Прокуратура туралы

Қ азақ стан Республикасының 1995 жылғ ы 21 желтоқ сандағ ы N 2709 Заң ы

(соң ғ ы ө згерістер мен толық тырулар 02.04.10 ж. жағ дайы бойынша енгізілген)

Қ азақ стан Республикасы Жоғ арғ ы Кең есiнiң Жаршысы, 1995 ж., N 24, 156-қ ұ жат

МАЗМҰ НЫ

1 ТАРАУ. Жалпы ережелер

1-бап. Қ азақ стан Республикасының прокуратурасы

2-бап. Прокуратура қ ызметiнiң қ ұ қ ық тық негiздерi

3-бап. Прокуратура органдарын ұ йымдастырудың жә не олардың қ ызметiнiң принциптерi

4-бап. Прокуратура органдары қ ызметiнiң негiзгi бағ ыттары мен мазмұ ны

5-бап. Прокуратура органдарының жоғ ары қ адағ алауды жү зеге асыру жө нiндегi қ ызметi

6-бап. Прокуратура органдары қ ызметiнiң қ ұ қ ық тық кепiлдiгi

7-бап. Арыздарды қ арау

8-бап. Прокурордың iс-ә рекеттерi мен актiлерiне шағ ымдану

2 ТАРАУ. Прокуратура органдарының жү йесi жә не оларды ұ йымдастыру

9-бап. Прокуратура органдарының жү йесi

10-бап. Республиканың Бас прокуроры жә не оның орынбасарлары

11-бап. Республика Бас Прокурорының ө кiлеттiгi

12-бап. Бас прокуратура

13-бап. Облыстардың прокурорлары

14-бап. Облыстардың прокуратуралары

15-бап. Қ алалық, аудандық жә не оларғ а тең естiрiлген ө зге де прокурорлар мен прокуратуралар

16-бап. Тө менгi прокурорлардың жоғ ары тұ рғ ан прокурорларғ а бағ ыныстылығ ы

17-бап. Прокуратура органдарындағ ы алқ алар

3 ТАРАУ. Прокуратураның қ ұ қ ық тық актiлерi

18-бап. Прокуратураның қ ұ қ ық тық актiлерiнiң жү йесi

19-бап. Наразылық

20-бап. Қ аулы

21-бап. Санкция

22-бап. Нұ сқ ау

23-бап. Ө тiнiш

24-бап. Ұ йғ арым

25-бап. Ұ сыныс

26-бап. Заң ды тү сiндiру

26-1-бап. Прокурордың қ ұ қ ық тық актiлерiн мә жбү рлеп орындату шаралары

27-бап. Прокурорлық қ адағ алау актiлерiн жариялау

4 ТАРАУ. Адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарының, заң ды тұ лғ алардың жә не мемлекеттiң мү дделерiнiң сақ талуын қ адағ алау

28-бап. Қ адағ алаудың мiндеттерi

29-бап. Прокурордың ө кiлеттiгi

5 ТАРАУ. Сотта мемлекеттiң мү ддесiн бiлдiру

30-бап. Прокурордың сотта iс қ араудағ ы қ ұ зыретi

31-бап. Соттың заң ды кү шiне енбеген қ аулыларына наразылық жасау

32-бап. Соттың заң ды кү шiне енген қ аулыларына наразылық жасау

33-бап. Республика Жоғ арғ ы Сотының нормативтiк қ аулысына наразылық жасау

6 ТАРАУ. Жедел-iздестiру қ ызметiне қ адағ алау

34-бап. Қ адағ алаудың мазмұ ны мен мә нi

35-бап. Прокурордың жедел-iздестiру қ ызметiнде заң дылық ты қ амтамасыз ету жө нiндегi ө кiлеттiгi

36-бап. Жедел-iздестiру қ ызметiнiң заң дылығ ына қ адағ алауды жү зеге асыратын прокурорлар

7 ТАРАУ. Тергеу мен анық тама заң дылығ ына қ адағ алау

37-бап. Қ адағ алаудың мазмұ ны мен мә нi

38-бап. Прокурордың анық тама мен тергеу заң дылығ ын қ амтамасыз ету жө нiндегi ө кiлеттiгi

39-бап. Алынып тасталды

8 ТАРАУ. Ә кiмшiлiк iс жү ргiзудiң заң дылығ ын қ адағ алау

40-бап. Қ адағ алаудың мазмұ ны мен мә нi

41-бап. Прокурордың ә кiмшiлiк iс жү ргiзу заң дылығ ын қ амтамасыз ету жө нiндегi ө кiлеттiгi

42-бап. Прокурордың ә кiмшiлiк iс жү ргiзуде заң дылық ты қ амтамасыз ету жө нiндегi актiлерi

9 ТАРАУ. Атқ арушылық iс жү ргiзудiң заң дылығ ына қ адағ алау

43-бап. Қ адағ алаудың мазмұ ны мен мә нi

44-бап. Прокурордың атқ арушылық iс жү ргiзудiң заң дылығ ын қ амтамасыз ету жө нiндегi ө кiлеттiктерi

10 ТАРАУ. Қ ылмыстық қ удалау

45-бап. Қ ылмыстық қ удалау шегi

46-бап. Қ ылмыстық қ удалау жө нiндегi ө кiлеттiк

47-бап. Iстi сотқ а жiберу

11 ТАРАУ. Прокуратура органдарындағ ы қ ызмет, прокуратура органдары қ ызметкерлерiн ә леуметтiк жә не қ ұ қ ық тық қ орғ ау

48-бап. Прокурорлар, прокуратура органдарының қ ызметкерлерi. Прокуратура органдарына қ ызметке кiретiн адамдарғ а қ ойылатын талаптар

49-бап. Прокуратура органдары қ ызметкерлерiнiң сыныптық шендерi, ә скери атақ тары жә не нысанды киiмi

50-бап. Прокуратура органдары қ ызметкерлерiн қ ұ қ ық тық қ орғ ау

51-бап. Атыс қ аруын қ олдану жә не арнайы қ ұ ралдарды пайдалану

52-бап. Ең бектi қ ұ қ ық тық реттеу

53-бап. Прокуратура қ ызметкерлерiн материалдық жә не ә леуметтiк қ амсыздандыру

55-бап. Арнаулы қ ызмет стажы

12 ТАРАУ. Прокуратураны ұ йымдастыру мен оның қ ызметiнiң ө зге де мә селелерi

56-бап. Прокуратура органдарын қ аржыландыру

57-бап. Мө р мен куә лiктер

58-бап. Осы Заң ның кү шiне ену тә ртiбi

59-бап. Осы Заң ды iске асыру жө нiндегi шаралар

Ескерту. Қ Р 1997.06.19 N 134 Заң ымен енгiзiлген толық тырулар мен ө згертулер 1998 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шiне кiредi, Нысаны мен тақ ырыбы ө згердi, кiрiспе алып тасталды - 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

1 ТАРАУ
Жалпы ережелер

1-бап. Қ азақ стан Республикасының прокуратурасы

1. Қ азақ стан Республикасының прокуратурасы - Республика аумағ ында заң дардың, Қ азақ стан Республикасы Президентi Жарлық тарының жә не ө зге нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң дә л жә не бiрың ғ ай қ олданылуына, жедел-iздестiру қ ызметiнiң, анық тама мен тергеудiң, ә кiмшiлiк жә не атқ арушылық iстер жү ргiзудiң заң дылығ ына жоғ ары қ адағ алауды жү зеге асыратын, Қ азақ стан Республикасының Президентiне есеп беретiн мемлекеттiк орган.
2. Прокуратура кез келген заң дылық бұ зушылық ты анық тау жә не жою жө нiнде шаралар қ олданады, Республиканың Конституциясы мен заң дарына қ айшы келетiн заң дар мен ө зге де қ ұ қ ық тық актiлерге наразылық жасайды, сотта мемлекеттiң мү ддесiн бiлдiредi, сондай-ақ заң да белгiленген жағ дайларда тә ртiп пен шекте қ ылмыстық қ удалауды жү зеге асырады.

