердің мү шелері нақ ты мә селелерді қ арау кезінде ө здеріне мә лім болғ ан мү дделер қ ақ тығ ысы туралы кең есті хабардар етуге міндетті жә не кең ес қ абылдайтын шешімдердің объективтілігі мен негізділігі ү шін жауапты болады.

8. Ұ лттық ғ ылыми кең естер ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық қ ызметтің тиісті бағ ыттары бойынша орындалатын ғ ылыми зерттеулер жө нінде ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметтің аралық жә не қ орытынды есептерін қ абылдайды, сондай-ақ ө здері қ абылдағ ан шешімдердің орындалу мониторингін жү ргізуді жү зеге асырады.

9. Нақ ты жобағ а, бағ дарламағ а (олар бойынша есепке) сараптама, ғ ылыми жұ мыстардың орындалу мониторингін жү ргізгені ү шін сыйақ ыны, сондай-ақ қ азақ стандық жә не шетелдік ғ алымдардың іссапар шығ ыстарын қ оса алғ анда, ұ лттық ғ ылыми кең естердің қ ызметін қ амтамасыз етуді Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық сараптама орталығ ы мемлекеттік бюджеттен жү ргізеді.

20-бап. Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық

сараптама орталығ ы

1. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламалар сараптамасының ә кімшілендіру бірың ғ айлығ ын, тә уелсіздігін, ашық тығ ы мен жариялылығ ын қ амтамасыз ету мақ сатында Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық сараптама орталығ ын қ ұ рады.

2. Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық сараптама орталығ ының қ ұ зыретіне:

1) мемлекеттік бюджеттен қ аржыландыруғ а ұ сынылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламаларғ а мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптама жү ргізу жө ніндегі жұ мыстарды ұ йымдастыру;

2) ұ лттық ғ ылыми кең естердің жұ мысын ұ йымдастыру;

3) мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптама нә тижелерін Ұ лттық ғ ылыми кең естерге жіберу;

4) орындалғ ан ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламалардың нә тижелерін (есептерін) бағ алау;

5) жү ргізілетін ғ ылыми зерттеулердің, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламалардың нә тижелілігінің мониторингін жү зеге асыру;

6) қ азақ стандық жә не шетелдік сарапшылар қ ұ рамын сапалы іріктеуді қ амтамасыз ету;

7) мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптаманы ә дістемелік жә не ұ йымдастырушылық -техникалық қ амтамасыз ету;

8) ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламалардың деректер банктерін қ алыптастыру;

9) ө з қ ызметін жетілдіру бойынша ғ ылыми-зерттеу жұ мыстарын жү ргізу;

10) Қ азақ стан Республикасының заң намасында тыйым салынбағ ан ө зге де қ ызметтерді жү зеге асыру кіреді.

3. Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық сараптама орталығ ының:

1) мемлекеттік органдардан, ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілерінен функцияларды жү зеге асыруғ а жә не ө зіне жү ктелген міндеттерді орындауғ а қ ажетті ақ паратты сұ ратуғ а жә не алуғ а;

2) ө зінің қ ұ зыретіне жатқ ызылғ ан мә селелер бойынша тү сініктемелер беруге;

3) ғ ылыми зерттеулердің орындалу жә не аяқ талу сатыларында оларғ а мониторинг жү ргізуге;

4) ғ ылыми зерттеулерге сараптама жасау жә не оларғ а мониторинг жү ргізуді жү зеге асыру ү шін белгіленген тә ртіппен ө зге де ұ йымдарды, қ азақ стандық жә не шетелдік ғ алымдарды тартуғ а;

5) белгіленген тә ртіппен шетелдік ғ ылыми ұ йымдармен ө зара іс-қ имыл жасауғ а;

6) ғ ылыми-техникалық қ ызмет саласында консультативтік-кең есші органдар қ ұ руғ а;

7) ғ ылыми жә не ғ ылыми-техникалық даму мә селелері бойынша іс-шаралар ө ткізуге;

8) баспа қ ызметін жү зеге асыруғ а қ ұ қ ығ ы бар.