2-бап. Прокуратура қ ызметiнiң қ ұ қ ық тық негiздерi

Қ азақ стан Республикасы прокуратурасын ұ йымдастыру, оның қ ызметiнiң тә ртiбi жә не прокурорлардың ө кiлеттiгi Қ азақ стан Республикасының Конституциясымен, осы Заң мен, заң актiлерiмен, Қ азақ стан Республикасы бекiткен халық аралық шарттармен, сондай-ақ Республика Бас Прокурорының бұ йрық тарымен айқ ындалады.
Ескерту. 2-бапқ а ө згерne енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

3-бап. Прокуратура органдарын ұ йымдастырудың
жә не олардың қ ызметiнiң принциптерi

1. Қ азақ стан Республикасының прокуратурасы тө менгi прокурорлар жоғ ары тұ рғ ан прокурорларғ а жә не Қ азақ стан Республикасының Бас Прокурорына бағ ынатын органдар мен мекемелердiң бiртұ тас орталық тандырылғ ан жү йесiн қ ұ райды.
2. Қ азақ стан Республикасының прокуратурасы ө з қ ызметiн басқ а мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдардан, саяси партиялар мен қ оғ амдық бiрлестiктерден тә уелсiз жү зеге асырады.
3. Ө здерiнiң заң да белгiленген ө кiлеттiгiн жү зеге асырғ ан кезде прокуратура органдарының қ ызметiне араласуғ а тыйым салынады.
4. Заң да белгiленген негiз бен тә ртiп бойынша шығ арылғ ан прокурорлық қ адағ алау актiлерi барлық органдар, ұ йымдар, лауазымды адамдар мен азаматтар ү шiн мiндеттi.
5. Прокуратура органдары Республиканың азаматтардың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарын қ орғ ау, сондай-ақ мемлекеттiк қ ұ пияларды сақ тау туралы заң дарына қ айшы келмейтiндей дең гейде жариялы iс-қ имыл жасайды.

4-бап. Прокуратура органдары қ ызметiнiң
негiзгi бағ ыттары мен мазмұ ны

Конституция мен заң дардың ү стем тұ руын қ амтамасыз ету адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарын қ орғ ау мақ сатында, Қ азақ стан Республикасы Конституциясының, заң дарының жә не Президентiнiң Жарлық тарының жә не ө зге де нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң дә л ә рi бiрың ғ ай қ олданылуына жоғ ары қ адағ алауды жү зеге асыра отырып, прокуратура мемлекет атынан:
1) Конституцияның, Заң актiлерiнiң жә не Республика Президентi актiлерiнiң бұ зылуын анық тап, оларды жою шараларын қ олданады;
2) жедел-iздестiру қ ызметiнiң, анық тама мен тергеудiң, ә кiмшiлiк жә не атқ арушылық iстер жү ргiзудiң заң дылығ ына қ адағ алауды жү зеге асырады;
3) сотта мемлекет мү ддесiн бiлдiредi;
4) Республиканың Конституциясы мен заң дарына қ айшы келетiн заң дарғ а жә не басқ а да қ ұ қ ық тық актiлерге наразылық жасайды;
5) заң да белгiленген тә ртiп пен шекте қ ылмыстық қ удалауды жү зеге асырады;
6) статистикалық кө рсеткiштердiң тұ тастығ ын, объективтiлiгiн жә не жеткiлiктiлiгiн қ амтамасыз ету мақ сатында мемлекеттiк қ ұ қ ық тық статистиканы қ алыптастырады, арнайы есепке алуды жү ргiзедi, қ ұ қ ық тық статистика жә не арнайы есепке алу саласындағ ы заң дардың қ олданылуын қ адағ алауды жү зеге асырады.
Ескерту. 4-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 1998.07.02 N 266, 2002.08.09 N 346 Заң дарымен.

5-бап. Прокуратура органдарының жоғ ары қ адағ алауды
жү зеге асыру жө нiндегi қ ызметi

1. Заң дардың, Қ азақ стан Республикасы Президентi Жарлық тарының, ө зге де нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң дә л ә рi бiрың ғ ай қ олданылуына жоғ ары қ адағ алау тексерiстер жү ргiзу арқ ылы жү зеге асырылады.
2. Заң дардың қ олданылуына тексерiстi прокурор ө з ө кiлеттiгi шегiнде тексерiс жү ргiзу туралы қ аулы шығ арылғ аннан кейiн:
1) Қ азақ стан Республикасы Президентiнiң тапсыруына;
2) заң ды бұ зушылық туралы ө тiнiштерге, шағ ымдарғ а, хабарларғ а жә не басқ а да мә лiметтерге;
3) заң бұ зушылық белгiлерiнiң тiкелей анық талуына;
4) жоғ ары тұ рғ ан прокурордың тапсыруына жә не сұ рау салуына байланысты жү ргiзедi.
3. Тексерiстi прокурор сондай-ақ ө зге де тиiстi қ ұ зыреттi органғ а тапсыруы мү мкiн, ол тексерiстiң нә тижелерi туралы прокурорғ а заң да немесе прокурор белгiлеген мерзiмде хабарлауғ а мiндеттi.
4. Заң дардың қ олданылуын тексеру бiр ай мерзiмнiң iшiнде жү ргiзiледi. Тексерiстi тағ айындағ ан прокурор жоғ ары тұ рғ ан прокурордың келiсiмiмен оны жү ргiзу мерзiмiн ұ зарта алады.
5. Прокурорлардың барлық iс-ә рекеттерi мен прокурорлық қ адағ алау актiлерi, егер олар осы Заң да жә не басқ а нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерде белгiленген тә ртiп пен нысандарда жасалғ ан болса, заң да белгiленген салдарларғ а ә келiп саяды.

6-бап. Прокуратура органдары қ ызметiнiң
қ ұ қ ық тық кепiлдiгi

1. Прокурордың ө з ө кiлеттiгiн жү зеге асыруына кедергi келтiру немесе оғ ан заң сыз шешiм қ абылдату мақ сатында қ андай да болсын нысанда ық пал жасау, сондай-ақ прокурорлардың қ аулыларын, ұ йғ арымдарын, нұ сқ ауларын, талаптарын орындамау заң мен белгiленген жауапкершiлiкке ә келiп соғ ады.
2. Прокуратураның талап етуi бойынша тиiстi органдар мен ө кiлеттi адамдар:
1) қ ажеттi материалдар мен мә лiметтердi ө теусiз жә не Қ азақ стан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген коммерциялық, банктiк жә не заң мен қ орғ алатын ө зге де қ ұ пияны қ ұ райтын мә лiметтердi жария етуге қ ойылатын талаптарды сақ тай отырып беруге;
2) тексерiске қ атысу жә не қ орытынды беру ү шiн мамандар бө луге;
3) прокурорлардың қ адағ алау қ ызметiн қ амтамасыз ету жә не олардың қ ауiпсiздiгiн қ амтамасыз ету ү шiн ө зге де қ ажеттi шаралар қ олдануғ а мiндеттi.
3. Прокурордың ө з қ ұ зыретi шегiнде берген тапсырмасы анық тама мен тергеу органдары ү шiн мiндеттi.
4. Талап етiлген ақ парат прокуратура органдарына заң дарда белгiленген нысандарда, сондай-ақ прокурор белгiлеген тә ртiп пен мерзiмде берiледi.
5. Прокурорлардың ө з қ ұ зыретi шегiнде тексеру мә селелерi бойынша мемлекеттiк органдардың, меншiк нысандарына қ арамастан, ұ йымдардың ү й-жайларына кiдiрiссiз кiруге, олардың басшыларында жә не басқ а да лауазымды адамдарында кiдiрiссiз қ абылдануғ а, iс материалдары тiкелей сот iсiн жү ргiзуде жатқ ан кездегi жағ дайларды қ оспағ анда, қ ұ жаттар мен материалдарғ а сот iстерiмен танысуда қ ол жеткiзуге жә не оларды соттан талап етiп алдыруғ а қ ұ қ ығ ы бар.
6. Лауазымды адамдар мен азаматтар прокурордың талап етуi бойынша айғ ақ тар беру ү шiн оларғ а белгiленген уақ ытта келуге мiндеттi. Шақ ыру жазбаша хабарлама-шақ ырумен ресiмделедi жә не қ олхат алынып тапсырылады. Хабарлама телефонограммамен, жеделхатпен немесе оның тиiсiнше берiлуiн қ амтамасыз ететiн басқ а байланыс қ ұ ралдары пайдаланыла отырып та жiберiлуi мү мкiн.
7. Прокурордың заң ды талаптарын орындамау не прокурордың талабы бойынша дә лелсiз себептермен келмей қ алу Қ азақ стан Республикасының заң дарында кө зделген жауаптылық қ а ә кеп соғ ады. Прокурор ұ йғ арымдары мен қ аулылары орындалмағ ан жағ дайда ө з қ ұ зыретi шегiнде оларды мә жбү рлеп орындатуғ а қ ұ қ ылы. (520-522-баптарды қ араң ыз K010155; 321-1-бапты қ араң ыз K970167)
8. Прокурор, заң да кө зделген басқ а жағ дайлар мен тә ртiптi қ оспағ анда, ө зi жү ргiзiп жатқ ан iстер мен материалдардың мә нi бойынша қ андай да бiр тү сiнiктемелер беруге, сондай-ақ оларды кiмге де болсын танысу ү шiн беруге мiндеттi емес. Ө зi жү ргiзiп жатқ ан тексерулер мен iстердiң материалдарын олар аяқ талғ анғ а дейiн прокурордың рұ қ сатынсыз жария етуге ешкiмнiң қ ұ қ ығ ы жоқ.
Ескерту. 6-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 1998.07.02 N 266, 2000.03.29 N 42, 2002.08.09 N 346 Заң дарымен.

7-бап. Арыздарды қ арау

1. Прокуратура органдары заң дарда белгiленген тә ртiппен заң бұ зушылық туралы арыздарды қ арай келiп, адамның жә не азаматтың, заң ды тұ лғ алар мен мемлекеттiң қ ұ қ ық тары мен заң ды мү дделерiнiң бұ зылуын жою, бұ зылғ ан қ ұ қ ық ты қ алпына келтiру шараларын қ олданады.
2. Егер адам бойындағ ы, психикасындағ ы немесе ө зге де кемiстiктерi салдарынан ө з қ ұ қ ық тарын қ орғ ауды жү зеге асыра алмайтын болса, прокурор оны қ амтамасыз ету жө нiнде қ ажеттi шаралар қ олдануғ а мiндеттi.
3. Прокуратура органдары заң да белгiленген тә ртiппен адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарын, заң ды тұ лғ алар мен мемлекеттiң мү дделерiн қ орғ ау жө нiнде ө здерiне жү ктелген мiндеттердi орындамайтын лауазымды адамдарды жауапкершiлiкке тарту шараларын қ олданады.
4. Прокуратура органдарына қ ол қ ойылмай жасалғ ан арыздар тексерiлмейдi, бiрақ прокурор азаматтың мү ддесi тұ рғ ысында ақ парат кө зiн жария етпеуге хақ ылы.

8-бап. Прокурордың iс-ә рекеттерi мен актiлерiне
шағ ымдану

1. Прокурордың iс-ә рекеттерi мен актiлерiне жоғ ары тұ рғ ан прокурорғ а немесе сотқ а шағ ым беруге болады. Прокурордың талаптары мен актiлерiне шағ ым беру олардың орындалуын тоқ тата тұ рмайды.
2. Сот не жоғ ары тұ рғ ан прокурор прокурордың iс-ә рекетiне немесе актiсiне арыз (шағ ым) бойынша шешiм шығ арылғ анғ а дейiн олардың орындалуын тоқ тата тұ ра алады.
3. Жоғ ары тұ рғ ан прокурор азаматтардың жә не (немесе) заң ды тұ лғ алардың шағ ымдары бойынша не ө з бастамасы бойынша тө мен тұ рғ ан прокурор актiлерiнiң кү шiн жоя алады не оларды қ айтарып ала алады.
Ескерту. 8-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

2 ТАРАУ
Прокуратура органдарының жү йесi жә не
оларды ұ йымдастыру

9-бап. Прокуратура органдарының жү йесi

Қ азақ стан Республикасының прокуратурасы органдарының бiртұ тас жү йесiн Бас прокуратура, облыстардың прокуратуралары, республикалық маң ызы бар қ алалар мен Республика астанасының прокуратуралары, ауданаралық, аудандық, қ алалық жә не соларғ а тең естiрiлген ә скери жә не мамандандырылғ ан прокуратуралар қ ұ райды.

10-бап. Республиканың Бас прокуроры жә не оның
орынбасарлары

1. Республиканың Бас Прокурорын:
1) Парламент Сенатының келiсiмiмен Республика Президентi бес жыл мерзiмге қ ызметке тағ айындайды;
2) қ ызметтен Республика Президентi босатады;
3) ол Республика Президентiне есеп бередi;
4) оны ө з ө кiлеттiгi мерзiмi iшiнде қ ылмыс ү стiнде ұ сталғ ан немесе ауыр қ ылмыс жасағ ан жағ дайда болмаса, Сенаттың келiсiмiнсiз тұ тқ ынғ а алуғ а, кү штеп ә келуге, сот тә ртiбiмен қ олданылатын ә кiмшiлiк жазағ а, қ ылмыстық жауаптылық қ а тартуғ а болмайды.
2. Республика Бас Прокурорының бiрiншi орынбасары мен орынбасарларын Бас Прокурордың ұ сынуы бойынша Республика Президентi қ ызметке тағ айындайды жә не қ ызметтен босатады.
3. Республика Бас Прокурорының орынбасарлары сонымен бiрге Бас прокуратураның тиiстi департаменттерiнiң бастық тары болып тағ айындалуы мү мкiн.
Ескерту. 10-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 1998.07.02 N 266 Заң ымен.