4. Мемлекеттік ұ лттық ғ ылыми-техникалық сараптама орталығ ының қ ызметін қ аржыландыру мемлекеттікбюджеттен жү ргізіледі.

21-бап. Мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптама

1. Мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптама ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламаларды талдамалық бағ алауды дайындау мақ сатында сараптама қ орытындыларының тә уелсізділігі, объективтілігі, біліктілігі, кешенділігі, дә йектілігі, толық тығ ы жә не негізділігі қ ағ идаттары бойынша жү зеге асырылады.

2. Мемлекеттік бюджеттен қ аржыландыруғ а жататын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламаларғ а мемлекеттік ғ ылыми-техникалық сараптаманы шетелдік жә не қ азақ стандық білікті сарапшылар жү ргізеді.

3. Ғ ылыми-техникалық сараптама жү ргізуге сарапшыларды тарту ү шін шетел сарапшыларының дерекқ оры қ ұ рылады, олардың кандидатураларын шетелдік жетекші университеттер, ғ ылыми-зерттеу мекемелері, ұ лттық ғ ылым академиялары мен ғ ылыми қ оғ амдастық тар ұ сынады.

Сарапшыларды іріктеу олардың мамандануына жә не жобаның ерекшеліктеріне сә йкес жү ргізіледі.

4. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жә не инновациялық жобалар мен бағ дарламаларды бағ алауғ а тартылғ ан ғ алымдар, сарапшылар, оның ішінде шетелдіктер сараптамағ а ұ сынылғ ан материалдардың қ ұ пиялылығ ын сақ тауғ а жә не коммерциялық қ ұ пияны сақ тауды қ амтамасыз етуге міндетті.

22-бап. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен

бағ дарламаларды жә не ғ ылыми жә не (немесе)

ғ ылыми-техникалық қ ызмет туралы есептерді

мемлекеттік есепке алу

1. Іске асырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламаларды жә не ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет туралы есептерді мемлекеттік есепке алу ғ ылыми-техникалық ақ параттың ұ лттық ресурсын қ алыптастыру жә не Қ азақ стан Республикасының ғ ылыми-техникалық ә леуеті серпініне мониторинг жү ргізу мақ сатында жү зеге асырылады.

2. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілері мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламаларды жә не олардың орындалуы жө ніндегі есептерді мемлекеттiк есепке алуғ а ұ сынуғ а міндетті.

3. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалардың жә не ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет туралы есептердің мемлекеттiк есепке алуғ а ұ сынылуын бақ ылауды уә кілетті орган мен салалық уә кілетті органдар жү зеге асырады.

4. Мемлекеттік бюджеттен қ аржыландырылатын ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламалардың орындалуы жө ніндегі есептер уә кілетті орган мен салалық уә кілетті органдардың интернет-ресурстарында орналастырылуғ а тиіс.

5. Ғ ылыми, ғ ылыми-техникалық жобалар мен бағ дарламаларды жә не олардың орындалуы жө ніндегі есептерді мемлекеттiк есепке алуды ұ йымдастыру жә не жү ргізу қ ағ идаларын уә кілетті орган ә зірлейді жә не Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекітеді.

23-бап. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық

қ ызмет субъектілерін аккредиттеу

1. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызмет субъектілерін аккредиттеуді уә кілетті орган олардың ө з қ аражаты есебінен жү зеге асырады.

2. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техникалық қ ызметті жү зеге асыратын жеке тұ лғ аларды аккредиттеу оларғ а қ ойылатын ең тө менгі қ ажетті талаптарды белгілей отырып, хабарландыру сипатында болады.

6-тарау. Ғ ЫЛЫМИ ЖӘ НЕ (НЕМЕСЕ) Ғ ЫЛЫМИ-ТЕХНИКАЛЫҚ

Қ ЫЗМЕТТІ Қ АРЖЫЛАНДЫРУ

24-бап. Ғ ылыми жә не (немесе) ғ ылыми-техника