11-бап. Республика Бас Прокурорының ө кiлеттiгi

Республиканың Бас Прокуроры:
1) Республика аумағ ында заң дар мен Президент Жарлық тарының жә не ө зге де нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң қ олданылуына қ адағ алауды жү зеге асырады, тө менгi прокуратуралардың қ ызметiне басшылық етедi;
2) Республиканың Конституциясы мен заң дарына қ айшы келетiн заң дар мен ө зге де қ ұ қ ық тық актiлерге оларды қ абылдағ ан органдар мен лауазымды адамдарғ а наразылық жасайды;
3) Жоғ ары Сот Кең есiнiң мү шесi болып табылады;
4) Қ азақ стан Республикасының прокуратурасын ұ йымдастыру мен оның қ ызметiнiң мә селелерi мен материалдық жә не ә леуметтiк қ амсыздандыру шараларының тә ртiбiн реттейтiн Қ азақ стан Республикасы прокуратурасының органдары мен мекемелерiнiң барлық қ ызметкерлерi орындауғ а мiндеттi бұ йрық тар, нұ сқ аулар, ө кiмдер, ережелер мен нұ сқ аулық тар шығ арады;
4-1) ө з қ ұ зыретi шегiнде:
Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық -iс жү ргiзу кодексi мен жедел-iздестiру қ ызметi туралы заң дарының анық тау мен тергеу органдарының, сондай-ақ жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдардың орындауы ү шiн мiндеттi нормаларын қ олдану мә селелерi бойынша; V106015
қ ұ қ ық тық статистиканың барлық субъектiлерi ү шiн мiндеттi қ ұ қ ық тық статистика мен арнаулы есепке алу мә селелерi бойынша нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлер; V053704, V085640, V095855, V095995, V032576, V042843
осы Заң ғ а жә не Қ азақ стан Республикасының ө зге де заң актiлерiне сә йкес басқ а да нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлер қ абылдайды;
4-2) жедел-iздестiру қ ызметiн, анық тау мен тергеудi жү зеге асыратын органдар шығ аратын нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлер бойынша келiсу туралы шешiм қ абылдайды;
5) прокуратураларды, прокуратура органдарының мекемелерiн қ ұ рады, қ айта қ ұ рады жә не таратады, олардың қ ұ рылымын, қ ұ рылымдық бө лiмшелердiң қ ұ қ ық тары мен мiндеттерiн, Қ азақ стан Республикасының Президентi бекiткен штат санының лимитi шегiнде прокуратура органдарындағ ы штат санын жә не ең бекақ ы тө леу қ орын белгiлейдi;
6) Республика Президентiне жоғ ары сыныпты шендер мен ә скери атақ тар беру ү шiн кандидатуралар ұ сынады;
7) облыстардың прокурорларын жә не оларғ а тең естiрiлген прокурорларды, ә скери прокурорларды, олардың орынбасарларын, аудандардың, қ алалардың прокурорларын жә не оларғ а тең естiрiлген прокурорларды қ ызметке тағ айындайды жә не қ ызметтен босатады;
8) прокуратура органдарының қ ызметi туралы Республика Президентi алдында есеп бередi;
9) белгiленген тә ртiппен прокуратура органдарының қ ызметкерлерiне сыныптық шендер мен ә скери атақ тар бередi;
10) прокуратура органдарының қ ызметкерлерiн Қ азақ стан Республикасының мемлекеттiк наградаларымен наградтауғ а жә не қ ұ рметтi атақ тар беруге ұ сынады;
10-1) " Прокуратураның қ ұ рметтi қ ызметкерi" атағ ын бередi, осы атақ ты беру тә ртiбi туралы Ереженi бекiтедi;
11) прокуратура органдары қ ызметкерлерiнiң қ ару мен оқ -дә рi алу, сақ тау, алып жү ру жә не тасымалдау тә ртiбiн айқ ындайды;
11-1) Жоғ арғ ы Соттың жалпы отырысының қ арауына сот практикасының мә селелерi бойынша тү сiндiрмелер беру туралы ұ сыныстар енгiзедi;
12) ө зiне Қ азақ стан Республикасының заң дарында берiлген ө зге де ө кiлеттiктердi жү зеге асырады.
Ескерту. 11-бапқ а ө згерiс енгiзiлдi- Қ Р 2001.10.10 N 247 (2001 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шiне енедi), 2002.08.09 N 346, 2004.12.20 N 13 (2005 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап қ олданысқ а енедi) Заң дарымен.

12-бап. Бас прокуратура

1. Қ азақ стан Республикасының Бас прокуратурасына Республиканың Бас Прокуроры басшылық етедi.
2. Республиканың Бас Прокурорының бiрiншi орынбасары жә не орынбасарлары болады.
3. Бас прокуратураның қ ұ рылымын жә не оның қ ызметкерлерiнiң ө кiлеттiктерiн Бас Прокурор белгiлейдi.
4. < *>
5. Бас прокуратура:
1) Республика прокуратура органдарының iс-қ имылдарын олардың қ ызметiнiң негiзгi бағ ыттары бойынша ү йлестiрiлуi мен орайластырылуын қ амтамасыз етедi;
2) Республикада заң дардың орындалуын, заң дылық тың жай-кү йiн қ адағ алау практикасына талдау жасайды;
3) прокурорлық қ адағ алауды жетiлдiру жө нiнде ұ сыныстар ә зiрлейдi;
4) Республика прокуратура органдарының заң дардың орындалуын қ адағ алау жө нiндегi жұ мысын бақ ылайды;
5) заң дылық пен қ ұ қ ық тә ртiбiн қ амтамасыз етуде жедел-iздестiру қ ызметiн, анық тауды жә не тергеудi жү зеге асыратын басқ а да республикалық қ ұ қ ық қ орғ ау органдарымен ө зара iс-қ имыл жасайды жә не олардың қ ызметiн ү йлестiрiп отырады;
6) кадрлардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұ йымдастырады жә не жү ргiзедi;
7) норма шығ арушылық қ ызметiне қ атысады;
8) халық аралық ынтымақ тастық саласында прокуратура органдарының атынан ө кiлдiк етедi.
6. Қ азақ стан Республикасының Бас прокуратурасы жоспарлы тексерулер жү ргiзудiң жыл сайынғ ы жиынтық жоспарын ағ ымдағ ы кү нтiзбелiк жылдың 25 желтоқ санына дейiнгi мерзiмде Қ азақ стан Республикасы Бас прокуратурасының ресми сайтына орналастырады.
Ескерту. 12-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 1998.07.02 N 266, 2002.08.09 N 346, 2009.07.17 N 188-IV (қ олданысқ а енгiзiлу тә ртiбiн 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

13-бап. Облыстардың прокурорлары

Облыстардың прокурорлары жә не оларғ а тең естiрiлген прокурорлар:
1) облыстық, қ алалық, аудандық жә не оларғ а тең естiрiлген прокуратуралардың прокурорлық қ адағ алауды қ амтамасыз ету жө нiндегi қ ызметiне басшылық жасайды;
2) бағ ынысындағ ы барлық қ ызметкерлерi ү шiн мiндеттi бұ йрық тар, ө кiмдер, нұ сқ аулар шығ арады.

14-бап. Облыстардың прокуратуралары

1. Облыстардың прокуратураларына жә не оларғ а тең естiрiлген прокуратураларғ а Республика Президентiнiң келiсiмiмен Республиканың Бас Прокуроры бес жыл мерзiмге тағ айындайтын тиiстi прокурорлар басшылық етедi.
2. Облыстардың прокурорлары мен оларғ а тең естiрiлген прокурорлардың бiрiншi орынбасарлары мен орынбасарлары, ағ а кө мекшiлерi мен кө мекшiлерi болады. Облыстардың прокурорларының орынбасарлары облыстық прокуратуралардың тиiстi басқ армаларының бастық тары болып тағ айындалуы мү мкiн.
3. Облыстардың прокуратураларында жә не оларғ а тең естiрiлген прокуратураларда басқ армалар мен бө лiмдер болады. Басқ армалар мен бө лiмдердiң бастық тары тиiсiнше облыстар прокурорларының ағ а кө мекшiлерi жә не кө мекшiлерi болып табылады. Басқ армалар мен бө лiмдерде ағ а прокурорлар мен прокурорлардың лауазымдары белгiленедi.
Ескерту. 14-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

15-бап. Қ алалық, аудандық жә не оларғ а тең естiрiлген
ө зге де прокурорлар мен прокуратуралар

1. Қ алалық, аудандық жә не оларғ а тең естiрiлген прокуратураларғ а Республиканың Бас Прокуроры бес жыл мерзiмге тағ айындайтын тиiстi прокурорлар басшылық етедi.
2. Қ алалық, аудандық жә не оларғ а тең естiрiлген прокурорлардың орынбасарлары, ағ а кө мекшiлерi мен кө мекшiлерi болады.
3. Қ алалық, аудандық жә не оларғ а тең естiрiлген прокуратураларда бө лiмдер қ ұ рылуы мү мкiн.
Ескерту. 15-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

16-бап. Тө менгi прокурорлардың жоғ ары тұ рғ ан
прокурорларғ а бағ ыныстылығ ы

1. Прокурорлардың бағ ыныстылығ ы:
1) жоғ ары тұ рғ ан прокурорлардың ұ йымдастыру жә не қ ызмет мә селелерi жө нiндегi нұ сқ ауларының тө менгi прокуратуралар ү шiн мiндеттiлiгiн;
2) тө менгi прокурорлардың жоғ ары тұ рғ ан прокурорлар алдында қ ызмет мiндеттерiн орындауы ү шiн жауапкершiлiгiн;
3) жоғ ары тұ рғ ан прокурорлардың қ ажет болғ ан жағ дайларда тө менгi прокурорлардың ө кiлеттiгiн жү зеге асыруын;
4) жоғ ары тұ рғ ан прокурорлардың тө менгi прокурорлар актiлерiнiң кү шiн жоюын, қ айтарып алуын, ө згертуiн;
5) жоғ ары тұ рғ ан прокурорлардың тө менгi прокурорлардың iс-ә рекеттерi мен актiлерiне жасалғ ан шағ ымдарды шешуiн қ амтиды.
2. Республиканың Бас Прокуроры тө менгi прокурорлардың бағ ыныстылығ ының ө зге де нысандарын белгiлеуi мү мкiн.

17-бап. Прокуратура органдарындағ ы алқ алар

1. Бас прокуратурада, облыстардың прокуратураларында жә не оларғ а тең естiрiлген прокуратураларда алқ алар қ ұ рылады.
2. Алқ а отырыстарында прокуратура органдары қ ызметiнiң мә селелерi, сондай-ақ заң дардың бұ зылуының анық талуына байланысты Бас Прокурордың, облыс прокурорының немесе оғ ан тең естiрiлген прокурордың ұ йғ арымы бойынша заң ды бұ зғ ан лауазымды адамдардың қ атысуымен алқ алы тү рде қ арауды қ ажет ететiн ө зге де мә селелер қ аралады.
3. Алқ а шешiмдерi оның мү шелерiнiң жалпы санының кө пшiлiк даусымен қ абылданады.
4. Алқ аның шешiмдерi тиiстi прокурорлардың бұ йрық тарымен iске асырылады жә не прокуратура органдарының қ ызметкерлерi ү шiн мiндеттi. Заң ның бұ зылуының анық талуына қ арай прокурорлық қ адағ алау актiлерi қ абылданады.
5. Алқ а жұ мысының регламентiн жә не алқ а мү шелерiнiң мә ртебесiн Республиканың Бас Прокуроры айқ ындайды.

3 ТАРАУ
Прокуратураның қ ұ қ ық тық актiлерi

18-бап. Прокуратураның қ ұ қ ық тық актiлерiнiң жү йесi

1. Прокуратураның қ ұ қ ық тық актiлерiнiң жү йесiн:
1) прокурорлық қ адағ алау актiлерi: наразылық, қ аулы, ұ йғ арым, ө тiнiш, санкция, нұ сқ ау, ұ сыным, заң ғ а тү сiндiрме;
2) Прокуратураны ұ йымдастыру жә не оның қ ызмет мә селелерiн реттейтiн актiлер: бұ йрық тар, нұ сқ аулар, ө кiмдер, ережелер, нұ сқ аулық тар қ ұ райды.
1-1. Нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң қ олданылуын тоқ тата тұ ратын прокурорлық қ адағ алау актiлерi жариялануғ а тиiс.
2. Прокуратураның ережелерi мен нұ сқ аулық тары тиiстi прокурорлардың бұ йрық тарымен бекiтiледi.
Ескерту. 18-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

19-бап. Наразылық

1. Прокурор Конституцияғ а, заң дарғ а жә не Республика Президентiнiң актiлерiне қ айшы келетiн нормативтiк жә не ө зге де қ ұ қ ық тық актiлерге, мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдардың шешiмдерi мен iс-ә рекеттерiне наразылық жасайды.
2. Наразылық оны шығ арғ ан органғ а немесе жоғ ары тұ рғ ан органғ а берiледi. Лауазымды адамның заң сыз шешiмдерi мен iс-ә рекеттерiне наразылық нақ осындай тә ртiппен жасалады.
3. Прокурордың наразылығ ын тиiстi орган немесе лауазымды адам он кү н мерзiм iшiнде қ арауғ а тиiс. Орган немесе лауазымды адам наразылық тың қ аралатын кү нi туралы прокурорғ а хабарлауғ а мiндеттi. Наразылық тың сотта қ аралу мерзiмi заң дарда белгiленедi.
4. Наразылық та прокурор заң сыз актiнiң кү шiн жоюды не оны Конституцияғ а жә не заң дарғ а сә йкес келтiрудi, сондай-ақ лауазымды адамның заң сыз ә рекеттерiн тоқ татуды жә не бұ зылғ ан қ ұ қ ық ты қ алпына келтiрудi талап етедi.
5. Прокурор наразылық жасалғ ан актiнiң не iс-ә рекеттiң орындалуын наразылық бойынша шешiм қ абылданғ анғ а дейiн тоқ тата тұ руғ а хақ ылы. Заң дарғ а жасалғ ан наразылық олардың қ олданылуын тоқ татпайды.

20-бап. Қ аулы

1. Заң ның бұ зылу сипатына қ арай прокурор қ ылмыстық iс қ озғ ау, тә ртiптiк iс жү ргiзу туралы, ә кiмшiлiк қ ұ қ ық бұ зушылық туралы iс жү ргiзу жө нiнде қ аулы шығ арады.
2. Прокурор заң ның қ олданылуына тексерiс жү ргiзу туралы, заң сыз қ ұ қ ық тық актiнi алдырып тастау, қ арау, тұ мшалау салу туралы, тыйым салу-шектеу сипатындағ ы шараларды жою немесе алып тастау туралы, кү шiн тоқ тата тұ ру туралы, прокурордың талабын мә жбү рлеп орындату туралы, жеткiзу (кү штеп ә келу) туралы, сондай-ақ заң да кө зделген басқ а да реттерде қ аулы шығ арады.
3. Прокурордың қ аулысын уә кiлеттi орган немесе лауазымды адам заң мен белгiленген мерзiмде, ал мұ ндай мерзiм болмағ ан жағ дайда, прокурор белгiлеген мерзiмде мiндеттi тү рде орындауғ а тиiс. Қ аулының орындалу нә тижелерi туралы прокурорғ а дереу хабарланады. Прокурордың қ аулысын белгiленген мерзiмдерiнде орындамау Қ азақ стан Республикасы заң дарында кө зделген жауаптылық қ а ә кеп соғ ады.
(583-бапты қ араң ыз K010155)
Ескерту. 20-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

21-бап. Санкция

1. Прокурор жазбаша тү рде:
1) алынып тасталды - Қ Р 2008.07.05 N 65-IV (қ олданысқ а енгiзiлу тә ртiбiн 2-баптан қ араң ыз) Заң ымен;
2) қ ылмыстық iс жү ргiзу заң дарында кө зделген жағ дайларда тiнтуге;
(232-бапты қ араң ыз K970206)
3) айып тағ ылғ ан адамды қ ызметтен шеттетуге, сезiк келтiрiлген немесе айып тағ ылғ ан адамды сараптама жү ргiзу ү шiн медициналық мекемеге орналастыруғ а;
4) Конституциямен жә не заң мен қ орғ алатын хат жазысу, телефонмен сө йлесу, телеграф хабарлары мен почта жө нелтiмдерi қ ұ пиясына, сондай-ақ тұ рғ ын ү йге қ ол сұ ғ ылмау қ ұ қ ығ ына қ атысты жедел-iздестiру шаралары мен тергеу ә рекетiн жү ргiзуге;
5) шетелдiктердi ә кiмшiлiк тә ртiппен аластау ү шiн ұ стауғ а;
5-1) бейне-, аудиотехниканы немесе ө зге де арнаулы техникалық қ ұ ралдарды пайдалана отырып, сө здердi жасырын тың дау мен жазып алуғ а, телефондар жә не басқ а да сө йлесу қ ұ рылғ ылары арқ ылы жү ргiзiлетiн сө йлесулердi тың дау мен жазып алуғ а;
5-2) мемлекеттiк органдар мен олардың лауазымды адамдарының (Қ азақ стан Республикасы Ұ лттық Банкiнiң жә не қ аржы рыногы мен қ аржылық ұ йымдарды реттеу жә не қ адағ алау жө нiндегi уә кiлеттi органның лауазымды адамдарын қ оспағ анда) банктiк қ ұ пиясы бар қ ұ жаттарғ а қ ол жеткiзуге;
РҚ АО-ның ескертпесi!
5-3) тармақ шаны алып тастау кө зделген - Қ Р 2010.04.02 № 262-IV (2010.10.21 бастап қ олданысқ а енгiзiледi) Заң ымен.
5-3) жеке жә не заң ды тұ лғ алардың банктердегi ақ шасы мен басқ а да мү лкiне тыйым салу;
5-4) Қ азақ стан Республикасының аумағ ында қ ылмыс жасағ ан жә не тергеуден жасырынып жү рген адамғ а қ атысты халық аралық iздестiру жариялауғ а;
6) тiкелей заң мен кө зделген ө зге жағ дайларда санкция (келiсiм) бередi.
2. Кө рсетiлген iс-ә рекеттердi жасауғ а санкция берудi немесе оны беруден бас тартуды прокурор санкция сұ рауғ а негiз болғ ан материалдарды зерделегеннен кейiн лауазымды адамның қ аулысына қ арар тү рiнде немесе ө зге жазбаша нысанда жиырма тө рт сағ аттың iшiнде ресiмдейдi.
3. Адамның жә не азаматтың бостандық қ ұ қ ық тарын шектеуi мү мкiн жедел-iздестiру жә не ө зге қ ызмет мә селелерi жө нiндегi ведомстволық нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлердiң қ олданылуына келiсiм бередi.
Ескерту. 21-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346, 2003.07.10 N 483 (2004 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шiне енедi), 2008.07.05 N 65-IV (қ олданысқ а енгiзiлу тә ртiбiн 2-баптан қ араң ыз), 2008.12.10 N 101-IV (2009 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап қ олданысқ а енгiзiледi) Заң дарымен.

22-бап. Нұ сқ ау

1. Прокурор:
1) қ ылмыстық iстердi қ озғ ау мен тергеу жү ргiзуге байланысты анық тама жә не тергеу органдарына;
2) жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдарғ а;
3) заң мен белгiленген ө зге де жағ дайларда нұ сқ ау бередi.
2. Республика Бас Прокурорының жедел-iздестiру қ ызметi, анық тама жә не тергеу мә селелерi жө нiндегi нормативтiк сипаттағ ы нұ сқ ауын барлық тергеу жә не анық тама органдары, жедел iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдар орындауғ а мiндеттi.

23-бап. Ө тiнiш

1. Прокурор заң ғ а сә йкес бұ зылғ ан қ ұ қ ық тарды қ алпына келтiру жә не мемлекеттiң, жеке жә не заң ды тұ лғ алардың мү дделерiн қ орғ ау ү шiн сотқ а талаптық ө тiнiш жасауғ а хақ ылы.
2. Прокурорлық қ адағ алау актiлерi қ абылданбағ ан немесе олар заң да белгiленген мерзiмде қ аралмағ ан жағ дайларда прокурор органдар мен лауазымды адамдардың iс-ә рекеттерi мен актiлерiн жарамсыз деп тану туралы, сондай-ақ заң ды бұ зушылық ты болдырмау туралы сотқ а ө тiнiш беруге қ ұ қ ылы. Прокурор наразылық келтiрiлген актiнiң кү шiн арызды сот қ арағ анғ а дейiн ө з қ аулысымен тоқ тата тұ руғ а қ ұ қ ылы.
3. Сотқ а берiлген прокурорлық қ адағ алау актiлерiнiң қ абылданбауына немесе қ араусыз қ алдырылуына байланысты ө тiнiштi сот заң да белгiленген тә ртiппен қ арайды.
4. Прокурордың ө тiнiшiне мемлекеттiк баж бен ө зге де алымдар салынбайды.
Ескерту. 23-бапқ а ө згерiс енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

24-бап. Ұ йғ арым

1. Заң ды бұ зушылық ты жою туралы жазбаша ұ йғ арымды прокурор енгiзедi жә не оны заң ды бұ зуғ а жол берген органғ а немесе лауазымды адамғ а, не жiберiлген заң бұ зушылық ты жоюғ а ө кiлеттi органғ а немесе лауазымды адамғ а жiбередi. Егер заң ды бұ зу ашық сипатта болып, адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарына, сондай-ақ заң ды тұ лғ алардың, қ оғ ам мен мемлекеттiң заң мен қ орғ алатын мү дделерiне елеулi зиян келтiруi мү мкiн болғ ан жә не ол дереу жойылмайтын болғ ан жағ дайда, ұ йғ арым енгiзiледi. Ұ йғ арымды нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерге енгiзуге болмайды.
2. Ұ йғ арымда Конституцияның, заң дар мен Республика Президентi актiлерiнiң бұ зылғ ан нормалары кө рсетiлiп, қ ұ қ ық бұ зушылық тың сипаты мен заң бұ зушылық ты жою жө нiндегi шаралар туралы нақ ты ұ сыныстар болуғ а тиiс.
3. Ұ йғ арым прокурор белгiлеген мерзiмде мiндеттi тү рде орындалуғ а тиiс. Ұ йғ арымның орындалуы туралы прокурорғ а дереу хабарланады. Прокурордың ұ йғ арымын орындамау Қ азақ стан Республикасының заң дарында кө зделген жауаптылық қ а ә кеп соғ ады.
4. Ұ йғ арымғ а жоғ ары тұ рғ ан прокурорғ а не сотқ а шағ ым берiлуi мү мкiн. Ұ йғ арымғ а шағ ымның берiлуi оның орындалуын тоқ тата тұ рмайды.
5. Жоғ ары тұ рғ ан прокурор немесе сот шағ ым бойынша шешiм қ абылданғ анғ а дейiн ұ йғ арымның орындалуын тоқ тата тұ ра алады.
Ескерту. 24-бапқ а ө згерiс енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

25-бап. Ұ сыныс

1. Прокурор ө з қ ұ зыретi шегiнде:
1) заң дылық ты бұ зуды болдырмау туралы;
2) қ ылмыс жасауғ а жә не басқ а тә ртiп бұ зушылық қ а ық пал еткен себептер мен жағ дайларды жою туралы;
3) Қ азақ стан Республикасының Конституциясына сә йкес қ ол сұ ғ ылмау қ ұ қ ығ ы бар адамдарды одан айыру мә селелерi бойынша;
4) заң да белгiленген ө зге жағ дайларда ұ сыныс енгiзедi.
2. Ұ сынысты лауазымды адам немесе орган заң дылық тың бұ зылуын, сондай-ақ оларғ а ық пал еткен себептер мен жағ дайларды жою туралы шараларды мiндеттi тү рде қ абылдай отырып, бiр ай мерзiмде қ арауғ а тиiс. Прокурор ұ сынысты қ арауғ а қ атысуғ а хақ ылы. Ұ сынысты қ араудың нә тижелерi жә не қ олданылғ ан шаралар туралы прокуратурағ а хабарланады.
Ескерту. 25-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

26-бап. Заң ды тү сiндiру

1. Органның немесе лауазымды адамның не азаматтың заң дарды бiлмеуi немесе дұ рыс тү сiнбеуi салдарынан оларды дұ рыс қ олданбауғ а ә келiп соғ атын жеткiлiктi негiздер бар деп санағ ан ретте, прокурор заң ның мазмұ нын, ал қ ажет болғ ан жағ дайда заң ды бұ зғ аны ү шiн кө зделетiн жауапкершiлiктi тү сiндiредi.
2. Қ ұ қ ық тық актiнiң жобасы заң ғ а сә йкес келмеген жағ дайда прокурор актiнi қ абылдайтын органғ а немесе лауазымды адамғ а заң ның талабын тү сiндiредi.

26-1-бап. Прокурордың қ ұ қ ық тық актiлерiн мә жбү рлеп
орындату шаралары

1. Прокурордың қ аулылары мен ұ йғ арымдарын ө з еркiмен орындамағ ан жағ дайда, ол мү лкiнен мә жбү рлеп айыруды кө здейтiндерiн қ оспағ анда, прокурордың талаптарын мә жбү рлеп орындату туралы қ аулы шығ аруғ а жә не оны орындау ү шiн уә кiлеттi мемлекеттiк органдарғ а жiберуге қ ұ қ ылы.

2. Уә кiлеттi мемлекеттiк органдар прокурордың тиiстi қ аулысын алғ ан бойда оны орындауғ а дереу шаралар қ олдануғ а мiндеттi.

3. Лауазымды адамдар, азаматтар айғ ақ тар беру ү шiн прокуратура органдарына келуден бас тартқ ан жағ дайда, прокурор ондай адамды прокуратура органдарына жеткiзу (кү штеп ә келу) туралы қ аулы шығ аруғ а қ ұ қ ылы, оны жиырма тө рт сағ ат iшiнде iшкi iстер органдары орындайды.
Ескерту. 26-1-баппен толық тырылды - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

27-бап. Прокурорлық қ адағ алау актiлерiн жариялау

Ө з қ ызметiнiң жариялылығ ын қ амтамасыз ету ү шiн прокуратура органдары адамның жә не азаматтың конституциялық жә не заң мен қ орғ алатын ө зге де қ ұ қ ық тарын, заң ды тұ лғ алар мен мемлекеттiң мү дделерiн бұ зғ ан органдар мен лауазымды адамдардың заң сыз iс-ә рекеттерi мен шешiмдерiне прокурорлық қ адағ алау актiлерiн бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарында жариялай алады.
Ескерту. 27-бапқ а ө згерiс енгiзiлдi - Қ азақ стан Республикасының 2002.08.09. N 346 Заң ымен.

4 ТАРАУ
Адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарының, заң ды
тұ лғ алардың жә не мемлекеттiң мү дделерiнiң сақ талуын қ адағ алау

28-бап. Қ адағ алаудың мiндеттерi

1. Қ адағ алаудың мiндеттерi:

1) адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарын, органдардың, ұ йымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың қ ұ қ ық тық актiлерi мен iс-ә рекеттерiнiң заң ғ а сә йкес келуiн қ амтамасыз ету;

2) заң дылық тың кез келген бұ зылуын, осындай заң бұ зушылық қ а ық пал еткен себептер мен жағ дайларды анық тап, жою, бұ зылғ ан қ ұ қ ық тарды қ алпына келтiру шараларын қ олдану болып табылады.

2. Прокуратура басқ а мемлекеттiк органдарды алмастырмайды жә не ұ йымдардың қ ызметi мен азаматтардың жеке ө мiрiне араласпайды.

29-бап. Прокурордың ө кiлеттiгi

1. Қ адағ алауды жү зеге асыру кезiнде прокурор:
1) жү ргiзiлетiн тексерiс мә селелерi бойынша азаматтар мен лауазымды адамдарды шақ ыруғ а жә не олардан айғ ақ тар алуғ а;
2) қ ызметтiк куә лiгiн кө рсетiп, мемлекеттiк органдардың, сондай-ақ меншiктiң барлық нысанындағ ы ұ йымдардың аумағ ы мен ү й-жайларына кедергiсiз кiруге;
2-1) жү ргiзiлетiн тексерiс мә селелерi жө нiнде банктерден жеке жә не заң ды тұ лғ алардың операциялары мен шоттары бойынша коммерциялық, банктiк жә не заң мен қ орғ алатын ө зге де қ ұ пия болып саналатын мә лiметтердiң жариялануғ а болмайтын талаптарын сақ тай отырып, мә лiметтер алуғ а;
2-2) жасырын қ ылмыстарды анық тау мақ сатында қ ұ зыреттi органдардан жедел-iздестiру шараларын жү зеге асырып, олардың нә тижелерi туралы хабар берiп отыруды талап етуге;
3) басшылардан жә не басқ а да лауазымды адамдардан заң дылық тың жай-кү йi жә не оны қ амтамасыз ету жө нiндегi қ ажеттi қ ұ жаттарды, материалдарды, статистикалық ақ паратты алуғ а;
4) тексерiске қ атысу жә не қ орытынды беруi ү шiн мамандарды тартуғ а;
5) прокуратурағ а тү скен материалдарғ а, арыздарғ а ө зiнiң қ ұ зыретiне сә йкес тексерiс жү ргiзудi талап етуге жә не бұ лардың нә тижелерi туралы хабарлауды мiндеттеуге;
6) қ ауiпсiздiктi жә не қ адағ алау қ ызметiн қ амтамасыз ету ү шiн тексерiстi жү зеге асыруғ а басқ а да қ ұ қ ық қ орғ ау органдарының қ ызметкерлерiн тартуғ а;
6-1) сараптамалар тағ айындауғ а;
7) Қ азақ стан Республикасының заң дарында кө зделген басқ а да тексерiс ә рекеттерiн жасауғ а қ ұ қ ылы.
2. Тексерiс нә тижелерi бойынша прокурор:
1) наразылық енгiзедi;
2) заң бұ зушылық ты болдырмау жө нiнде ұ йғ арым бередi;
3) қ ылмысты iс қ озғ ау, тә ртiптiк iс жү ргiзу немесе ә кiмшiлiк қ ұ қ ық бұ зушылық туралы iс жү ргiзу, прокурордың талабын мә жбү рлеп орындау, жеткiзу (кү штеп ә келу) жө нiнде қ аулы шығ арады, материалдық залалдың ө телу шараларын қ олданады;
4) адамның жә не азаматтың, заң ды тұ лғ алар мен мемлекеттiң қ ұ қ ық тары мен заң ды мү дделерi бұ зылғ ан жағ дайда заң дардан басқ а заң сыз актiнiң кү шiн тоқ тата тұ рады;
5) мемлекеттiк органдар мен олардың лауазымды адамдары енгiзген тыйым салу-шектеу сипатындағ ы шаралардың кү шiн жояды немесе алып тастайды;
6) мемлекеттiң, жеке жә не заң ды тұ лғ алардың қ ұ қ ық тары мен олардың заң мен қ орғ алатын мү дделерiн сақ тауды соттан ө тiнедi;
7) органғ а немесе лауазымды адамғ а заң дылық ты бұ зуды болдырмау туралы ұ сыныс енгiзедi.
Ескерту. 29-бапқ а ө згерiс енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346, 2004.12.20 N 13 (2005 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап қ олданысқ а енедi), 2010.03.19 № 258-IV Заң дарымен.

5 ТАРАУ
Сотта мемлекеттiң мү ддесiн бiлдiру

30-бап. Прокурордың сотта iс қ араудағ ы қ ұ зыретi

1. Қ ылмыстық, азаматтық немесе ө зге де сот iсiн жү ргiзу барысында сотта мемлекет мү ддесiн бiлдiре отырып, прокурор осы Заң ғ а, сондай-ақ Республиканың қ ылмыстық iстер жү ргiзу, азаматтық iстер жү ргiзу жә не ө зге де заң дарына сә йкес шағ ым жә не қ адағ алау тә ртiбiмен ө з ө кiлеттiгiн жү зеге асырады.

2. Соттың (судьяның) iс бойынша шешiмiмен, ү кiмiмен немесе ө зге қ аулысымен оның заң ғ а сә йкессiздiгi немесе негiзсiздiгi себептi келiспеген жағ дайда, прокурор iстi қ айта қ арау немесе қ ұ қ ық тық актiнiң кү шiн жою не ө згерту туралы жоғ ары тұ рғ ан сотқ а наразылық беруге хақ ылы.
(62-бапты K970206, 55-бапты K990411 қ араң ыз)
Ескерту. 30-бапқ а ө згерiс енгiзiлдi - Қ азақ стан Республикасының 2002.08.09. N 346 Заң ымен.

31-бап. Соттың заң ды кү шiне енбеген қ аулыларына
наразылық жасау

Прокурор ө зiнiң iстiң сотта қ аралуына қ атысу-қ атыспауына қ арамастан, соттың (судьяның) заң ды кү шiне енбеген заң ғ а сә йкес келмейтiн немесе негiзсiз шешiмiне, ү кiмi мен ө зге де қ аулысына жоғ ары тұ рғ ан сотқ а наразылық беруге хақ ылы.

32-бап. Соттың заң ды кү шiне енген қ аулыларына
наразылық жасау

1. Прокурор соттың заң ды кү шiне енген шешiмдерi, ү кiмдерi жә не ө зге қ аулылары бойынша iстердi ө з қ ұ зыретiнiң шегiнде соттан талап етiп алдыруғ а хақ ылы.

2. Соттың заң ды кү шiне енген шешiмi, ү кiмi мен ө зге қ аулысы заң ғ а сә йкес келмейтiн немесе негiзсiз болғ ан жағ дайда, прокурор қ адағ алау тә ртiбiмен наразылық жасайды. Егер наразылық жасау оның қ ұ зыретiнiң шегiнен асып кететiн болса, онда тиiстi прокурор наразылық жасау жө нiнде жоғ ары тұ рғ ан прокурорғ а ұ сыныс айтып, ө тiнiш жасайды.

3. Прокурордың соттың заң ды кү шiне енген шешiмiне, ү кiмi мен ө зге де қ аулыларына наразылық жасау жә не орындалуын тоқ тата тұ ру жө нiндегi ө кiлеттiгi заң мен айқ ындалады.

33-бап. Республика Жоғ арғ ы Сотының нормативтiк
қ аулысына наразылық жасау

Республиканың Бас Прокуроры Республика Жоғ арғ ы Сотының нормативтiк қ аулысының Конституцияғ а жә не заң дарғ а сә йкес келмеу негiздерi бойынша Республика Жоғ арғ ы Сотының жалпы отырысына наразылық енгiзедi.
Ескерту. 33-бапқ а ө згерту енгiзiлдi - Қ Р 2002.08.09 N 346 Заң ымен.

6 ТАРАУ
Жедел-iздестiру қ ызметiне қ адағ алау

34-бап. Қ адағ алаудың мазмұ ны мен мә нi

Жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыру, жедел-iздестiру шараларын жү ргiзу барысында адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарының сақ талуы, сондай-ақ жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыруғ а ө кiлеттi органдар мен лауазымды адамдардың актiлерi мен iс-ә рекеттерiнiң заң дылығ ы қ адағ алаудың мә нi болып табылады.

35-бап. Прокурордың жедел-iздестiру қ ызметiнде
заң дылық ты қ амтамасыз ету жө нiндегi ө кiлеттiгi

Жедел-iздестiру қ ызметiне қ адағ алауды жү зеге асыра отырып, прокурор:
1) жедел-iздестiру қ ызметiнiң тоқ татылғ ан немесе жү ргiзiлiп жатқ ан iстерiн, жедел-iздестiру қ ызметiнiң барысы туралы материалдарды, қ ұ жаттар мен басқ а да қ ажеттi мә лiметтердi алады, бұ ғ ан жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдарда жасырын негiзде қ ызмет ететiн немесе қ ызмет еткен азаматтардың жеке басы туралы мә лiметтер қ осылмайды;
2) арнаулы жедел-iздестiру iс-шараларын, оның iшiнде байланыс желiсiнде жү зеге асырудың заң дылығ ын тексерудi жү ргiзедi;
3) жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдардың лауазымды адамдарының iс-ә рекеттерi мен шешiмдерiне жасалғ ан шағ ымдар мен ө тiнiштердi қ арайды;
4) жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдар шығ арғ ан жедел-iздестiру шараларын ұ йымдастыру мен ө ткiзу тактикасын реттейтiн, Конституцияғ а, заң дарғ а жә не Республика Президентiнiң актiлерiне қ айшы келетiн нормативтiк қ ұ қ ық тық актiлерге наразылық жасайды;
5) жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асырғ ан кезде заң ның, адамның жә не азаматтың қ ұ қ ық тары мен бостандық тарының бұ зылғ аны анық талғ ан жағ дайда ө зiнiң қ аулысымен жедел-iздестiру шараларын тоқ татады;
6) жедел-iздестiру шараларын жү зеге асырғ ан кезде қ ұ қ ық қ а қ арсы ә рекеттерге жол берген қ ызметкерлер жө нiнде қ ылмыстық жә не тә ртiптiк iс қ озғ ау туралы қ аулы шығ арады;
7) жедел-iздестiру қ ызметiнiң заң дылығ ына қ адағ алауды жү зеге асырғ ан кезде заң ды бұ зудың анық талғ ан фактiлерi бойынша прокурорлық қ адағ алаудың осы Заң да кө зделген ө зге де актiлерiн шығ арады;
8) заң сыз ұ сталғ ан адамдарды босатады;
9) қ ажет болғ ан кезде жедел-iздестiру қ ызметiн жү зеге асыратын органдар басшыларынан заң бұ зушылық ты жою мақ сатында ө здерiне бағ ынысты органдарда тексерiс жү ргiзудi т